Sot është Dita Ndërkombëtare e Gjuhëve Amtare. 21 shkurti na kujton edhe se sa rrezikohet gjuha shqipe, sidomos nga hyrja e shumë fjalëve të huaja. Eralda Bejleri, mësuese e gjuhës shqipe foli për këtë problematikë në “Sot Live në Shqipëri” në Report TV.
Ajo u shpreh se 30-vjeçari i tranzicionit ka degraduar përdorimin e gjuhës shqipe në të gjitha nivelet. Kjo ka sjellë një rrezik shumë të madh sipas saj dhe kjo ka ardhur edhe prej hapjes së shqiptarëve me botën.
“Ne flasim shqip, por jo të gjithë dimë të flasim shqip. Nga problematika të ndryshme të ndodhura, jo vetëm këto vite por edhe në 30 vite tranzicion në lëvizje të ndryshme gjeografike në lëvizje të ndryshme jashtë vendit, në futjen e gjuhëve të huaja për arsyen e punësimit jashtë. Për këtë arsye kemi arritur në këtë gjendje që jemi sot, që jemi pak në degradim. Është e rrezikuar goxha. Shqiptarët kanë prirje, duke punuar jashtë të mësojnë gjuhë të huaja. Dhe normalisht iu vjen më lirshëm të flasinë në gjuhë të huaj se sa në shqip. Po ashtu dëshira për t’u hapur me botën, për t’u dukur njerëz të emancipuar, njerëz të kulturuar, duke folur në gjuhë të huaj ti e tregon këtë gjë”, tha Bejleri.
Bejleri shton se është injorancë e madhe edhe kur shumë shqiptarë emigrantë të cilët kthehen për pushime në vend përdorin gjuhën italiane kur komunikojnë apo angleze.
“Nëse kemi një nga tre simbolet kombëtare gjuhën dhe nuk i japim atë rëndësi që duhet, normalisht që kush do të repsektojë nëse ti nuk respekton identitetin tënd kombëtar. Duhet pununar drejt promovimit të folurit shqip. Është një injorancë shumë e madhe të dëgjojë teksa vijnë shqiptarë që janë të emigruar jashtë, vijnë të zgjedhin të bëjnë pushimet në Shqipëri dhe i dëgjoj të flasin italisht, të flasin anglisht. Për mua nuk tregon kulturë, nuk tregon emancipim,” shton ajo.
Shkak tjetër, sipas Bejlerit janë edhe filmat të cilat kanë transformuar gjuhën shqipe, sidomos telenovelat turke.
“Duke ndjekur telenovelat turke do të vazhdojmë ta thellojmë këtë gjë. Jo vetëm telenovelat, por dua të them se duke dëgjuar sa më shumë , duke parë telenovela në turqisht ti je duke vjelur fjalë turke. I ke të përhapura në televizione gjithandej. Por harrojmë se për 600 vite i kishim këtu dhe tani i dëgjojmë përmes telenovelave.
Për mua globalizmi nuk duhet futur tek gjuha. Gjuha duhet të jetë e pastër, e paprekur. E kanë vendosur rilindasit, atdhetarët, patriotët që në krye të herës e kanë ngritur këtë alfabet që përdorim,” u shpreh Bejleri.
Komente
Lajme të tjera
-
Speciale/ Udha me pengesa e letërsisë shqipe! Botimet për fëmijë, mungesë prurjeje apo vlerësimi?
23 Nëntor, 12:26
-
Fjalët e reja që i shtohen Fjalorit të Gjuhës Shqipe! Shtesa edhe nga veprat e Ismail Kadaresë, Camajt dhe Hamitit
23 Nëntor, 12:11
-
Alfabeti(zmi) duhet kujtuar çdo ditë!
22 Nëntor, 16:49
-
Dita e Alfabetit/ Arkivat ekspozojnë 'Dorëshkrimet e Kadaresë' në Shkup
22 Nëntor, 14:52 -
'30% e përdoruesve të TikTok në vendin tonë 13-27 vjeç', Eksperti IT në Report Tv: Mbi 890 mijë shqiptarë! Ja cilat janë procedurat që ndiqen nëse do mbyllet
22 Nëntor, 14:23 -
Rrebeshe e shtrëngata në gjithë vendin, Gjoni për Report Tv: Nga mesdita e së shtunës ikin reshjet, por ulen temperaturat
22 Nëntor, 12:57 -
Rreziku i analfabetizmit, Shqipëria e pesta me normën më të ulët të regjistrimit në shkollë fillore
22 Nëntor, 09:31 -
Dita Kombëtare e Alfabeti/ Publikohet drafti i fjalorit të Gjuhës Shqipe, 120 mijë fjalë! Gjinushi: U morën 25 hartues
22 Nëntor, 08:01 -
Spahiu: Nga studimet, shqiptarët komentuesit më të dhunshëm në rrjete sociale në Europë
21 Nëntor, 22:39 -
Dita e Alfabetit, Kuvendi i Shqipërisë i dhuron Muzeut fotot e ditëve të Kongresit të Manastirit! Spiropali reciton 'Gjuha shqype' të Gjergj Fishtës
21 Nëntor, 19:03 -
Shqipja në Maqedoninë e Veriut: Çfarë po e pengon zbatimin e Ligjit për gjuhët?
21 Nëntor, 16:54
-
Kuvendi Kombëtar i Gjuhës, Emil Lafe: Duhet mbrojtje ligjore! Nesër publikohet drafti për Fjalorin e madh të Shqipes
21 Nëntor, 12:03
Te nderuar, Gjuha shqipe nuk humbet nga turqit por nga shqiptaret, qe perdorin anglishten, italishten, greqishten me krenari. Restoranet ne jug te SHQIPERISE te shurdhojne veshet me muzike greke, banoret mendojne si greket etj. Disa shqiptare jane turkofobe dhe nuk shohin jashte kesaj sfere. Eshte mjerim njerezor, intelektual dhe kulturor futja e urrejtjes kunder turqve dhe muslimaneve.
PërgjigjuUa po kjo sapo u kthy Rama nga Erdogani na shan turkcen??? Do gjesh belane o zysh, do te akuzojne per guleniste...
PërgjigjuO Bejleri..,është një shprehje,” çfar thotë e don goja tregon boja”..Dukesh si ato postrat e telenovelave turke,o lum miku..! Them që ne kemi rënë këtu ku kemi rënë,vetëm se kudo n’a mësojnë ca “të ditura” si ju,që thoni atë që duhet thënë e njerzit pëlqejnë të degjojnë,por nga ana tjetër veprat flasin ndyshe. Shkurt që të mos e zgjas,ti vet ,je në formë komplet një ‘telenovelë turke’,kështuqë nuk ia vlen të dëgjoj se çfar ti mendon,për të kuptuar përmbajtjen,kur të shoh se çfar ke bërë me vehten.
PërgjigjuE nderuar mësuese hidhi një sy fjalorit të gjuhës shqipe për të bërë dallimin "problematikë" nga "problem". Po për "degradim" a ka ndonjë fjalë shqip?