Fati i njeriut ngjan me erën

Një pasdite në pushimin mes seancave të një konferencë mbi bashkëpunimin kulturor, në qytetin ujor të Venecias, aty në ballkonin e ndërtesës klasike mbi lagunë, teksa kishim dale për të soditur gondolat me çiftet e përqafuar, një franceze bjonde që përfaqësonte Francën në konferencë më pyeti pa hequr cigaren nga buza:

-Vërtet duhen kaq shumë?
-Kush? -e pyeta.
-Ata japonezët e përqafuar? Mendon se janë vërtet më të lumturit në botë?

Hodha dhe një herë vështrimin nga një çift japonezësh zhytur në gondol. Buzëqeshnin të lumtur dhe s’ishte e lehtë të kuptoje nëse buzëqeshja u buronte nga lumturia apo u kujtohej diçka për të qeshur.

– Ashtu duket, në botë ndofta jo, por japonezëve nuk është e lehtë t’ua kuptosh ndjenjat, pasi qeshin vazhdimisht. Madje, druaj se ata qeshin dhe në raste fatkeqësish.
– Oh, jo deri këtu, –tha ajo.

– Gjithsesi një gjë duket qartë, – thashë, – sado që nuk marrin vesh se ç’këndon gondolieri, ata përpiqen ta ruajnë buzëqeshjen dhe bëjnë të gjitha përpjekjet për të qenë të lumtur.
– Po të jetë kështu, më duket përpjekje e mundimshme… 

– Nuk e di, – iu gjegja, – po kur mendon se të gjitha historitë më të mëdha të dashurisë kanë ndodhur në Venecia, atëhere njerëzit, me të ardhur këtu, ndihen të detyruar të duhen më shumë... d.m.th, më shumë se zakonisht, thjesht duke përsëritur besnikërisht ritet e dashurisë, bie fjala si kjo shëtitje në gondolë, ku ti, do s’do, duhet të qeshësh i dashuruar dhe të rrish tërë kohës i përqafuar “sepse kështu bën gjithë bota”. 

– Por, dhe e kundërta mund të jetë e vërtetë, pra që shëtitja me gondolë ua rrit dashurinë për njëri– tjetrin.

– Edhe kjo është e mundur, – thashë, – por unë kam pasur gjithnjë përshtypjen se e gjithë kjo panoramë e detyrueshme për dashuri është mënyra më efikase për të shkatërruar ngrohtësinë mes dy njerëzish. Janë çastet kur ata e kanë më pak vëmendjen te njëri– tjetri. Duhet ta duash shumë të dashurin që të kapërcesh një muaj, a javë mjalti në Venecia. Madje kam përshtypjen se dashuria e një çifti të sapomartuar e merr rrokullimën pikërisht gjatë “muajit të mrekullueshëm të mjaltit”.  Venecia më duket qyteti ideal për të shkatërruar dashuritë.

– Sipas teje ku qenka vendi më ideal për t’u dashuruar, pra ku nuk qenka dashuria e detyruar? – pyeti ajo. 

– Nuk e di… por më duket se mjaft folëm për lumturinë, pasi duhet të hyjmë në sallë për të ndjekur konferencën historike.
– Dakord, dakord, – tha francezja duke qeshur. U futëm në sallën e konferencës ku një orë më parë ishim mbledhur delegatë nga vende të ndryshme për të marrë pjesë në hapjen e konferencës, e cila nuk ndryshonte shumë nga mbledhjet e tjera në modë, ato vite në Europë. Paraqitej një projekt kulturor dhe pjesmarrësit e sjellshëm, pa e pasur shumë mendjen, e miratonin me disa vërejtje të vogla. Presidiumi, si kudo, ishte vigjilent ndaj miratimit të projektit nga pjesmarrësit, natyrisht për të tërhequr më vonë fondet e nevojshme për realizimin e projektit.


