Shkrirja akullit në Artik, rekord në 39 vitet e fundit

Arktiku ka përfunduar dimrin me një nga nivelet më të ulëta të regjistrimit të akullit në det, zbuloi hulumtimi i NASA-s. Akulli i detit Arktik shkrihet në disa periudha të vitit, duke ngrirë gjatë muajve të dimrit për të arritur një masë maksimale në fund të shkurtit apo marsit, pastaj shkrirja gjatë verës ku arrin në një pikë të ulët në fillim ose në mes të shtatorit.

Mbulimi maksimal i akullit të detit në mes të marsit - para fillimit të shkrirjes së verës –këtë vit ishte e dyta më e ulët në regjistrimin 39-vjeçar satelitor. Matja e vitit 2017 ra vetëm pas rekordit të vitit të kaluar. Hulumtimi i ri vjen nga NASA dhe Qendra Kombëtare e të Dhënave të Snajtave (NSIDC).

Në masën më të madhe këtë vit, më 17 mars, mbulimi me akull i detit Arktik ishte 5.59 milionë kilometra katrorë, që është 23.200 kilometra katrorë (60.000 kilometra katrorë) më shumë se në vitin 2017.

Një deklaratë e NASA-s tha se masat maksimale të vitit 2018 ishin 448,000 milje katrorë (1.16 milion kilometra katrorë) nën mesataren maksimale mesatare nga viti 1981 deri më 2010. Ky ndryshim është më i madh se madhësia e Teksasit dhe Kalifornia së bashku.

Shkencëtarët thanë se nivelet e akullit të detit Arktik gjatë shkrirjes dhe rritjes së stinëve kanë rënë në dekadat e fundit. Ekspertët thanë se nivelet e ulëta të akullit përsëri këtë vit ishin për shkak të ngrirjes në fund të vjeshtës dhe temperaturat e larta të ajrit të vazhdueshme gjatë gjithë dimrit.

Katër nivelet më të ulëta të mbulimit maksimal të akullit të detit janë parë të gjitha në katër vitet e fundit. Në shkurt, për dimrin e katërt radhazi, një valë e nxehtësisë ekstreme shihej mbi Oqeanin Arktik, thanë hulumtuesit.

(Një deklaratë nga NASA zbuloi se matjet e akullit të detit Arktik të marra në mars reflektojnë se niveli i akullit të detit është ende i ulët. Grafiku i mësipërm tregon tendencën në rënie në këto matje)

Një deklaratë e NASA-s tha: "Arktiku ka kaluar nëpër episode të ngrohta të përsëritura këtë dimër, me temperatura që ngjiten më shumë se 40 gradë mbi mesataren në disa rajone. Poli i Veriut ka përjetuar edhe temperatura mbi pikën e ngrirjes për disa ditë në shkurt.

Deklarata gjithashtu shpjegoi se si akulli më i trashë dhe më i vjetër i Arktikut shpejt mund të zhdukej.

 

Në shkurt, një sipërfaqe e madhe uji e hapur u shfaq në akullin e detit të mbuluar në veri të Grenlandës, brenda paketës akullnajore shumëvjeçare. Pjesa më e madhe e hapjes është rifreskuar, domthethënë ka ringrirë, por akulli i ri pritet të jetë më i hollë dhe më i brishtë, dhe një hapje e re mund të shfaqet gjatë sezonit të shkrirjes.

NASA

Nivelet e ulëta të akullit të detit mund të ndikojnë negativisht tek njerëzit, si dhe në jetën e bimëve dhe kafshëve.

TAG:
• deti artik
• akullnaja
• NASA
• shkrirje e akullit