Miratohet projektligji për trajtimin financiar të minatorëve e naftëtarëve/ Ja kush përfitojnë

Kuvendi ka miratuar sot projektligjin për trajtimin financiar të naftëtarëve dhe minatorëve. Ky projektligj u miratua sot me 77 vota pro, 12 vota kundër dhe 9 vota abstenim.

Ky projektligj u jep një trajtim suplementar shtesë tre kategorive të profesioneve më të vështira, minatorëve nën tokë, punonjësit e industrisë së naftës dhe gazit dhe metalurgjisë.

Ministja e Ekonomisë dhe Financave Anila Denaj informoi gjatë fjalës së saj se nga ky projektligj do të përfitojnë 13.300 minatorë, 7.600 naftëtarë dhe 2.500 metalurgë, me një vlerë totale prej 14 milion dollarë në vit. Duke marë parasysh harkun kohor të veprimit prej 10 vjetësh, bëhet fjalë për një vlerë prej 140 milion dollarë, që buxheti i shtetit do t’i akordojë Institutit të Sigurimeve Shoqërore, si agjencia që mbulon çështjet e pensioneve.

Ministrja Denaj theksoi faktin se projektligji është diskutuar me grupet e interesit, sindikatat përkatëse të minatorëve, industrisë dhe naftës, dhe individë ish minatorë, tani në pension.

Në fjalën e tij në Kuvend Kryetari i Komisionit Parlamentar te Ekonomise dhe Financave Arben Ahmetaj deklaroi se ky ligj garanton drejtësi sociale për 23,500 qytetarë, mes tyre të aksidentuarit në punë dhe ata me sëmundje profesionale, të ciltë do do të përfitojnë pension të plotë pavarësisht vjetërsisë.

Ahmetaj tha se komunitetet që kanë kaluar jetën e tyre në profesione tejet  të vështira, më në fund marrin shpërblimin e kërkuar ndër vite, të financueshëm nga ky parlament dhe nga kjo qeveri.

"Ky projektligj që trajton në themel drejtësinë sociale ndaj tre grupeve profesionale, por tre komuniteteve që kanë kaluar jetën e tyre në profesione tejet  të vështira, më në fund marrin shpërblimin e kërkuar ndër vite, të financueshëm nga ky parlament, nga kjo mazhorancë, nga kjo qeveri.

Cfarë është thelbi i ligjit, sepse patjetër që në bolorinë e debateve politike apo edhe emocionet legjitime të grupeve të interesit, patjetër që mund të ketë dhe konfuzion, mund të ketë dhe keq-interpretime. Thelbi është që të tre profesionet trajtohen në mënyrë të vecantë, në referencë të vështirësisë së tyre, të vjetërsisë së punës dhe iu garantohet nga ligji të gjithë atyre që janë sot dhe nesër në këto profesione, nëpërmjet instrumentit të sigurimit suplementar nga punëdhënësi, patjetër dhe nga vetë punëmarrësit, i një pensioni dinjitoz.

Dua të mos hyj në detaje, por është bërë një barazi me ligjin mes të tre profesioneve, në bazë të vështirësisë, që të mos hynim në atë debatin emocional, diku të padrejtë, pse trajtohen minatorët kështu, pse trajtohen nafëtarët kështu, pse trajtohen metalurgët kështu. Nëpërmjet kombinimit të vjetërsisë së punës dhe koeficientit të shpërblimit, kemi barazuar trajtimin në bazë të vjetërsisë me 12.5 vjet.

Cfarë do të thotë kjo për qytetarët, cfarë do të thotë kjo për naftëtarët, për minatorët, për metalurgët?

Kjo do të thotë premtim i mbajtur. Mos harroni të dashur qytetarë që vite më parë, po kjo mazhorancë, po ky Kryeministër, I uli vitet e pensionit minatorëve, premtim I mbajtur dhe ky, nga 65 vite, në 55 vjec.

Dhe dua që gjithë qytetarët ta kuptojnë diferencën që ne po bëjmë për këto tre profesione. Nëse cdo qytetari të punësuar që I vjen mosha e pensionit I duhen 37 vite pune plus katër muaj cdo vit për të shkuar tek 40 vite, këtyre kategorive I duhen 10 vite më pak për të përfituar atë që me të drejtë e kanë kërkuar në vite dhe e marrin sot, nga kjo mazhorancë, si premtim I mbajtur.

Por cfarë do të thotë kjo në aspektin financiar? Nuk dua të hyj tek 29 mijë lekë të vjetra në muaj që është shtesa për pensionistët aktualë, apo plus edhe 14 mijë lekë të vjetra në muaj për ata të rinj, por dua të ndalem tek një koeficient I rëndësishëm që ta dëgjojnë të gjithë qytetarët.

Nëse një minator i nëntokës, që është profesioni më i vështirë, paguan 1 lek kontribut, do të marrë në pension 3.6 lekë, pra 360%. Por pyetja fare fare naïve, dhe e drejtë, është nga financohet diferenca? Nëse diferenca është kaq e madhe, nga financohet kjo diferencë? Financohet nga buxheti i shtetit, pra drejtësia sociale e vendosur në themel të këtij raporti. Ta dinë qytetarët, do t’I paguajmë nga taksat tona dhe mirë do bëjmë, që të paguajmë plus shpërblim në pension për këto tre kategori. E njëjta gjë vlen edhe për naftëtarët, për 1 lek kontribut do të marrin 1.57 lekë në pension, pra 157%. E njëjta gjë vlen edhe për metalurgët, që shkon në 280%. Pyetja prap qëndron dhe ka të njëjtën përgjigje, nga paguhet diferenca?

