Arifi në “Airport": Do kërkojmë
marrëveshje të re me maqedonasit

Arifi në “Airportmarrëveshje të re me maqedonasit">
TIRANE- E ftuar në emisionin “Airport” nga Erjona Rusi, kryetarja e komunës së Tetovës dhe njëkohësisht nënkryetarja e Bashkimit Demokratik për Integrim, Teuta Arifi shprehet se BDI do kërkojë një marrëveshje të re politike me partinë maqedonase që do të dalë fituese në zgjedhjet parlamentare. Arifi komenton mbi zhvillimet e fundit politike në Maqedoni, mosmarrëveshjet me partinë e kryeministrit Nikolla Gruevski që sollën dhe zgjedhjet e parakohshme, si dhe mandatin e presidentit Gjorgje Ivanov.
 
INTERVISTA E PLOTË
Zonja Arifi, herën e fundit që ju kam intervistuar sapo ishit emëruar dhe kishit fituar mandatin për kryetare e komunës së Tetovës. Tani në prill mbushet një vit. Cfarë ndjesish keni sot pas një viti?
Komuna e Tetovës është një sfidë më vete, sfida që duhet të drejtoheshin në një mënyrë gjatë këtij viti, që i dedikoheshin kryesisht stabilizimit financiar të komunës, rritjes së kapaciteteve, stabilizimit të standarteve me pastërtinë, me rrugët e kështu me rradhë, që unë mendoj se në një vit është një ndryshim i cili shihet. A është ky i mjaftueshëm? Normalisht që nuk është, për arsye se në instancë të fundit ne flasim për një mandat katër vjeçar që kemi marrë përsipër të realizojmë këto objektiva. Por definitivisht janë vendosur standarte të reja në shumë drejtime por është bërë shumë në krahasim me vitet paraprake.
 
Pra mund të thuhet se janë përmbushur një pjesë atyre premtimeve që keni bërë gjatë fushatës?
Absolutisht po. Vetëm në rrjetin rrugor, vetëm sa kemi punuar, riparime dhe ndërtime të rrugëve të reja, për një vit kemi arritur të bëjmë sa për 4 vitet e kaluara sëbashku. Kjo është e përllogaritur. Përsa i përket aktiviteteve kulturore, një vit i yni është sa 7 vite të kaluara dhe kjo flet mjaft për ndryshimin e bërë. Dhe ajo që është e arritura kryesore është stabilizimi financiar i komunës së Tetovës pasi në momentin e marrjes së detyrës kishte shumë probleme të kësaj natyre.
 
Cfarë thonë qytetarët, si është reagimi i tyre?
Mendoj se ka një atmosferë pozitive ashtu siç ka edhe reagime sepse normalisht brenda një viti nuk mund të arrihet të bëhen të gjitha gjërat që njerëzit presin. Pra jo të gjithë mund të jenë të kënaqur, ndaj dhe mandati është 4-vjeçar. Por mendoj se atmosfera e përgjithshme, pra reagimi që marrim nga qytetarët, unë vetë personalisht i takoj çdo të dytën javë qytetarët, ka një atmosferë pozitive. Detyra jonë është që me shërbimet tona, me rritjen e kapaciteteve dhe kualitetit të shërbimeve, ti bëjmë ata më të kënaqur.
 
Meqë flasim për të pakënaqurit, mos gabohem ka patur një protestë nga disa të rinj para komunës?
Po dhe ne i pritëm me çokollata, sepse unë kam konceptet e demokracisë, jo vetëm për të thënë, por vërtet i besoj vërtet sepse është koncepti i vetëm qytetar me të cilin mund të bëni politikë, ndaj mendoj që çdokush ka të drejtë të shprehë kënaqësinë apo kënaqësinë e vet. Ne duhet të sillemi si institucion dhe në mënyrë dinjitoze. Tendenca jonë është komunën ta trajtojmë sa më pak si institucion të barabartë me partitë politike.
 