Yljet Aliçkaj

Konferenca zhvillohej brenda një pallati barok, pronë e një fondacioni kulturor, lënë trashëgim nga një pasanike britanike pak përpara se të jepte frymën e fundit, ndërsa salla të hutonte nga pikturat nudo të Rilindjes italiane. Pjesmarrësit ishin gjithfarëllojesh: një shkrimtar disident kroat, një shkrimtar jodisident grek, një këngëtar francez që kishte ardhur për të mbrojtur projektin mbi shpëtimin e një manastiri të vjetër francez, francezja bjonde, e apasionuar pas lumturisë së çifteve mbi gondola. Ajo e fitonte jetën e saj si saksofoniste xhazi, por në konferencë kishte ardhur për të mbrojtur nga zhdukja kulturën e hershme trobadur. Në konferencë merrnin pjesë dhe një tunizian, njohës i këngëve fetare myslimane, një profesor i shquar izraelit, i cili kish huqin të kapte këmbët e grave që i uleshin pranë.Profesori izraelit kishte marrë me vete dhe të shoqen, një modeliste plakë, e cila, gjatë ditëve të konferencës vizitonte Venecian. Kish ardhur dhe një kanadez që përfaqësonte UNESKO– n, një belg që përfaqësonte Këshillin e Europës dhe plot italianë nga krahina të ndryshme të Italisë.

Në seancën e ditës së parë, nismëtari i projektit mesdhetar, figurë e njohur e kulturës italiane, bëri përshëndetjen e rastit duke bërë shaka me ngjyrën e kravatës që kish vënë atë ditë, për të kaluar më pas në një subjekt më serioz se kravata, prezantimin me hollësi të projektit. I vetëdijshëm që salla nuk ishte shumë e vëmendshme, personaliteti përsëriste shpesh të njëjtat gjëra. Delegatët miratonin me kokë, shijonin pikturat nudo në mure e më pas hidhnin vështrimin nga dritaret e mëdha nga dukej peisazhi magjepsës i lagunës.
Në fund të diskutimit, personaliteti italian shprehu brengosjen e tij për shkak të fatkeqësive që sillte mungesa e projekteve të bashkëpunimit kulturor si dhe shpalosi disa rrugë për kapërcimin e fatkeqësive të mësipërme.

Unë isha ulur pas profesorit të shquar izraelit, i cili këtë radhë kishte si objekt të huqit të tij saksofonisten franceze, flokët e verdha të së cilës ishin aq të derdhura, saqë i zinin fytyrën pas çdo lëvizjeje të lehtë të kokës dhe ajo detyrohej t’i ngrinte butësisht.
Profesori izraelit kishte mënyrën e tij për të kapur këmbët e grave në konferencë. Mbante mbi gjunjë pallton e tij të madhe, e hidhte atë shpengueshëm mbi këmbët e të dyve, e pasi shihte një herë rreth e rrotull si qukapik, fuste duart duart nën pallto te kofshët e delegates. E kryente këtë rit me qetësi, saqë francezja nuk guxonte t’ia merrte fort seriozisht e duke qeshur i thoshte me zë të ulët: «Mjaft profesor, mjaft, nuk është mirë... na shohin». Dukej, më shumë e merrte për një përkëdheli pleqsh a lajthitje të moshës së tretë.
Por profesori nuk dorëzohej lehtë. Tërhiqej përkohësisht dhe pasi vështronte edhe një herë rreth e rrotull, përmes syzeve të tij të trasha, duke rënkuar, përkulej dhe më shumë për të prekur pjesë sa më të skajshme nga kurmi gjatosh i francezes. Pata përshtypjen se më tepër rënkonte nga pleqëria sesa nga kënaqësia. Të bënte habi, se kur drejtuesit e seancës kërkonin mendimin e profesorit për ndonjë çështje që kishte lidhje me temat e diskutimit, ai nxirrte duart nga poshtë palltos dhe thoshte gjëra të mençura e me mjaft humor. 

