Demokracia shqiptare, në këta vjet tranzicioni, veç të tjerash, duket se është marrë peng edhe nga ligjërimi i nacionalkomunistëve politikë. Të gjithë e ndiejnë dhe pyesin se si ka mundësi që opozita shqiptare nuk arrin të ndërtojë një ligjërim tjetër, që të jetë bindës dhe frymëzues. Pse në anën tjetër Edi Rama, edhe i vetëm, me një qeveri që krahas arritjeve të njohura, ka prodhuar edhe skandale korrupsioni është ende bindës dhe arrin të mbajë të bashkuar votuesit e tij dhe të krijojë një klimë optimizmi ndër ta, ndërkohë që, në anën tjetër, opozita, jo vetëm që nuk sjell optimizëm, por, gjithnjë e më shumë, po shfaqet si një pengesë në transformimin demokratik të vendit sepse shumica e shqiptarëve nuk i besojnë asaj për të bërë rrotacionin e nevojshëm të pushtetit.
Arsyet mund të jenë të ndryshme, por ajo që diktohet qysh në fillim është artikulimi dhe ligjërimi në publik. Përfaqësuesit tanë kryesorë të politikës, ndryshe janë edhe autorë të një teksti që ata e hartojnë më parë se ta artikulojnë. Si autorë të tekstit që artikulojnë ata janë projektime të një makroteksti më të gjerë, pra janë rrjedhim i një kohe që kishte autorë të tjerë të ligjërimit publik. Klasa jonë politike është formuar e gjitha në diktaturë.
Studiuesi Jean-Paul Champseix në veprën e tij studimore « Ismail Kadare : një disidencë letrare » ka argumentuar se vepra e Kadaresë solli një ligjërim tjetër në hapësirën e komunikimit kulturor shqiptar që ishte në opozicion me dogmën e realizmit socialist. Ajo vepër edukoi po ashtu edhe një lexues të tërë të cilët u pajisën edhe me mjetet dhe format e kuptimit të jetës si një alternativë e ndryshme nga ajo që shfaqej përditë. Dyshimi, dykuptimësia, liria e individit, modeli perëndimor i jetës dhe toleranca, pranimi i tjetrit të ndryshëm dhe të gjitha tiparet që ka jeta në një shoqëri perëndimore i gjen të artikuluara në letërsinë e Kadaresë, por edhe në disa nga veprat më të mira të shkruara në atë kohë.
Nuk është rasti këtu që të përmenden të gjitha ato që shkaktuan krijimin e asaj që nga disa studiues është quajtur elita e borgjezisë komuniste e cila, në disa raste, edhe u burgos, por, në shumicën e rasteve të tjera, jetonte si një formacion kulturor disident edhe brenda një shoqërie staliniste. Në kushtet kur kundërshtarët e regjimit persekutoheshin dhe ndiqeshin në mënyrë barbare, në vitet ’90, kur edhe Shqipëria u përfshi në proceset demokratike, partitë politike që u krijuan kishin në krye apo sollën në krye pikërisht këta përfaqësues të elitave të borgjezisë komuniste.
Mirëpo paradoksi ishte dhe është se në krye të partisë së punës u gjend një disident kulturor dhe një intelektual liberal si Fatos Nano dhe në krye të opozitës u ndodh një përfaqësues i elitës së borgjezisë komuniste si Sali Berisha që vinte nga shkolla e nacional-komunizmit dhe jo nga hapësira e disidencës kulturore. Ndaj, në ligjërimin e tij u vu re menjëherë enverizmi i kthyer përmbys : stili akuzues dhe luftarak, dhuna dhe hakmarrja, hakërrimet ndaj kundërshtarit politik dhe përbetimet nacionaliste tregonin atëherë një karikaturë të një komunisti të konvertuar.
