Reforma në Drejtësi, komisioni
firmos për shkarkimin e Llallës

Pas takimit disa orësh mes kreut të kuvendit dhe ambasadorit amerikan, palët politike janë përfshirë në  negociata të nivelit të lartë për të arritur një kompromis që edhe opozita të bëhet pjesë e tryezës për hartimin e draftit përfundimtar të reformës në drejtësi. Dy mbledhjet e fundit, PD mungoi në tryezën e ekspertëve duke vënë kushtet e saj për reformën, madje duke kërkuar një zgjidhje politike për çështjen. Këto përpjekje të orëve të vona nuk kanë qartësuar se si do të veprojë opozita, por tryeza teknike e ekspertëve për reformën në drejtësi do të mblidhet edhe ditën e sotme, për t’i dhënë mundësi opozitës të bëhet pjesë e produktit final.

Nga drafti paraprak, mësohet se mazhoranca nuk ka hequr dorë nga ndërprerja e mandatit të kryeprokurorit, sikundër Venecia kishte sugjeruar. Në reflektimet që janë bërë, përsëri në mendimet kushtetuese thuhet se mandati i kryeprokurorit aktual përfundon sapo të zgjidhet prokurori i ri sipas rregullave të reja të përcaktuara në këtë ligj. “Prokurori i Përgjithshëm emërohet brenda 2 muajve pas konstituimit të Këshillit të Lartë të Prokurorisë, por jo më vonë se data e përfundimit të mandatit të Prokurorit të Përgjithshëm në detyrë.

Prokurori i Përgjithshëm qëndron në detyrë deri në emërimin e Prokurorit të ri të Përgjithshëm sipas këtij ligji, me përjashtim të rastit kur mandati i Prokurorit të Përgjithshëm ndërpritet sipas parashikimeve të nenit 179/a”,-thuhet në përmbajtjen e deri djeshme të draftit. Ende nuk dihet nëse me rikthimin e mundshëm të opozitës, mund të ketë ndërhyrje edhe në këtë pikë. Por ekspertët kanë pranuar rekomandimin e Komisionit të Venecias për të reduktuar rolin e ministrit të drejtësisë në disa institucione. Ai nuk do të jetë pjesë e Këshillit të Lartë Gjyqësor dhe as i Tribunalit Disiplinor. Po ashtu, janë marrë në konsideratë vërejtjet e Venecias, për të korrektuar hyrjen e Kushtetutës, ku vendi trajtohej si të ishte vend i BE-së, teksa u vendos që kjo pjesë të jetë transitore në Kushtetutë, pra që aktivizohet kur vendi ynë të jetë pjesë zyrtarisht e unionit. 

Krahasimi i rekomandimeve më reflektimet 

VENECIA
Sipas projekt Nenit të ri të propozuar 179 p. 6, shanset janë që Prokurori i Përgjithshëm nuk do ta përfundojë dot mandatin fillestar, meqenëse i duhet të largohet nga posti sapo të jetë zgjedhur Prokurori i Përgjithshëm i ri sipas rregullave të reja. Prokurori i Përgjitshëm nuk mbrohet nga kohëzgjatja njësoj si gjyqtarët ekzistues, dhe zëvendësimi i tij ndoshta mund të justifikohet nga riorganizimi i sistemit të emërimeve dhe modi? kimi i rolit të Prokuroritn të Përgjithshëm (dmth “decentralizimi” i të gjithë
sistemit). Megjithatë, zëvendësimi i Prokurorit të Përgjithshëm nuk është domosdoshmërisht një çështje nevoje dhe mbajtja e Prokurorit të Përgjithshëm deri në skadimin e mandatit të tij do të ishte e pranueshme. Gjithashtu, duket e çuditshme të miratosh amendamente kushtetuese që synojnë të emërojnë ish Prokurorin e Përgjithshëm si një prej gjyqtarëve të gjykatave të apelit.

EKSPERTËT
Prokurori i Përgjithshëm emërohet brenda 2 muajve pas konstituimit të Këshillit të Lartë të Prokurorisë, por jo më vonë se data e përfundimit të mandatit të Prokurorit të Përgjithshëm në detyrë. Prokurori i Përgjithshëm qëndron në detyrë deri në emërimin e Prokurorit të ri të Përgjithshëm sipas këtij ligji, me përjashtim të rastit kur mandati i Prokurorit të Përgjithshëm ndërpritet sipas parashikimive të nenit 179/a .

MINISTRI I DREJTËSISË
VENECIA
Roli i Ministrit të Drejtësisë në Inspektoratin e Lartë të Drejtësisë dhe Këshillin e Lartë Gjyqësor duhet rishikuar me qëllim shmangien e kon? ikteve të mundshme të interesit; përgjithësisht, rregullimet institucionale duhen rishikuar me qëllim që të largohen konfiiktet e mundshme të interesit; Ministri i Drejtësisë nuk duhet të ketë vend në Tribunalin Disiplinor.

EKSPERTËT
Këshilli i Lartë Gjyqësor garanton pavarësinë, përgjegjshmërinë, si dhe mbarëvajtjen e pushtetit gjyqësor në Republikën e Shqipërisë. Këshilli i Lartë Gjyqësor përbëhet nga 11 anëtarë, gjashtë prej të cilëve zgjidhen nga gjyqtarët e të gjitha niveleve të pushtetit gjyqësor dhe pesë anëtarë zgjidhen nga Kuvendi nga radhët e juristëve jo gjyqtarë.


Shkrimi u botua në Shqiptarja.com (print) në 8 janar 2016