Japonia ndërmori hapin e fundit për t’i hapur rrugë rifillimit të operacioneve të centralit më të madh bërthamor në botë, me një votim rajonal të hënën, një moment kyç në rikthimin e vendit te energjia bërthamore gati 15 vjet pas katastrofës së Fukushimës.

Kashiwazaki-Kariwa, i vendosur rreth 136 milje në veriperëndim të Tokios, ishte ndër 54 reaktorët që u mbyllën pasi tërmeti dhe cunami i vitit 2011 paralizuan centralin Fukushima Daiichi, në katastrofën më të rëndë bërthamore që nga Çernobili.

Që atëherë, Japonia ka rifilluar punën e 14 nga 33 reaktorët që mbeten të operueshëm, ndërsa përpiqet të zvogëlojë varësinë nga lëndët djegëse fosile të importuara. Kashiwazaki-Kariwa do të jetë centrali i parë i operuar nga Tokyo Electric Power Co (TEPCO), kompania që drejtonte centralin fatkeq të Fukushimës.

Të hënën, asambleja e prefekturës Niigata miratoi një votëbesim për guvernatorin Hideyo Hanazumi, i cili mbështeti rifillimin muajin e kaluar, duke i hapur praktikisht rrugën centralit për të nisur sërish operacionet.

Ndërsa ligjvënësit votuan në mbështetje të Hanazumit, seanca e asamblesë, e fundit për këtë vit, nxori në pah përçarjet e komunitetit lidhur me rifillimin, pavarësisht vendeve të reja të punës dhe faturave potencialisht më të ulëta të energjisë elektrike.

“Kjo nuk është gjë tjetër veçse një marrëveshje politike që nuk merr parasysh vullnetin e banorëve të Niigatës,” tha një anëtar i asamblesë kundër rifillimit, teksa votimi ishte gati të fillonte.

Jashtë, rreth 300 protestues qëndronin në të ftohtë duke mbajtur pankarta me mbishkrimet “Jo armëve bërthamore”, “Ne kundërshtojmë rifillimin e Kashiwazaki-Kariwa” dhe “Mbështesim Fukushimën”.

TEPCO po shqyrton riaktivizimin e të parit nga shtatë reaktorët e centralit më 20 janar, raportoi transmetuesi publik NHK.

“Ne mbetemi të përkushtuar fuqishëm që të mos përsëritet kurrë një aksident i tillë dhe që banorët e Niigata të mos përjetojnë kurrë diçka të ngjashme,” tha zëdhënësi i TEPCO-s, Masakatsu Takata. Takata refuzoi të komentojë mbi afatet kohore.

Aksionet e TEPCO-s u rritën me 1.7% në tregtimin e pasdites në Tokio, afër indeksit më të gjerë Nikkei N225, i cili u rrit me 1.8%.

Më herët këtë vit, TEPCO u zotua të injektojë 100 miliardë jen (641 milionë dollarë) në prefekturë gjatë 10 viteve të ardhshme, ndërsa kërkonte të fitonte mbështetjen e banorëve të Niigatës.

Por një sondazh i publikuar nga prefektura në tetor zbuloi se 60% e banorëve nuk mendonin se kushtet për rifillimin ishin përmbushur. Gati 70% ishin të shqetësuar për faktin që TEPCO do të operonte centralin.

Edhe guvernatori i Niigata, Hanazumi, shpreson që Japonia përfundimisht të jetë në gjendje të reduktojë varësinë nga energjia bërthamore. “Dua të shoh një epokë ku nuk kemi nevojë të mbështetemi në burime energjie që shkaktojnë ankth,” tha ai muajin e kaluar.

Votimi i së hënës u pa si pengesa e fundit përpara se TEPCO të rifillojë reaktorin e parë, i cili i vetëm mund të rrisë furnizimin me energji elektrike për zonën e Tokios me 2%, sipas vlerësimeve të ministrisë japoneze të tregtisë.

Kryeministrja Sanae Takaichi, e cila mori detyrën dy muaj më parë, ka mbështetur rifillimin e centraleve bërthamore për të forcuar sigurinë energjetike dhe për të përballuar koston e lartë të lëndëve djegëse fosile të importuara, të cilat përbëjnë 60% deri në 70% të prodhimit të energjisë elektrike në Japoni.

Japonia shpenzoi 10.7 trilion jen (68 miliardë dollarë) vitin e kaluar për gaz natyror të lëngshëm dhe qymyr të importuar, rreth një e dhjeta e kostove totale të importit.

Pavarësisht popullsisë në rënie, Japonia pret që kërkesa për energji të rritet gjatë dekadës së ardhshme për shkak të bumit të qendrave të të dhënave për inteligjencën artificiale, të cilat konsumojnë shumë energji.

Për të përmbushur këto nevoja dhe angazhimet për dekarbonizim, ajo ka vendosur një objektiv për të dyfishuar pjesën e energjisë bërthamore në përzierjen e saj energjetike në 20% deri në vitin 2040.