Lufta në Ukrainë/ Sulmi në Odesa, marrëveshja e grurit në rrezik! Lavrov po kërkon aleatë në Afrikë, turi i vizitave nis me Egjiptin

Rusia vlerëson pozicionin e balancuar të vendeve anëtare të Ligës Arabe për situatën në Ukrainë. Kështu deklaroi sot ministri i Jashtëm rus Serghei Lavrov në një takim me të dërguarit e vendeve anëtare në Kajro, raporton Tass. 

"Ne vlerësojmë pozicionin e balancuar, të drejtë dhe të përgjegjshëm të anëtarëve të Ligës Arabe," tha ai, duke kujtuar se një grup kontakti i Ligës Arabe vizitoi Moskën në prill për të diskutuar këtë çështje. "Ne jemi të hapur për të vazhduar dialogun me miqtë tanë në Ligën Arabe dhe në pjesë të tjera të botës. Nuk kemi asgjë për të fshehur", theksoi Lavrov.

Ministri i Jashtëm rus Sergei Lavrov do t'i drejtohet Ligës Arabe për ndihmë, gjatë një vizite në Egjipt, ku ka selinë në kryeqytetin Kajro. Ai dëshiron të mbledhë mbështetje për Moskën pasi ajo kundërshton zemërimin ndërkombëtar për luftën në Ukrainë. Lavrov zhvilloi bisedime në Kajro me homologun e tij egjiptian, Sameh Shoukry.

Egjipti ka lidhje të rëndësishme me Rusinë, e cila e furnizon me grurë, armë dhe - deri në fillimin e pushtimit të Ukrainës - një numër të madh turistësh. Kjo është faza e parë për Lavrov të një turneu të shkurtër në Afrikë duke vazhduar më pas në Etiopi, Ugandë dhe Kongo.

Në një artikull të botuar nga gazetat lokale në prag të turneut të tij, Lavrov tha se vendi i tij gjithmonë "ka mbështetur sinqerisht afrikanët në luftën e tyre për liri nga zgjedha koloniale". Ai shtoi se Rusia vlerëson "pozitën e ekuilibruar" të afrikanëve për çështjen e Ukrainës.

Shumë vende afrikane janë prekur keq nga mungesa e grurit të shkaktuar nga lufta e Rusisë në Ukrainë. Ukraina dhe Rusia zakonisht furnizojnë më shumë se 40% të grurit të Afrikës.

Shtetet e Bashkuara të Amerikës do të vazhdojnë të "mbështesin Ukrainën për aq kohë sa duhet", duke përshpejtuar ndihmën ushtarake në betejën e vendit kundër forcave ushtarake pushtuese ruse, thotë ambasadorja e SHBA-së në Kiev.

Në një intervistë për Shërbimin ukrainas të Radios Evropa e Lirë, Bridget Brink tha se është "me të vërtetë krenare" për faktin se Shtetet e Bashkuara ishin "ofruesi më i madh i ndihmës së sigurisë për Ukrainën".

"Dhe kjo përfshin artilerinë me rreze të gjatë, mbrojtjen kundërajrore, mbrojtjen bregdetare, shumë municione edhe shumë, shumë më tepër. Pra, ne tani po ofrojmë ndihmë përmes një tërheqjeje presidenciale, e cila është një mënyrë shumë e shpejtë për ta siguruar atë. Dhe ne do ta bëjmë këtë çdo javë tjetër, që ashtu siç e kemi në plan dhe ne do të vazhdojmë të mbështesim dhe ndihmojmë Ukrainën me asistencë sigurie për aq kohë sa duhet", shtoi Brink.

Komentet e Brink vijnë pasi Shtëpia e Bardhë njoftoi më 22 korrik se Shtetet e Bashkuara po dërgojnë një ndihmë shtesë prej 270 milionë dollarësh për sigurinë në Ukrainë, një paketë që do të përfshijë sisteme shtesë raketash me rreze të mesme dhe drone taktike.

Kjo e çon ndihmën totale të sigurisë së SHBA-së për Ukrainën nga administrata e Presidentit Joe Biden në 8.2 miliardë dollarë që kur Rusia nisi sulmin e saj të paprovokuar ndaj fqinjit të saj perëndimor më 24 shkurt.

Paketa e re përfshin katër sisteme raketash artilerie me lëvizshmëri të lartë (HIMARS) dhe do të lejojë Kievin të marrë deri në 580 dronë Phoenix Ghost, të dy sisteme thelbësore të armëve që kanë lejuar ukrainasit të qëndrojnë në luftë pavarësisht epërsisë së artilerisë ruse, tha John Kirbym koordinator i Këshillit të Sigurisë Kombëtare të Shtëpisë së Bardhë.

Zyrtarët amerikanë po koordinohen ngushtë me homologët e tyre ukrainas për dërgesat e armëve, tha Brink.

"Pra, mund t'ju them se, në çdo fazë të kësaj, me koordinimin më të ngushtë me partnerët tanë ukrainas, ne po bëjmë gjithçka që është e mundur për t'u dhënë ushtarëve ukrainas në vijën e frontit atë që u nevojitet", tha ambasadorja amerikane.