Të dashur qytetarë, të dashur deputetë, të dashur minatorë, metalurgë, naftëtarë, këto do t’i paguajnë brezat që vijnë dhe mirë do bëjnë, që të paguajmë diferencën për ju në mënyrë që të merrni trajtimin që meritoni.

Kërkesat mund të jenë shumë të mëdha. Kërkesat, drejtësia sociale dhe mundësia financiare, përputhen në një pikë dhe ky është ligj gati perfekt që përputh drejtësinë sociale të kërkuar me mundësinë financiare të një vendi që rritet me 4.1%, po që po shkon drejt uljes së borxhit, në mënyrë që brezave të ardhshëm, të mos t’u lemë kosto të paqena që nuk përballohen dot dhe cojnë pastaj në falimentim skemash.

E pra, ky ligj I ka marrë të dyja këto emocione pozitive dhe I ka bashkuar bashkë në mënyrë perfekte. Por është ky Kryeministër, është ky grup parlamentar që e ka kërkuar, nuk ka qenë aspak i detyruar. E dëgjuat, bëhet fjalë për 23,500 qytetarë shqiptarë që marrin drejtësi sociale sot. Dikush mund të thotë është cështje votash; jo, nuk është cështje votash. Është cështje themeli I drejtësisë sociale që merret sot nga ky ligj. Doni ta dini edhe sesi trajtohet një mësues? Për 1 lek kontribut, merr 1 lek shpërblim në pension, pra është raporti 100%, ndërsa këto tre kategori trajtohen sic I përmenda më lart.

Për më tej, në moshën 48 vjec e sipër, të gjithë përfitojnë nga kjo skemë. Ata që janë më të rinj se 48 vjec, futen në një kulturë të re. Detyrohen kompanitë dhe ata vetë që të paguajnë skemën suplementare në mënyrë që kur të dalin në pension, të kenë mundësinë të marrin një pension më dinjitoz, ashtu sic iu takon. Dhe diku detyrohet punëdhënësi 2.5%, diku detyrohet punëdhënsi 3%, që do të thotë nga 10% skemë suplementare, 5.5% të totalit do t’I paguajë punëdhënesi, përvec atyre që paguajnë sot, dhe 4.5% do t’I paguajë punëmarrësi, në mënyrë që sot që këto industri janë të privatizuara, buxheti I shtetit dhe tatimpaguesit të mos mbajnë kosto buxhetore.

Po, vendosëm që do të mbajmë kosto buxhetore dhe mirë do bëjmë, dhe është gjë e mirë për 23,500 përfitues, por për të gjithë ata që do të dalin nga skema vite e vite më pas që vijnë nga industritë private, sigurisht që  ashtu si dhe e gjithë bota, e majtë, se kjo është një politikë e majtë, dhe në themel të drejtësisë sociale është një premtim I mbajtur,ptaktikisht sot përputhen të dyja.

Do t’ju them disa shifra shumë interesante për të kuptuar cfarë ndodh. Nëse një minator mesatarisht ka paguar kontribute 2,514,000 lekë, do të marrë mbrapsht 8,556,000 lekë. Nëse një naftëtar ka dhe metalurg ka paguar contribute në 3,162,000 lekë, do të marrë 5 milionë lekë. Nëse një mësues ka paguar 5,084,000 do të marrë 5,084,000.

Dhe e fundit, unë vetë propozova dy amendamente në Komison dhe e falenderoj Komisionin që I pranoi, për ata që janë aksidentuar në punë, për ata që kanë sëmundje profesionale që nuk kanë arritur të mbushin vitet e duhura në bazë të ligjit, atëherë kjo qeveri, kjo mazhorancë, nëpërmjet buxhetit të shtetit, ia njeh si të mirëqenë vjetërsinë e punës në mënyrë që të gjithë ata të mund të përfitojnë atë pension që ne I referohemi këtu, të diferencuar dhe legjitim.

Së fundi dua të them disa fjalë për situatën politike dhe e ftoj opozitën këtu në parlament që ta votojë këtë ligj, pavarësisht se ky është premtim I mbajtur I Partisë Socialiste, sepse ky është premtim I mbajtur ndaj 23,500 qytetarëve. Dhe këtu është dita për t’I thënë opozitës në rrugë që 30 qershori është I shenjtë, 30 qershori është ditë e shqiptarëve, nuk është ditë e Edi Ramës, nuk është ditë e Lulzim Bashës, nuk është ditë e Monika Kryemadhit, as imja, as juaja, është ditë e qytetarëve dhe duhet e do të ketë patjetër zgjedhje vendore për një million arsye, se është kushtetuese, se është e drejtë e qytetarëve, se në 1 korrik qytetarët kanë nevojë për shërbime. Dhe besoj që puna jonë është të përgatisim me dinjitet, me pastërti, me mature, pas asnjë konflikt 30 qershorin dhe një thirrje për të gjithë ata që mund t’iu shkojë mendja t’I prekin. Ligji është atje, nuk harron kurrë. Mund të cënoni një kuti, mund të cënoni dy kuti, ligji është atje pë rata që do cënojnë qytetarët dhe votat e tyre në 30 qershor", u shpreh Ahmetaj.

Votimi ne Kuvend

TAG:
• naftetaret
• statusi i naftetarit