Vonesa e anëtarësimit ka zemëruar Erdoganin, kritika të forta ndaj BE-së: Verbëri strategjike, vullnet i ‘zënë rob’ nga disa shtete

Presidenti turk Rexhep Taip Erdogan e ka përqëndruar vëmendjen në antarësimin e ‘vonuar strategjikisht’ dhe të padrejtë në Bashkimin Evropian. Ditën e djeshme duke folur me ambasadorët e bllokut në kryeqytetin e Ankarasë, Erdogan tha se ai vet personalisht ka qenë dëshmitar i përpjekjeve për të bllokuar ofertën e Turqisë për t'u bashkuar me BE.

“Turqia, e cila gjeografikisht dhe historikisht është pjesë e Evropës, është e përkushtuar ndaj objektivit të saj për t'u bërë anëtare”, tha presidenti, duke shtuar se pranimi është një prioritet për Ankaranë, pavarësisht të gjitha “padrejtësive”.

Kritikat e lëshuara nga Erdogan sërish theksuan se përpjekjet për antarësimin e Tuqisë dhe shtoi se blloku duhet të përqëndrohej në atë që ai e quajti "verbëri strategjike" dhe të veprojë me më guxim në zhvillimin e marrëdhënieve me Ankaranë.

Duke e cilësuar shtetin e tij si ‘urë lidhëse’ në zgjidhjen e çështjeve shumë të rëndësishme Erdogan krikioi bllokun për përqafimin e një qëndrimi shkatërrues në vend të dialogut dhe diplomacisë për të përmirësuar marrëdhëniet. Disa nga tematikat ku Presidenti u ndal ishin kriza emigrantëve, të cilën sipas tij BE nuk ka arritur ta menaxhojë me sukses pasi nuk ka patur një ndarje ‘barre’ të barabartë lidhur me valën e emigrantëve të Sirisë. Një tjetër pikë ku Erdogan është ndalur për t'i kërkuar llogari BE-së ishte Qipro, ishulli turko-grek për të cilin BE-ja ka premtuar neutralitet por ka vepruar si zëdhënese grekëve qiprotë.  

"Ata kanë përdorur taktikën e vonesës kundër nesh në shumë çështje, duke përfshirë bashkimin doganor," tha presidenti, duke vënë në dukje se blloku përfundimisht i ka dhënë përparësi interesave të disa anëtarëve mbi përfitimin e BE-së në tërësi. Ajo që me të vërtetë duhet të merret parasysh është fakti se vullneti i bllokut është zënë rob nga disa shtete," tha ai. Pa përmendur asnjë shtet, Erdogan tha se disa vende anëtare të BE-së duhet të ndalojnë përpjekjet për të zgjidhur problemet e tyre me Ankaranë nëpërmjet bllokut. BE duhet të parandalojë përpjekjet për të sabotuar marrëdhëniet Turqi-BE me justifikimin e solidaritetit ndërblloqe,” shtoi ai.

Marrëdhëniet Turqi-BE karakterizohen nga mosmarrëveshje për disa çështje, duke përfshirë tensionet në Mesdheun Lindor, rolin e Turqisë në Siri, krizën e emigrantëve dhe ngërçin në procesin e pranimit të Turqisë për t'u bashkuar me bllokun. Gjatë një takimi në Bruksel më 10 dhjetor 2020, udhëheqësit e BE-së vendosën të hartojnë një listë të objektivave turke për t'u sanksionuar. Por që atëherë, retorika nga të gjitha anët është zbutur në mënyrë dramatike pasi Turqia dhe blloku shprehën qëllimin e tyre për të "kthyer një faqe të re".

"BE duhet të shohë rëndësinë e Turqisë në menaxhimin e krizës së emigrantëve"

Lidhur me krizën e migracionit, e cila është një nga çështjet e mosmarrëveshjes në rajon, Erdogan tha se Turqia është një lojtar kyç dhe se presioni i emigrantëve nuk do të ulet nëse nuk menaxhohen krizat rreth Turqisë dhe Evropës.

“Evropa do të ishte përballur me një pamje krejtësisht të ndryshme nëse nuk do të ishin për përpjekjet e jashtëzakonshme të Turqisë”, tha Erdogan, duke iu referuar trajtimit të valës së emigrantëve nga Siria nga ana e Turqisë. Ai vazhdoi duke kritikuar bllokun për dështimin për të ofruar ndihmën e nevojshme. Pritja e Turqisë nga BE ka të bëjë me ndarjen e drejtë të barrës dhe përgjegjësive në lidhje me krizën e emigrantëve”, tha Erdogan.

Presidenti vazhdoi duke thënë se është e nevojshme që menjëherë t'i jepet fund shtytjeve dhe praktikave të paligjshme ndaj migrantëve të parregullt.

Në mars 2016, BE dhe Turqia arritën një marrëveshje për të ndaluar migrimin e parregullt përmes Detit Egje dhe për të përmirësuar kushtet e më shumë se 3 milionë refugjatëve sirianë në Turqi. Marrëveshja ka qenë e suksesshme në frenimin e fluksit të emigrantëve dhe refugjatëve, por hezitimi i BE-së për të pranuar refugjatë nga Turqia dhe pengesat burokratike në transferimin e fondeve të premtuara për refugjatët, kanë çuar në kritika të ashpra nga politikanët turq. Ankaraja kritikoi BE-në për dështimin në përmbushjen e angazhimeve dhe premtimeve të saj për të siguruar fonde për emigrantët dhe refugjatët në Turqi si pjesë e paktit, ndërsa ndanë miliarda euro për Greqinë. Pakti po dështon pasi Turqia po lufton me një numër në rritje të emigrantëve, ndërsa BE-ja është më e ndarë se kurrë për politikën e saj të azilit.

BE-ja duhet të rishikojë politikën e saj të Qipros

Lidhur me politikat e bllokut për Qipron, Erdogan tha se BE-ja duhet të përmbushë premtimet e saj të dhëna në 2004 dhe të mbajë një qëndrim neutral. Ai vazhdoi duke i bërë thirrje bllokut të ndalojë "të vepruarit si zëdhënës të grekëve qipriotë" dhe të injorojë të drejtat e turqve qipriotë në ishull. Ishulli i Qipros është zhytur në një luftë prej dekadash midis grekëve dhe turqve qipriotë, pavarësisht nga një sërë përpjekjesh diplomatike nga OKB për të arritur një zgjidhje gjithëpërfshirëse. Pesë dekada të bisedimeve të Qipros nuk kanë dhënë asnjë rezultat. Ishulli është ndarë që nga viti 1964 kur sulmet etnike i detyruan turqit qipriotë të tërhiqen në enklavat për sigurinë e tyre. Në vitin 1974, një grusht shteti grek qipriot që synonte aneksimin e Greqisë çoi në ndërhyrjen ushtarake të Turqisë si një fuqi garantuese. TRNC u themelua në vitin 1983. Administrata greke qipriote, e mbështetur nga Greqia, u bë anëtare e BE-së në 2004, megjithëse në një referendum të atij viti shumica e grekëve qipriotë hodhën poshtë një plan zgjidhjeje të Kombeve të Bashkuara që parashikonte një Qipro të ribashkuar që t'i bashkohej bllokut.

G.MO/Shqiptarja.com

TAG:
• BE
• turqi
• erdogan