Ajo tha se i takon Ukrainës të vendosë "çfarë është fitorja" siç e kanë bërë të qartë Presidenti Biden dhe administrata e tij.

"Ne kemi thënë gjithmonë dhe presidenti e ka thënë, ne nuk do t'i tregojmë Ukrainës se çfarë është fitorja ose do ta detyrojmë Ukrainën në një pozicion të heqjes dorë nga territori ose diçka e tillë. Kjo nuk është ajo që ne do të bëjmë", shpjegoi Brink.

"Ajo që na pëlqen të shohim është një Ukrainë sovrane, e pavarur, demokratike dhe e begatë. Pra, e gjithë kjo ndihmë dhe e gjithë kjo mbështetje është për të ndihmuar popullin ukrainas dhe qeverinë ukrainase për të arritur këtë qëllim".

"Është e egër që Rusia po përpiqet të aneksojë territorin e Ukrainës. Por nuk është për t'u habitur, ne e pamë këtë të ndodhë në Krime në vitin 2014. Dhe duket sikur është i njëjti libër lojërash," tha Brink.

Këshilli i Sigurisë Kombëtare i SHBA-së tha më 19 korrik tha se Rusia po përgatitej të aneksonte të gjithë Donbasin, si dhe tokën përgjatë vijës bregdetare jugore të Ukrainës, duke përfshirë Kherson dhe Zaporizhzhya.

Kjo do të zyrtarizonte kontrollin rus mbi më shumë se 18 për qind të territorit ukrainas, përveç rreth 4.5 për qind që Moska mori në vitin 2014 duke aneksuar ilegalisht Krimenë.

Ministri i Jashtëm rus Sergei Lavrov tha më 20 korrik se ambiciet e Rusisë në Ukrainë tani shkojnë shumë përtej rajonit lindor të Donbasit për të përfshirë një pjesë të tokës në jug dhe "një numër territoresh të tjera".

Lavrov pohoi se ambiciet e reja territoriale të Rusisë u nxitën nga rrjedha e luftës. Por në fazat e hershme të pushtimit, Rusia u përpoq të pushtonte pjesën më të madhe të jugut të Ukrainës dhe kryeqytetin, Kievin.

Në intervistën e saj për Radion Evropa e Lirë, Brink mohoi gjithashtu se sanksionet kundër Moskës nuk po funksiononin.

"Unë mendoj se ato tashmë kanë një efekt. Dhe sanksionet, mënyra se si funksionojnë ato, efekti gjithashtu ndodh me kalimin e kohës. Pra, është e qartë në bazë të prodhimit të PBB-së [produktit të brendshëm bruto], në thelb, bazuar në inflacion, dhe tregues të tjerë që sanksionet tashmë kanë një ndikim”, tha Brink.

Shtëpia e Bardhë ka thënë se dështimi i Rusisë në borxhin e saj të jashtëm më 27 qershor – hera e parë që nga revolucioni bolshevik më shumë se një shekull më parë – tregoi fuqinë e sanksioneve perëndimore të vendosura ndaj Rusisë që kur ajo pushtoi Ukrainën.

Brink, e cila flet rusisht, ka qenë një diplomate karriere për 25 vjet dhe ka punuar në Uzbekistan dhe Gjeorgji, si dhe në disa pozicione të larta në Departamentin e Shtetit të SHBA-së dhe Këshillin e Sigurisë Kombëtare të Shtëpisë së Bardhë. Para se të merrte postin e saj në Kiev, Brink shërbeu si ambasadore e SHBA në Sllovaki.

Sekretari amerikan i Shtetit, Antony Blinken njoftoi rihapjen e Ambasadës së SHBA në Ukrainë më 19 maj, në të njëjtën ditë kur Senati konfirmoi nominimin e Brink.

Ambasada ishte mbyllur në fillim të këtij viti për shkak të shqetësimeve të sigurisë./REL

Raketat ruse goditën portin e Odessës dje, më pak se 24 orë pas nënshkrimit të marrëveshjes së grurit, shkatërruan infrastrukturën ushtarake të Ukrainës.

Lajmin e ka bërë të ditur Zëdhënësja e Ministrisë së Jashtme ruse, Maria Zakharova.

“Raketat Kalibr shkatërruan infrastrukturën ushtarake në portin e Odessa me një sulm me precizion të lartë”, njoftoi ajo.

Ukraina po vazhdon me planet për të rifilluar eksportet e grurit nga Odessa dhe portet e tjera të Detit të Zi, pavarësisht një sulmi raketor rus në portin e Odessës, që hodhi dyshime mbi angazhimin e Moskës ndaj marrëveshjes.

Ministri i Infrastrukturës, Oleksandr Kubrakov shkroi në Facebook më 23 korrik se “ne vazhdojmë përgatitjet teknike për nisjen e eksporteve të produkteve bujqësore nga portet tona”.

