Mbreti Charles III mban fjalimin e parë: Do të jem i devotshëm për t'ju shërbyer me ndershmëri dhe dashuri! Nëna ime, frymëzim për të gjithë Britaninë

Charlesi, princi trashëgimtar i fronit më jetëgjatë është mbreti më i vjetër në moshë në momentin e kurorëzimit. Mbreti 73-vjeçar ishte aty gjatë gjithë mbretërimit të gjatë të nënës së tij, duke parë breza të tërë liderësh botërorë që vinin e largoheshin, duke përfshirë 15 kryeministra të Mbretërisë së Bashkuar dhe 14 presidentë amerikanë.

Pas mbretërimit 70-vjeçar të mbretëreshës Elizabeth II, që përcaktoi epokën, çfarë lloj mbreti mund të presim? Dhe si do të përshtatet një princ për të folur hapur për çështje me neutralitetin e një monarku?

Si Mbret, Charles nuk do të ketë më pasaportën e tij apo patentën e drejtimit si dhe nuk do të mund të japë opinione të forta në publik. Parashikohet që mbreti Charles të jetë i ndryshëm nga nëna e tij. Pritet të bëjë përpjekje për të bashkuar më shumë pakica etnike dhe grupe të pafavorizuara.

Por çfarë lloj karakteri do të shohim te monarku i ri?

Ata që e kanë njohur thonë se thellë brenda tij është një person mjaft i turpshëm dhe i rezervuar, por edhe i ndjeshëm. Chris Pope, i cili punoi me Charles në Institutin e Mësimdhënies së Princit, e përshkruan Mbretin e ri si person plot energji që merr përsipër një ngarkesë të madhe pune.

Puna bamirëse e Charles përfshin mbrojtjen e trashëgimisë dhe ruajtjen e punimeve artizanale por në të njëjtën kohë kërkon inkurajimin e inovacionit dhe ndryshimit. Mbreti i ri duket se bashkon ato tema, të cilat mund të shihen se tërhiqen në drejtime të ndryshme, të dëshirës për ndryshim dhe dëshirës për të ruajtur traditën.

Fjalimin e tij të parë si mbret Charles III e mbylli me një falënderim për nënën e tij, mbretreshën Elisabeth II.

“Dhe mamasë sime të dashur, ndërsa fillon udhëtimin e fundit për t'u bashkuar me babin tim të ndjerë të dashur, dua t'i them thjesht këtë: Faleminderit. Faleminderit për dashurinë dhe përkushtimin tuaj ndaj familjes sonë dhe ndaj familjes së kombeve që ju keni shërbyer me kaq zell gjatë gjithë këtyre viteve.

Në fjalimin e tij të parë si mbret, Charles u ndal edhe në mbështetjen që merr nga bashkëshortja  etij Camilla.

"Unë mbështetem në ndihmën e dashur të Camilla, bashkëshortja ime mbretëreshë. Jeta ime sigurisht që do të ndryshojë ndërsa marr përgjegjësitë e mia të reja. Nuk do të jetë më e mundur që unë të jap kaq shumë nga koha dhe energjitë e mia për bamirësitë dhe çështjet për të cilat më intereson aq thellë. Por e di që kjo punë e rëndësishme do të vazhdojë në duart e besuara të të tjerëve. Kjo është gjithashtu një kohë ndryshimi për familjen time. Unë mbështetem në ndihmën e dashur të gruas sime të dashur Camilla. Në njohje të shërbimit të saj besnik publik që nga martesa jonë 17 vjet më parë, ajo bëhet bashkëshortja ime mbretëreshë. Unë e di se ajo do të sjellë në kërkesat e rolit të saj të ri përkushtimin e palëkundur ndaj detyrës, në të cilën unë jam mbështetur kaq shumë.

Mbreti Charles thotë se djali i tij William do të bëhet Princi i Uellsit.

