Një përmbledhje e titulluar “Gra të përndjekura politikisht”, sjell për herë të parë dëshmitë e disa prej grave të torturuara në kampet komuniste.
Dëshmitë janë sjellë nga gazeta Mapo.
Rrëfimet
B.B
Cila ishte tortura tjetër psikologjike? Ata organizonin skena të atilla, ku unë të krijoja bindjen se është arrestuar nëna, se është arrestuar motra ime, se ata kishin folur etj.
Ata krijonin dhe duhet të kenë qenë incizime, në të cilat unë dëgjoja sesi nëna ime bërtiste, në një gjendje jashtëzakonisht të rëndë shëndetësore, lemeritëse.
Dhe ka mundësi të kenë qenë incizime, për arsye se kur kam dale nga burgu, kam marrë vesh që nëna ime, kur ka ardhur nga vendinternimi i saj në Progonat, për të më ndjekur mua, ka kaluar disa momente jashtëzakonisht të rënda, të gjendjes shëndetësore dhe ka mundësi të ketë qenë zëri i saj se unë dëgjoja zërin e saj. Kur e pyesnin “çfarë ke, çfarë do”, unë dëgjoja zërin e nënës time dhe mua më thoshin që është në birucë. Dhe zëri më vinte nga biruca. Nuk përjashtohet mundësia që ndoshta është edhe një përfytyrim i imi, por kam mendimin që është përdorur kjo metodë.
Pikërisht këto ishin ato vuajtjet, dhe mbi të gjitha ishte që unë të tmerrohesha, jo se do të pushkatohem vetë, por se mos arrij deri aty saqë do të marr në qafë e do të bëhem shkak për dënimin e të afërmve të mi, shokëve të mi etj…
Dhimbja më e madhe e imja është që në mënyrë të veçantë nuk gjeta nënën time, e cila nuk më është ndarë duke ardhur vazhdimisht nëpër burgje në Spaç, Laç, Elbasan, Bënçë, Burrel, a ku di unë, megjithëse plakë e drobitur dhe vdiq e verbuar, e paralizuar, dhe vdiq fill pasi amnistia e nëntorit të 1989 mua nuk më fali. Dhe tërë shpresën e kishte pasur që unë do të lirohem se kishte vdekur dhe diktatori E. Hoxha, por diktatori tjetër R. Alia nuk bëri një gjë të tillë.
Kjo është ana më e dhimbshme e imja, të paktën t’i kisha dhënë këtë gëzim, lirimin tim nga burgu.
Bukurie Kaloshi
Na çuan në internim për të punuar në Tërbuf e Lushnjë. Rininë time atje e kalova, duke hapur kanale. Më kanë torturuar policët dhe aty më mbajtën tre vjet dhe prej aty më çuan në Karavasta. Qëndrova tre vjet atje, në kënetë me ujë, kam jetuar për gazep rininë time. Atje më vdiq edhe nëna, isha rrit jetime, ma vranë babën në oborr….
Marie Medicina
U desh vetëm një sekondë që torturuesi të ngrinte çizmen e tij me hekura të ma plaste në fytyrë, të më futet me grushte, të më rrëzojë përtojë dhe më tha ty do ta bëjmë trupin çikaçika se ke dashur të rrëzosh pushtetin tonë.
Çfarë mund të them, çimentot vetëm ujë, vetëm një tas të vogël me gjellë dhe pak bukë, mezi haja duke ruajtur tulin për ta zbutur me ujë, sepse nuk kishte njeri të më sillte ushqimin, sepse vëllain nuk e linin të më takonte. Punova në fermë, të ministrisë së brendshme, kam qenë prapë e survejuar, isha e prekur, kohët e fundit, që më futën të laja dyshemetë, më mirë të punoja në fushë se në lokal dhe me futën në Lulishten 1 Maji. Më thonin “po të kishte qenë me ne, nuk do të kishe përfunduar kështu”. Kjo ishte puna që unë bëja. Me zor arrija të shkoja tek njerëzit e mi, pasi kudo isha e survejuar nga Sigurimi i Shtetit e kudo nuk më linin të bëja asnjë hap në liri.
Sute Basha
Si familje na çuan në Tepelenë. Jeta në kampin e Tepelenës ka qenë mjaft e vështirë. Aty kanë qenë 5 kazerma.
Kishte njerëz nga Berati, Kuçova, Gjirokastra, të gjithë të përndjekur. Punonim nga mëngjesi në darkë në mal.
Ktheheshim në kazerma dhe na priste një bollgur me krimba brenda e groshë me miza, ha po deshe.
Unë detyrohesha të shisja racionin tim për të ushqyer fëmijët. Nuk na linin të dilnim në Tepelenë. Vetëm në rastet kur u çonim dru familjeve të oficerëve. Ata na detyronin megjithëse gra ti mbanim drutë, deri në dhomat e tyre. Për tre muaj e gjysmë nuk kishim pe për të qepur, dhe kam përdorur fijet e flokut në vend të perit për të qepur çorapet e fëmijëve se nuk na jepnin; na jepnin 1 sapun në muaj për gjithë familjen.
Hyrie Metalia
Më kanë marrë e më kanë shti në burg. Më kanë pyet, internuar, me fëmijë të vogël, s’kam pas qumësht më i dhënë fëmijës. S’kishte as dyqan as furnizime, kemi jetuar si mos më keq. Kisha 5 vajza e një djalë. Ai i frontit më ka shtyp djalin 7 vjeç me makinë, që i shkoftë shpirti atje ku nuk thuhet! Ai i është përgjigj shoferit që mbyti një kriminel, kulak, mos i shko tek dera.