Jepte mësim muzikën fetare dhe atë baroke në universitetin e Tel Avivit dhe dukej se nuk kishte tjetër qëllim në jetë veç të shijonte deri në fund ato pak vite që i kishin mbetur. Profesori qëlloi mjaft i këndshëm edhe gjatë darkës së parë, kur organizatorët na ftuan në një restorant buzë lagunës. Mbante gjallë bisedën në tavolinë dhe të shoqes i thërriste cherry. Sapo thoshte këtë fjalë të ëmbël, zgurdullonte sytë mbi gjijtë e ekspozuar të kamarieres veneciane që na shërbente. Atë darkë, profesori nuk i bëri dot ballë joshjes së pjatës sime, e ndryshme nga e tija, e pa pyetur nga vështrimi qortues i së shoqes, me një excusez moi, nguli pirunin mbi oktapodin tim dhe pa iu dridhur syri psherëtiu: 

– E mrekullueshme, do t’ju marr përsëri.
– Jeni i mirëpritur, – i thashë.
– Oh, po ju s’e paskeni idenë sa shkokërka ky oktapod me turshinë time!

Dhe tek kthente një gllënjkë verë, përkëdhelte të shoqen: E, mon cherry? Ai burrë nuk e njihte ndrojtjen. Më vonë, më mori një këmbë tjetër oktapodi, atë më të madhen, dhe nga turpi e shoqja e profesorit më dhuroi tri midhje nga pjata e saj. Në këtë lojë marrje– dhënie, saksofonistja franceze më ofroi një kallamar. I erdhi keq për mua.

– Po jo, – i thashë, – s’ka nevojë... Por profesori ndërhyri me vrull dhe me gojën plot, m’u drejtua me një ton imponues:
– Po si s’paska nevojë, kallamarët janë të mrekullueshëm dhe dinë venecianët si t’i gatuajnë. Tha kështu dhe u drejtua nga e shoqja:

– Apo jo, cherry ?
– Po, plakushi im, po, ti i di të gjitha.

Shkonin kaq mirë! Për një çast, sidoqë profesori kishte varur pecetën në qafë si fëmijët në kopësht, i ra një njollë lyre në këmishë. Ai nuk u shqetësua aspak, thirri menjëherë kamarieren e bukur dhe i tregoi njollën. Kamarierja e dinte mirë detyrën e saj. Nxitoi në kuzhinë, dhe u kthye me një cohë të bardhë për t’i pastruar njollën. Qenia ulur i ofronte profesorit para hundëve gjinjtë gjysëm të zbuluar të kamarieres që valviteshin sipas ritmit të fshirjes së njollës. Profesori zgurdullonte sytë pas xhamave të trashë dhe merrte frymë me zor. Kanadezi i UNESKO–s që po e ndiqte këtë skenë me seriozitetin e duhur, m’u drejtua me zë të ulët dhe fytyrë konspirative:

– S’qe e keqe gjetja e profesorit?!

Miratova me kokë. Me të mbaruar punë, kamarierja u largua indiferente ndjekur nga vështrimet e ëmbla të tryezë sonë, veç zonjës së profesorit që nuk ia doli dot ta fshihte xhelozinë e saj femërore. Loja e marrje– dhënies së pjatave vazhdoi dhe te ëmbëlsirat, ku saksofonistja, duke mos mbaruar dot akulloren gjigante, mori pa droje nga kremkarameli im. Për reciprocitet unë hëngra nga akullorja e saj. Pas darkës alla kibutz, siç e cilësoi e shoqja e profesorit, hipëm në një vaporeto për të vajtur në Lido ku ndodhej hoteli ynë. Ngado kish ujë, ajër i lagësht, i ftohtë i ëmbël, me njerëz përreth që flisnin të gjitha gjuhët e botës, ndërsa ne shkëmbenim fjalë koti për lagunën, dritat, vaporetot. Zbritëm në Lido dhe ecëm rreth 10 minuta, për të hyrë në një zonë të qetë, drejt hotelit tonë, një ndërtesë klasike e vetmuar mes një pylli të dendur me detin përkarshi. Teksa u afruam, mua m’u duk sikur kisha qenë dhe më parë aty. Ndofta në një tjetër jetë, mendova.