Ju jeni për një qasje demokratike edhe ndaj kundërshtarëve politikë?
Absolutisht, sepse pushteti që ju e keni ju jepet që të bëni mirë për qytetarët dhe jo për të keqtrajtuar kundërshtarët politikë. Unë jam gjithmonë e hapur për debate, dyert e komunës gjithmonë kanë qënë dhe do të vazhdojnë të jenë të hapura. Kemi patur zero revanshizëm politik. Madje edhe kandidati i PDSH-së për president është shef sektori në komunën time, që dëshmon edhe një herë se kur flas për demokraci nuk flas thjesht me fjalë por edhe me vepra. Nuk e trajtoj komunën si një vend ku duhet të bëj qerime hesapesh politike por si një vend që duhet tu jepen shërbime qytetarëe.
 
Por sa e vështirë ka qënë nga pikëpamja politike të qeverisësh në nivel lokal një qytet që ka qënë bastion i PDSH-së për vite me radhë?
Unë jam nënkryetare e partisë time dhe thermeluese. Dhe natyrisht kur kam dalë në zgjedhje kam dalë si një kandidate e një partie politike. Por fushata ime ka patur edhe aspektin politik, të programit të partisë por edhe një qasje qytetarë edhe për ata që nuk duan të identifikohen me subjektin tim politik. A është kjo e lehtë? Jo nuk është kur përpiqesh të bësh një politikë që është jashtë skemave të mëparshme. Asgjë nuk është e lehtë kur merr përsipër ti bësh gjërat për herë të parë dhe të gjithë thonë që nuk bëhet pasi ashtu është bërë deri dje, e pse duhet ta ndryshojmë. Të gjitha këto janë realitete, por ama mendoj që po nuk e bërë hapin për të ndryshuar mentalitetin, dhe roli i udhëheqësit që duke udhëhequr edhe bëjnë edukimin e popullit të tyre atëherë nuk e kemi arritur qëllimin tonë. Nuk është detyra ime të ndryshoj pikëpamjet politike të njerëzve por detyra ime është që me punën tonë të rrisim vetëdijen e qytetarëve se qyteti nuk vetëm i imi, i asaj apo kësaj partie politike por i qytetarëve.
 
Mendoni që ja keni arritur disi?
Mendoj që ka qasje që dëshmon që ky koncept ka vlerë, pra ia vlen të angazhohesh.
 
Është e vërtet që keni tashmë mbështetje edhe nga njerëz që janë përkrahës të PDSH-së, për rrjedhojë edhe mbështetje të elektoratit të kësaj partie?
Siç e thashë, unë asnjëherë nuk kam ndërhyrë në pikëpamjet politike të njerëzve por kam kërkuar mbështetjen e gjithësecilit për të bërë Tetovën një qytet më të mirë ku të gjithë ne duam të jetojmë. Pra pavarësisht bindjeve rëndëi ka qëllimi, dhe qëllimi është që të bëhet Tetova.
 
Flasim pak për fushatën zgjedhore, duke qenë nënkryetare e Bashkimit Demokratik për Integrim jeni të angazhuara besoj edhe në zgjedhje. Si po shkon fushata deri tani në këndvështrimin tuaj?
Fushata presidenciale mund të them se është një lloj nxehje për fushatën tjetër, atë parlamentare që zyrtarisht ende nuk ka nisur. Ne si parti politike vendosëm që të mos dalim me një kandidat për president, çka solli edhe kërkesën për zgjedhje parlamentare, për arsye se ka një fenomen gati 20-vjeçar që partitë politike shqiptare në raundin e parë dalin me një kandidat dhe bëjnë një matje apo përmbledhje të votës së tyre. Më pas për shkak të mungesës së sasisë së votave për të kaluar në balotazh ato nuk arrijnë të shkojnë në raundin e dytë. Kjo gjë e zvogëlon ndikimin e votës shqiptare në proces, për arsye se sado që të arrini, dhe këtë e kanë treguar edhe eksperiencat e mëparshme që edhe nëse merremi vesh me ndonjë partitë maqedonase, është shumë e vështirë që në raundin e dytë të motivoni kandidatin tuaj që të dalë dhe të votojë një kandidat të një partie tjetër, në këtë rast të një partie maqedonase. Prandaj dhe ne ofruam idenë për presidentin konsensual dhe që ta sqaroj, konsensualitetin në kuptimin e vlerave që do të prezantonte. Ne nuk thamë që presidenti duhet ti përkasi këtij apo atij grupi etnik por që duhet ti përfaqësojë këto vlera të përbashkëta, Marrëveshja e Ohrit, Bashkimi Europian e kështu me radhë. Dhe meqë nuk arritëm dot një marrëveshje me partinë shumicë atëherë vendosëm që të mos e përkrahim këtë proces dhe të mos nxjerrim një kandidat duke e delegjitimuar procesin.
 
