KE: Shqipëria gati për Konferencë Ndërqeveritare, problem mbeten ende Gjykata Kushtetuese dhe Ligji i Medias (DOKUMENT)

Në progres raportin e fundit Komisioni Europian vlerëson se Shqipëria është gati për mbajtjen e konferencës së parë ndërqeveritare. Report Tv ka zbardhur detaje dhe pjesë të raporti ku theksohet se vendi ka bërë hapa pozitiv përpara dhe se është gati për të hapur diskutimet për integrimit. Megjithatë aty theksohet dhe se mosfunksionimit i ende i Gjykatës Kushtetuese dhe Ligji për Mediat mbeten ende dy nga pikat problematike. Në raport theksohet se këto dy çështje do të jenë në vëzhgim!

Në lidhje me klimën politike theksohet se është ende problematike, por se nga janari 2020 është vendosur dialogu me palëve politike. Sa për marrëveshjen e 5 qershorit dhe respektimin e saj me miratimin në Kuvend pa u prekur është cilësuar si një hap pozitiv për vendin. Pavarësisht nga rezultati pozitiv i marrëveshjes së arritur në 5 qershor 2020, dialogu politik në vend duhet të përmirësohet, veçanërisht për reformën zgjedhore dhe zbatimin e saj.

Raporti do të prezantohet ditën e sotme nga Komisioneri për Zgjerim, Oliver Varhelyi.

Pjesë e raport të zbardhur nga Report Tv

Demokraci

Ambienti politik vazhdoi të shënohej nga polarizimi intensiv. Opozita vendosi të bojkotojë zgjedhjet lokale të 30 qershorit 2019. Këto u mbajtën, ndërsa Presidenti kishte lëshuar një vendim për të shtyrë votimin për në Tetor. Parlamenti nisi një procedurë fajësimi për Presidentin, e cila u përmbyll në korrik 2020. Ngërçi politik i vendit pa një hapje në janar 2020, kur shumica qeverisëse dhe opozita parlamentare dhe jashtë-parlamentare arritën një marrëveshje për të çuar përpara reformën zgjedhore duke krijuar një platformë për të përfunduar bisedimet teknike dhe politike. Një marrëveshje u arrit më në fund në 5 qershor 2020. Ndryshimet në kodin zgjedhor u miratuan nga Parlamenti në 23 korrik 2020, në përputhje me marrëveshjen e 5 qershorit 2020 dhe zbatimin e rekomandimeve të OSBE / ODIHR. Përveç kësaj, Parlamenti miratoi në 30 korrik disa ndryshime në Kushtetutë në lidhje me sistemin zgjedhor. Këto ndryshime që nuk kanë lidhje me zbatimin e rekomandimeve të OSBE / ODHIR kërkuan ndryshime të mëtejshme në kodin zgjedhor të cilat u diskutuan midis partive në Këshillin Politik, por pa arritur një kompromis para se Parlamenti t'i votojë ato në 5 Tetor. Pavarësisht nga rezultati pozitiv i marrëveshjes së arritur në 5 qershor 2020, dialogu politik në vend duhet të përmirësohet, veçanërisht për reformën zgjedhore dhe zbatimin e saj.

Kriteret politike

Mjedisi politik në Shqipëri vazhdoi të shënohej nga polarizimi intensiv. Aktivitetet parlamentare u ndikuan nga heqja dorë e opozitës nga mandatet. Vazhdimësia institucionale sërish u sigurua përmes plotësimit gradual të vendeve të lira në parlament. Në fund të periudhës raportuese, Kuvendi kishte 122 nga 140 anëtarë. Opozita vendosi t’i bojkotojë zgjedhjet vendore të 30 qershorit 2019. Ato u mbajtën, ndërsa Presidenti kishte nxjerrë një vendim për ta shtyrë votimin për në tetor. Parlamenti nisi një procedurë fajësimi për Presidentin, që u finalizua në fund të korrikut 2020. Komisioni hetimor ad hoc i Parlamentit arriti në përfundimin se ndërsa Presidenti kishte tejkaluar kompetencat e tij kushtetuese, shkeljet nuk justifikonin fajësimin e tij. Ngërçi politik i vendit pa një zhbllokim në janar 2020, kur shumica qeverisëse dhe opozita parlamentare dhe jashtëparlamentare arritën një marrëveshje për ta çuar përpara reformën zgjedhore me krijimin e një Këshilli Politik, një platformë për të përfunduar bisedimet teknike dhe politike, si dhe për të zbatuar rekomandimet e pazgjidhura të Zyrës për Institucione Demokratike dhe të Drejtat e Njeriut në Organizatën për Siguri dhe Bashkëpunim në Evropë (OSBE / ODIHR), duke garantuar financim transparent të partive politike dhe fushatave elektorale.