Profesori izraelit më tregoi se në atë hotel Luchino Visconti kish xhiruar një prej filmave të mi të preferuar “Vdekje në Venecia” frymëzuar nga vepra e gjermanit Tomas Man.  - Viskonti ka fjetur në këtë hotel kur xhiroi filmin,-sqaroi profesori, - pra aty ku dhe vetë Tomas Mani, dekada më parë xhirimit të filmit u frymëzua për të shkruar veprën.  Atë natë më zuri gjumi duke përfytyruar të njëjtin peizazh përrallor me pisha dhe det në mjegull që kanë soditur nga dritaret e mëdha dhe Tomas Mani e Lukino Viskonti. 

Të nesërmen dola për vrap pranë bregut të shkretë blu mes mjegullës dhe pulëbardhave. Të trembte qetësia dhe hapësira bosh. Vrapova si i dehur. Mëngjesin e hëngrëm përsëri bashkë, gjatë të cilit tuniziani nxorri në pah vlerat e muzikës fetare muslimane. Më pas morëm vaporeton për në San Marko. Në mëngjes, frynte erë dhe Venecia kishte të tjera ngjyra. Era na i merrte shallet, kurse saksofonistes ia përplaste flokët në fytyrë. E mësuar, ajo i largonte ato me kujdes.

Në sallën e konferencës mbërritëm me vonesë dhe lamë veshjet e rënda në paradhomë. Profesori izraelit nuk e dorëzoi pallton e tij.
Unë u ula pranë francezes. «Krejt rastësisht», thashë me vete, me shpresë se dhe ajo mendonte të njëjtën gjë. Profesori izraelit u ul pranë një italianeje, që me sa dukej bënte pjesë te stafi i sekretareve, pasi kishte vënë një fletore mbi gjunjë ku mbante shënim diskutimet. Kjo gjë e bëri nervoz profesorin, pasi nuk po i funksiononte varianti i palltos. Me rastin më të parë ai ndërroi vend dhe u ul pranë një zonje nga një qytet i Italisë së Jugut, fundi i shkurtër i së cilës premtonte më shumë se sekretarja. Diskutimet u përqendruan në «pikat kyçe të projektit» dhe pjesmarrësit, si zakonisht, pa e pasur shumë vëmendjen miratuan me mirësjellje. Unë vështroja gondolat nga dritarja e hapur.

– Pse nuk m’u përgjigje dje?– më pyeti me zë të ulët saksofonistja. 
– Për çfarë?
– Atë pra, se cili qenka sipas teje vendi ideal për t’u dashuruar?

– Nuk e di…ndofta në një fshat të humbur, në një internim komunist… atje pra ku ti ndjen më shumë nevojën për dashuri njerëzore, kur mendon vetëm për atë që do, e ruan atë tek shkon për të mbushur ujë te burimi, tek shkon të prashisë me brigadën bujqësore… çfarë bën ajo, çfarë mendon ajo, çfarë ndien ajo, çfarë kërkon ajo… Heshtëm një copë here. Pas pak m’u afrua pranë veshit:

– E gjora Venecia.
– Po, jo, pse? – ia ktheva.
– Këtu në Venecia unë jam më tepër kureshtar të njoh ndonjë vajzë veneciane në jetën e saj të përditshme, në monotoninë e saj, indiferente ndaj aurolës romantike, tek harron të blejë bukën, a të paguajë dritat, tek bie në dashuri joekzotike me vjelësin e taksave, teknikun e elektrikut, a librashitësin e rrugës….

– Pse nuk e shton listën dhe me një saksofoniste xhazi…? – pëshpëriti ajo duke qeshur.
– Aspak! – thashë serioz. – Ti… ne pra... kemi ardhur këtu për vendimet e konferencës e jo për temën e lumturisë.
– Aha, po, – e mbylli ajo dhe të dy u kthyem për të dëgjuar “pikat kyçe të programit”.