Më herët, presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky e quajti sulmin e një dite më parë me raketa kundër portit të Odessës "barbarizëm" dhe tha se kjo tregon se Moskës nuk mund t'i besohet zbatimi i marrëveshjes së eksportit të grurit të arritur më 22 korrik.

Dy raketa ruse, Kalibir, goditën pranë një stacioni pompimi në portin Odesa, ndërsa dy të tjera u rrëzuan nga forcat e mbrojtjes ajrore ukrainase. Një zyrtar ushtarak ukrainas tha se raketat u qëlluan nga një anije luftarake ruse në Detin e Zi pranë rajonit ukrainas të Krimesë të pushtuar nga Rusia.

Sipas marrëveshjes së ndërmjetësuar nga Turqia dhe Kombet e Bashkuara, eksportet e grurit ukrainas nga tre porte të Detit të Zi do të rikthehen në nivelet e para luftës, prej rreth 5 milionë tonë në muaj.

Megjithëse Moska mohoi kryerjen e sulmeve me raketa në Odesa, që shkelnin marrëveshjen, sipas së cilës Moska do të garantonte kalim të sigurt brenda dhe jashtë porteve.

Ukraina është një nga eksportuesit më të mëdhenj në botë të grurit, misrit dhe vajit të lulediellit, por pushtimi i vendit nga Rusia dhe bllokada e saj detare e porteve të Ukrainës kanë ndaluar dërgesat.

Kjo ka bërë që çmimi global i ushqimit të rritet, duke lënë miliona njerëz në vendet e varfra në rrezik të urisë dhe duke shkaktuar frikë nga trazira sociale.

Sipas marrëveshjes së nënshkruar në Stamboll, zyrtarët ukrainas do të udhëzonin anijet përmes kanaleve të sigurta nëpër ujërat e minuara në tre porte, duke përfshirë Odesën, ku do të ngarkoheshin me grurë.

Kiev tha se rreth 20 milion ton drithë nga korrja e vitit të kaluar dhe kultura aktuale do të eksportohen sipas marrëveshjes. Eksportet mund të gjenerojnë 10 miliardë dollarë të ardhura për Ukrainën.

Ambasadorja e SHBA-së në Ukrainë, Bridget Brink e quajti sulmin "të egër".

Ministrja e Jashtme gjermane, Annalena Baerbock e quajti sulmin një sulm "frikacak" dhe tha se kjo tregon se "nënshkrimi i udhëheqësve rus ka pak rëndësi për momentin".

Ministri turk i Mbrojtjes, Hulusi Akar tha se Ankaraja është "e shqetësuar" nga sulmi.

Ministria e Jashtme e Ukrainës tha se "Rusia do të mbante përgjegjësinë e plotë për thellimin e krizës globale të ushqimit" nëse sulmet do të shkaktonin kolapsin e marrëveshjes.

Presidenti rus Vladimir Putin ka mohuar vazhdimisht përgjegjësinë për krizën ushqimore dhe ka fajësuar sanksionet perëndimore për ngadalësimin e eksporteve të ushqimit.

Ai gjithashtu ka fajësuar për krizën ushqimore vendimin e Ukrainës për të vendosur mina rreth porteve të saj në Detin e Zi.

Ukraina u detyrua të minonte zonën përreth porteve të saj për të parandaluar Rusinë të pushtonte territorin e saj nga deti./REL

Presidenti i ukrainas Volodymyr Zelensky e ka konsideruar sulmin rus me raketa në Odessa si cinik, të planifikuar, me të cilin Rusia goditi politikisht madje dhe vetë veten e saj.

“Sulmi i sotëm me raketa cinik dhe i llogaritur rus në portin e Odessa ka dëshmuar gjithashtu një goditje serioze për pozicionin politik të vetë Rusisë. Nëse dikush në botë është ende në gjendje të thotë se nevojitet një lloj dialogu me Rusinë, ose një lloj marrëveshje armëpushimi pa tërheqjen e saj nga territori ynë, Kalibrat e sotëm kanë shkatërruar vetë mundësinë e pretendimeve të tilla. Ne vërejmë unanimitet absolut të reagimit botëror ndaj këtij sulmi rus, përfundoi presidenti ukrainas, pushtuesit nuk mund të mashtrojnë më askënd” , u shpreh  Zelensky.

Kujtojmë se dje ka pasur një sulm me raketa ruse, të cilat kanë goditur portin e Odessas. Sulmi goditi zonën e portës ku ruhej gruri i gatshëm për eksport. Nga autoritet ukrainase nuk u raportuan dëme.

Boris Johnson flitet se dëshiron të bëjë një udhëtim të fundit në Ukrainë si kryeministër.

Mediat britanike thonë se Johnson  pati një telefonatë me Zelensky ditën e premte gjatë së cilës ri përsëriti dhe theksoi 'vendosmërinë e vazhdueshme' të Mbretërisë së Bashkuar në mbështetjen ndaj Ukrainës.

Nga ana tjetë, Zelensky tha se mbështetja ushtarake e Mbretërisë së Bashkuar po bën një ndryshim të vërtetë në pushtimin rus.