Fatos Çoçoli: Stop vrerit ndaj Porto Romanos! Do kemi 240 milionë euro më shumë prodhim kombëtar

Beteja mediatike që disa portale dhe media të tjera kanë ndërmarrë kundër projektit strategjik kombëtar të portit të ri të Durrësit në Porto Romano, i cili do të dyfishojë kapacitetin përpunues të portit të sotëm tregtar 2700 vjeçar, i pamundur për t’u rritur më aty ku është, përbën, për fat të keq, luftë kundër vendosjes së Shqipërisë në hartën e Mesdheut, si një pikë e re e rëndësishme e rrjetit të tregtisë civile detare.

Demonizimi i vonesave të natyrshme për fillimet e një projekti të madh strategjik, si ndërtimi i një porti kombëtar detar nga hiçi, pozicionohet edhe kundër fuqizimit të Kosovës dhe Maqedonisë së Veriut, si pjesë përbërëse e projektit të portit të ri. Kjo, pasi në Prishtinë dhe Shkup do të ndërtohen dy porte të thata, të lidhura dhe në funksion të plotë të portit në Porto Romano.

Fazë e natyrshme delikate e projektit të ri

Është mëse e vërtetë që projekti po kalon një periudhë sprove që është delikate, si çdo projekt i ri strategjik, sa të fitojë besimin e kompanive të huaja të mëdha që do ta ndërtojnë. Në këtë periudhë mund të vonohen edhe tendera dhe hapje punësh për ndërtimin e tij.

Por nuk mund kurrsesi të hedhim vrer kundër interesit tonë kombëtar! Ta anatemojmë dhe etiketojmë si dështim spektakolar përbën luftë kundër hekurudhës Durrës - Prishtinë dhe Korridorit të VIII-të, që pa portin e ri të Durrësit nuk mund të pozicionohet strategjikisht.

Përbën, për fat të keq, edhe luftë kundër sigurisë së Shqipërisë dhe rajonit, që me krahun ushtarak të NATO-s në projektin e portit të Porto Romanos ngrihet në një nivel tjetër.

Duhet të ecësh në kohë prapa të paktën pesë dekada, për të parë një port tregtar tërësisht të ri të rëndësishëm në Evropë, të ndërtuar nga zero. Kjo qasje sigurisht ka veshtirësitë e veta. Mirëpo përfitimet janë me herë më të mëdha nga rreziqet.

Mundësitë që hap porti i ri i Durrësit

Porti i ri në Porto Romano e bën Shqipërinë një pikë kyçe strategjike për tregtinë dhe për sigurinë e rajonit. Në katër vjet, Durrësi do të ketë tre porte. Portin tregtar të Porto Romanos, portin turistik që po ndërtohet në një pjesë të hapësirës që sot ka Porti i vjetër i Durrësit dhe portin e ri ushtarak të NATO-s.

Porti i ri tregtar i Porto Romanos do të lidhë në vijim tregtinë me pjesën tjetër të rajonit dhe më gjerë, përmes hekurudhave elektrike që do të ndërtohen në pesë vitet e ardhshme Durrës-Rrogozhinë-Qafë Thanë dhe Durrës-Vorë-Hani i Hotit, si dhe përmes dy porteve të thata që do të ndërtohen në Prishtinë dhe Strugë.

Hapësirat në Porto Romano përbëjnë mundësi për terminale logjistike, për zhvillimin e dhjetëra zonave ekonomike, me veprimtari prodhuese, që sot nuk kemi mundësi t’i zhvillojmë në portin aktual.

Porti i ri tregtar do t’i japë përmasat dhe rëndësinë që i takon Korridorit të Tetë. Ai do të orientojë shumë flukse tregtare, të cilat deri më sot kanë qenë jashtë rrezes sonë të influencës.

Fondi limit për ndërtimin e portit është 392 milionë euro, tërësisht nga buxheti ynë i Shtetit, pasi nuk mund te presim me gjate ardhjen e nje investuesi strategjik te huaj.

Projekti fillestar me fondin e shtetit tone 392 milione euro përfshin ndërtimin e një baseni të ri në port, një kanal hyrës të ri, kalata të reja portuale për kontejnerët dhe terminal të ri kontejnerësh, bashkë me ndërlidhjen me hekurudhën dhe rrugën automobilistike.

 Dobia per ekonomine kombetare

Ndërtimi i portit të ri tregtar të Porto Romanos pritet të përfundojë brenda vitit 2028. Sipas literaturës botërore, një port i ri tregtar mund të ndihmojë në rritjen e ekonomisë së një vendi me 1 deri në 3 përqind të prodhimit të tij kombëtar(GDP-së), në varësi të madhësisë së portit dhe pozicionimit strategjik të tij.

Duke qenë se porti i ri i Porto Romanos do të jetë porti ynë kryesor në të ardhmen dhe me rëndësi parësore strategjike, parashikohet që kontributi i tij në ekonominë tonë të jetë të paktën 1 përqind çdo vit. Ose 240 milione euro në vit, duke qenë se prodhimi ynë kombëtar vjetor sot është 24 miliardë euro.

Pra, ekonomia jonë shtohet me 1 përqind nga aktiviteti shumë më i rritur i portit tregtar në Porto Romano, në krahasim me portin aktual të Durrësit. Nuk është pak.

 Me Porto Romanon, ne do të kemi një dyfishim të mundësive përpunuese dhe strehuese në port, në raport me kapacitetet aktuale për kontejnerët në portin e sotëm 2700 vjeçar të Durrësit.

Nga ana tjetër, një port i ri tregtar nuk është vetëm një mundësi për të ngarkuar dhe shkarkuar mallra dhe kontejnerë. Është një mundësi për të prodhuar më shumë, për të zhvilluar më shumë ekonominë tonë. Zona përreth Porto Romanos do të shndërrohet shumë shpejt në një zonë të lirë ekonomike.

Një aset i rëndësishëm i Porto Romanos dhe pjesë përbërëse e investimit janë dhe dy terminalet logjistike, portet e thata në Strugë dhe Prishtinë. Këto dy qendra të mëdha përpunimi kontejnerësh në tokë(prandaj quhen porte të thata) e bëjnë edhe më të dobishëm dhe më me përfitim investimin tonë sot në Porto Romano. 

Aktualisht, 30 përqind e mallrave që përpunohen në Portin e Durrësit janë, ose në drejtim të Kosovës, ose vijnë për eksport nga Kosova drejt vendeve të tjera. E gjithë industria, dhe jo vetëm ajo logjistike, në Kosovë dhe në Maqedoninë e Veriut, si dhe e gjithë industria e tyre e transportit, ajo rrugore dhe hekurudhore, e kanë mirëpritur si lajm ndërtimin e portit të ri kryesor tregtar të Shqipërisë në Porto Romano.

Prandaj dhe vreri i sotëm ndaj gjoja “dështimit” të projektit strategjik të portit të ri të Durrësit është pa kuptim dhe vetëm i dëmton interesat tona kombëtare në Shqipëri, Prishtinë dhe Strugë.

 

S.G/Shqiptarja.com

TAG:
• porto romano
• Durres