Debati për TikTok dhe Snapchat/ 'Vrasja e Martinit u përdor politikisht', Rama në Fier: Brenda dhjetorit kamera në klasa! Do ndalojmë fare celularët në shkolla, kontroll për çdo gjë metalike

Kryeministri Rama duke folur me prindërit në Fier, lajmëroi se është gati një marrëveshje e qeverisë me Emiratet e Bashkuara Arabe për sigurinë në shkolla. Parashikohen të vendosen kamera në çdo klasë, korridor, hyrje dhe dalje e cila do monitorojë gjithçka. Më tej pritet të vendoset dhe sistemi për parandalimin e futjes së celularit në shkolla dhe të çdo mjeti tjetër metalik që do kontrollohet në hyrje.

Po ashtu, shton Rama, prindërit mund të kenë qasje në informacionin se si po zhvillohet mësimi i fëmijëve të tyre në klasë dhe mund të monitorojnë cilësinë e procesit edukativ.

Kjo mundësi, sipas tij ka sjellë një ulje të dukshme të bullizmit dhe sjelljes problematike në shkollat e Emirateve të Bashkiara Arabe, pasi nxënësit janë nën vëmendjen e vazhdueshme të kamerave dhe janë të vetëdijshëm për këtë.

'Ne i kemi vënë oficer sigurie në shkolla. Jam dakord, lokalet. Ka qenë gjithë hashashi që futej në shkolla. E kemi shtuar numrin e oficerëve. Mes oficerëve që e bëjnë punën mirë. Por në këtë botë, kur teknologjia është bërë oportunitet. Mund të zgjidhim gjëra me të. Do mbyllim marrëveshje me Emiratet e Bashkuara Arabe për një program të sigurisë në shkollë që është një nga sukseset e teknologjisë në atë shtet, vendosjen nën monitorim digjital të shkollës, në çdo klasë, korridor. Ka sjellë atje që është ndryshuar dinamika e jetës në shkollë. S’ka aty doli tek lokali. Me këtë sistem, që nga drejtoria e shkollës, do ta kenë shkollën në kohë reale pasqyrë. Për të parë kush hyn e kush del. Edhe mësuesit edhe nxënësit.

Edhe prindi do vijë sa herë të dojë, të shikojë si rri fëmija në klasë. Me këtë program ata praktikisht e kanë çuar bullizmin në nivele minimale. Të qenit sikur po bën mësim në sytë e publikut, program që ka protokoll. Transformim shumë i madh. Të fokusohet vëmendja aty ku duhet. Dhe jo të shikohet nga të katër anët. Tek celulari kemi një diskutim. E kemi ndaluar në shkolla. Ka një nivel respektimi më shumë se e mendoja. Por ka toleranca. Kemi mundësi ta ndalojmë fare hyrjen e celularit në shkollë. Me kontroll digjital. Ai program ça ka në trup gjëra metalike, menjëherë ky duhet kontrolluar. Evitohen frikërat, jo hyri thika', thotë Rama. 

Gjatë takimit me prindërit në Fier, duke folur për rreziqet e TikTok apo Snapchat për fëmijët, Rama u ndal edhe tek gjendja e shkollave dhe tek ndryshimi sipas tij që ndërmori qeverisja socialiste që kur erdhi në pushtet në 2013. Rama thotë se më parë mësuesit nuk e kishin të sigurt vendin e punës për shkak të lidhjeve partiake.

Nga ana tjetër, problem ishte dhe që një pjesë e madhe e mësuesve nuk jepnin mësim në profilin e tyre. Ndërsa, shkollat përballeshin me mungesa të mëdha, si librat, palestrat dhe kushte të këqija higjienike, sot po kalojnë një transformim të dukshëm.

Më parë, në shumë shkolla mungonin librat dhe kushte elementare, ndërsa tani është e papranueshme të bëhet rindërtim i shkollës pa pasur palestër, një hap që tregon angazhimin për përmirësim të vazhdueshëm.

'Si pjesë e këtij procesi dhe qeverisja proces përmirësimi të vazhdueshëm. Nuk u kujtuam tani, sepse kjo shkolla këtu që e kam parë dhe më parë nuk do ishte kështu. Kur ne kemi nisur këtë përpjekje, të gjeje libra që rrinin nëpër rafte në shkollë duhet të kërkoje në memorie sepse nuk ekzistonin. Në banjo në shkolla, shkoje duke ndjekur ujin. Ta tregonte uji ku ishte banjo. Për të mos folur për palestrat, sot nuk e lejojmë që të bëhet një rindërtim shkolle pa palestër. I gjithë ky transformimi i domosdoshëm por jo i mjaftueshëm. Mësuesit i kemi gjetur njerëz të pambrojtur nga shteti. Nuk e kishin të sigurt vendin e punës. E detyronin të jepte dorëheqje sepse duhet të vinte dikush tjetër që kishte mik.