“Si trashëgimtari im, William tani merr titujt skocezë. Ai më pason mua si Duka i Cornëall-it dhe merr përsipër përgjegjësitë për Dukatin e Cornwall-it, të cilat unë i kam ndërmarrë për më shumë se pesë dekada. Sot, jam krenar që e krijoj Princin e Uellsit, Tyëysog Cymru, shtetin, titullin e të cilit kam pasur kaq shumë privilegj të mbaj gjatë gjithë jetës dhe detyrës sime. Me Katerinën pranë tij, Princi dhe Princesha jonë e re e Uellsit, e di, do të vazhdojnë të frymëzojnë dhe udhëheqin bisedat tona kombëtare, duke ndihmuar për të sjellë margjinalët në terrenin qendror ku mund të jepet ndihma jetike."

Në fjalimin e parë si mbret, Charles ka nderuar nënën e tij të ndjerë, mbretëreshën Elisabeth II. Ai tha se dhimbja është e thellë për humbjen e nënës, ndërsa komentoi edhe të gjithë sakrificën që ajo ka bërë gjatë detyrës. Charles tha se mbretëresha ishte frymëzim një shembull për të dhe për familjen e tij. Mbreti tha se nëna e tij kishte premtuar se do t’i kushtonte jetën popullit të saj, dhe ashtu bëri. Mbreti tha se dashuria, admirimi dhe respekti u bënë një shenjë dalluese e mbretërimit të saj

“Ajo bëri sakrifica për detyrën. Mbretëresha Elizabeth ishte një jetë e mirë jetuar; një premtim me fat të mbajtur dhe ajo është e vajtuar më thellë në vdekjen e saj. Atë premtim të shërbimit të përjetshëm jua rinovoj të gjithëve sot. Në vitin 1947, në ditëlindjen e saj të 21-të, ajo u zotua në një transmetim nga Cape Toën në Commonëealth t'i kushtonte jetën e saj - qoftë e shkurtër apo e gjatë - shërbimit të popullit të saj. Ky ishte më shumë se një premtim. Ishte një angazhim i thellë personal, i cili përcaktoi tërë jetën e saj. Në jetën e saj të shërbimit ne pamë atë dashuri të qëndrueshme për traditën së bashku me atë përqafim të patrembur të përparimit që na bën të mëdhenj si kombe. Dashuria, admirimi dhe respekti që ajo frymëzoi u bënë një shenjë dalluese e mbretërimit të saj. Në jetën e saj të shërbimit ne pamë atë dashuri të qëndrueshme për traditën, së bashku me atë përqafim të patrembur të përparimit, që na bëjnë të mëdhenj si Kombe. Dashuria, admirimi dhe respekti që ajo frymëzoi u bënë shenjë dalluese e mbretërimit të saj. Dhe, siç mund të dëshmojë çdo anëtar i familjes sime, ajo i kombinoi këto cilësi me ngrohtësinë, humorin dhe një aftësi të pagabueshme për të parë gjithmonë më të mirën tek njerëzit. Unë i bëj nderime kujtimit të nënës sime dhe e nderoj jetën e saj të shërbimit. E di që vdekja e saj sjell pikëllim të madh për shumë prej jush. Dhe unë e ndaj atë ndjenjën e humbjes së pamasë me ju të gjithë."

Kur Mbretëresha erdhi në fron, Britania dhe bota ende po përballeshin me privimet dhe pasojat e Luftës së Dytë Botërore dhe ende jetonin sipas konventave të kohëve të mëparshme. Gjatë 70 viteve të fundit ne kemi parë shoqërinë tonë të bëhet një nga shumë kultura dhe besime të shumta. Institucionet e shtetit kanë ndryshuar nga ana tjetër. Por, përmes të gjitha ndryshimeve dhe sfidave, kombi ynë dhe familja më e gjerë e Mbretërive - për talentet, traditat dhe arritjet e të cilëve jam kaq krenare në mënyrë të pashprehur - kanë përparuar dhe lulëzuar. Vlerat tona kanë mbetur dhe duhet të mbeten konstante. Roli dhe detyrat e Monarkisë mbeten gjithashtu, ashtu si edhe marrëdhënia dhe përgjegjësia e veçantë e Sovranit ndaj Kishës së Anglisë - Kishës në të cilën besimi im është aq thellë i rrënjosur."

