Në këndin e kuzhinë së zonjës Tefta në emisionin “Rreze Dielli” ishin të ftuara dy kuzhinjere të ardhura nga larg nga krahina e Lëpushës (zona e Kelmentit) së Malësisë së Madhe.  

Ato paraqitën dy receta tradicionale të kësaj krahine ku gatuhen më tepër gatime biologjike. Interesante në kuzhinën e zonjës Tefta ku përveç përzjerrjes së gatimeve në krahina të ndryshme u treguan nga zonja Gjystina mënyra e përpunimit të produkteve dhe lëngjëve medicinale me bimët e malit.
gatime zonja tefta

Receta e parë që ishte tava me patate u përgatit nga zonjat duke ruajtur traditën e gatimeve të mëparshme pak të ndryshuar me kohën
.
Ato treguan mënyrën e tyre të gatimit të tavës së patates ndryshe nga ajo që ne përgatisim në kuzhinat tona. E veçanta e kësaj tave është “meshavina” sipas krahinës së tyre që është një lloj djathi që ato e përgatisin në krahinën e Lapushës.
Gatimet u gatuan me vaj ulliri por edhe me gjalpin e përpunuara nga vet ato.
gatime zonja tefta
                         
Në zonën e Lëpushës ka dhe vizitor të cilët kanë patur shansin ta provojnë shijen e veçantë të kuzhinës së kësaj krahine të cilët i prodhojnë vetë. Ashtu ishte dhe lloji i djathit “meshavina” i cili i jepte gatimeve të kësaj zone një shije të veçantë ndryshe nga zonat e tjera.
 
Për shkak të klimës shumë të ftohtë të kësaj zone rritja e patateve dhe kultivimi bëhet në masë dhe shija e tyre I jep gatimeve të kësaj krahine një shije të veçantë.
 
Të dyja recetat u përgatitën me gatime biologjike. Ky ishte suksesi i shijes së kësaj zone e cila i prodhon vet të gjitha produktet ushqimore që tek gjalpi, djathi, perimet por edhe erëzat e ndryshme që i shërbejnë kuzhinës.
gatime zonja tefta
 
Zonja Gjystina paraqiti në kuzhinës e zonjës Tefta në një kënd të veçantë të gjitha bimët nga mali të cilat përdoren jo vetëm në kuzhinë por edhe si medikamente.

Bimët ishin: medra, çaji i malit ndryshe nga ai që ne kemi parë në tregjet tona, gentjana etj.

Rakia e cila ka në përbërjen e saj një bime që rritej vetëm në zonën e Kelmentit. Ajo quhet gentjana ( emërtuar nga mbreti Gent i cili e ka zbuluar për herë të parë këtë bimë që i hidhet rakisë) dhe shërben për dhimbjet e stomakut dhe për anemi.
gatime zonja tefta
Ajo është shumë e fortë. Edhe rakia me boronicë në këtë zonë ka një prodhim të madh. Kjo zonë përdor të tilla medikamente kuruese të cilat i kanë të trashëguara nga paraardhësit e tyre.

Zonja Gjystina njeh rreth 400 lloje të ndryshme bimësh të cilat shërojnë sëmundje të ndryshme.

Një tjetër bimë ajo e goliçes përdoret për kurimin e infeksioneve të ndryshme.
 gatime zonja tefta
Rakia me boronicë shërben edhe si medikament kurativ. Një gotë çdo darkë për një muaj rrjesht shërben për kurimin e syve. Gjithashtu kjo lloj rakie shërben edhe për të kuruar dhimbjet e barkut.
 
Edhe reçeli dhe shurupi i boronicës ishin një prodhim nga duart e zonjave nga Kelmenti të cilat kishin vlerat e veta të pasura ushqyese dhe kurative.
Redaksia Online (m.z/shqiptarja.com)