Përshkallëzohet konflikti, Putin njeh republikat separatiste, urdhëron trupat ruse të hyjnë në Lindje të Ukrainës! BE: Do reagojmë me vendosmëri! Ukraina kërkon mbledhje urgjente të Këshillit të Sigurimit

Shtetet e Bashkuara vazhdojnë të paralajmërojnë se Rusia mund të pushtojë Ukrainën  çdo ditë  në mes të tensioneve të përshkallëzuara në rajon, me Presidentin Joe Biden duke u thënë gazetarëve të premten se është "i bindur" se presidenti rus Vladimir Putin ka vendosur të pushtojë.

Megjithatë, më shumë diplomaci dukej e mundur, me Biden që ra dakord "në parim" të dielën për t'u takuar me Putinin, për sa kohë që Rusia nuk pushtonte, por Kremlini të hënën tha se biseda për një samit ishte "e parakohshme".

Në një fjalim drejtuar publikut rus të hënën, Putin njoftoi se ai po njeh si të pavarura dy rajone separatiste të kontrolluara nga Rusia në rajonin e Donbasit të Ukrainës lindore: Republikat e vetëshpallura Popullore të Donetskut dhe Luganskut.

Biden iu përgjigj me shpejtësi Putinit me sanksione. Shtëpia e Bardhë tha se Biden do të lëshojë një urdhër ekzekutiv që ndalon "investimet e reja, tregtinë dhe financimin nga personat amerikanë për, nga ose në të ashtuquajturat rajone DNR dhe LNR të Ukrainës". Urdhri "do të sigurojë gjithashtu autoritet për të vendosur sanksione ndaj çdo personi të vendosur të operojë në ato zona të Ukrainës," tha sekretarja e shtypit e Shtëpisë së Bardhë Jen Psaki, duke shtuar se SHBA "do të shpallë gjithashtu së shpejti masa shtesë në lidhje me shkeljen flagrante të sotme të ndërkombëtarëve të Rusisë. angazhimet”.

Ndërsa SHBA thotë se rreth 190,000 trupa ruse dhe forca separatiste vlerësohet të grumbullohen pranë kufijve të Ukrainës, Rusia ka mohuar çdo plan për të pushtuar dhe ka përsëritur kërkesat e saj që SHBA dhe NATO të ndalojnë Ukrainën të bashkohet me aleancën ushtarake.

Presidenti i Ukrainës Volodymyr Zelensky tha se veprimet e Federatës Ruse janë shkelje e integritetit dhe sovranitetit të territorit të Ukrainës. Ai shtoi se kufijtë ndërkombëtarë të Ukrainës do të mbeten ashtu siç janë, pavarësishtdeklaratave të Rusisë. Presidenti i Ukrainës tha se veprimet e Rusisë po shkatërrojnë përpjekjet drejt paqes dhe proçesin ekzistues të negociatave ndërkombëtare.

Ai thotë se Ukraina dëshiron paqen dhe mbështet një zgjidhje politike dhe diplomatike, raporton “BBC”.

“Nuk kemi frikë,” deklaron ai, duke shtuar se vendi i tij është në pritje të hapave të qartë dhe efektivë të mbështetjes nga partnerët ndërkombëtarë. Zelensky zotohet se Ukraina nuk do t’i japë asgjë askujt.

Sekretari i Përgjithshëm i OKB-së Antonio Guterres tha se e konsideron vendimin e Rusisë për të njohur pavarësinë e territoreve separatiste ukrainase shkelje të integritetit territorial të Ukrainës.

“Kjo është e papranueshme në parimet e Kartës së Kombeve të Bashkuara”, tha sekretari i Përgjithshëm i OKB-së në një deklaratë.

“Kombet e Bashkuara, në përputhje me rezolutat përkatëse të Asamblesë së Përgjithshme, vazhdojnë të mbështesin plotësisht sovranitetin, pavarësinë dhe integritetin territorial të Ukrainës brenda kufijve të saj të njohur ndërkombëtarisht”, tha zëdhënësi i OKB-së Stefan Duzarik.

Ministrja e Jashtme e Kanadasë, Melanie Joly, ka dënuar gjithashtu njohjen e rajoneve separatiste nga presidenti Putin, duke e quajtur atë “një kërcënim serioz për sigurinë dhe stabilitetin e rajonit”.

