Azerbajxhani dhe Armenia përleshen në luftimet më të ashpra që nga viti 2020, Putin u bën thirrje të ruajnë qetësinë

Të paktën 49 ushtarë armenë dhe një numër i pazbuluar i azerëve u vranë të martën në luftimet më vdekjeprurëse midis Azerbajxhanit dhe Armenisë që nga lufta e vitit 2020, duke bërë që presidenti rus Vladimir Putin të bëjë thirrje për qetësi. Armenia dhe Azerbajxhani fajësuan secila njëra-tjetrën për ripërtëritjen e luftimeve që filluan gjatë natës në disa pika përgjatë kufirit të tyre, duke rritur frikën për një tjetër konflikt të madh në ish-Bashkimin Sovjetik, ndërkohë që ushtria ruse është e lidhur në Ukrainë. Rusia ka trupa paqeruajtëse në zonën e konfliktit azere-armen si garantues i një marrëveshjeje që i dha fund një lufte gjashtë-javore mbi enklavën e diskutueshme të Nagorno-Karabakut dy vjet më parë. Jerevani tha se Azerbajxhani kishte bombarduar qytete pranë kufirit duke përfshirë Jermuk, Goris dhe Kapan, duke e detyruar atë të përgjigjet. Baku tha se njësitë armene të sabotimit kishin kërkuar të minonin pozicionet e Azerbajxhanit dhe filluan të shtënat.

“Është e vështirë të mbivlerësohet roli i Federatës Ruse, roli i Putinit personalisht”, u tha gazetarëve zëdhënësi i Kremlinit Dmitry Peskov. Presidenti natyrisht po bën çdo përpjekje për të ndihmuar në uljen e tensioneve në kufi”.

UKRAINA DHE KAUKAZ

Lufta e Rusisë në Ukrainë ka minuar statusin e saj si një garantues i sigurisë në rajon, duke i lënë hapësirë ​​Azerbajxhanit për të bërë më shumë pretendime, sipas Laurence Broers, bashkëpunëtor në programin e Rusisë dhe Euroazisë të institutit Chatham House. Azerbajxhani, i cili është i lidhur politikisht dhe kulturalisht me Turqinë, bëri fitime të konsiderueshme territoriale në vitin 2020, duke rimarrë tokën që ua kishte humbur armenëve etnikë në një luftë të mëparshme mbi Nagorno-Karabakun 30 vjet më parë.

"Që nga shkurti, ne kemi parë gjithashtu rënien e reputacionit të Rusisë si një mbrojtës i sigurisë dhe një ofrues i sigurisë në rajon," tha Broers. "Kjo ka krijuar një dritare mundësish për Azerbajxhanin, duke kujtuar se rezultati i luftës së dytë në 2020 la punë të papërfunduar."

CSTO, një aleancë ushtarake e ish-shteteve sovjetike e udhëhequr nga Rusia, e cila përfshin Armeninë, por jo Azerbajxhanin, u takua të martën për të diskutuar situatën. Turqia përsëriti mbështetjen e saj për aleatin e saj, me Ministrin e Mbrojtjes Hulusi Akar të cituar nga ministria e tij të ketë thënë se Turqia "do të vazhdojë të qëndrojë pranë saj (Azerbajxhanit) në kauzat e tij të drejta".

"Përgjegjësia për provokimin, përleshjet dhe humbjet i takon udhëheqjes ushtarako-politike të Armenisë," tha Ministria e Jashtme e Azerbajxhanit. “Çdo veprim kundër integritetit territorial dhe sovranitetit të Republikës së Azerbajxhanit do të parandalohet me vendosmëri”.

Kryeministri armen, Nikol Pashinyan, akuzoi Azerbajxhanin për sulme ndaj qyteteve armene sepse nuk donte të negocionte për statusin e Nagorno-Karabakut, një enklavë e cila është brenda Azerbajxhanit, por e populluar kryesisht nga armenë etnikë. Ai tha se intensiteti i armiqësive ishte ulur, por sulmet nga Azerbajxhani vazhduan.

Azerbajxhani, i cili akuzoi Armeninë për kryerjen e aktiviteteve të inteligjencës përgjatë kufirit dhe lëvizjen e armëve, tha se pozicionet e tij ushtarake u sulmuan nga Armenia. Ai tha se pësoi humbje, por nuk bëri të ditur numrin e viktimave. Mediat Azerbajxhane raportuan se një marrëveshje armëpushimi ishte thyer pothuajse menjëherë pasi u zbatua herët të martën. Si Rusia ashtu edhe Shtetet e Bashkuara, në mosmarrëveshje për luftën në Ukrainë, i bënë thirrje Bakut dhe Jerevanit të respektojnë përmbajtje.

"Siç e kemi bërë të qartë prej kohësh, nuk mund të ketë zgjidhje ushtarake për konfliktin," tha në një deklaratë sekretari amerikan i shtetit Antony Blinken. "Ne kërkojmë që menjëherë t'i jepet fund çdo armiqësie ushtarake."

Ministria e Jashtme ruse tha në një deklaratë se konflikti midis Armenisë dhe Azerbajxhanit "duhet të zgjidhet ekskluzivisht përmes mjeteve politike dhe diplomatike". Ministrat e Mbrojtjes të Armenisë dhe Rusisë folën të martën në mëngjes dhe ranë dakord të ndërmarrin hapa për të stabilizuar situatën në kufi. Ministri i Jashtëm turk Mevlut Çavusoglu zhvilloi bisedime me homologun e tij azerbajxhanas Jeyhun Bayramov dhe i bëri thirrje Armenisë që "të pushojë provokimet e saj".

Charles Michel, presidenti i Këshillit Evropian, u kërkoi gjithashtu palëve të de-përshkallëzimi. Michel u takua me Pashinyan dhe presidentin e Azerbajxhanit Ilham Aliyev muajin e kaluar në Bruksel për bisedime mbi normalizimin e lidhjeve midis vendeve, çështjet humanitare dhe perspektivën e një traktati paqeje mbi Nagorno-Karabakun. Përfaqësuesi Special i BE-së Toivo Klaar ishte caktuar të udhëtonte në të dy vendet për të mbështetur përpjekjet për të frenuar dhunën.

Franca do të sjellë përplasjet midis Armenisë dhe Azerbajxhanit në Këshillin e Sigurimit të OKB-së, tha zyra e presidentit Emmanuel Macron, duke shtuar se Macron vazhdoi t'i nxiste të dyja palët t'i përmbahen një armëpushimi./Reuters.

G.MO/Shqiptarja.com

TAG:
• turqi
• Charles Michel
• Azerbajxhan
• Armenia
• Rusi