Kemi gjetur mbi 4 000 mësues jashtë profilit. Edhe këto takime që bëjmë tani, me kujdesin më të madhe të vijnë njerëz që janë përfaqësues të prindërve. Deri dje mësuesit ishin çohu hajde se erdhi. Të mbushur sheshet me mësues me kalamaj. Shumë të rëndësishëm edhe drejtorët. Nëse me mësuesit e zgjidhëm më parë. Nuk i prek më mësuesit për kë voton. Kemi bërë me ligj portalin. Në tërësi është kështu. Mbeti një influencë tek drejtorët e shkollave. Kemi një shkollë drejtorësh prej disa vitesh. I them që nuk jemi kujtuar tani. Por probleme do ketë gjithmonë', tha kryeministri.

Kryeministri Rama së bashku me ministren Manastirliu vijuan me konsultimin e radhës në Fier me prindërit për ndalimin e TikTok dhe Snapchat. Në fjalën e tij, Rama u shpreh se një problem i madh është trajtimi mediatik i tragjedive, si ajo e Martin Canit, ku ngjarje të dhimbshme shpesh manipulohen për të rritur audiencën apo për interesa politike dhe ekonomike.

Më tej shtoi se Shqipëria vlerësohet si një nga vendet më të sigurta, jo vetëm nga vendasit por edhe nga turistët e huaj, të cilët shpesh e krahasojnë pozitivisht me metropolet evropiane si Londra apo Parisi, ku ndjenjat e pasigurisë janë më të larta.

'Sigurisht sporti një nga ilaçet. Për 1001 arsye. Dua të qëndroj tek një pikë tjetër. Kur një tragjedi merret dhe përdoret si material, për të bërë sa më shumë konfuzion në trurin e njerëzve me qëllimin për interes politik ose biznes mediatik. Domethënë të krijojë audiencë sa më shumë. Duke treguar dhe ta tregojnë sa më katastrofike që të mbahen njerëzit pas ekranit. Dalin bëjnë moral dhe tregojnë historia dhe dalin të paguar nga të tjerë. Në këto kushte gjatë gjithë këtyre ditëve është stimuluar një ndjenjë pasigurie se në të gjitha shkollat, fëmijët shkojnë dhe s’dihet a kthehen.

Nuk është rasti. Nëse dëgjon të gjithë të huajt, Shqipëria nga vendet më të sigurta. Një nga arsyet pse turistët e duan Shqipërinë. Takoj të huaj, dhe thonë si ka mundësi. Nuk është ky realiteti në qytetet e mëdha të Europës. Në Londër nuk ecet në rrugë nëse ke një orë në dorë që ka një vlerë, nëse ke një çantë në krahë. Në fund të ditës gjithë procesi i bashkëjetesës së shoqërisë është një proces ngjarjesh, problemesh që nuk janë zgjidhur', tha Rama. 

Kryeministri Rama foli me prindërit në Fier teksa shprehu rreziqet që mbartin për fëmijët platforma sociale si TikTok apo snapchat, veçanërisht par ngjarjes tragjike më 18 nëntor tek shkolla Fan Noli, ku humbi jetën pas goditjes me thikë Martin Cani.

TikTok në Kinë paraqitet si një platformë edukative dhe inspiruese, ku fëmijët mësojnë aftësi të reja, krijojnë përmbajtje të dobishme dhe nxisin vlera pozitive, thotë Rama. Përkundrazi, në botën perëndimore, shton ai, i njëjti aplikacion shpesh perceptohet si një "labirint qenërie," një hapësirë ku mbizotërojnë reklamat, përmbajtja manipulative dhe algoritmet që rrisin varësinë.

'Në Kinë nuk është ky tiktok që ka bota perëndimore. Platforma nuk e ushqen atë kodin me këto lloj gjërash që ushqehen në perëndim. I çon fëmijëve si mëson një fëmijë, si zgjidh probleme, sa bukur këndon, kërcen, si fëmijët mbjellin pemë. Platformë edukimi. Përdoret për propagandën e shtetit. E kam tmerr tiktok, ça del material nga Kina, janë gjëra më të jashtëzakonshme. Jo vepra publike, jo njerëz që punojnë dhe qeshin. Në botën perëndimore është një ferr. Një labirint qenërie. Janë të gjitha reklama, truke për të tërhequr. Problemi tjetër nga pikëpamja teknike janë të pandalueshme plotësisht. Australia kaloi ligjin e parë në botë, flas për vendet demokratike.