Ajo thekson se Kanadaja dhe aleatët e saj do të “reagojnë me vendosmëri ndaj këtij mosrespektimi flagrant  të ligjit ndërkombëtar” dhe po përgatitet të vendosë sanksione ekonomike  të veçanta nga ato që do të prezantoheshin nëse do të ketë “ndonjë pushtim të mëtejshëm ushtarak” të Ukrainës raporton “BBC”.

“Kanadaja mbetet e palëkundur në mbështetjen e saj për sovranitetin dhe integritetin territorial të Ukrainës”, thotë ajo.

Pas njoftimit të Putin mbi njohjen e dy rajoneve separatiste, Ukraina ka kërkuar nëpërmjet Ministrit të Jashtëm një mbledhje urgjente të Këshillit të Sigurimit të Kombeve të Bashkuara.

Turqia u bëri thirrje qytetarëve në Ukrainën lindore që të largohen  nga rajoni për shkak të zhvillimeve të fundit herët të martën, pasi Rusia njoftoi njohjen e dy rajoneve separatiste në zonë.

Anëtari i NATO-s, Turqia ndan një kufi detar me Ukrainën dhe Rusinë në Detin e Zi dhe ka bërë thirrje për një zgjidhje paqësore të krizës. Ajo ka ofruar gjithashtu të ndërmjetësojë konfliktin.

“Në kuadër të zhvillimeve të fundit në rajonet lindore të Ukrainës, qytetarët tanë këshillohen fuqimisht të largohen nga rajonet lindore të Ukrainës”, tha ministria në Twitter.

Presidenti Vladimir Putin ka urdhëruar ministrinë e tij të mbrojtjes të dërgojë paqeruajtës rusë në dy rajonet separatiste të Ukrainës lindore.

Dekretet u publikuan menjëherë pasi Presidenti Vladimir Putin, duke iu drejtuar kombit të tij, njoftoi se kishte vendosur të njihte separatistët e mbështetur nga Rusia në të ashtuquajturat Republika Popullore të Donetsk dhe Luhansk.

Presidenti i SHBA, Joe Biden do të ndalojë investimet e reja, tregtinë dhe financimin nga personat amerikanë në dy rajonet e shkëputura të njohura nga Presidenti Putin. "Urdhri do të sigurojë gjithashtu autoritet për të vendosur sanksione ndaj çdo personi të vendosur të operojë në ato zona të Ukrainës", tha në një deklaratë zëdhënësja e Shtëpisë së Bardhë Jen Psaki.

Gjatë gjithë tensioneve, SHBA e ka kërcënuar Rusinë me një përgjigje ekonomike dhe  Senati ka punuar për "sanksione shume të rënda" nëse Rusia pushton Ukrainën.

Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Jens Stoltenberg ka dënuar vendimin e Presidentit rus, Vladimir Putin për njohjen e republikave separatiste. Stoltenberg u shpreh se kjo cenon integritetin territorial të Ukrainës dhe 'gërryen' përpjekjet për zgjidhjen e konfliktit. Ai theksoi edhe njëherë se Rusia po kërkon një pretekst për të pushtuar Ukrainën.

"Unë dënoj vendimin e Rusisë për njohjen për të vetëshpallurat "Republikën Popullore të Donetskut" dhe "Republikën Popullore të Luhanskut", tha Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Jens Stoltenberg. Kjo minon më tej sovranitetin dhe integritetin territorial të Ukrainës, gërryen përpjekjet për zgjidhjen e konfliktit dhe shkel Marrëveshjet e Minskut, në të cilën Rusia është palë", tha ai.

Presidenti rus, Vladimir Putin, ka njoftuar se po njeh si të pavarura dy rajone të shkëputura në Ukrainën lindore.

Cilat janë rajonet e shkëputura?

Separatistët e mbështetur nga Rusia në rajonet Donetsk dhe Luhansk, të njohur bashkë si Donbas, u shkëputën nga kontrolli i qeverisë ukrainase në vitin 2014 dhe e shpallën veten “republika popullore” të pavarura, deri tani të panjohura. Që atëherë, Ukraina thotë se rreth 15,000 njerëz janë vrarë në luftime. Rusia mohon të jetë palë në konflikt. Moska gjithmonë e ka mohuar planifikimin për të pushtuar Ukrainën.

Çfarë do të thotë njohja ruse?

