Udhëtim në Maqedoninë e Veriut? Shkupi i mrekullueshëm ju mirëpret, njihuni me syrin dhe zemrën e qytetit

Maqedonia e Veriut , e vendosur në qendër të Gadishullit Ballkanik, ka qenë një vend i qetë për dekada. Njerëzit, më në fund, filluan të eksplorojnë peizazhin shumëngjyrësh dhe të larmishëm maqedonas. Nëse keni një shpirt aventuresk dhe po kërkoni një destinacion pushimi që i përshtatet rehatshëm stilit tuaj të eksplorimit, Maqedonia e Veriut duhet të jetë në listën tuaj të destinacioneve të mundshme. E karakterizuar dhe e dalluar nga bukuria natyrore, trashëgimia e pasur kulturore dhe me përvojë gustosh, Maqedonia e Veriut ka një histori të gjatë për të zbuluar dhe treguar. Në këtë broshurë do të gjeni: 

SHKUPI

Skupi (emër i vjetër latin), tani i njohur si Shkupi (shqip: Shkup), serbo-kroatisht: Skopje dhe turqisht: Usküb, është kryeqyteti i Maqedonisë së Veriut. Midis brigjeve të lumit Vardar, rrëzë malit, Shkupi e filloi ekzistencën e tij si Skupi i lashtë, një qendër fisnore ilire. Në shekullin e katërt, nën sundimin e perandorit Dioklecian, ky qytet ishte shpallur kryeqytet i rrethit të Dardanisë (një rajon i provincës romake të Moezisë Superiore). Tërmeti katastrofik që ndodhi në vitin 518 e shkatërroi atë.

Qyteti përjetoi një pushtim të shkurtër sllav në shekullin e shtatë, kurse përjetoi rritje të shpejtë në shekujt e nëntë dhe dhjetë. Pasi turqit morën kontrollin e Maqedonisë në vitin 1392, ata e themeluan Shkupin si kryeqytet të provincës dhe qendër të rëndësishme tregtare. Në vitin 1991 u bë kryeqyteti i Republikës së re të pavarur të Maqedonisë, e cila e ndryshoi emrin e saj në Republika e Maqedonisë së Veriut në vitin 2019. Padyshim që do t’i adhuroni vendet e shumta arkeologjike në Shkup nga periudha dardane dhe romake, kishat dhe manastiret bizantine nëse jeni entuziast i historisë. E kaluara e shquar osmane e qytetit dhe strukturat e tij “katrore” brutaliste, të cilat datojnë që nga epoka jugosllave e Maqedonisë duhet, gjithashtu, duhet të merren në konsideratë nga një historian i rastësishëm. Shën Nëna Terezë ka lindur në Shkup, a mund të jetë një qytet në botë më human? Ura e Gurit konsiderohet simbol i Shkupit dhe shërben si pjesë qendrore e stemës së qytetit, e cila përfaqësohet në vetvete nga flamuri i qytetit. Kjo Urë e lidh sheshin Maqedoni me Qytetin e Vjetër ose Çarshinë e Vjetër siç njihet në vend. Nën udhëheqjen e Sulltan Mehmetit II Pushtues, Ura aktuale e Gurit u ndërtua midis viteve 1451 dhe 1469 mbi rrënojat romake.

ZEMRA E QYTETIT

Ura e Gurit

Ura aktuale e Gurit u ndërtua mbi themelet romake midis 1451 dhe 1469 nën patronazhin e Sulltan Mehmetit II. Shumica e urave prej guri datojnë nga periudha osmane dhe shpesh janë dëmtuar - të vjetërsuar gjatë shekujve dhe më pas të rinovuara. Ka dëshmi historike se në tërmetin e madh të vitit 1555, ajo kishte katër kolona të dëmtuara ose të shkatërruara rëndë. Në të njëjtin vit u kryen punime rinovimi. Në këtë urë u kryen edhe disa ekzekutime, duke përfshirë edhe ekzekutimin e Karposhit në vitin 1689. Në vitin 1944, nazistët vendosën eksploziv në urë. Në momentin e fundit, me kërkesë të autoriteteve të qytetit, gjermanët u dorëzuan dhe ura u shpëtua nga shkatërrimi. Rindërtimi i fundit i urës filloi në vitin 1994. Gjatë restaurimit të Urës së Gurit në vitet 1990-ta, njerëzit nuk mund të kalonin urën për më shumë se shtatë vjet, gjë që ndikoi negativisht tek shumë zanatçi në Çarshinë e Vjetër (aty pranë) pasi pati një ndikim të drejtpërdrejtë ekonomik. Në vitin 2008 u restaurua një kullë vrojtimi në stilin e mihrabit. Dy pjesët e Shkupit simbolizojnë kundërthëniet e qytetit: “osmane” ose “moderne”, “historike” ose “socialiste”, dhe ato ndahen nga lumi Vardar. Në shekullin e 21, anëtarët e shumicës dhe grupet e pakicës në kryeqytet e shohin Urën e Gurit si një simbol të ndarjes midis dy pjesëve të Shkupit. Ura e Gurit mbështetet nga shtylla të forta që lidhen me 12 harqe gjysmërrethore dhe është e ndërtuar me blloqe të konsiderueshme guri.

SYRI I QYTETIT, Kalaja e Qytetit

Kalaja ndodhet në kodrën me të njëjtin emër, në qendër të Shkupit, në bregun e majtë të lumit Vardar dhe pjesërisht në pjesën perëndimore të Çarshisë. Sipas informacioneve të deritanishme, zona ku ndodhet Kalaja e sotme ka qenë e banuar që në kohërat parahistorike, respektivisht diku rreth mijëvjeçarit IV deri në mijëvjeçarin e III para erës sonë. Kalaja u banua përsëri diku rreth shekullit të 7 deri në shekullin 6 para erës sonë. Ky vendbanim ishte i mbrojtur me mure dhe ka ekzistuar diku deri në shekullin IV ose III para erës sonë. U gjetën mbetje gjysmë-strehimesh, të cilat kishin bazament katror dhe dysheme të sheshtë dhe ishin ndërtuar thellë në tokë. Faza tjetër në zhvillimin historik është rreth shekullit të 5-të deri në shekullin e 6-të kur u ndërtua një mur i ri rreth vendbanimit. Shtëpitë e kësaj periudhe kishin formë katërkëndëshe dhe ndërtoheshin me trarë druri. Perandorët bizantinë të Kalasë së Shkupit të shekullit të gjashtë duhet të jenë në listën tuaj të atraksioneve për t’u parë gjatë qëndrimit në Shkup. Të ecurit nëpër muret e vjetra të Kalasë ofron një pamje të mahnitshme të të gjithë qytetit dhe lumit Vardar. Pa dyshim, vend i ynë i preferuar.

K.T./Shqiptarja.com

TAG:
• Maqedonia e Veriut
• shkup