Gjatë drekës së ofruar nga Fondacioni, delegatët pinë shumë verë, gjë që u kushtoi gjatë seancës së pasdites. Profesori izraelit gërhiste dhe herë pas here tundte kokën në shenjë miratimi. Sa herë që bëhej zhurmë në sallë ai zgjohej i trembur dhe për dy sekonda i këputej koka përsëri. Miratimi i bëhej më i prerë sa herë ish zgjuar. Dhe kur miratonte zgjuar për të treguar se nuk po flinte, bënte një qërim të fortë të fytit, dhe përpiqej mundimshëm për ta mbajtur kokën drejt. Njëherë u zgjua më gjatë dhe pasi u orientua shpejt se përse po diskutohej, e mori fjalën dhe e magjepsi sallën me diskutimin e tij.  Atë mbrëmje bashkia e Venecias i ftoi pjesmarrësit e konferencës në një dramaturgji muzikore në Bazilikën e madhe të San Markos, në një skenar me kore italiane, gjermane, franceze me muzikë fetare spirituale, baroke, liturgjike e paraliturgjike. Ishte i pranishëm dhe Presidenti i Italisë.

Mua më qëlloi vendi pas radhës së Presidentit, ndërsa saksofonistes një vend nga fundi. Më pa si e trembur: «Po unë si do të rri, ku do të ulem?» Atëhere unë e këmbeva menjëherë ftesën time me një zonjë që priste në radhën e hyrjes para nesh, e cila pasi më pyeti «A jeni i sigurt, zotëri?» lajmëroi shoqet e saj për fatin e madh që do të ulej pranë Presidentit të Republikës. Hymë në hollin e madh të Bazilikës. Përreth na kalonin njerëz të veshur me zhgune të gjata priftërijsh dhe qirinj shumëngjyrësh në duar. Njerëzit bënin kryqin sapo kapërcenin pragun e Bazilikës. Saksofonistja gjithashtu. Unë jo. Vështroja kureshtar atë femër elegante me minifund të kryente qetësisht ritin e kryqit.

– Po ti pse nuk bën kryq? – më pyeti.
– Nuk jam fetar, – i thashë sinqerisht.
– Po çfarë je… desha të them si origjinë? S’ke besuar asnjëherë?
– Unë jam bektashi, – ia ktheva krenar.

Më pa me habi pa guxuar të pyeste më. S’e kuptova në u tremb nga feja ime e veçantë apo nga toni i zërit.
Zumë dy vende nga fundi.

– Nuk mund të rri pa ta thënë, – më foli ajo me të zënë vend. – Ishte diçka e rrallë ajo që bëre dhe kam frikë se do të jesh penduar. E di ti që për një francez a italian rrallë ndodh që të ulen pranë Presidentit të Republikës!
– Dhe mua më ndodh rrallë të ulem pranë një instrumentisteje xhazi, – deklarova solemnisht.

Qeshi e shpenguar. Ishte kaq e natyrshme, duket nga daljet e shumta nëpër koncerte, mendova. Ulur aty në mesin e një morie personalitetesh të huaja, pranë aristokracisë veneciane, nën zhurmën e lehtë të pëshpërimave të të ftuarve dhe zgjatjeve të kokës për të parë kush ka ardhur në koncert, ne nuk ndiheshim të vetmuar.  Sepse janë çaste këto kur vështrimi i të tjerëve dhe shkëlqimi përreth i përmbushin më së miri kushtet për t’u harruar me njeriun tënd të afërm dhe të shtyjnë ta kesh mendjen se ç’përshtypje do lësh te të tjerët, se ç’vend zë ti në atë shkëlqim mondan. Të pandërgjegjshëm për këto gracka, mjaft çifte të dashuruar grinden. Kam përshtypjen se zënkat përgjithësisht janë të llojit: “Pse nuk më le të kaloja e para kur dilnim nga radha? Kujt ia ngule sytë qëparë? Le nam para njerëzve…”

Ia bëra me gish saksofonistes dhe i thashë në vesh:

– Kam mendimin se ky qenka vend ideal për të prishur një lidhje, madje më shumë se te gondola e lagunës.
– I këtij mendimi jam edhe unë, – tha ajo.

