Para pak ditësh nji gazetare e talentueme botoi nji letër të kompozitores Dhora Leka drejtue Enver Hoxhës në vitin 1967. Tonet e letrës, të mjerueshme në pikëpamjen morale, tashma janë të njohuna prej publikut; vetë ekzistenca dhe publikimi i asaj letre sjell në vemendjen e shoqnisë shqiptare urgjencën e hapjes së dosjeve.

Nga ana tjetër ndenja e përbuzjes ndaj nji personi që ngrehte kurtha për llogari të Sigurimin e Shtetit, ia lëshon pak nga pak vendin keqardhjes për nji grue të mjerë, që mbasi kishte besue në rini të vet tek komunizmi si nji forcë emancipuese e çliruese e shoqnisë, ndodhej falë po atij sistemi në pozitën e nji individi pa të drejta civile, pa dinjitet, pa miq dhe pa asgja tjetër përveç instinktit të mbijetesës që e çonte deri në akte histerike keqbamjet dhe vetëflijimi të ndërgjegjes.
Por shumë ma e ligësht se Dhora Leka, që tashma nuk jeton ma, asht aradha e spijunëve, fanatikëve, dogmatikëve, atyne që kanë marrë në qafë individë dhe familje të tana, tue nënshkrue dëshmi të rreme, tue firmosë për internime, dëbime, arrestime, dënime e deri edhe pushkatime.

Shumë prej tyne kanë gjetë strehë në këto dy dekada në rradhët e politikës shqiptare, të gjyqsorit dhe të administratës shtetnore, të shoqnisë civile etj. Disa prej atyne fanatikëve komunista dhe spijunëve kanë mbërrijtë deri atje sa me drejtue forcën kryesore politike të djathtë, ndërsa ndonji tjetri në këto vite i asht lëshue në njenën dorë kinse drejtimi i Shtetit. Mjerimi i tyne moral shkëlqen shumë ma tepër se dobësia e nji grueje të mjerë që ishte e gatshme me ba gjithçka për me rifitue “lirinë”, ose nji lloj malli të neveritshme që asokohe shitej si të ishte liri.

Në qoftë se në këto vite në Shqipni do të ishin hapë dosjet, nuk do të kishim pasë kaq shumë politikanë, analista, deputetë, nëpunës të naltë të Shtetit, biznesmenë, gjykatës, akademikë, artista apo gazetarë me nji militancë të turpshme në rradhët e Sigurimit të Shtetit.
Asht paradigmatik përdorimi që nji komunist fanatik si Sali Berisha, lavjerrës për nga karakteri e “grimpeur” si urthi për nga vokacioni, i cili deri para dy dekadash voziste në nji barkë me Karontat e Bllokut komunist, i ka ba dhe i ban edhe sot ish-bashkëpuntorve të Sigurimit. Mund të themi pa frikë se forca e dobët e këtij burreci ka ardhë edhe prej atyne dosjeve, që edhe pse s’i ka hapë, i ka përdorë sistematikisht, ka rrjedhë prej njollave të zeza që ia shoqnojnë shikimin. Po të hapen dosjet, shumica e shqiptarëve do mund ta konstatojë sesi Berisha asht mbajt gjallë në këto vite në misionin e tij tritolean prej shkarthave të Sigurimit. Shumë sish, tashma në mbramjen e jetës së tyne, i kemi pa në këto dekada sesi ecnin hijerandë përpara togave “për nder armë”, merrnin dekorata, tituj nderit, sesi bisedonin para telekamerave me ministra e me presidenta shtetesh të hueja, sesi në funeralet e tyne qaheshin dy lot mallëngjimi prej nji turme hipokrite që tregonte anekdota, si u kushtoheshin rrugë, shkolla, çmime letrare etj.

Edhe sot kjo seri gjakprishunish po mban peng Shtetin, drejtësinë, tue pengue me vullnet të plotë së bashku me nji aradhë tjetër, ma të re, parvenu-shë të korruptuem deri në palcë, reformat dhe integrimin. Madje disa sish shkojnë deri atje sa me mbrojtë haptas botën e krimit në profilin e saj ma tragjik, atë të gjyqsorin shqiptar. E gjithë kjo gja tregon përbuzjen që Berisha ka pasë dhe ka për institucionet shqiptare, tue qenë se i ka mbushë me individë që në pikëpamjen intelektuale dhe morale nuk mund të klasifikohen ma nalt se kandrrat, mbasi ideali i tyne i vetëm asht zgjanimi në hapsinë i landës së korruptueshme që u ka falë natyra, përfshi këtu edhe egon e tyne të gjymtueme.
Politikës sonë deri më sot i ka mungue vullneti me i hapë dosjet dhe me çlirue kështu shoqninë shqiptare prej pengmarrjes mafioze.

Jemi përballë nji hapi të randësishëm drejt integrimit europian dhe hapja e dosjeve mbetet nji kërkesë me randësi morale, prandaj në qoftë se në parlamentin shqiptar ka ende nji shumicë me ndjeshmëni historike ndaj së kaluemes dhe qytetare ndaj së tashmes, akti i parë që duhet të miratohej do të ishte ligji për hapjen e dosjeve. Përndryshe do të vijojnë me na u sjellë kudo nepër kambë shkarthat e përbuzshëm me pasionin e shërbimit ndaj së keqes, ata që e qelbin prej koket dhe e jargavisin fund e krye Shqipninë dhe institucionet e saja.

Shkrimi u publikua sot 30 prill 2014 në gazetën Shqiptarja.com (print)

Redaksia online
(d.a/shqiptarja.com)