Për herë të parë, Rusia thotë se nuk e konsideron Donbasin si pjesë të Ukrainës. Kjo mund t'i hapë rrugën Moskës që të dërgojë forca ushtarake në rajonet separatiste hapur, duke përdorur argumentin se po ndërhyn si aleat për t'i mbrojtur ato kundër Ukrainës. Alexander Borodai, një anëtar i parlamentit rus dhe ish-udhëheqës politik i Donjeckut, tha muajin e kaluar se separatistët do të shikojnë më pas nga Rusia për t'i ndihmuar ata të marrin kontrollin e pjesëve të rajoneve të Donetsk dhe Luhansk ende nën kontrollin e forcave ukrainase. Nëse kjo ndodh, mund të çojë në konflikt të hapur ushtarak midis Rusisë dhe Ukrainës.

Si nisi konflikti dhe marrëveshja e Minsk

Lufta shpërtheu në vitin 2014 pasi rebelët e mbështetur nga Rusia pushtuan ndërtesat qeveritare dhe qytete në të gjithë Ukrainën lindore. Luftimet intensive lanë pjesë të rajonit lindor të rajonit të Donbasit, Luhansk dhe Donetsk në duart e separatistëve të mbështetur nga Rusia. Rusia gjithashtu aneksoi Krimenë nga Ukraina në vitin 2014, në një veprim që ngjalli sanksione globale.

Zonat e kontrolluara nga separatistët në Donbas u bënë të njohura si Republika Popullore e Luhanskut (LPR) dhe Republika Popullore e Donetskut (DPR). Qeveria ukrainase në Kiev pohon se të dy rajonet janë në fakt të pushtuara nga Rusia. Republikat e vetëshpallura nuk njihen nga asnjë qeveri, përfshirë Rusinë. Qeveria ukrainase refuzon të bisedojë drejtpërdrejt me ndonjërën nga republikat separatiste.

Marrëveshja Minsk II e vitit 2015 çoi në një marrëveshje të lëkundur armëpushimi dhe konflikti u zhvendos në një luftë statike përgjatë vijës së kufirit që ndan Ukrainën dhe zonat e kontrolluara nga separatistët. Marrëveshjet e Minskut (të emërtuara sipas kryeqytetit të Bjellorusisë ku u lidhën) ndalojnë përdorimin e armëve të rënda pranë vijës së kontaktit.

Gjuha rreth konfliktit është shumë e politizuar. Qeveria ukrainase i quan forcat separatiste “pushtues”. Media ruse i quan forcat separatiste "milici" dhe pohon se ata janë vendas që mbrojnë veten kundër qeverisë së Kievit.

Më shumë se 14,000 njerëz kanë vdekur në konfliktin në Donbas që nga viti 2014. Ukraina thotë se 1.5 milionë njerëz janë detyruar të largohen nga shtëpitë e tyre, ku shumica kanë qëndruar në zonat e Donbasit që mbeten nën kontrollin e Ukrainës dhe rreth 200,000 janë zhvendosur në rajonin e gjerë të Kievit.

"Masa e Rusisë do të ishte shkelje flagrante e së drejtës ndërkombëtare", kështu tha Kryeministri i Mbretërisë së Bashkuar, Boris Johnson i pyetur për lëvizjen e Vladimir Putin për njohjen e rajoneve separatiste.

Ai thotë se njohja e republikave të vetëshpallura në Ukrainën lindore do të ishte "qartësisht në shkelje të ligjit ndërkombëtar".

"Është një shkelje flagrante e sovranitetit dhe integritetit të Ukrainës. Është një mohim i procesit të Minskut dhe marrëveshjeve të Minskut dhe mendoj se është një ogur shumë i keq dhe një shenjë shumë e errët", tha Johnson.

Ai tha se deklarata e Putinit është një tjetër tregues se gjërat po ecin në drejtimin e gabuar në Ukrainë.

Johnson theksoi se Britania do të vazhdojë të bëjë gjithçka për të qëndruar pranë popullit të Ukrainës, duke përfshirë përgatitjen e sanksioneve "të fuqishme" dhe vazhdimin e "fortifikimit" të krahut lindor të NATO-s.

Bashkimi Europian ka paralajmëruar sanksione ndaj Rusisë nëse presidenti Vladimir Putin merr vendimin për njohjen e dy rajoneve që kontrollohen nga separatistët në Ukrainën Lindore.

"Nëse ka aneksim, do të ketë sanksione dhe nëse ka njohje, unë do t'i vendos sanksionet në tryezë dhe ministrat do të vendosin," tha më herët shefi i politikës së jashtme të BE-së, Josep Borrell.