Bisedimet e Gjenevës mes Moskës dhe SHBA-ve, Rusia mohon të ketë plane për të pushtuar Ukrainën

Mes frikës së një pushtimi rus në Ukrainë, SHBA prej muajsh së bashku me NATO kanë qënë në procese negocimi por edhe duke presionuar me saksione. Ditën e djeshme, më 10 janar, janë zhvilluar disa bisedime diplomatike në Gjenevë pas dy bisedave telefonike mes dy liderëve politik Joe Biden dhe Vladimir Putin. Edhe këtë herë, Rusia ka mohuar të ketë qëllim hapjen e zjarrit në Ukrainë, ndërsa SHBA ka theksuar vënien e sakisioneve në rast sulmi. Ky realitet gjeopolitik ka hapur mjaft debate në arenën ndërkombëtare si dhe ka shtuar dyshime të mëdha në strategjinë e një shteti të madh si Rusia. Me qëllime të qarta Rusia ka mohuar të hapë zjarr në Ukrainë por nga ana tjetër as nuk ka ndalur aktivitetin e trupave ruse në këtë të fundit duke mos i lënë SHBA-ve hapësirë ndikimi.  

Rusia u tha Shteteve të Bashkuara në bisedimet e tensionuara të hënën se nuk kishte plane për të pushtuar Ukrainën, pasi të dyja palët ranë dakord për më shumë përpjekje për të mbajtur tensionet që të mos ktheheshin në një konfrontim të plotë. Pas më shumë se shtatë orësh negociatash në Gjenevë, negociatorët rusë dhe amerikanë u ofruan të vazhdonin të bisedonin, megjithëse nuk kishte asnjë shenjë të një përparimi të madh. Negociatat me aksione të larta erdhën mes frikës së një pushtimi rus të fqinjit të saj properëndimor, Ukrainës dhe me Moskën që kërkon lëshime të gjera nga Uashingtoni dhe aleatët e tij në NATO. Zëvendësministri i Jashtëm rus Sergei Ryabkov tha se ai kishte siguruar homologen e tij amerikane, Zëvendës Sekretaren e Shtetit Wendy Sherman, se këto frikë ishin të pabaza.

"Ne u shpjeguam kolegëve tanë se nuk kemi plane, nuk kemi synime për të 'sulmuar' Ukrainën... Nuk ka asnjë arsye për të frikësuar ndonjë përshkallëzim në këtë drejtim," u tha ai gazetarëve pas bisedimeve.

LEXO EDHE:
SHBA, akuza për ryshfet ndaj ligjvënësit Henry Cuellar

Ryabkov tha se Shtetet e Bashkuara "i morën shumë seriozisht propozimet ruse" dhe se Moska ishte "për vazhdimin e dialogut". Sherman tha se ajo ofroi të bënte lëvizje reciproke me Rusinë për raketat dhe stërvitjet, por rinovoi paralajmërimet për kosto të mëdha nëse Moska pushton Ukrainën.

'Jo-startues' për SHBA

Ajo tha se Shtetet e Bashkuara ishin gati të takoheshin përsëri, por se Rusia nuk kishte ofruar garanci se do të tërhiqte trupat e grumbulluara pranë Ukrainës. Dhe ajo këmbënguli se disa nga kërkesat e Rusisë ishin "thjesht jo fillestare", duke përfshirë një ndalim të zgjerimit të mëtejshëm të NATO-s drejt lindjes.

"Ne nuk do të lejojmë askënd të përplasë politikën e dyerve të hapura të NATO-s," tha Sherman.

Bisedimet e së hënës në Gjenevë nisën një javë diplomacie midis Rusisë dhe Perëndimit pasi Moska grumbulloi dhjetëra mijëra trupa në kufirin ukrainas, duke i tërhequr Shtetet e Bashkuara në një bllokim të stilit të Luftës së Ftohtë. Të dyja palët kanë vendosur linja të forta, me Uashingtonin që paralajmëron se Moska do të përballet me pasoja të rënda diplomatike dhe ekonomike nga një pushtim i Ukrainës dhe Rusia kërkon marrëveshje të reja të gjera të sigurisë me Perëndimin. Pas bisedimeve të së hënës, të mërkurën në Bruksel do të mbahet një takim i Këshillit NATO-Rusi, më pas të enjten në Vjenë do të takohet këshilli i përhershëm i Organizatës për Siguri dhe Bashkëpunim në Evropë (OSBE) me çështjen e Ukrainës që pritet të dominojë. .