Duke e bojkotuar procesin apo nuk ju pëlqen fjala bojkot?
Po fjalën bojkot nuk e parapëlqejmë por duke bërë një aktivitet, sepse ne jemi duke bërë fushatë për mos votim, me qëllimin për të hap çështjen e zgjedhjes së presidentit të vendit si temë politike në vend. Maqedonia ka një zhvillim 20 vjeçar ku temat ndëretnike hapen tërë kohën ndaj mendojmë se është koha që të rihapet kjo si temë dhe për të parë se cila do të ishte zgjidhja e mundshme në të ardhmen, një president konsensual që do të shkonte në votë të përgjithshme, zgjedhje e presidentit në parlament ashtu siç është në Shqipëri me një votë të dyfishtë, votë etnike dhe votë shumice. Pra të gjitha këto janë çështje që duam apo nuk duam ne, për faktin se i kemi ngritur me forcë të madhe dhe për të cilën kemi mbështetjen e shumicës shqiptare, mendoj se është temë që do të kërkojë zgjidhje dhe trajtim në Maqedoni.
 
Po çfarë ndodhi me Gjorgje Ivanov? Pse ai nuk është presidenti që përfaqëson edhe shqiptarët? Në mandatin e tij të parë BDI e mbështeti bashkë më VMNRO-DPMNE-në e Gruevskit apo jo?
Çdo parti politike shqiptare e cila ka qënë në shumicën qeverisëse dhe ka patur marrëveshje politike gjithnjë ka mbështetur presidentin, dhe ne nuk bëjmë përjashtim. Por gjatë procesit politik, kemi ardhur në përfundimin se megjithatë kapaciteti i përfaqësimit të këtij presidenti apo i kujtdo që do të ishte në vend të tij, nuk arrin të përfaqësojë dhe të hyjë në filozofinë e shqiptarëve. Dhe për këtë arsye erdhëm në përfundimin se duhet një qasje e re dhe se ka ardhur koha se ideja për presidentin të shtrohet në mënyrë më alternative dhe më të zgjidhshme. Mendojmë se përfaqësimi që ka bërë presidenti i deritanishëm nuk ka arritur të identifikonte apo përfaqësonte edhe shqiptarët, ndaj mendojmë se çdo vazhdim i të njëjtës rrugë mëtutje nuk i sjell përfitim vendit në radhë të parë dhe as interesave shqiptare në Maqedoni dhe në rajon.
 