Që ndalon të gjitha rrjetet sociale për fëmijët nën 16 vjeç. Nuk e kanë mekanizmin si ndalohet. Vendosja e filtrave kërkon identifikim. Kërkon një mekanizëm që platforma nuk ta jep. Ndalimi është i mundur në një pjesë shumë të madhe. Një ulje e rëndësishme e volumit të njerëzve që mund të kenë akses. Por nuk është zgjidhja, një nga shumë elementët e zgjidhjes. Mendoj se kështu si po shkon bota, të flasësh për një zgjidhje definitive është kot. Brezat e rritur pa password. Sepse asgjë nga këto nuk heq dot përgjegjësin dhe peshën që ka ndërveprimi mes të rriturve në familje dhe fëmijëve. Pastaj ndërveprimi mes shkollës dhe familjes. Pastaj në mes është rruga nga shtëpia në shkollë', tha kryeministri.

Nga Fieri ku ishte së bashku me ministren e Arsimit, Ogerta Manastirliu, kryeministri Rama theksoi rreziqet që mbartin platformat sociale për fëmijët dhe adoleshentët. Rama nënvizoi se TikTok dhe rrjetet sociale të tjera, nuk janë hapësira demokratike, por biznese që funksionojnë mbi varësinë e përdoruesve. Ato shfrytëzojnë të dhënat personale dhe algoritmet për të krijuar një cikël të pafund konsumimi, duke ndikuar jo vetëm në sjelljen e të rriturve, por sidomos tek fëmijët. 

Fëmijët, kur u hiqet telefoni, shfaqin simptoma të ngjashme me të varësisë, shtoi Rama. Ndërsa prindërit shpesh u dorëzohen atyre për të ruajtur një qetësi të përkohshme, por në dëm të edukimit dhe zhvillimit të tyre.

'Dhe ndërkohë me të gjithë ne humanët, platformat bëjnë biznes. Nuk janë hapësira demokratike. Janë biznes. Gjithë futen aty, hyjnë në ato pjesët e tjera jo reklamat, afektohen. Edhe reklamat shfaqen kur je në një moshë të caktuara dhe ke interes për mallra të caktuara. Jemi në kushtet e një kohe kur krijon të njëjtën varësi siç krijojnë drogat. Edhe ju jam i bindur kush nga fëmijët tuaj kanë telefona, kur ja heq telefonin ke të bësh me një person që tjetërsohet. E dini dhe efektin çfarë lloj qetësie fiton ti kur ia lë atë telefon. Duket normale, por është gjëja më anormale kur futesh në një restorant dhe shikon prindër, është një gjë e vogël dy apo tre, ka dhe nga ata në karroca ku i vë i phone para, i heq atë fillon klithma.

Kjo botë është faktikisht një forcë e re. Nuk është më mësuesi-nxënësi-prindi. Është dhe ky tjetri, një hije. Në rastin e fëmijës ajo hija i thotë të gjithë kundrat që i thotë mësuesi apo prindi. Në tiktok nuk ekziston fjala faleminderit, më falni, mirëmëngjes. Nuk janë ato gjëra që thotë mësuesi. Dhe aty marrin një frymëzim tjetër. momentin që i jep fëmijës atë telefonin dhe nuk e kontrollon se është dhe pjesa e kontrollit. Çfarë shikon. Prindërit kur fëmijës i blejnë një telefon i japin një telefon i kanë dhënë një rrugaç për shok. Kaq kështu e shoh unë. Për shkak të detyrës i përdor. Se shmang dot. Kështu e shoh unë telefonin në dorën e fëmijës, adoleshentëve. Si një rrugaç për shok. Njësoj sikur i thua do bëj ca punë, dil tani edhe me atë kryerrugaçin e lagjes bëni një xhiro. E njëjta gjë. Tiktok po ashtu', tha Rama. 

Nëse prindërit nuk vendosin kufij dhe nuk kontrollojnë përmbajtjen që fëmijët konsumojnë, telefonat bëhen mjete që fuqizojnë ndikime negative. Varësia ndaj këtyre pajisjeve është krahasuar me atë ndaj drogës, dhe ndikimi i tyre psikologjik dhe social është një sfidë që shoqëria duhet të trajtojë me urgjencë.

Në takimin në Fier me prindërit në shkollën Janaq Kilica, kryeministri Rama u ndal tek rreziqet e platformave sociale që lundrohen nga fëmijët dhe adoleshentët si Tik Tok apo Snapchat.

Rama u shpreh se platforma të tilla krijojnë një sfidë komplekse për fëmijët, të cilët hyjnë në këto rrjete pa qenë selektivë, duke u ndikuar nga algoritmet që i udhëheqin gjithnjë e më thellë drejt përmbajtjeve që shikojnë.

Më tej shton, se ky proces, që nuk njeh gardhe apo filtra moshe, i lë fëmijët të pambrojtur përballë përmbajtjeve që stimulohen nga natyra njerëzore për të eksploruar të ndaluarën.

