Zgjatet periudha kohore për ruajtjen nga Garda e Republikës të personaliteteve të larta shtetërore pas mbarimit të mandatit. Kështu parashikon projektligji i ri për Gardën e Republikës, i hartuar nga Ministria e Brendshme. Nisma ligjore parashikon mbrojtje personale të Presidentit nga garda për pesë vjet pas përfundimit të mandatit, nga 3 vjet që parashikon ligji në fuqi. Nëse mandati i Presidentit aktual Ilir Meta mbaron në vitin 2022, mbrojtja nga garda do të vijojë deri në vitin 2027.

Ndërkaq, kryeministri dhe kryetari i Kuvendit, do të mbrohen nga Garda e Republikës për 4 vjet pas mbarimit të detyrës, nga 3 vjet që parashikon ligji në fuqi. Kohëzgjatja e mbrojtjes së personaliteteve të tjera nga garda, pas lënies së detyrës nga ana e tyre, do të vendoset nga qeveria.

Nisma e re ligjore zgjeron kategorinë personaliteteve që do të mbrohen nga Garda e Republikës gjatë periudhës së ushtrimit të detyrës, duke i përcaktuar në ligj dhe jo duke i lënë në dorën e qeverisë. Ligji i ri parashikon detyrimin e gardës për të mbrojtur presidentin, kreun e Kuvendit, kryeministrin, nënkryetarin e Kuvendit, zëvendëskryeministrin, ministrin e Brendshëm, ministrin e Jashtëm, kreun e Gjykatës së Lartë dhe kreun e Gjykatës Kushtetuese.

Ligji në fuqi për Gardën parashikonte vetëm ruajtjen e Presidentit, kreut të Kuvendit, kryeministrit dhe familjeve të tyre, ndërsa personalitetet e tjera i liheshin në dorë qeverisë për të vendosur nëse duheshin të ruheshin apo jo nga garda.

Ndërkaq, personalitetet e tjera, përfshirë edhe kryetarin e opozitës Lulzim Basha, që do të mbrohen nga Garda e Republikës, do të përcaktohen me vendim të qeverisë. Ligji për gardën i vitit 2003 e parashikonte mbrojtjen e kryetarit të opozitës. Por, ky parashikimi u hoq në vitin 2005, duke e lënë në dorë të qeverisë.

Ligji i ri, ruajtja e personaliteteve

Garda ruan dhe mbron:

a) Presidentin e Republikës së Shqipërisë, Kryetarin e Kuvendit, Kryeministrin, si dhe pjesëtarët e familjeve të tyre;

b) Presidentin e zgjedhur që nga momenti i betimit para Kuvendit,

c) Zëvendëskryetarin e Kuvendit, Zëvendëskryeministrin, Ministrin përgjegjës për çështjet e rendit dhe të sigurisë publike, Ministrin përgjegjës për punët e jashtme;

d) Kryetarin e Gjykatës Kushtetuese dhe Kryetarin e Gjykatës së Lartë.

e) Personalitete të tjera të përcaktuara me vendim të Këshillit të Ministrave.

f) Personalitetet e huaja të të njëjtit nivel me personalitetet shqiptare të përmendura në pikën 1, germat “a” dhe “c”, të këtij neni, që vijnë për vizitë zyrtare në Republikën e Shqipërisë;

g) Personalitetet e huaja në vlerësim dhe kërkesë të Protokollit të Shtetit gjatë kohës së qëndrimit të tyre në territorin e Republikës së Shqipërisë.

2.  Garda ruan dhe mbron:

a)  Objektet ku ushtrojnë veprimtarinë dhe akomodohen Presidenti i Republikës, Kryetari i Kuvendit, Kryeministri, si dhe banesat ku ata banojnë apo akomodohen;

b) Objektet ku zhvillohen seancat plenare të Kuvendit dhe të komisioneve parlamentare; 

c) Godinën e Ministrisë përgjegjëse për punët e jashtme;

d) Objektet ku akomodohen dhe zhvillojnë veprimtarinë personalitetet e huaja të të njëjtit nivel me personalitetet e vendit të përcaktuara në pikën 1, gërmën “a”, të këtij neni, kur vijnë në vendin tonë;

e) Objekte të tjera të përcaktuara me vendim të Këshillit të Ministrave.

Ruajta e personaliteteve pas lënies së detyrës

1. Presidenti i Republikës pas përfundimit të mandatit gëzon të drejtën e mbrojtjes personale për pesë vjet. Në rast të ndërprerjes së mandatit, gëzon të drejtën e mbrojtjes personale për gjysmën e kohës së qëndrimit në detyrë.

1. Kryetari i Kuvendit pas përfundimit të mandatit gëzon të drejtën e mbrojtjes personale për katër vjet. Në rast të ndërprerjes së mandatit gëzon të drejtën e mbrojtjes personale për gjysmën e kohës së qëndrimit në detyrë.

2. Kryeministri pas largimit nga detyra gëzon të drejtën e mbrojtjes personale për katër vjet. Në rast të ndërprerjes së detyrës përpara mandatit qeverisës gëzon të drejtën e mbrojtjes personale për gjysmën e kohës së qëndrimit në detyrë.

3. Kohëzgjatja e mbrojtjes së personaliteteve të tjera pas lënies së detyrës nga ana e tyre, përcaktohet me vendim të Këshillit të Ministrave.

Ligji në fuqi, ruajtja e personaliteteve

Neni 4

Garda e Republikës së Shqipërisë ruan dhe mbron:

a) Presidentin e Republikës, Kryetarin e Kuvendit, Kryeministrin, si dhe familjet e tyre;

b) personalitetet e huaja, të të njëjtit nivel me personalitetet shqiptare të përmendura në shkronjën "a", që vijnë në vendin tonë, si dhe personalitete të tjera të huaja, për të cilët Ministri i Brendshëm e vlerëson të nevojshme ruajtjen dhe mbrojtjen e tyre;

c) personalitetet shtetërore vendase, të cilat përcaktohen me vendim të Këshillit të Ministrave;

ç) rezidencat presidenciale, selinë dhe zyrat e Kuvendit të Shqipërisë, selinë e Këshillit të Ministrave dhe mjediset ku vendosen personalitetet e huaja, të përcaktuara në shkronjën "b" të këtij neni;

d) banesat e personaliteteve të larta shtetërore dhe seli të tjera shtetërore, të cilat përcaktohen me vendim të Këshillit të Ministrave.

Neni 5

1. Presidenti i Republikës së Shqipërisë, Kryetari i Kuvendit dhe Kryeministri ruhen dhe mbrohen edhe 3 vjet pas lirimit të tyre nga funksioni.

2. Personalitetet e tjera shtetërore vendase, të cilat ruhen dhe mbrohen pas lirimit nga funksioni, përcaktohen me vendim të Këshillit të Ministrave, por, në çdo rast, jo më shumë se 3 vjet pas lirimit nga funksioni.

Projektligji për Gardën e Republikës