Ka zëra kritikë që thonë se ai u shndërrua në një president antishqiptar. Edhe në përmbledhjen për mandatin e tij nuk e publikoi në gjuhën shqipe, edhe këshilltarin shqiptar e hoqi. Cfarë do t'i mbani mend mandatit të tij presidencial?
Jo edhe aq shumë. Realisht, të flasim jashtë elementit shqiptar, nuk ka arritur të jetë një president shumë i dukshëm, dmth ka qënë në plan të dytë, pra nuk ka arritur të imponohet si kryetar shteti. Nuk mendoj që ka arritur të luajë ndonjë rrol të madh në çështjet globale. Mendoj se si një profesor universitar me background do të mund të jepte një kontribut më tepër në ngritjen e standarteve demokratike dhe të debatit në vend, por as këtë nuk e ka bërë. Ndërkohë që karshi shqiptarëve mendoj se nuk ka tentuar të bëjë një afrim të natyrshëm ndaj atyre si qytetarë dhe do tu jap një shembull. Unë jam kryetare e komunës së Tetovës, qytet ku 75 % e popullatës shqiptare dhe politikat e mia janë të tilla që në komunikim me qytetarin i cilitdo grupi etnik, unë nuk kërkoj që të ma ndërmjetësojë cilado parti politike e bllokut tjetër, por atë tentoj ta bëj vetë si kryetare e qytetit, pa marrë parasysh se sa më kanë mbështetur e sa jo. Pra nuk merrem me atë çështje, por kur je i pari i shpisë duhet ti trajtosh të gjithë shpinë në mënyrë të njëjtë. Ndaj këtu mendoj se ishte dobësia e presidentit por edhe mendoj ndaj kjo është sot temë për të cilën flasim këtu.
 
Shumë mbajnë mend prej Ivanov, dështimin e tij diplomatik me samitin e Ohrit, si dështim karshi shqiptarëve në përgjithësi jo vetëm ndaj atyre të Maqedonisë. Ju si mendoni?
Përgjithësisht në politikat e jashtme, udhëheqësit maqedonas e kanë problem që të gjenden në realitetet ekzistuese. Me faktin që Maqedonia ka njohur pavarësinë e Kosovës, unë mendoj qe janë mbyllur shumë tema dhe dilema për të cilat një president s'ka pse të ketë dilema. Mirëpo nevoja për të qënë ok me një filozofi të përgjithshme etnocentrike karshi elektoratit maqedonas, mendoj se i bën shpeshherë udhëheqësit dhe personalitetet diplomatike maqedonase të vihen në situata qesharake politike, për arsye se nuk mund të mos jemi serioz dhe të mos pranohen disa fakte reale të cilat zyrtarisht janë pranuar.
 
Atëherë pse mendoni që e bëri Gjorgje Ivanov këtë gjë?
Mendoj se është çështje e një imazhi më etnocentrik, si një nevojë e madhe që e kanë një pjesë e politikanëve në Ballkan dhe që nuk jep rezultate. Së pari nuk i bën mirë shtetit dhe e dyta nuk tregon lidership. Para këtij rasti ishte edhe çështja e ftesës së presidentes së Kosovës, lidhur me ardhjen apo mosardhjen e saj në Shkup. Pra ka patur disa raste që unë mendoj se nuk kanë lidhje me realitetin. Maqedonia marrëveshjet më të mëdha tregtare i ka nënshkruar me Kosovën, nuk ka asnjë çështje të hapur me të. Edhe sasinë më të madhe të këmbimit të jashtëm tregtar e ka përsëri me Kosovën. Ndaj mendoj se liderët duhet të jenë ata që ngrihen mbi paragjykimet e jo që u bëjnë yzmet atyre. Ndaj dhe nuk e kemi përkrahur më.
 
Për t'ju rikthyer fushatës, nga shumë analistë shqiptarë flitet për një nacionalizëm shumë të fortë nga VMNRO-DPMNE e Nikolla Gruevskit me moton që po shpaloset në këto zgjedhje "Maqedonia e maqedonasve". E ndjeni këtë?
Po në fillim të fushatës së tij, ai kërkoi nga votuesit maqedonas që ti japin një mbështetje të tillë për të arritur 62 deputetë, çka nënkupton më shumë se 51 % në parlamentin e Maqedonisë për të mos qënë i varur nga kushtëzimet e një partneri shqiptar në koalicion. Kam përshtypjen se në mendësinë e tij por edhe të këshilltarëve të tij, ka njerëz që thonë se nuk është problem që të ketë parti shqiptare por duhet parti që nuk hap tema dhe probleme të mëdha, pra të mos shkaktojë as rrëzimin e qeverisë.
 
