NATO nuk do t'i kushtojë vëmendje propozimit të Donald Trump për një rritje masive të shpenzimeve të mbrojtjes, por ka të ngjarë të pranojë të shkojë përtej objektivit të saj aktual, sipas zyrtarëve perëndimorë.
Presidenti i zgjedhur i SHBA-së deklaroi të martën se anëtarët e aleancës ushtarake duhet të shpenzojnë 5% të prodhimit të brendshëm bruto (PBB) për mbrojtje, një rritje e madhe nga objektivi aktual prej 2% dhe një nivel që asnjë vend i NATO-s, përfshirë Shtetet e Bashkuara, nuk e ka arritur aktualisht.
Zyrtarët nga vendet e NATO-s thanë se ata ranë dakord që shpenzimet e mbrojtjes duhet të rriten më tej, por nuk miratuan shifrën prej 5%, që analistët thanë se do të ishte politikisht dhe ekonomikisht e pamundur për pothuajse të gjithë anëtarët. Do të kërkonte qindra miliarda dollarë fonde shtesë.
Megjithatë, një objektiv i ri ka të ngjarë të arrihet në një samit të NATO-s në Hagë në qershor, i nxitur nga frika se Rusia mund të sulmojë një vend të NATO-s pas Ukrainës dhe nga nxitjet e Trump, thanë zyrtarët për Reuters.
Disa zyrtarë presin që 32 anëtarët e NATO-s të bien dakord, pas shumë grindjesh, për një objektiv prej rreth 3% të PBB-së. Por, edhe kjo do të ishte një shtrirje për shumë njerëz, të cilët mezi e përmbushin ose nuk e arrijnë objektivin prej 2% tani, një dekadë pasi u vendos.
“Duket se do të ketë një ndryshim”, i tha Reuters-it ministri italian i Mbrojtjes, Guido Crosetto.
“Unë nuk mendoj se do të jetë 5%, gjë që do të ishte e pamundur për pothuajse çdo komb në botë për momentin, por nuk do të jetë 2%, të cilën ne tashmë po përpiqemi ta arrijmë, por do të jetë më shumë se dy”, shtoi ai.
Disa zyrtarë dhe analistë e shohin sugjerimin 5% të Trump si një ofertë hapëse qëllimisht të lartë për të nisur negociata me muaj dhe presin që ai mund të kënaqet me diçka më afër 3%, shkruan Reuters.
Mjedisi aktual i sigurisë sugjeron që vendet evropiane duhet të shpenzojnë rreth 3% të PBB-së për mbrojtje, tha ajo. Marie-Agnes Strack-Zimmermann, kryetare e nënkomitetit të Mbrojtjes të Parlamentit Evropian, tha se Evropa duhet të rrisë shpenzimet, por jo të fiksohet në një shifër arbitrare.