“Birit të Caluisit, që kreu shërbimin ushtarak duke patur funksionet e optio primilipilarioum, me tituj vir, patriot, këshilli i madhërishëm qytetit koloni të shkodraneve, vendosi këtë monument.” Kopja e një epigrafi të rrallë, me shkrim latin që daton në shekullin e III-të pas Krishtit është ekspozuar në muzeun e Kalasë Rozafa. Historiani Helidon Sokoli shpjegon për Report TV se në këtë dedikim përmendet për herë të parë emri i qytetit “colonia Scodranorum”.
“Në rreshtat e këtij mbishkrimi paraqitet një dedikim i qytetarëve të Shkodrës për një ushtarak, personalitet i qytetit në këtë periudhë, pra në shekullin e III-të pas Krishtit. Janë shënuar titujt e udhëheqësit të lartë, që mendohet se ka drejtuar regjionet romake jo vetëm në Mesdhe por deri në Azi. Jep të dhëna të sakta për historinë e urbanizmit të Shkodrës dhe zhvillimeve administrative-ushtarake”, shprehet Sokoli.
Epigrafi është zbuluar në sterën mesjetare të kalasë, në vitin 2011 nga misioni arkeologjik shqiptaro-polak.
“Është një ndër objektet më të rëndësishme të zbuluara gjatë projektit ‘Shkodra’ të misionit shqiptaro-polak të drejtuar nga profesor Saimir Shpuza”.
Mbishkrimi origjinal sot e kësaj dite ndodhet në muret e sterës së kalasë, në 5 metra thellësi. Për shkak se është i pavizitueshëm nga publiku, restauratorët kanë bërë të mundur riprodhimin dhe vendosjen e tij në muze. Mënyrën se si është realizuar kopja e epigrafit, na e tregon specialisti i monumenteve Petrit Bilali.
“Puna kaloi në disa etapa, nis nga pastrimi i sterës nga uji. Pastaj bëmë tharjen e objektit, nxjerrjen e kallëpit nga origjinali, bëmë një përzierje sipas kritereve të restaurimit dhe nga negativi nxorëm pozitivin. Etapa e fundit ishte vendosja në muzeun e kalasë”, thotë Petrit Bilali, specialist i DRTK Shkodër.
Misioni Shqiptaro-Polak, gjatë viteve 2011-2017 hulumtoi në gjurmët e Shkodrës antike, duke nxjerrë në dritë zbulime dhe artefakte të rëndësishme mbi shtrirjen e qytetit, urbanizimin e tij, sistemin mbrojtës të qytetit në pjesën e ulët e tij.
“Gjetja e këtij mbishkrimi dhe konservimi është dëshmi për qytetin sepse jep të dhëna të rëndësishme për periudhën e romanizimit të qytetit”, përfundon Sokoli.
Lajme të tjera
-
Atentati në Shkodër/ Makina e djegur e autorëve u vodh në prill në Durrës! Dyshime se Ibrahim Lici u plagos! Kontrolli në klinika private pa rezultat
4 Nëntor, 11:16
-
Masakra në Shkodër dhe vizita në Selanik, Berisha akuza Ramës nga ballkoni: Viktima të krimit të mafias shtetërore, të licencuara për mandatin e tij!
3 Nëntor, 19:44 -
Mbyllet edicioni i 9-të i festivalit ‘Luleborë’ në Shkodër, fituesja Ana Bushgjokaj: Dhimbjen e humbjes e ktheva në këtë këngë
3 Nëntor, 17:21
-
‘Veri Jug’/ Në Reç, mes gështenjave! Rënia e prodhimit dhe sfida e mbajtjes së traditës gjallë! Agronomi: Nga 500 tonë, sot prodhojmë 100 tonë
3 Nëntor, 14:14
-
Shkodër/ Makina përplas motorin ku po udhëtonin dy 14-vjeçarë, të miturit transportohen në spital
3 Nëntor, 12:24 -
Atentati në Shkodër, shkon në 4 numri i viktimave! Vdes në spital edhe 67 vjeçari! Me gruan në motor, të pafajshmit u përplasën nga makina e Hamza Licit
3 Nëntor, 09:23 -
Makina e vrasjes së 3-fishtë në Shkodër, e vjedhur në Durrës
2 Nëntor, 21:29 -
Mosbindje civile apo provokim: Çfarë ishte 'marshimi' i PD në Shkodër?
2 Nëntor, 18:25
-
Masakra në Shkodër/ Policia në kërkim të "gjurmëve" të "Range Roverit" të autorëve! Në kërkim 2 nga grupi i Bajrave
2 Nëntor, 15:28
-
PD në Shkodër marshim protestë: Qytetërimi asht ma i fortë se krimi! Po na vrasin, duhet reagim! Kërkojnë lirimin e Berishës e qeveri teknike! (FOTO+VIDEO)
2 Nëntor, 12:10 -
Atentati me 3 viktima në Shkodër, në kërkim policor disa anëtarë të grupit të Bajrave, mes tyre Sakicaj e Troshani
2 Nëntor, 10:59
-
Shkodër, dogjën makinat që përdorte agjenti i krimeve arrestohen vëllezërit, identifikohet dhe shpallet në kërkim porositësi! Shikoni VIDEON
2 Nëntor, 10:41