Mendoni se mund t'ja arrijë?
Unë mendoj se jo. Për arsye se në radhë të parë, pas marrëveshjes së Ohrit, Maqedonia ka shumë mekanizma parlamentar dhe jashtë parlamentit që kërkojnë një votë etnike. Dhe ajo votë etnike varet shumë nga ajo parti që fiton shumicën e votës shqiptare. Sipas të dhënave dhe trendeve, unë nuk kam dyshim se shumica e votës shqiptare do të jetë sërish në anën e BDI-së. Dhe në atë rast, ciladoqoftë lëvizja e asaj partie maqedonase që do të marrë shumicën do të jetë e pamundur pa fituesin e palës shqiptare. Kemi patur eksperienca të ndryshme por që kanë rezultuar problematike për shtetin, ndaj mendoj se është e rëndësishme që Maqedonia nuk mund të jetë vetëm e maqedonasve ashtu siç nuk mund të jetë vetëm e shqiptarëve. Por është një shtet që bazohet në balancën në marrëveshjen politike dhe shoqërore që arritën shqiptarët pas luftës së vitit 2001. Këto janë realitete pavarësisht se mund të ketë tendenca të ndryshme nacionaliste që në anën maqedonase mund të jenë më të dukshme për shkak se ata kanë më shumë pushtet, por ky realitet nuk mund të ndryshohet.
 
Ju keni besim që do të fitoni, ashtu si dhe Gruevski. Po çfarë do të ndodhë pas zgjedhjeve. A do të vërë kushte BDI për një pakt të ri, për një koalicion të ri qeverisës dhe cilat do të jenë këto kushte?
Absolutisht që po. Në fillim të çdo koalicioni ne kemi patur marrëveshje për qeverisje që kanë ardhur si rezultat i bisedimeve, që nuk kanë qënë të lehta asnjëherë. Që prej vitit 2002 kur fituam zgjedhjet e para dhe bëmë koalicion me LSDM-në e deri tani, procesi i bisedimeve pas zgjedhjeve për koalicionin qeverisës është një prej temave më të rëndësishme ku ne fusim shumë energji ku insistojmë që konceptet tona të bëhen pjesë e programit qeveritar. çështja e NATO-s ka qënë por do të jetë edhe më prioritet. Meqënëse është samiti i NATO-s në shtator do të rivendosim si prioritet çështjen e ribisedimit, që nënkupton edhe qasjen tonë për kompromis sa i takon çështjes së emrit të vendit. Pra vendi të bëhet anëtar në NATO. Aspekti tjetër ka lidhje me marrëveshjen e Ohrit, avancimi i mëtejshëm i saj dhe normalisht projektet e zhvillimit ekonomik që ne mendojmë se duhet të jetë i balancuar për të gjithë vendin, edhe aty ku shqiptarët jetojnë si shumicë. Rritja e kontakteve dhe marrëdhënieve ekonomike me shtetet shqiptare si Kosovën edhe Shqipërinë.
 
Dhe besoj se edhe presidenti do të jetë kusht?
Po çështja e presidentit do të jetë temë debati gjithësesi. Megjithëse pas zgjedhjeve parlamentare ne do të hyjmë në bisedime me president të zgjedhur por do të jetë temë e bisedimeve.
 
A mund ta bllokoni zgjedhjen e tij?
Jo nuk mendoj sepse nevojitet një 40 % e pjesëmarrjes dhe nuk besoj se mund të arrihet të bllokohet zgjedhja e tij.
 
Mendoni që ka ardhur koha për të patur një zëvendëspresident shqiptar?
Ato janë çështje të formave, të modeleve. Në momentin kur del në përfundimin se ky model nuk ka rezultat siç edhe kemi dale, jo vetëm ne por të gjithë shqiptarët atëherë duhet të kërkohen modele të tjera dhe modele ka shumë. Një model është pikërisht ky që thoni ju, presidenti me zëvendës president si paketë që do të shkonin në zgjedhje që të dy por që nënkupton ndryshim kushtetute. Modeli i dytë zgjedhja e presidentit nga parlamenti që edhe kjo kërkon ndryshim kushtetute. Dhe modeli i tretë është me një paramarrëveshje përsa i përket profilit të presidentit.
 