'Bota paralele, e TikTok, snapchat. Fëmijët nuk janë selektiv, është algoritmi i platformave që i fut thellë e më thellë në ato gjëra që shikojnë. Sepse në përmbajtjen e vet këto platforma kanë një instrument shumë djallëzor që marrin informacion nga çdo njëri prej nesh. Për platformat jemi mallra. Njësoj si ato që shkojnë blejnë në markete, që kanë atë kodin e tyre. Secili prej nesh në ato rrjete, ka kodin e vet. Dhe kur vjen që i intereson kjo, platforma ti sjell sapo tu hyn. Për këtë arsye ne të gjithëve në platformë na shfaqen gjëra të ndryshme. Imagjino për fëmijët. I cili hyn për kuriozitet ose rastësisht. Ka diçka që ai nuk duhet ta shohi. Ku hyn në kodin e tij platforma lexon që ky ka interes për të.

Platforma nuk bën dallim moshe. Një fëmijë 10 vjeç futet dhe shkon në të gjithë platformën. Nuk ka gardhe. Thjesht je një kod. Në atë lloj pjese të labirintit ku futet ka qindra mijëra gjëra që platforma ja sjell. Natyra njerëzore vetë e bërë kështu, jeta njerëzore siç e dini fillon me mëkatin e mollës së ndaluar. E ndaluara është më tërheqëse sesa e lejuara. Kur ti nuk je mjaftueshmërisht të ndash të mirën nga e keqja, pastaj të gjithë kemi fëmijë. Të gjitha llojet e situatave kur na është dhënë mundësia të bëjmë diçka që për prindërit nuk është e duhura, këto platforma e stimulojnë në mënyrë kriminale.'

FIER - Kryeministri Edi Rama dhe Ministrja e Arsimit dhe Sportit, Ogerta Manastirliu kanë vizituar shkollën “Janaq Kilica” për të vijuar takimet këshilluese me prindërit për kufizimin e rrjeteve si TikTok dhe Snapchat.

Ministrja në fjalën e saj para prindërve paraqiti disa nga masat e marra në shkolla lidhur me sigurinë në shkolla, brenda dhe jashtë saj. Ajo kërkoi angazhimin e prindërve, që të bashkëpunojnë me mësuesit dhe fëmijët.

'Vendime që duhet ti marrim së bashku. Nuk është i vetmi moment që po e mendojmë, por një prej momenteve të nxitur edhe nga vende të tjera në botë për kufizime të aksesit në platforma online. Duhet të marrim një opinion tuajin por edhe si të rrisim bashkëpunimin për veprimet e përbashkëta në funksion të rritjes së mëtejshme të sigurisë së fëmijëve brenda dhe jashtë shkollës. Kudo të kemi dhe të sigurojmë që fëmijët të jenë të mbrojtur. Kemi bërë hapa konkrete. Për rritjen dhe fuqizimin e instrumenteve kemi në dispozicion. Për të ditur si mësuesit të reagojnë për fenomene të dëmshme. Ajo që kemi bërë shumë e rëndësishme. Ajo që duhet të bëjmë një angazhim edhe më i madhe me trekëndëshin për sigurinë e fëmijëve, trinomi, mësues-nxënës-prindi.'

Ajo theksoi se rrjetet sociale si Snapchat apo TikTok po vënë në diskutim autoritetin e mësuesit dhe kanë një ndikim jo të mirë tek shëndeti mendor i fëmijëve. 

'Të angazhohemi të gjitha palët së bashku. Që të gjithë mjetet që kemi, strukturat ti shërbejnë këtij qëllimi. Duke krijuar edhe më shumë rrjetet parandalimi, duke fuqizuar edhe më tej ato ekzistuese, duke e parë teknologjinë si aleat. Duke i vendosur ndalim atyre platformave që sfidojnë autoritetin e mësuesve dhe çojnë në shqetësime për fëmijët por edhe për shëndetin mendor. Që nga studimet edhe nga hulumtimet edhe këto incidenca janë në rritje për efektet negative që prodhojnë TikTok apo Snaphat në deviacionet të sjellës së fëmijëve. Jemi prindër dhe duhet ta pranojmë që është një realitet i ri', tha ministrja Manastirliu.

Ngjarja tragjike me Martin Canin, shton Manastirliu ka bërë që të shtohen masat kufizuese.

'2000 raste që lidhen me dhunën dhe 90% janë referuar tek prindërit, punonjësit sociale. Ka një rrjet parandalimi në gjithë sistemin tonë arsimor. Parandalimi që ndodh e tregon këtë. Ngjarja tragjike pak ditë më parë na ka shqetësuar të gjithëve. Kërkon edhe më shumë të reflektohet në masat e shtuara për angazhimin e përbashkëta familje-shkollë-komunitet', shtoi ajo.