Bazilika kishte një arkitekturë të veçantë dhe grupet e koreve me veshje të larmishme këndonin pjesë rrëqethëse, mistike dhe largoheshin në drejtime të padukshme për syrin tonë, fshehur nën zhgunët e errët. I pari këndoi kori dukal i Venecias, i cili doli para ikonostasit madhështor dhe këndoi këngën e shpirtërave mbi ujë, me motive nga një poezi e Gëtes. Kori këndonte me këto fjalë:

O shpirt i njeriut
Ti ngjan me ujin
Nga qielli zbret
Dhe në qiell ngjitesh
O shpirt i njeriut
Sa shumë i ngjan ujit.
O fat i njeriut
Sa shumë ngjan me erën.

Tek këndonte kori i magjishëm, saksofonistja zgjati dorën me gishtërinjtë e saj të gjatë dhe me një lëvizje të qetë më kapi timen. Ma mbajti ashtu gjatë gjithë shfaqjes. Nuk e kuptova në ishte shenjë mirënjohje për ndërrimin e vendit apo atmosfera e krijuar nga muzika rrëqethëse. Ndërkohë nga harku i Apokalipsit të Bazilikës doli kori i teatrit La Fenicce dhe nisi një këngë nga Manuel De Faja Natë supreme, kurse nga kantonia e majtë doli grupi i Shkollës së Re Gregoriane që këndoi psallmet davidiane. Kënga e tyre thosh:

Nga ujërat e mëdha që e penguan
Pa e gëlltitur dot
Shpëtoi Njeriu
Dhe t’u dha, o Zot.

Maestrot e këngës bizantine dolën diku nga fundi i sallës dhe kënduan himnet ortodokse Fëmijët e ujit. Unë u mahnita dhe nga grupi tunizian Vëllezërit Sulamie, të cilët me të dalë nga harku lindor i Bazilikës, me një ritëm tmerrësisht të trishtë e monoton ecnin të kërrusur e këndonin a capella:

Nga uji vijmë
Në ujë shkojmë
Dukej sikur rënkonin nga pesha e rëndë e fatit.
Tek më pa ashtu të përpirë vajza pyeti me zë të ulët:
– Të pëlqen pjesa apo ndien kushtrimin e të parëve?
– Nuk e di, – i thashë, – më duket tepër e trishtë.

Por kur grupi tunizian mori ca daulle dhe nisën t’i binin si të marrosur duke rrotulluar çallmat e bardha, saksofonistja vazhdoi:

– Më tej se trishtuese!?
– E ke nga xhelozia fetare – iu përgjigja.
Shfaqja u mbyll me këngët paraliturgjike Aleluja e Apokalipsit dhe ne dolëm përsëri në Sheshin San Marko. 
– Të flihet? – më pyeti ajo e qetë.
– Jo.

U ulëm në një lokal të ngrohtë nate ku luante një orkestër gati e fjetur. Pimë verë me prodhime deti, kërcyem face to face në hapësirën e vogël të lokalit, u përplasëm me çiftet e tjera të kërcimit dhe qeshnim kot. Më pas nuk qeshëm më. Ajo më pa butësisht dhe tha:

– Do që të luaj diçka për ty?
– Me çfarë? – pyeta i prekur.
– Me saksin e orkestrës.
– Po janë ata… – thashë duke parë nga orkestra.
– Ata ma lëshojnë vendin me kënaqësi, nuk e sheh që po i zë gjumi. Jam e bindur…
– Dakord, – s’e lashë të mbaronte fjalën.

U ngrit, e hollë si pulëbardhë, futi gishtërinjtë e gjatë nëpër flokë për të parë më mirë dhe seç komunikoi pa droje me të zotin e saksofonit. Ai e përfshiu me një vështrim të ëmbël dhe i dorëzoi veglën e tij. Ajo valëzoi kokën nën rripin mbajtës dhe pasi bëri dy prova, pa nga mua, më buzëqeshi dhe filloi të luante një pjesë tmerrësisht të ëmbël, të lehtë si mjegulla.Tek luante, flokët i binin mbi saksofon dhe përkulte gjunjët sipas ritmit të pjesës. Në ato çaste m’u largua aq shumë. Ndofta magjia e muzikës që luante, përzier me klithmat e pulëbardhave që mbrrinin nga jashtë, lëvizjet si valë, flokët e gjatë mbi saks ma bënë të avullt, të pakapshme, diçka si shpirtrat ujore të Gëtes. Klientët e paktë në lokal shtangën. Po ashtu dhe orkestra, që më shumë se kushdo kuptoi mjeshtërinë e lojës së saj. Mbaroi. S’kishte asnjë emocion. Falënderoi italianin zeshkan dhe ashtu, sikur mos kish zbritur nga ndonjë planet tjetër, por të vinte nga një e rënë dasme, u ul në tavolinë dhe më pyeti thjesht:

