Moldavia dhe Rusia zgjasin kontratën e gazit pas mosmarrëveshjeve: Kushte të dobishme reciproke

Moldavia dhe gjigandi rus i energjisë Gazprom thanë të premten se kishin zgjatur një marrëveshje për furnizimin me gaz të vendit ish-sovjetik, i cili është përballur me mungesa të mëdha pasi Moska rriti çmimet.

Gjatë një përplasjeje të ashpër me Moskën, Moldavia shpalli gjendjen e jashtëzakonshme dhe për herë të parë nënshkroi një marrëveshje furnizimi me gaz me një vend jo-rus.

Por të premten të dyja palët njoftuan se kishin rënë dakord të zgjasin marrëveshjen e tyre të mëparshme me pesë vjet, me dërgesat që do të fillonin nga 1 nëntori.

"Palët arritën një marrëveshje mbi formulën e çmimit, auditimin e borxhit Moldavi-Gaz dhe mbi dialogun pasues për shlyerjet," tha në një deklaratë zëdhënësi i ministrisë së jashtme të Moldavisë, Daniel Voda.

Gazprom tha në një deklaratë të veçantë se zgjatja u bë me "kushte të dobishme reciproke".

Marrëveshja u arrit pas bisedimeve në Shën Petersburg, ku Gazprom ka selinë e tij, midis zëvendëskryeministrit të Moldavisë Andrei Spinu dhe CEO të firmës ruse të kontrolluar nga shteti, Alexei Miller.

E lidhur mes Rumanisë dhe Ukrainës, Moldavia ka marrë tradicionalisht gaz nga Rusia nëpërmjet rajonit të saj separatist pro-Moskë të Transnistrisë dhe përmes Ukrainës.

Por kontrata e Moldavisë me Gazprom skadoi në shtator.

Gazprom e zgjati kontratën deri në fund të tetorit, por rriti çmimet, gjë që Spinu tha në atë kohë "jo e justifikuar dhe jo realiste" për vendin më të varfër të Evropës.

Përveç shpalljes së gjendjes së jashtëzakonshme, Moldavia nënshkroi një kontratë për të blerë gaz natyror nga Polonia -- hera e parë që ajo i drejtohet një furnizuesi tjetër përveç Rusisë.

Voda tha të premten se Moldavia "mori vëllime të pamjaftueshme të gazit nga Gazprom bazuar në zgjatjen njëmujore të kontratës së skaduar me një rritje të çmimit trefish".

Ai tha se marrëveshja e Gazprom ishte zgjatur "për pesë vjet të tjera bazuar në formulën e çmimit të propozuar nga pala moldave", por nuk dha detaje të mëtejshme rreth çmimeve.

Evropa është në greminën e një krize energjetike me çmimet e gazit që rriten në nivele rekord pasi ekonomitë kthehen në internet pas përfundimit të bllokimeve pandemike dhe burimet e rinovueshme si dielli dhe era shohin një ngadalësim të furnizimeve.

Kritikët në kryeqytetet perëndimore fajësojnë Rusinë për rritjen e çmimeve, duke thënë se Moska nuk po rrit dërgesat për të presionuar Evropën për të rënë dakord për më shumë kontrata afatgjata dhe për certifikimin e tubacionit të diskutueshëm Nord Stream 2 të përfunduar së fundmi.

Disa kanë akuzuar gjithashtu Moskën për rritjen e çmimeve për Moldavinë pas zgjedhjeve vitin e kaluar të Presidentes pro-evropiane Maia Sandu.

Nga ana e saj, Moska akuzoi Moldavinë ose vonesa në pagesat dhe kishte kërcënuar se do ta mbyllte rubinetin tërësisht.

Shefi i politikës së jashtme të BE-së Josep Borrell akuzoi të enjten Rusinë për përdorimin e gazit si një "armë gjeopolitike".

Kremlini tha se bisedimet për gazin ishin "ekskluzivisht komerciale" dhe mohoi se ishte përfshirë çdo presion politik

G.MO/Shqiptarja.com

TAG:
• BE
• Rusi
• Moldavi
• poloni
• Gazprom
• gazi rus