Pas vdekjes së mbretëreshës Elisabeth II, mbreti Chares III po mban fjalimin e parë si monarku i Britanisë së Madhe.

“Siç bëri vetë Mbretëresha me një përkushtim të tillë të palëkundur, edhe unë tani zotohem solemnisht gjatë gjithë kohës së mbetur që Zoti më jep, të mbajë parimet kushtetuese në zemër të kombit tonë. Kudo që të jetoni në Mbretërinë e Bashkuar ose në sferat dhe territoret anembanë botës dhe çfarëdo qoftë prejardhja dhe bindjet tuaja, unë do të përpiqem t'ju shërbej me besnikëri, respekt dhe dashuri, siç kam bërë gjatë gjithë jetës sime."

Charles III do të shpallet zyrtarisht mbret ditën e nesërme gjatë një takimi të Këshillit të Trashëgimisë në Londër. tha në një deklaratë zyrtare Buckingham Palace, ndërsa Byroja e Parlamentit Britanik njoftoi se ai do t’i drejtohet popullit britanik në orën 20:00.

Këshilli i Trashëgimisë do të mblidhet nesër në orën 10:00 në Pallatin e Shën Jakobit dhe shpallja e Charles si mbret do të lexohet publikisht një orë më vonë nga jashtë rezidencës dhe më pas të nesërmen, në të gjitha provincat e Mbretërisë së Bashkuar.

Mbreti Charles III ka zhvilluar takimin e parë me kryeministren Liz Truss në Pallatin Buckingham i cili zgjati rreth gjysmë ore.

Mbreti Charles III ka mbërritur në Pallatin Buckingham në Londër. Mijëra njerëz janë mbledhur jashtë pallatit për të takuar mbretin e ri. BBC sjell foto nga lart ku duket turma e njerëzve që janë mbledhur për të takuar mbretin Charles.

Ndërkohë kjo foto tregon mbretin Charles III dhe bashkëshorten e tij Camilla duke u futur në pallatin mbretëror.

Mbreti Charles III dhe Mbretëresha Camilla kanë mbërritur në Pallatin Buckingham, ku ai do të takohet me kryeministren Liz Truss. Avioni i Mbretit u ul në RAF Northolt në perëndim të Londrës. Makina e Mbretit është ndalur pak jashtë portave të Pallatit Buckingham dhe ai dhe mbretëresha Camilla kanë dalë për të përshëndetur njerëzit që janë mbledhur jashtë.

Mediat britanike e kanë cilësuar si një një moment simbolik - Mbreti kthehet në kryeqytet dhe në pallatin e tij - selinë e monarkisë britanike. Dihet se Mbreti nuk ka qenë kurrë tmerrësisht i prirur për t'u vendosur në Buckingham Palace, por ai thjesht do të duhet të pajtohet me këtë - dhe të largohet nga Clarence House, në të njëjtën mënyrë që bënë Mbretëresha dhe Princi Philip, kundër dëshirës së tyre.  Clarence House ishte shtëpia e tyre, në vitin 1952, kur Nëna Mbretëreshë ishte në rezidencën në Buckingham Palace, por kryeministri i atëhershëm, Ëinston Churchill, e bëri të qartë se monarku banon në Pallatin Buckingham.

Kështu që e njëjta gjë do të ndodhte këtë herë - dhe, në kohën e duhur, Mbreti dhe Bashkëshortja Mbretëresha do të zhvendosen nga Clarence House... në "shtëpinë e madhe", si të thuash.

Mbreti Charles III mori një pritje të ngrohtë ndërsa kaloi turmat e mbledhura jashtë Pallatit Buckingham. Mbretit iu ofruan buqeta me lule dhe madje edhe një puthje në faqe ndërsa shtrëngonte duart me ata që ishin mbledhur për ta parë të mbërrinte.