Dmth, do t'i diskutoni këto 3 modele apo ka një pozicionim të qartë se cili model do të kërkohet?
Faktikisht neve mendojmë që është e rëndësishme që të hapim çështjen ndërkohë që modelet janë këto. Në mes të këtyre modeleve mund të zgjidhet njëri nga to.
 
Një pyetje shumë logjike të cilën mund ta bëjnë të gjithë normalisht, duke qenë se Nikolla Gruevski nuk pranoj këtë kërkesë tuajën për një president konsensual dhe erdhët në zgjedhje të parakohshme, përse duhet ta pranoj pasi të kenë përfunduar zgjedhjet?
Normalisht pas çdo situate zgjedhore ju keni një atmosferë të re dhe një terren të ri politik. Politikën e paracaktojnë në radhë të parë numrat, dhe në atë terren të ri politik normal që gjërat mund të rifilloni dhe ti hapni. Prandaj mendoj se të gjitha temat janë në disktutim për shkak se në një situatë të re politike pas zgjedhore, faktikisht të gjitha temat që ju keni obligim ti vendosni në tavolinë ndërkaq është afinitet i proçesit se cilat edhe sa do arrini që ti realizoni. Këto zgjedhje dhe kjo formë e zgjedhjeve të presidentit definitivisht duhet ndryshuar dhe është e tejkalume, si e tillë mendoj që këto zgjedhje, fushata e dëshmon dhe zgjedhjet do e dëshmojnë përfundimisht.
 
Përpara se të shkojë në zgjedhje kryetari i BDI, Ali Ahmetaj, ka folur për një lloj marrëveshje të re politike shqiptaro-maqedonase. Për çfarë bëhet fjalë konkretisht?
Parimet tona bazë për të biseduar kemi thënë për marrëveshje të re politike, marrëveshje paszgjedhore, jo si marrëveshje të tipit të marrëveshjes së Ohrit, ato janë marrëveshjeve që lidhen pas momenteve të caktuara historike.
 
Pra nuk bëhet fjalë për një marrëveshje që do të zëvendësojë marrëveshjen e Ohrit?
Jo. dmth nuk është fjala për marrëveshje të re por vjen si pasojë e situatave të reja dhe e terrenit të ri politik dhe normalisht që aty do të duhet të hapen të diskutohen të gjitha këto tema.
 
Do të jetë temë e diskutimit... flas për ligjin për ish-anëtarët e UÇK-së, në shkurt ka patur organizata e veteranëve, i ka dërguar një peticion Natos që të mos lejojë anëtarësimin e Maqedonisë në Nato pa përmbushur këtë kusht.
Një aspekt sa i përket kësaj teme ka qenë marrëveshja e majit që ka qenë në vitin 2007. Në atë drejtim janë bërë disa lëvizje, mirëpo ende jemi larg asaj kërkese , e cila është shtruar si peticion. Por si do që të jetë rregullimi i statusit të këtij grupacioni për ne kaq të respektuar, do të mbetet një prej prioriteteve të cilat ne i shtrojmë në bisedime. Për shembull pas zgjedhjeve të vitit 2011, një prej temave që lidhej me këtë strukturë kishte të bënte me amnistimin e rasteve apo interprentimin autentik për këtë amnisti dmth që rastet të mos lëvizin në Hagë e kështu me radhë dhe normalisht parlamenti atë e votoi me shumicë në bazë të marrveshjes politike që arritëm ne në atë kohë me partinë që fitoi shumicën maqedonase. Temat që dalin nga marrëveshja e Ohrit, statusi i strukturave të ushtrisë çlirimtare kombëtare, përdorimi i shqipes, këto janë tema pa të cilat as që kemi hapur ndonjëherë bisedime politike dhe që as do të hapim ndonjëherë.
 