Në anën tjetër, ligjërimi i Nanos ishte vetëkritik dhe vetironik. Ai ligjërim që u pasua më vonë edhe nga ligjërimi politik i Edi Ramës ishte vazhdim i asaj forme komunikimi që ishte ndërtuar qysh në diktaturë : ligjërimi që vinte nga ambienti i disidencës kulturore. I tillë vijon të jetë edhe sot. Në anën tjetër, ligjërimi me stilin e akuzës dhe ad hominem që vjen nga shkolla politike enveriste është tipari themelor i ligjërimit politik të opozitës. Edhe Lulëzim Basha, megjithëse është distancuar nga Berisha, për fat të keq, hyri në politikë dhe vijon ende duke ushtruar artin e ligjërimit politik berishist, thelbi të cilit është modeli i sentencave akuzuese dhe i sinoptikave armiqësore.
Kjo sëmundje ka infektuar të gjithë ata që përfshihen në aksionin politik opozitar. Që të gjithë imitojnë Sali Berishën. Edhe ndonjë lëvizje e re që ka nisur si një aksion opozitar, për fat të keq, autori i saj, të kujton me ligjërimin e tij, hakërrimat e Sali Berishës dhe me stilin denoncues vijon njëlloj si Basha. « Le style c’est l’homme meme" , thoshte dikur Bualo. Ndërsa te ne stili dhe ligjërimi politik janë imitime të një modeli që është i lehtë për t’u realizuar, por i pamjaftueshëm për të bindur shqiptarët.
Lajme të tjera
-
Misioni diplomatik në Bruksel hap dyert për shqiptarët, Rama: Bëhu pjesë e 'Team Albania', kontribuo në anëtarësimin e vendit në BE
27 Nëntor, 16:25 -
Rama: Komisioni antikorrupsion do të jetë i përhershëm, pikë referimi për të gjitha institucionet! Do na garantojë suksesin për anëtarësimin në BE
27 Nëntor, 13:05 -
Siguria në shkolla/Rama njofton planin e masave: Kamera në shkolla dhe kontroll dixhital për çdo mjet metalik në çanta! Konsultime për mbylljen e TikTok dhe SnapChat
26 Nëntor, 13:58 -
Bulqizë/ Rama prezanton projektin transformues të zonës ushtarake: Dibra do kthehet në periferinë e gjelbër të kryeqytetit! Rruga e Arbrit drejt përfundimit, Tuneli i Murrizit pati marrje mësysh
26 Nëntor, 11:14 -
Bazuar në romanin e Ismail Kadaresë, 'Kthimi i Ushtrisë së Vdekur' një tjetër film që i nënshtrohet restaurimit 4K
26 Nëntor, 09:10 -
Politikanët shqiptarë që provuan burgun, arrestimin dhe prangat vitet e fundit! Esencë-Report Tv
25 Nëntor, 20:13
-
Operacioni i SPAK në Elbasan, Ngjela në Report Tv: SPAK në veprim, kriminaliteti i rritur te moshat e vogla! Berisha me regjim burgu, s’ka njerëz për të bërë revolucion
25 Nëntor, 19:01 -
Ylli Pata: Ajo që nuk u pa nga takimi i Edi Ramës në Londër!
25 Nëntor, 18:28
-
Nis puna për ndërtimin e Parkut Urban në Spitallë të Durrësit, Rama: Hapësirë rekreative, gjelbërim, pistë biçikletash dhe terrene sportive për fëmijë
25 Nëntor, 16:07 -
Trafikanti që mbështet Berishën: Nuk më lejuan të futesha në sallën ku Rama mbajti takimin! Isha i maskuar po më njohën
25 Nëntor, 13:01 -
Berisha nga ballkoni përdor vdekjen e 14-vjeçarit: Nesër nderojmë Martin Canin, të martën protestë në Tiranë! Rama dhunoi emigrantët në Londër
24 Nëntor, 20:29 -
Basha për takimin dhe antimitingun në Londër: Turp e faqja e zezë për Ramën dhe Berishën! Ata i duan shqiptarët mish për top, pazare dhe për pushtetin e tyre
24 Nëntor, 18:20