Mbretëresha Elizabeth II e Britanisë ka vdekur në moshën 96-vjeçare, në rezidencën e saj në Skoci. Ajo ishte monarkja që mbretëroi më së gjati në botë dhe këtë vit shënoi 70 vjet në fron. Ju sjellim një retrospektivë të jetës së njërës prej figurave shtetërore më të respektuara në botë.

Nderimet me të shtëna topash për të shënuar vdekjen e Mbretëreshës Elizabeth II janë zhvilluar në të gjithë Mbretërinë e Bashkuar - në Kalanë e Cardiff, Kalanë e Edinburgut dhe në Kalanë Hillsborough në County Down. Gjithashtu në Gjibraltar dhe Xhersi, si dhe në Kullën e Londrës dhe Hyde Park në kryeqytet.

Mbreti Charles III është larguar nga Kështjella Balmoral, aty ku ndërroi jeta nëna e tij, Mbretëresha Elisabeth II. Ai u fotografua duke u larguar nga Kështjella Balmoral me Camilla, bashkëshorten e tij, ndërsa duket shumë i prekur. Mbreti i ri i britanikëve pritet të shkojë në Londër, ku do të zhvillojë një takim me kryeministren Liz Truss. 73-vjeçari ishte pranë nënës së tij në kështjellën Balmoral në momentet e fundit të jetës.

Mbreti i ri i Britanisë së Madhe Çarls III dhe bashkëshortja e tij Kamila kanë lënë Kështjellën Balmoral dhe janë nisur drejt Londrës, ku monarku i ri pritet që t’i drejtohet kombit me një fjalim. Mbreti Çarls III do t’i drejtohet kombit me një deklaratë televizive në orën 18:00, ndërsa Parlamenti pritet të kryejë homazhe sot dhe nesër para se të shtyhen punimet për dhjetë ditë.

Homazhet për Elizabeth II, e cila vdiq dje në moshën 96-vjeçare pas 70 vitesh në fron, do të drejtohen sot në Dhomën e Komunëve nga Liz Truss, ndërsa vendi hyn në një periudhë të zgjatur zie kombëtare, për 17 ditët e ardhshme. Mbreti i ri është fotografuar teksa linte kështjellën këtë mëngjes në një “Audi” ngjyrë gri dhe ndiqej nga ekipi i sigurisë me një Land Rover, për t’iu drejtuar aeroportit të Aberdeen. Ndërkohë, sipas protokollit përshëndetjet e armëve dhe kambanat e kishave do të tingëllojnë në të gjithë vendin sot ndërsa turmat mblidhen përsëri jashtë Pallatit Bakingham, ku flamuri “Union Jack” u ul në gjysmështizë mbrëmë.

Charles III, 73 vjeç, është më i madhi nga katër fëmijët e mbretëreshës dhe burrit të saj të ndjerë, Princit Philip. Kur e ëma mori fronin në moshën 25-vjeçare, ai u bë qartësisht trashëgimtari fronit të Britanisë në moshën 3-vjeçare. Titujt e Charles-it përfshijnë Princin e Uellsit, Dukën e Cornwall-it, Dukën e Rothesay dhe Konti i Carrick.

Charles u martua me princeshën e Wellsit, Diana Spencer në 1981, të njohur më së shumti si Lady Diana, duke përbërë çiftin Princi dhe Princesha e Uellsit. Ata kishin dy fëmijë, princat William dhe Harry. Pas vdekjes së Dianës në 1997, në vitin 2005 Charles u martua me Camilla Parker Bowles, e njohur tani si Dukesha e Cornwall.

Në vend që të edukohej në mënyrë private në Pallat, Charles u dërgua në shkollë, dhe pas kësaj ai u diplomua me Bachelor të Arteve në Kembrixh. Princi i ri më pas shërbeu në Forcën Ajrore Mbretërore, si edhe në Marinën Mbretërore, duke u vendosur në disa anije luftarake gjatë viteve 1970.

Pas vdekjes së Elizabetës, Pallati Buckingham konfirmoi të enjten se monarku i ri do të njihet si Mbreti Charles III.

