Rreth 30 marinsa britanikë u sëmurën gjatë një stërvitje në ishullin e Sazanit, pranë një uzine ruse të braktisur, ku prodhoheshin armë kimike gjatë Luftës së Ftohtë, ndërsa u dyshua se ata janë ekspozuar ndaj gazit mustardë. Lajmi u bë i ditur nga “Daily mail” ndërsa një zëdhënës i forcave ushtarake britanike ka pranuar faktin e problemeve nga helmimet por ka shtuar se kjo ka ardhur si pasojë e bimësisë. Lajmi në fakt është përgënjeshtuar nga Ministria e Mbrojtjes në Tiranë, sipas të cilës nuk ka patur asnjë incident apo shqetësim të trupave në terren

Sipas "Daily mail" trupat ushtarake patën nevojë urgjente për ndihmë mjekësore ndërsa zhvillonin manovrat në ishullin e Sazanit, pranë një zonë ku shkencëtarët sovjetikë kishin realizuar gazra vdekjeprurës gjatë Luftës së Ftohtë.
 
Kjo ishte stërvitja e 3-të vjetore, e realizuar nga marina britanike, në bashkëpunim me ushtrinë shqiptare. Stërvitja “Albanian Lion 2013” u realizua në jug të Shqipërisë nga 28 gushti deri në 2 shtator 2013.
 
Një marins tha se “Djemtë kanë qenë në agoni, lëkura në duart dhe krahët e tyre u skuq”.
 
“Njëri prej marinsave pati probleme me frymëmarrjen. Dhe ne jemi të sigurt se shkaku ishte gazi mustardë”.
 
“Mjekët i kuruan marinsat. Edhe pse gjendja e tyre u rikuperua pas incidentit, ata janë të shqetësuar sa i takon shëndetit të tyre dhe familjeve të tyre”.
 
Sovjetikët kanë realizuar disa kimikate vdekjeprurëse në ishullin e Sazanit, i cili nuk është i banuar nga njerëzit.
 
Marinsat, nga elita e Grupit Task-Forcë i Reagimit të Mbretërisë së Bashkuar, u ndjenë keq gjatë një trajnimi në ishullin e Sazanit.
 
Komandot pastruar rrugën e tyre përmes një labirinti, me tunele dhe ndërtesa të cilat janë pushtuar më parë nga ushtarët sovjetikë, si pjesë e ushtrimit vjetor, e cila përfshiu një personel prej 3 mijë personash.
 
Gjatë Luftës së Ftohtë, Shqipëria u mbështet shumë tek Bashkimi Sovjetik, dhe ishulli i Sazanit u përdorur si një bazë e madhe strategjike e Rusisë në Mesdhe.
 
Trupat sovjetike ndërtuan aty një fabrikë të armëve kimike dhe biologjike, para se të tërhiqeshin nga Shqipëria gjatë viteve 1980.
 
Në ditën e sotme, mbetet ende i paqartë dëmi mjedisor i shkaktuar nga eksperimentet e zhvilluara në ishull. Maskat sovjetike të asaj kohe kundër gazit janë ende të shpërndara në të gjithë ishullin, i cili është tre milje i gjatë dhe rreth dy milje i gjerë.

ishulli i sazanit
 
Por së fundmi marina britanike është shprehur se pas një investigimi ka rezultuar se shkaku më i mundshëm i helmimit të marinsave gjatë verës së kaluar, ka qenë një bimë helmuese, dhe jo gazi mustardë, siç u dyshua fillimisht.
 
Një bimë e egër e cila rritet në ishullin e Sazanit lëshon një lëndë toksike, e cila mund të shkaktojë dëme të rënda të lëkurës dhe verbëri nëse hyn në sy.
 
Një zëdhënës i marinës tha se “shëndeti dhe mirëqenia e personelit tonë janë gjithmonë prioritetet tona kryesore”.
 
"Ne jemi të vetëdijshëm se një numër i caktuar i personelit tonë raportoi shqetësime gjatë trajnimit në ishullin e Sazanit, por mund të konfirmoj se asnjë marins nuk shfaqi simptoma të vazhdueshme. Çdo përpjekje është ndërmarrë për të gjetur shkakun e sëmundjes, e cila ka shumë gjasa të jetë shkaktuar nga një bimë”.
 
Zëdhënësi i marinës shtoi se “Deri më tani nuk është planifikuar ndonjë stërvitje tjetër e marinës britanike në ishullin e Sazanit”.
Albanian Lion 2013
(Foto/Gjatë stërvitjes "Albanian Lion 2013")
 
Redaksia Online
(e.s/shqiptarja.com)