Sherman rinovoi një thirrje drejtuar Rusisë për të tërhequr 100,000 trupat e saj. Nëse Rusia pushton, tha ajo, "do të ketë kosto dhe pasoja të konsiderueshme, shumë përtej asaj që u përball në 2014", kur Moska pushtoi gadishullin e Krimesë dhe mbështeti një kryengritje në Ukrainën lindore. Ryabkov denoncoi kërcënimet e SHBA si "përpjekje për shantazh dhe frikësim", por tha "Unë nuk mendoj se situata është e pashpresë".

'Kosto të rënda' të pushtimit

Çdo veprim i drejtpërdrejtë ushtarak nga Shtetet e Bashkuara ose NATO në mbrojtje të Ukrainës është jashtëzakonisht i pamundur.  Por zyrtarët perëndimorë kanë paralajmëruar se Moska do të përballet me pasoja të rëndësishme ekonomike dhe financiare nëse pushton dhe mund të shohë NATO-n të rrisë praninë dhe kapacitetet e saj pranë kufijve të Rusisë. Shefi i NATO-s Jens Stoltenberg tha të hënën se aleanca do të paralajmëronte Rusinë për "kostot e rënda" të një pushtimi. Ai tha se nuk priste që bisedimet e kësaj jave të "zgjidhnin të gjitha çështjet", por donte të niste një proces diplomatik.

"Ne po synojmë një marrëveshje për një rrugë përpara, një proces, një seri takimesh," tha Stoltenberg përpara bisedimeve me zëvendëskryeministrin e Ukrainës në Bruksel.

Masat kundër Rusisë në shqyrtim përfshijnë sanksione ndaj rrethit të ngushtë të Presidentit Vladimir Putin, anulimin e gazsjellësit të diskutueshëm të Rusisë Nord Stream 2 për në Gjermani ose, në skenarin më drastik, shkëputjen e lidhjeve të Rusisë me sistemin bankar botëror.

‘Bashkimi Sovjetik 2.0’

Moska këmbëngul se ishte mashtruar pas Luftës së Ftohtë dhe e kuptoi se NATO nuk do të zgjerohej drejt lindjes. Në vend të kësaj, aleanca e udhëhequr nga SHBA mirëpriti shumicën e vendeve të ish-Traktatit të Varshavës dhe tre vendet baltike që ishin nën sundimin sovjetik. Rusia ka ushtruar presion intensiv mbi Ukrainën që nga viti 2014, pasi një revolucion përmbysi një qeveri që kishte mbajtur anën e Kremlinit kundër afrimit me Evropën. Rusia pushtoi gadishullin e Krimesë dhe mbështet një kryengritje në Ukrainën lindore në të cilën kanë vdekur më shumë se 13,000 njerëz. Luftimet më të rënda janë ulur, por përleshjet vazhdojnë pothuajse çdo ditë, me ushtrinë ukrainase të hënën që tha se dy nga ushtarët e saj vdiqën pas një shpërthimi nga një pajisje e panjohur. Ushtria akuzoi gjithashtu forcat separatiste se qëlluan në pozicionet e saj me granatahedhës, mitralozë dhe armë të vogla.

Në llogoret me baltë në vijën e frontit, kishte pak shpresë për diplomaci.

"Unë dyshoj se diçka do të ndryshojë," tha ushtari 29-vjeçar Mykhailo teksa ecte nëpër llogore në qytetin Avdiivka, në veri të qytetit fortesë separatiste të Donetsk. Garancitë e mos anëtarësimit në NATO nuk do të ndalojnë kurrë”, tha Mykhailo, duke shtuar: “Ai dëshiron të kthejë Bashkimin Sovjetik në versionin 2.0”.

G.MO/Shqiptarja.com

TAG:
• nato
• SHBA
• Rusi
• ukraine
• bisedimet diplomatike