2 vjet pa Moikom Zeqon. Poliedriku u shua në moshën 71-vjeçare po në qershor kur lindi, duke lënë pas një vepër të pasur e shumëdimensionale, të cilën miq e familjarë kujtuan këtë të mërkurë në ambientet e Muzeut Historik. Akademia Shqiptare e Arteve dhe e Shkencave, ku ai ishte anëtar, solli në vëmendje krijimtarinë e Zeqos, duke qenë të një mendimi, se për shumanshmërinë që ajo mbart është vështirë që Zeqos, t’i jepet një emërtim i vetëm për profilin intelektual që kishte.
“Për Moikomin mund të flitet dhe do të flitet në çdo kohë, ja përse: Moikomi mbetet një dukuri intelektuale krejt e veçantë. Fjala vjen a ishte Moikomi një shkrimtar, prozator, poet, eseist... Një arkeolog, një historian i letërsisë dhe i arteve, një historian i ideve, një bizantolog, një orientalist, apo ishte të gjitha këto së bashku, me një fjalë një dijetar i shquar”, thotë Tarifaj.
Profili Moikom Zeqos, të ashtu quajtur në të gjallë, “një bibliotekë a enciklopedi lëvizëse” u ndërtua në dy shtylla kryesore, memoria e fortë e kureshtja e madhe për të gërmuar në të panjohurat e universit...
“Një faqe e librit të tij, vlen sa një arsenal librash. Aq shumë janë të ngarkuara me emra, me data, me fakte, me teori, me arsyetime dhe me provokime”, thotë akademiku Pëllumb Xhufi ndërsa rrëfen më tej se sa i përket historisë, Zeqo shfaqte interes të veçantë për “epokën e errët”, ose kalimin nga Antikiteti në Mesjetën e Hershme.
Guximi i tij sipas mikut jurist Ksenofon Krisafi u duk edhe gjatë diktaturës, kur u dërgua në Rrogozhinë për ndikime të huaja në art. Edhe pas ’90-ës kur i mëshonte ndryshimit të sistemit e atij legjislativ. Më pas, kur si ministër Kulture këmbëngulte për reforma perëndimore në art e kulturë....
“Mirëpo të gjithë këtë kontribut në atë kohë ja shpërblyen në mënyrën më të paimagjinueshme, duke e lënë pa punë. Çka ai e vuajti shumë sepse mendonte që nuk e meritonte”, thotë juristi Ksenofon Krisafi.
Deri në fund, duke mbetur një nga krijuesit më të denjë të artit e kulturës e zërat kritikë më me peshë, që la pas një vakum të mbushur me heshtje intelektuale... e vepra që priten të rizbulohen e studiohen.
“Moikomi ishte një njeri i dimensioneve të mëdha, të cilat shoqëria shqiptare sa qe gjallë, edhe pse i dinte nuk i perceptonte dot në përmasat e duhura. Moikomi thoshte shumë shpesh, por kush e dëgjonte, që kjo klasë parapolitike shqiptare do të duhej të mendonte më shumë për kulturën në vend”, thotë Krisafi.
Lajme të tjera
-
Fatos Tarifa: Gomëdjegësit opozitarë
16 Qershor, 21:26
-
“Eksepsionalizmi amerikan” i diplomatit Fatos Tarifa: Shqipëria e Kosova janë me fat! Interesat tona kombëtare përputhen me ato të SHBA-ve
21 Mars, 16:53
-
Pëllmub Xhufi: Si krijoi Mitsotakis, një qeveri anti shqiptare
4 Mars, 13:16 -
'Sharlatanët në ekrane shkelin shqipen’, Xhufi: Urgjencë kombëtare! Yzeiri: Kanë zaptuar mediat, të merren masa
19 Shkurt, 14:55 -
Historiani Xhufi: Kur ndodhi masakra e Peshkëpisë Berisha ishte president, s’e kuptoj si mundi ta kandidonte Belerin! Pse iu mbyll procesi gjyqësor atëherë?
13 Shkurt, 21:34 -
‘Zyrtarët grekë kërkojnë drejtësi për Belerin, pala shqiptare hesht për çamët!’ 80-vjet nga gjenocidi, historiani Xhufi: Ka 100 vjet që Athina thotë se nuk ka çështje çame
2 Shkurt, 18:02
-
'Bëhu me mua se jam katolik i mirë'- Pëllumb Xhufi: Si e refuzoi Skënderbeu princin që i kërkoi aleancë! Ai fliste një italishte elegante
17 Janar, 11:46 -
Kisha katolike kërkon ndalimin e simboleve komuniste: Historia të shkruhet korrekte! Xhufi: Heqja e filmave është mohim i identitetit kombëtar! Cukali: Të shoqërohen me sqarime
24 Nëntor 2023, 18:11 -
DOKUMENTET/ Xhufi në Repolitix: Ja të vërtetat për himarjotët! Konsideronin Skënderbeun mbret, lidhja e stemës së Kastriotëve me kishën e Himarës
18 Tetor 2023, 22:49 -
Akademikët në konferencë: Si historianët serbë e grekë tentuan të ‘ngushtonin’ atdheun e shqiptarëve të hershëm
10 Tetor 2023, 18:54 -
AMERIKA! Si Kushtetuta e saj krijoi demokracinë më të madhe në botë
5 Tetor 2023, 11:31
-
Mos qofsha një patriot si ju!
1 Tetor 2023, 22:10
