Këto vepra të artit fetar vijnë nga një kohë kur shqiptarët kishin dëshirë të zbukuronin gurët dhe muret, të ndërtonin e ndriçonin mjediset ku jetonin, punonin e luteshin. Do të doja që çdo grimcë e këtyre punëve të dilte e bukur dhe madhështore në dritën e diellit e të admirohej nga ne, shqiptarët e sotëm, që mbartim disa problem thelbësore.
Nuk bëjmë përjashtim nga çdo qënie tjetër njerëzore, kështuqë edhe tek ne fle e bukura dhe e shëmtuara, e mira dhe e keqja, ëmbëlsia dhe dhuna, e forta dhe brishtësia, të cilat shpalosen në kushte e momente të caktuara. Në të vërtetë, mijëra vite urtësi dhe filozofi botërore janë përpjekur vetëm për një gjë: Si ta bëjnë njeriun të jetojë i lumtur, në paqe me veten dhe të tjerët. Jo të gjithë shoqëritë e kanë arritur këtë, por në botë ka shumë shembuj individësh të kulturuar e të përmirësuar. Dhe ne, si shqiptarë të zgjuar, duhet t’i synojmë, t’i kopjojmë.
Embëlsia me Kishën e Shën Thanasit në Karavasta e të tjera mrekullira dhe ashpërsia, egërsia me atë që besimtarë ortodoksë quajnë Kishë e Shën Thanasit në Dhërmi, tregon pikërisht se ne kemi ende shumë për të bërë në përmirësimin dhe në elegancën e ndjenjave dhe veprimeve, sidomos kur jemi në anë e të fortëve, të pushtetit.
Dijetarë, me këtë rast, të ndjekur nga gazetarët, hodhën dritë për historinë e atij vendi, ku prej qindra vitesh është prehur trupi i italianit Nilo Catalano. Të rinj e të moshuar shqiptarë kudo në botë mësuan një gjë që nuk e dinin, historinë e jashtëzakonshme të tij.
Të gjithë e pamë që ajo kishëzë në Dhërmi ishte një ndërtim i improvizuar, me gurë në fillim, e pastaj me tulla betoni e me një soletë aq të shëmtuar. Po sa gjëra janë për t’u diskutuar për shijen tonë, sa ndërtime të tmerrshme janë bërë duke filluar nga Tirana, e vazhdojnë e bëhen në brigjet tona të mrekullueshme nga Velipoja, në Durrës, në Vlorë e Sarandë. Ka shumë të tilla, që qëndrojnë me mendjemadhësi mu në brigjet më të bukura e që do të meritonin 1000 herë më shumë të shtypeshin gjatë natës e të thërrmoheshin si kishëza e improvizuar mbi gurët në Dhërmi, në vendin ku janë falur shumë breza ortodoksësh apo katolikësh.
Në botën e qytetëruar një objekt kulti fillimisht duhet çkishtëruar pasi është rënë dakord me të gjitha palët, e më pas mund të prishet për t’u rindërtuar. Furia dhe mungesa e informacionit mbi Kishën e Dhërmiut të kujton veprimet e një të dehuri ose të një njeriu që i ka sytë të errësuar nga ndjenja të ulëta e sheshon çdo gjë me një eskavator që i kanë dhënë. Atë të pushtetit.