Por fatkeqësisht janë tema për të cilat shumë pak kanë avancuar, dmth janë përmendur flitet etj, por ka pasur shumë pak progres...
Ka avancim mandat pas mandati. Për shembull avancimi përpara këtij mandati apo le të themi dy mandate më parë. Ministrat fjala vjen nuk kanë pasur të drejtë të flasin gjuhën shqipe dhe tashmë e kanë. Tani do të shkojmë pak më tutje. Dmth është një çështje e cila kërkon...dhe kjo ka qenë forma me të cilën është ecur dhe ka gjëra të cilat do të ndodhin, pa marrë parasysh sesa ka nevojë pala tjetër të adaptohet, ti digjestojë ato. Një shembull tjetër është se kur e kemi ndryshuar ligjin për rregullim territorial në vitin 2004, në atë kohë u vendos që Struga dhe Kërçova të jenë në kufinjtë që janë sot. Ajo nënkuptonte se gjedhjet që do të mbaheshin në 2005 do të bëhej kryetari i Strugës shqiptar dhe kryetari i Kërçovës shqiptar. Në atë kohë koalicioni kërkoi që Kërçova të shtyhej për katër vjet dhe ne ligjin e votuam me ato kufinj por që do të hynte në fuqi pas katër vjetësh. Kur e bëmë koalicionin me VMRO -DPMNE në vitin 2008, ata kërkuan po ashtu katër vite, dhe ne ja dhamë edhe ato katër vite dhe dolëm në zgjedhje, kërçova prap e shqiptarëve është përsëri u zgjodh dhe udhëhiqet nga një shqiptar. Këto proçese e kanë marrë rrugën e tyre dhe për diçka duhet pak më shumë dhe për diçka duhet pak më pak. por me rëndësi është që shqipatarët të mbajnë elementin e të qënit faktor politik i rëndësishëm për politik bërjen në Maqedoni. Nuk është pak punë që të ndikohet në politikbërjen e një shteti ku ju jeni faktor i rëndësishëm por me numra nuk jeni shumicë. Kjo është arti i bërjes së politikës.
 
Mbetemi tek ky arti që shumëkush mund edhe mos ta kuptojë sepse kur folëm pak për kushtet ju thatë do ta disktutojmë do të jenë prioritet. A është e vështirë ti vihen kushte palës maqedonase, qoftë Nikolla Gruevskit qoftë një kryeministri tjetër. Kur ulen shqiptarët dhe maqedonasit bashkë për të bashkëqeverisur a është e vështirë për ti vënë kushte dhe për ti thënë këto janë detyrimet që ju duhet të zbatoni?
Prej eksperienceës sime 12-vjeçare kur kam qenë pjesë e një pjese të madhe të bisedimeve me partitë politike maqedonase për këto tema mund të them që nuk janë bisedime të lehta. Sepse ju i qaseni me qëndrimet, me bazamentin, me argumentin tuaj, por edhe ana tjetër normalisht e ka rezistencën e vet. Po të shikohet hollë situata realisht ajo që themi ne si shqiptar nuk është realisht nuk është vetëm në të mirën e shqiptarëve por edhe të krejt shtetit. Por nuk përjetohet si e tillë nga ana maqedonase. Fakti që nuk përjetohet e tillë që pritet me rezistencë ju kërkon shumë energji që të shtyhen gjërat, të cilat kur ndodhin bëhen sikur të kenë qenë të tilla për 1000 vjet. Për shembull rezistenca aq e madhe ka qenë për universitetin e Tetovës. Sot universiteti i Tetovës është një universitet shtetëror, ka arsimtar maqedonas të japin mësim atje, ka maqedonas që duan të studiojnë atje. Dmth gjithë ajo rezistencë gjithë ajo energji, gjithë ajo lëvizje që është bërë sot është diçka normale. Çfarë tregon kjo? Kjo tregon se shqiptarët asnjëherë nuk kanë kërkuar gjëra që janë në dëm të shtetit, as nuk kanë kërkuar gjëra që janë në dëm të bashkëqytetarëve maqedonas dhe nuk kërkojnë që ata të mos e flasin gjuhën e tyre. Ne nuk themi që ata të mos kenë mundësi të shfrytësojnë resurset shtetërore por ne duam pjesën tonë.
 
