Intervista/ Liri Belishova: Krimet
e Enver Hoxhës gjatë Luftës
Një rrëfim i verës së 2011 për albanologun Robert Elsie, ku Liri Belishova zbulon shumë anë të errëta në rangjet udhëheqëse të parttisë Komuniste dhe mënyrës si udhëhiqte Hoxha gjatë luftës dhe mënjehrë pas saj, lidhjen e saj me Partinë komuniste, zhgënjimet që pësoi gjatë viteve të regjimit, dhe kujtimet për shumë personazhe komunistë të njohur e të shumëdiskutuar...
TIRANE - Liri Belishova ishte një personalitet shumë i njohur në vitet e para të komunizmit në Shqipëri. Ajo lindi në vitin 1923 në fshatin Belishovë të Mallakastrës nga një familje e pasur. Në fund të viteve 1930, ajo ndoqi Institutin Nënë Mbretneshë në Tiranë ku studioi për një kohë si infermiere. E frymëzuar nga romani "Nëna" i shkrimtarit Maksim Gorki, Liria iu bashkua lëvizjes së rezistencës komuniste gjatë Luftës së Dytë Botërore ku humbi edhe një sy gjatë luftimeve. Në vitin 1944, Liria ishte sekretare e Këshillit të Rinisë Anti-fashiste dhe në fund të luftës ishte anëtare e Frontit Demokratik.
Në nëntor të vitit 1945, mori pjesë në një kongres botëror të rinisë të mbajtur në Londër. Në periudhën 1946-1947, ishte kryetare e Rinisë Popullore. Kur në 1947, burri i saj i parë Nako Spiru (1918-1947) u spastrua nga partia dhe bëri vetëvrasje, edhe Lirinë e larguan nga të gjithë postet politike dhe e dërguan në Berat si mësuese. Shkaku ishte përkrahja e saj për pavarësinë ekonomike të Shqipërisë nga Jugosllavia në kohën e aleancës së shkurtër midis të dy vendeve. Në 1949, pas rënies së Koçi Xoxes (1917-1949), Liria u rehabilitua dhe që nga viti 1948 deri në vitin 1960, ishte anëtare e Byrosë Politike. Bashkë me Ramiz Alinë (1925-2011) ajo ndoqi Institutin Marksist-Leninist në Moskë në vitet 1952-1954 dhe në periudhën 1954-1960, ishte anëtare e Sekretariatit të Partisë. Gjatë këtyre viteve, ajo ishte e martuar me Maqo Çomon, ministër i bujqësisë në vitet 1954-1960.
Gjatë kthimit të saj nga një vizitë zyrtare në Kinë me Haxhi Lleshin (1913-1998) dhe Gogo Nushin (1913-1970) në qershor të vitit 1960, Liri Belishova ndaloi në Moskë dhe gjoja foli me udhëheqësit sovjetikë për synimet anti-sovjetike të udhëheqësve kinezë. Më 8 shtator të atij viti, Shqipëria i ndërpreu marrëdhëniet politike me Bashkimin Sovjetik. Gjatë spastrimeve që ndodhën si pasojë e ndryshimit të kursit politik, Liri Belishovën e larguan nga të gjitha postet politike dhe partiake si simpatizuese e Hrushovit. Pas pak kohe, e arrestuan dhe e dërguan në burgun e Gjirokastrës. Pas kësaj e internuan për vite me radhë në Cërrik të Elbasanit. Në të vërtetë, Liri Belishova u lirua në vitin 1991, pasi kaloi 31 vite të jetës së saj në internim.
Në këtë intervistë të zhvilluar në Tiranë në korrik të vitit 2011, Liri Belishova flet për interesimin e saj të hershëm për lëvizjen komuniste si dhe për zhgënjimin dhe përbuzjen e saj për fatin e ardhshëm të kësaj lëvizjeje në Shqipëri pas Luftës se Dytë Botërore. Gjithashtu, ajo shpreh mendimet e saj për personalitete të shumta publike që njohu me kalimin e viteve, duke përfshirë Enver Hoxhën, Mehmet Shehun, Nako Spirun, Musine Kokalarin dhe Ramiz Alinë.
Sondazhi i ditës:
Listat e deputetëve të hapura në 2/3 dhe jo plotësisht, jeni dakord?
-
Po
29.2%
-
Jo
62%
-
Nuk e di
8.8%
Vota total: 1123
Votat totale janë unike
Lajme të tjera
-
Conference League/ Egnatia 'shtegton' në Shkodër, Partizani luan në 'Elbasan Arena'
25 Korrik, 16:39
-
Holanda dhe Danimarka: 14 tanke të reja në Kiev
25 Korrik, 16:33
-
Shpalli të pafajshëm Ndrea Prendin dhe gardistin Agim Llupo për 4 vrasjet e 21 janarit, Vettingu nxjerr jashtë drejtësisë gjyqtarin Besnik Hoxha
25 Korrik, 16:31
-
Lufta në Ukrainë/ Të shtëna mes ushtarëve ukrainas, 3 të vdekur dhe 4 të plagosur! Holanda dhe Danimarka: 14 tanke të reja në Kiev
25 Korrik, 16:28
-
Lojërat Olimpike/ Luiza Gega dhe Franko Burraj mungojnë në ceremoninë hapëse të 'Paris 2024'
25 Korrik, 16:20
-
Bajram Peçi: Na merr ujin dhe na prish të ardhmen
25 Korrik, 16:14
-
Serbia kërkon ekstradimin e ish-pjesëtarit të UÇK-së Blerim Ramadani
25 Korrik, 16:11
-
Pesë vite pas termetit, e moshuara mbetet rrugëve: Kryeministri dhe kryebashkiakja të më bëjnë shtëpinë ose ngujohem në Bashkinë e Kurbinit!
25 Korrik, 16:04
-
Policia belge ndalon shtatë të dyshuar për planifikim të sulmit terrorist
25 Korrik, 16:03
-
SHBA/ Ish-Presidenti Trump ndryshon fushatën për përballjen me Kamala Harrisin
25 Korrik, 16:00
-
Me përgjues në hotele dhe spiunë në rrugë, si survejoheshin turistët në periudhën komuniste! Zbulohen dokumente të reja në ekspozitën e çelur në Durrës
25 Korrik, 15:54
-
Drejtuesi i Atalantës paralajmëron largimin e Berat Gjimshitit: Erdhi dhe na e tha ndershmërisht
25 Korrik, 15:51