Charles njihet për fushatat e tij në lidhje me mbrojtjen e mjedisit, ku me anë të fjalime të gjata ka bërë thirrje për qëndrueshmëri në përpjekjet për të mos ndotur mjedisin. Fusha e tij e aktivitetit përfshin zgjerimin e arsimit dhe mundësive për të rinjtë në Mbretërinë e Bashkuar.

Emri i tij i plotë është Charles Philip Arthur George, kështu që ai mund të kishte zgjedhur secilin prej tyre si titullin e tij mbretëror. Por duket se ai ka vendosur t'i mbajë gjërat të thjeshta: Ai do të njihet si Mbreti Charles III, sipas Clarence House, që është rezidenca e tij zyrtare.

Elizabeth Alexandra Mary lindi në 21 prill më 1926 në qendër të Londrës pranë rrugës Bruton Street. Në rininë e saj të hershme, froni nuk paramendohej kurrë se do të ishte ndonjëherë i saj. Ishte direkt pasi xhaxhai i saj Mbreti Eduard VIII abdikoi më 1936 për dashurinë e tij dhe kurora kaloi direkt tek babai i saj, George VI kur ajo ishte vetëm 10 vjeç.

Mbretëresha ishte thjesht 25 vjeç kur babai i saj vdiq dhe menjëherë ajo u be mbretëreshë më 6 shkurt të 1956. Winston Churchill ishte një nga 14 kryeministrat e parë që kaluan përgjatë regjimit të saj.

"Në një farë mënyre nuk kisha një stazh, babai im vdiq shumë i ri dhe kështu ishte shumë e papritur për të marrë përsipër dhe për të bërë punën më të mirë që mundesh," tha ajo në një dokumentar të vitit 1992.

Gjatë 70 viteve të saj në fron, Britania e Madhe pësoi ndryshime dramatike.

Sovrania më jetëgjatë e Britanisë së Madhe, përjetoi vitet e ashpra të pasluftës 1950, duke i lënë vendit pasojat e viteve ’60 dhe udhëheqjes përçarëse të Margaret Thatcher në vitet ’80. E me vonë epokës së Re Laburiste me tre mandate të Tony Blair, një rimëkëmbje në kursimet ekonomike dhe më pas pandeminë COVID-19.

Qeveritë labouriste dhe konservatore erdhën e ikën, feminizmi ndryshoi qëllimin e lëvizjes dhe Britania u bë një shoqëri më kozmopolite dhe multi-etnike.

Elizabeth kaloi gjatë mbretërimit të saj prej 7 dekadash Luftën e Ftohtë, vdekjen e liderit sovjetik Jozef Stalin. Gjatë regjimit të saj ishin 14 president të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, që nga Truman e deri te Joe Biden, ajo takoi gjithashtu edhe Lyndon Johnson.

Votimi i Britanisë për t'u larguar nga Bashkimi Evropian në 2016 ekspozoi ndarje të thella në shoqërinë britanike, ndërsa nacionalistët vazhduan shtytjen e tyre për një referendum të ri mbi pavarësinë skoceze që kishte potencialin të copëtonte Mbretërinë e Bashkuar.

Me kalimin e kohës, Britania evoluoi në një shoqëri më me principe, ku klasa sunduese duhej t'i hapte rrugën një shtrese të mesme në rritje, ku aristokratët nuk dominonin më universitetet më të larta dhe shumica e bashkëmoshatarëve të trashëguar humbën vendet e tyre në Dhomën e Lordëve të parlamentit.

Kaloi disa kohë dhe monarkia iu desh të përballej edhe me qëndrimin e saj të cilësuar si mospërfillës për vdekjen e princeshë Dianës.

Vdekja në vitin 1997 e Princeshës Diana, gruaja e divorcuar e djalit të madh të Elizabeth, Charles, shkaktoi edhe më shumë dëme në prestigjin publik të familjes pasi mbretëresha dhe të afërmit e tjerë fillimisht heshtën, ndërsa turma të mëdha u mblodhën në Londër për të vajtuar Dianën jashtëzakonisht popullore.

