BSH: Rritja ekonomike do të forcohet, nga kërkesa e brendshme, norma të ulëta të interesit dhe kreditimi

Zhvillimet makroekonomike në Shqipëri
TIRANE, 4 Maj /ATSH-E,Xhajanka/- Banka Qendrore, vlerëson se rritja ekonomike do të forcohet, e mbështetur nga kërkesa e brendshme, norma të ulëta të interesit dhe përmirësimi gradual i kredisë. Ndërsa kontributi i kërkesës së huaj në ekonomi, do vijojë të mbetet jofavorizues në kushtet e ecurisë së dobët të aktivitetit ekonomik në vendet partnere dhe rreziku i deflacionit në Eurozonë, citon BSH-ja në raportin e publikuar së fundi mbi ecurinë e treguesve financiarë. Sipas Bankës së Shqipërisë, në tremujorin e fundit të vitit 2014, aktiviteti ekonomik vlerësohet të jetë rritur me 2.42% në terma vjetorë ose 1.12% në krahasim me një tremujor më parë. Ndërsa sipas sektorëve të ekonomisë, ndërtimi shënoi një rritje të ndjeshme vjetore me 10.81%, industria shënoi rritje me 1.61% e ndikuar tërësisht nga zgjerimi i industrisë përpunuese. Gjithashtu, vëren BSH-ja në raportin e saj, aktiviteti i transportit shënoi zgjerim vjetor me 3.01%, ndërsa shërbimet e tjera me 3.21%. Sektori i postë-komunikacionit dhe sektori i bujqësisë kanë shënuar tkurrje vjetore.
Në vijim të këtyre zhvillimeve, komponenti kryesor i rritjes ekonomike vlerësohet të mbetet rritja e kërkesës së brendshme.
Kushtet monetare stimuluese dhe përmirësimi i besimit të agjentëve ekonomikë krahas uljes së primeve të rrezikut, kanë nxitur kërkesën e brendshme, ndërkohë që kërkesa e huaj ka rezultuar më e dobët se pritjet. Në dhjetor 2014, inflacioni vjetor zbriti në nivelin 0.7%, duke reflektuar presione të ulëta inflacioniste, si nga ekonomia e brendshme ashtu edhe nga ajo e jashtme.
Në përgjigje të këtyre zhvillimeve, politika monetare e Bankës së Shqipërisë ka vijuar të mbetet stimuluese përgjatë gjithë vitit 2014. Sipas BSH-së, në fund të muajit dhjetor 2014, treguesit fiskalë tregojnë ruajtjen e prirjes konsoliduese të politikës fiskale. Të ardhurat shënuan një vlerë kumulative prej 366.7 miliardë lekësh, me një rritje vjetore prej 12.1%, si reflektim i ecurisë pozitive kryesisht në të ardhurat nga fondet speciale dhe nga pushteti vendor, ndjekur nga ato tatimore. Shpenzimet e përgjithshme janë rritur gjithashtu me 11.3% në terma vjetorë, duke arritur në 438.8 miliardë lekë, si rezultat i rritjes së shpenzimeve për buxhetin vendor dhe ato për fonde speciale. Deficiti buxhetor vlerësohet rreth nivelit 5.1% të PBB-së dhe është financuar kryesisht nga burime të brendshme, në masën 58.5%.
Gjatë tremujorit të katërt 2014, llogaria korrente regjistroi një deficit prej 378 milionë eurosh, në rritje vjetore me 12%. Gjatë kësaj periudhe, deficiti i eksporteve neto në mallra dhe shërbime u zgjerua në 639 milionë euro ose 9% ndaj një viti më parë. .
Së fundi, zhvillimet në tregun e punës në fund të vitit 2014, reflektojnë një rritje të normës së papunësisë, e cila shënoi vlerën 18.0% nga 17.1% që shënonte një vit më parë. Sektori privat jobujqësor ka përmirësuar nivelin e punësimit, ndërsa ai bujqësor dhe shtetëror regjistruan rënie në terma vjetorë. Megjithatë, sektori bujqësor ka filluar të shfaqë shenja rigjallërimi kryesisht përgjatë tre tremujorëve të parë të vitit 2014, pas disa periudhash me një prirje rënëse gjatë vitit 2013. Pritshmëritë në lidhje me punësimin në pjesën e parë të vitit 2015, janë pozitive për sektorët e industrisë dhe të shërbimit. Përjashtim përbën ai i ndërtimit, ku pritshmëritë janë për një rënie të punësimit në këtë sektor.
/f.n/