Shkrimtari Ismail Kadare, i vlerësuar për kontributin që ka dhënë nëpërmjet veprave letrare monumentale, në ruajtjen e gjuhës edhe të identitetit tonë, por edhe në njohjen e Shqipërisë në mbarë botën, ripropozohet sërisht, si kandidat për çmimin “Nobel” në Letërsi. Në këtë 84-vjetor të lindjes, urimi i Akademisë së Shkencave, ishte nëpërmjet një letre të dërguar, Akademisë Mbretërore Suedeze, në të cilën ritheksohen arsyet, se përse shkrimtari shqiptar duhet që të vlerësohet me “Nobel”.
“Gjuha jonë, gjuha e krijimtarisë letrare në shqip, arriti shkallën më të lartë të fuqisë së saj shprehëse me veprën e Kadaresë. Akademia e Shkencave e Shqipërisë, në mënyrë këmbëngulëse dhe me bindje të plotë për vendimin e saj, është prej shumë vitesh, tashmë prej dekadash, propozuese e ripropozuese e kandidaturës së tij për këtë çmim, duke e vlerësuar si një çështje merite, nderi dhe drejtësie”, shprehet kreu i Akademisë së Shkencave, Skënder Gjinushi.
Teksa rrëfen se vepra më e suksesshme në shkallë ndërkombëtare është “Gjenerali i Ushtrisë së Vdekur”, studiuesi Shaban Sinani argumenton arsyet, se përse ftesës së Akademisë Suedeze, i janë përgjigjur sërisht me emrin e Kadaresë.
“Për fat nuk është rutinë, sepse vit pas viti vepra e Kadaresë ka diçka të re. Vitin e kaluar pati tre çmime, por ai njëkohësisht vazhdon që të shtrihet në vende të tjera... Sikundër dihet, 'Nobeli' jepet për një vepër, jo për vepër jetësore. Besoj se një prej problemeve të vështira që duhet të kapërcejë 'Nobeli' në rastin e ballafaqimit me kandidaturën e Kadaresë, është lidhur me faktin se vepra më e suksesshme në shkallë ndërkombëtare është “Gjenerali i Ushtrisë së Vdekur”, që i ka dhënë përmasën ndërkombëtare edhe letërsisë shqipe. Prandaj, edhe rikthimi tek “Gjenerali i Ushtrisë së vdekur", është rikthim gjysëm shekulli. Kjo do të thotë që vet 'Nobeli' duhet të shpreh një qëndrim autokritik, për vet faktin që nuk e ka vënë re në kohën e duhur këtë talent të jashtëzakonshëm të letërsisë europiane edhe botërore”, argumenton Sinani.
Kartolina e urimit për 84-vjetorin e lindjes së shkrimtarit, i cili nuk ishte i pranishëm fizikisht në këtë takim, u plotësua edhe nga disa urime të studiuesve dhe shkrimtarëve të tjerë, që ishin të pranishëm në tryezën e organizuar nga Qendra Kombëtare e Librit.
“Edhe pse trajtoi tema të vështira, nuk harroi asnjëherë se letërsia duhet që të jap kënaqësi. E dha këtë kënaqësi estetike, si askush. I dha dritë gjuhës shqipe, me sintaksën më elegante që ajo ka. Duke fjalëformuar, jo duke qëmtuar me të tepërt nuk e lodhi lexuesin, por e mrekulloi. Kadare ka një vepër me vizion botëror, sepse lexuesit të huaj, ajo nuk i duket e huaj”, shprehet shkrimtarja Diana Çuli.
“Për ne njerëzit, që ishim përtej perdes apo nga qytete të tjera të Shqipërisë për të blerë veprën e Kadaresë, na është dashur që të shesim gjërat më të shtrenjta, për të blerë një gjë tjetër edhe më të shtrenjtë. Përpos veprës së tij universale ku trajtoheshin barbarizmat, jo të diktaturës, na jepte shpresë se barbarizmi një ditë përfundon, ndërsa e bukura mbetet”, shprehet shkrimtarja Vera Bekteshi.
Shkrimtari i njohur Ismail Kadare u rrit në lagjen “Palorto” të Gjirokastrës. Ai u formua në Universitetin e Tiranës dhe më pas në Institutin e Letërsisë Botërore "Maksim Gorki". Është vlerësuar me disa çmime brenda edhe jashtë vendit dhe është përkthyer në rreth 50 gjuhë të ndryshme. Ka qenë disa herë pretendent për “Nobel” në letërsi, ndërsa jeton sot mes Parisit dhe Tiranës.
Komente
Lajme të tjera
-
Kadare pas vdekjes/ Persida Asllani në 'Studio Live': Agresiviteti ndaj tij, inerci nga realizmi socialist! Mark Marku: Ishte disident estetik
2 Korrik, 17:39 -
Kushtetuesja pranon padinë për ligjin e Akademisë së Shkencave, Zhupa: Seanca plenare publike brenda 14 korrikut
22 Qershor, 15:05 -
Dëshmia e rrallë: Si e ruajta për 50 vjet, dorëshkrimin e librit të spiunit rus, që e gjeta në shtëpinë e shefit të Sigurimit të Tiranës
12 Maj, 21:30
-
Ligji për Akademinë e Shkencave përfundon në Kushtetuese, Zhupa dorëzon padiën: Nga ‘Basha’ firmos Nebiaj, Açka jo!
10 Maj, 15:27 -
Libri akademik e shkencor, Shqipëria e Kosova në Panair! Shaban Sinani: Ja ku shkojnë botimet tona! Krizat politike?! Mehmet Kraja: Ne vazhdojmë punën!
23 Prill, 15:50
-
Ilir Ikonomi, fituesi i Çmimit 'Lumo Skëndo' me 'Apostulli-n': Ju rrëfej miqësinë e shkurtër të Fan Nolit me Mit'hat Frashërin, vizita e tyre në Gjenevë në 1921
11 Prill, 17:02 -
Tri përballjet e Berishës me drejtësinë - Si i shpëtoi arrestimit në ’98-n dhe tri orët e izolimit në policinë e Tiranës në vitin 2000
6 Prill, 19:26 -
Akademia e Shkencave miraton Statutin e ri, pati kundërshtime pasi ligji për ‘Shkencat’ s’ka kaluar ende në qeveri
10 Janar, 12:31 -
Gjinushi pas rizgjedhjes në krye të Akademisë së Shkencave: S’e vlerësojnë dot procesin ca deputetë parazitë të opozitës! I vetëm në garë? E drejta ime
24 Tetor 2023, 14:26 -
Italo Calvino, bota e mjeshtrit italian në ilustrime! Në Qendrën e Librit ekspozita me 31 punime të përzgjedhura nga 500 artistë nga e gjithë bota
18 Tetor 2023, 17:07 -
Poeti Laureat 2023, Alda Bardhyli dhe fituesi i parë Rudolf Marku 'përplasen' për Jurinë! Poeti: Nuk njohin veprën e kandidatëve, unë u tërhoqa! Drejtorja e QKLL: E zëvendësova!
6 Tetor 2023, 21:58 -
Mandati i Gjinushit në krye të Akademisë së Shkencave, Fuga letër presidentit: Këto ligje po marrin nëpër këmbë institucionet dhe po ndyejnë Kushtetutën
26 Korrik 2023, 12:28
Meqenese e dekllaroi dhe vete shoku Skënder , akademia do ja japi!
Përgjigju