Ishte i vetmi rast gjatë mbretërimit të saj kur kishte ndonjë sugjerim serioz se ditët e monarkisë mund të ishin të numëruara. Periudha u kap në mënyrë të famshme në filmin fitues të Oskarit të vitit 2006 "The Queen", kur Elizabeth u portretizua si e sinqertë, por e keqkuptuar.

Ajo që provoi dedikim e mbretëreshës për të udhëhequr ishte pikërisht detyra e saj e fundit si monarke, ku një ditë para se të mbyllte sytë, ajo emëroi si kryeministre të vendit Liz Truss.

Vetë Elizabeth e vendosi qëllimin e jetës së saj që në moshë të re.

"Unë deklaroj para jush të gjithëve," tha ajo në një transmetim të ditëlindjes së 21-të, "se e gjithë jeta ime, qoftë e gjatë apo e shkurtër, do t'i kushtohet shërbimit tuaj dhe shërbimit të familjes sonë të madhe perandorake."

Presidenti i Kinës Xi Jinping ka shprehur ‘ngushëllimet e tij të sinqerta për qeverinë dhe popullin britanik” në një deklaratë të lëshuar përmes mediave shtetërore, shkruan The Guardian.

“Xi Jinping, që përfaqëson qeverinë kineze dhe popullin kinez shpreh ngushëllimet e thella”, thuhet në një deklaratë. “Vdekja e saj është një humbje e madhe për popullin britanik.”

Deklarata, vuri në dukje se mbretëresha ishte monarkja e parë britanike që vizitoi Kinën dhe vlerësoi jetëgjatësinë e mbretërimit të saj si monarkja më jetëgjatë në historinë britanike.

“Xi Jinping theksoi se ai i kushton rëndësi të madhe zhvillimit të marrëdhënieve Kinë-Mbretëri e Bashkuar”, thuhej në atë deklaratë, duke shtuar se ai ishte “i gatshëm të punonte me Mbretin Charles III për të promovuar zhvillimin e shëndetshëm dhe të qëndrueshëm të marrëdhënieve dypalëshe në dobi të dy shtete dhe popujt e tyre”.

Gazetat në shtyp në Mbretërisë së Bashkuar kanë pasqyruar në kopertinë ngjarjen historike të vdekjes së Mbretëreshës Elisabeth, duke ia dedikuar asaj numrin e parë të gazetës pas ndarjes nga jeta të monarkes. Shtypi britanik, përveçse është treguar krijues, dëshmon dashurinë që Mbretëria e Bashkuar kishte për Mbretëreshën.

The Times pasqyroi në kopertinë një foto të Mbretëreshës nga kurorëzimi i saj në 1953, ku bashkëngjitur shkruhej "Një jetë në shërbim".

“Na u thyen zemrat”, shkoi Daily Mail në kopertinë, me një portret të Mbretëreshës nga viti 1952, atëherë kur ishte Princesha Elizabeth.

Daily Telegraph ribotoi mesazhin e ngushëllimit të vetë Mbretëreshës për familjet e viktimave të sulmeve të 11 shtatorit: "Pikëllimi është çmimi që paguajmë për dashurinë".

Disa gazeta, duke përfshirë The Guardian, zgjodhën fotografi të Mbretëreshës që nga fillimi i mbretërimit të saj, dhe në tekst mjaftoi emri i mbretëreshës dhe harku kohor kur jetoi.

The Mirror zgjodhi një nga fotot më të fundit të mbretëreshës, që e tregon në profil. Në vend të një titulli, gazeta thjesht shkruan "Faleminderit".

Shumë gazeta, duke përfshirë The Sun, zgjodhën portretin bardh e zi të Mbretëreshës, “Ju donim, zonjë”, shkruan the Sun në kopertinë.

Me kopertinë bardh e zi, Daily Express shkruan: "Mbretëresha jonë e dashur vdiq".

"Ju e kryet detyrën tuaj, zonjë", shkruan gazeta britanike Daily Star.