– Të pëlqeu?
– Jo dhe aq shumë, – ia këputa kot.
– Pse?
– Them se grupi tunizian me daulle luante më mirë.

Ajo qeshi me zë të lartë. Njerëzit përreth kthyen kokat nga ne.

– Përfiton nga fakti se njeriu merr të tjera dimensione kur luan muzikë, – i thashë. – Me sa lehtësi mund ta ngjitësh në qiell. S’jam i sigurt nëse ky mbivlerësim është real apo jo.
– Hëm, jo, – tha ajo. Sido që kam kohë pa luajtur, kjo është nga pjesët që mbaj mend mirë dhe që më pëlqen ta luaj. Quhet Sweet sorrow dhe autori quhet Joshua. I ndrittë shpirti atje ku është !” thashë me vete.

 – O unë jam injoranti më i madh në muzikën me saksofon, ose ti je saksofonistja më e mirë në botë, – thashë sinqerisht.
– Ka më tepër gjasa varianti i parë, – tha ajo dhe dolëm.

Gati po gdhihej. Morëm një vaporeto. Ishim vetëm ne të dy dhe timonieri i përgjumur. Zbritëm në Lido ndaj të gdhirë, ecëm ngadalë nëpër rrugët e lagështa derisa mbërritëm të dërrmuar në hotel. Tek i afroheshim dhomave na u hap të dyve goja.

– Jam e lodhur, – tha.
– Edhe unë.
– Mirupafshim nesër.
Qeshëm të dy, pasi “nesër” ishte sot.

Më zuri gjumi menjëherë.U zgjova pas drekës dhe zbrita poshtë për të ngrënë diçka. Me t’u ulur në bar, një kamarier i veshur i tëri në të bardha më tha:

– Zotëri, kam një mesazh për ju, dhe më dorëzoi një zarf të hollë vendosur mbi një pjatë argjendi. “Bektashiu im i dashur.– shkruhej në letër,– Me të hyrë në dhomë, gjeta një telegram urgjent për t’u kthyer në shtëpi, prandaj po nisem menjëherë me ndonjë tren mëngjesi. Më erdhi keq të ta prishja gjumin, prandaj po zhgarravis këto dy rreshta në këmbë. Venecia më pëlqeu shumë, miqësia me ty, gjithashtu. Mbase do të shihemi ndonjëherë. Faleminderit për gjithçka.Të përqafoj, Fransuazë.” Kamarieri qendronte i heshtur para meje.

– Ka gjë që s’shkon? – më pyeti me mirësjellje.
– Jo, jo, – thashë dhe i dhashë një monedhë, – asgjë.... madje diçka e zakonshme për këtu në Venecia.

Më pa i habitur dhe u largua. U ngrita si i mpirë dhe dola të shëtis në bregun e vetmuar. Nuk ndenja shumë vetëm, pasi hasa tunizianin që po shëtiste gjithashtu dhe ashtu i papërtuar nisi të më rispiegonte me pasion përparësitë e muzikës fetare myslimane ndaj asaj gregoriane.

– Mos po ju mërzis? – më pyeti pas pak. 
– Jo, aspak, – i thashë miqësisht,– kështu shtyjmë dhe kohën derisa të nisë seanca përfundimtare.
– Pikërisht, – tha dhe vazhdoi me pasion argumentet e tij, teksa unë miratoja vazhdimisht me lëvizje kokë.

//Shqiptarja.com

TAG:
• ylljet alicka