Më 30 qershor 2019, Shqipëria mbajti zgjedhjet lokale në një mjedis politik të polarizuar fort. Pas heqjes dorë nga blloku të mandateve parlamentare në shkurt 2019 dhe muajve të protestave në rrugë, opozita vendosi të bojkotojë zgjedhjet. Më 8 qershor, për shkak të kërcënimeve të sigurisë, Presidenti dekretoi anulimin e dekretit të tij të mëparshëm që përcaktonte datën e zgjedhjeve dhe shpalli 13 Tetorin si datë të re. Dekreti i Presidentit u injorua nga shumica në pushtet dhe organet e administratës zgjedhore. Ndërsa opozita jashtë-parlamentare u përpoq të delegjitimonte zgjedhjet, bashkësia ndërkombëtare paralajmëroi se dhuna gjatë procesit zgjedhor do të konsiderohej e papranueshme. Kandidatët për kryetar bashkie nga Partia Socialiste (PS) në pushtet garuan pa kundërshtim në 31 nga 61 bashki, nga të cilat PS fitoi 60 (pjesa e mbetur u fitua nga një parti e vogël e mbështetur nga PS). Pas zgjedhjeve, Parlamenti nisi një procedurë fajësimi kundër Presidentit për shkak të antikushtetutshmërisë së vendimit të tij për të anuluar datën e zgjedhjeve. Komisioni hetimor ad hoc i Parlamentit arriti në përfundimin se ndërsa Presidenti kishte tejkaluar kompetencat e tij kushtetuese, shkelja nuk siguroi arsye të mjaftueshme për fajësimin e Presidentit. Parlamenti miratoi gjetjen e komitetit ad hoc të hetimit në 27 korrik 2020.

Reforma zgjiedhore

Në raportin përfundimtar nga misioni i tij i vëzhgimit të zgjedhjeve, OSBE / ODIHR vuri në dukje se, megjithëse zgjedhjet e qershorit ishin organizuar pa probleme të mëdha, ato ishin mbajtur me pak kujdes për interesat e votuesve, pasi votuesit nuk kishin një zgjedhje të plotë të politikave alternative. Më tej rekomandoi: një dialog gjithëpërfshirës midis partive politike për të kryer reformën zgjedhore; masat për të eleminuar keqpërdorimin e burimeve shtetërore; de-politizimi i shërbimit civil, përfshirë krijimin e komisionerëve të pavarur të zgjedhjeve; sigurimin e pavarësisë dhe paanësisë së Komisionit Qendror të Zgjedhjeve dhe gjyqësorit; hetim i shpejtë dhe transparent i pretendimeve të shkeljeve zgjedhore.

Në 14 Janar 2020, mazhoranca qeverisëse dhe përfaqësuesit e opozitës parlamentare dhe jashtëparlamentare arritën një marrëveshje përparimi për të çuar përpara reformën elektorale të gjatë. Marrëveshja ngriti një Këshill Politik, një platformë ndër-partiake e përbërë nga dy bashkëkryetarët e Komitetit Ad Hoc që përfaqësojnë shumicën qeverisëse parlamentare dhe opozitën, dhe dy përfaqësues të opozitës jashtë-parlamentare, për të drejtuar reformën në një bazë konsensuale me zbatimin e rekomandimeve të pazgjidhura të OSBE / ODIHR, duke siguruar financim transparent të partive politike dhe fushatave elektorale. Data e synuar për të arritur një konsensus brenda kësaj kornize ishte caktuar në 30 qershor 2020.

Më 5 qershor 2020, Këshilli Politik arriti një marrëveshje të rëndësishme për futjen gradualisht të një administrate zgjedhore të depolitizuar, në përputhje me rekomandimet e OSBE / ODIHR-it. Palët ranë gjithashtu dakord për të futur identifikimin elektronik të të gjithë votuesve (aty ku teknikisht është e mundur), për të ristrukturuar Komisionin Qendror të Zgjedhjeve dhe që Kolegji Zgjedhor të përbëhet nga gjyqtarë të verifikuar. Ndryshimet në Kodin Zgjedhor u miratuan nga Parlamenti më 23 korrik 2020, në përputhje me marrëveshjen e 5 qershorit 2020, duke përmbushur kështu kushtin për Konferencën e parë Ndërqeveritare. Përveç kësaj, më 30 korrik Parlamenti miratoi disa ndryshime në Kushtetutë në lidhje me sistemin zgjedhor. Ndryshimet prezantojnë mundësinë për të ndryshuar kodin zgjedhor në lidhje me listat e hapura të kandidatëve, një prag kombëtar dhe një ndalim të koalicioneve parazgjedhore. Ndryshimet kushtetuese të miratuara me mbështetjen ndërpartiake në Parlament u pritën me kritika nga opozita jashtë-parlamentare. Këto ndryshime që nuk kanë lidhje me zbatimin e rekomandimeve të OSBE / ODHIR kërkuan ndryshime të mëtejshme në kodin zgjedhor të cilat u diskutuan midis partive në Këshillin Politik, por pa arritur një kompromis para se Parlamenti t'i votojë ato në 5 Tetor. Pavarësisht nga rezultati pozitiv i marrëveshjes së arritur në 5 qershor 2020, dialogu politik në vend duhet të përmirësohet, veçanërisht për reformën zgjedhore dhe zbatimin e saj.

 

(Kliko këtu për të lexuar progres raportin)

I.K/xy/Shqiptarja.com

TAG:
• shqiperia
• Komisioni Europian
• integrimi
• progres raporti 2020