Shqipëria rrezikon të përfshihet në një krizë të lindshmërisë për shkak të uljes se riprodhimit në rreth një fëmijë për çdo grua gjatë dekadës në vijim duke e sjellë perspektiven e popullsisë në një rënie pashmangshme.
Mosha mesatare në lindje në Shqipëri ka shfaqur një rritje konstante lineare me rreth 0,27 çdo vit, përgjatë periudhës nga viti 2014 deri në vitin 2018. Gjithashtu, ky tregues ka mbajtur të njëjtin ritëm rritjeje pavarësisht rritjes apo zvogëlimit të indeksit sintetik të fekonditetit. Për këtë arsye, është menduar që MML do të vazhdojë rritjen lineare me të njëjtin ritëm deri në vitin 2031, kur pritet të arrijë në 31,5 vite.
INSTAT ka vështruar perspektivën e lindjeve sipas tre hipotezave si më poshtë.
Lindshmëria e lartë (ISF e lartë)
Si shembull i normave qëndrueshëm të larta të lindshmërisë shërbejnë Vendet Skandinave (Danimarka, Norvegjia dhe Suedia). Sipas të dhënave më të fundit të Eurostat, indeksi sintetik i fekonditetit në këto vende, me përjashtime të rralla, është luhatur ndërmjet 1,65 dhe 2,0 fëmijë për grua në moshë riprodhuese përgjatë gjithë periudhës 2001 – 2016. Prandaj, duke marrë si shembull përvojën e këtyre vendeve, hipoteza e ISF të lartë është projektuar me anë të një funksioni logaritmik që të arrijë nga 1,37 lindje për grua në vitin 2018 në 1,8 lindje për grua në vitin 2031.
Lindshmëria e mesme (ISF e mesme)
Në rastin e lindshmërisë së mesme, ISF është projektuar të arrijë nga 1,37 lindje për grua në vitin 2018 në 1,5 lindje për grua në vitin 2031, gjithmonë duke ndjekur një funksion logaritmik. Ky nivel përkon me mesataren e periudhës 2015 – 2018, vite gjatë të cilave ISF ka qenë nën nivelin 1,7. Kjo hipotezë nënkupton që gratë në Shqipëri do të rikuperojnë lindjet, pasi mendohet që gjatë pesë viteve paraardhëse ato t’i kenë shtyrë ato. Ky fenomen i shtyrjes dhe më pas rikuperimit të lindjeve është i njohur dhe mbështetet për më tepër edhe nga rritja konstante e moshës mesatare në lindje.
Lindshmëria e ulët (ISF e ulët)
Në rastin e lindshmërisë së ulët, ISF është projektuar me anë të një funksioni logaritmik të arrijë nga 1,37 lindje për grua në vitin 2018 në 1,2 lindje për grua në vitin 2031. Niveli prej 1,2 lindjesh për grua është marrë nga përvoja e mëparshme e vendeve të Evropës Lindore. Në këto vende, gjatë viteve 1990 dhe 2000, indeksi sintetik i fekonditetit arriti në nivele shumë të ulëta. Rastet më ekstreme janë ato të Bullgarisë (1,09 fëmijë për grua) dhe të Republikës Çeke (1,13 fëmijë për grua), për pjesën tjetër të vendeve të Evropës Lindore ISF arriti minimumin, rreth vlerës 1,2 lindje për grua. Në hipotezën e lindshmërisë së ulët mendohet që ISF e Shqipërisë do të arrijë nivelin 1,2 në vitin 2031 dhe ndoshta më pas të fillojë rekuperimin e lindshmërisë. /Monitor
Komente
Lajme të tjera
-
Raporti: Rënie drastike e lindshmërisë në botë
21 Mars, 19:30 -
INSTAT: Tkurren me 7.4% lindjet në tremujorin e tretë të 2023! Më pak lindshmëri në Kukës e Dibër
30 Nëntor 2023, 12:37
-
Raporti i INSTAT/ Lindjet ranë me 8.2% tremujorin e dytë të 2023 krahasuar me një vit më parë
10 Gusht 2023, 16:16 -
Ulet numri i lindjeve, sociologia tregon faktorët që ndikojnë: Emigrimi dhe pasiguria në punësim! Çiftet e reja duan të kenë kushte kur bëjnë planifikim për familje
26 Maj 2023, 12:05 -
Lindshmëria në vend në nivelin më të ulët historik! 17% më pak lindje në tremujorin e parë, Rama: Do sjellë mungesë të krahut të punës
25 Maj 2023, 17:44
-
Shqetësim për rënien e vazhdueshme të lindjeve në 3 dekada në Shqipëri
10 Prill 2023, 18:33 -
Fenomeni i uljes së lindshmërisë, psikologia Binjaku: Fertiliteti, këmbanë alarmi! Të aplikohet bonus për familjet e reja dhe lehtësira për fertilizim in vitro
17 Shkurt 2023, 13:48 -
Plaket popullsia shqiptare, psikologu: Shkak kyç, emigrimi! Gjinekologia: Faktori kryesor është ekonomia, step çiftet e reja
15 Nëntor 2022, 14:11 -
Shqipëria e pesta ne Europë për normën më të ulët të lindshmërisë në 2020
29 Prill 2022, 09:36 -
Studimi ngre alarmin, 40% e të rinjve më infertil se gjyshërit e tyre. Sociologia Binjaku në Report Tv: Shifrat gjithmonë e në rënie, jemi në vështirësi
7 Janar 2022, 12:40 -
Ulja e lindjeve, sociologia Binjaku: Pandemia ndikoi për keq tek çiftet! Ekonomia, shkak kryesor
13 Gusht 2021, 16:06
-
Studimi: Ndryshime të thella në raportet gjinore, pritet të lindin 4.7 milion më pak vajza
9 Gusht 2021, 09:56
Lindjet paksohen ne shqiperi por shtihen ne emigracionin e shqiptarve me lindjet mikse cunat shqiptar dhe vajza te nacionalitet ku jatojn meshkujt shqiptar
Përgjigju