Ata mbase i duan të gjitha për vete
Ashtu nuk ka...për arsyen që arrin një pjekuri kolektive të një kombi që ngrihet dhe që bën luftë, ashtu nuk ka.
 
Çështja është, a janë ata të vetëdijshëm që duhet ti ndajnë gjërat me ju, flas në të gjitha drejtimet, të ndajnë shtetin, resurset me ju, gjuhën por edhe shkollat me ju.
Në një pjesë deri diku gjërat edhe kanë ndryshuar nuk mund të themi që kanë mbetur aty ku kanë qenë por ka edhe një rrugë të gjatë akoma për ndryshimet që duhet të bëhen.
 
I rikthehemi edhe njëherë proçesit zgjedhor, nëse Nikolla Gruesvki fiton sërish shumicën përse duhet të besojnë shqiptarët, çfarë duhet të kenë ndryshe kësaj here nga më parë?
Ndryshe do të jetë fakti që do jenë rrethana të reja, një fillim të ri dhe që marrëveshjet e kaluara janë të mbyllura me ciklin zgjedhor dhe që i rikrijojmë marrëveshjet e reja. Mendoj se 2014 do të jetë një vit i ndjeshëm edhe kompleks politik dhe mendoj se do të duhet një sjellje ndryshe, duke patur parasysh faktin se shumë rrethana në rajon flasin që është koha për lëvizje pak më të guximshme edhe në Maqedoni.
 
Mendoni se do të ketë një ndryshim të tillë, apo mbase shpresoni që të jetë dikush tjetër që të fitoni shumicën?
Jo unë nuk mendoj se do të ketë shumë befasi, nuk pres befasira të mëdhaja pres ndryshime por jo të sasisë sa të bëjnë ndryshimin e madh të paktën ashtu duken numrat paraprak. edhe pse duhet të shohim sesi do të ndryshojnë trendet brenda fushatës. Fushata ka një përqindje që diçka ndryshon por realisht mendoj se ne do arrijmë të imponojmë disa tema mjaft të fuqishme.
 
Ka disa që thonë që kërkesa fillimisht e BDI-së për president konsensual më pas mosmarrveshjet dhe dalja tek zgjedhjet e parakohshme të gjitha këto bashkë me "lojën politike" të Nikolla Gruevskit janë thjesht manovra për të siguruar një tjetër mandat politik.
Nuk keni mundësi të bëni një skenar ku të thoni se ata do të thonë kështu e do të bëjnë kështu. Nuk bëhet realisht po të jeni pjesë normale e realitetit atje do e shihni që nuk bëhet. Realiteti objektiv është që VMRO-DPMNE është një parti e qendrës së djathtë me orientim tejet etnocentrik, edhe që në bazë të këtij orientimi etnocentrik edhe një formë klientelike të punës që e ka përgjithësisht ka krijuarnjë shumicë e cila e përkrah dhe ky është një realitet. Ndërkohë që kemi shumicën tonë dhe kemi pozicionin tonë që është tejet i fuqishëm.

Redaksia Online
(e.s/shqiptarja.com)

  • Sondazhi i ditës:

    'Rasti Qefalia', a fshihen gjobat pas akuzave të Këlliçit, Nokës, opozitës?



×

Lajmi i fundit

Goditje 'simbolike' ndaj Hungarisë, BE-ja zhvendos takimin e ministrave nga Budapesti në Bruksel

Goditje 'simbolike' ndaj Hungarisë, BE-ja zhvendos takimin e ministrave nga Budapesti në Bruksel