Dosje

Nga

Vladimir Molla

Një figurë epike e shqiptarit të madh me famë botërore, Mehmet Aliu i i Egjiptit. Ngjitja në kodrën ku ndodhej përmendorja. U vendos në Kavallë në vitin 1850, një vit mbas vdekjes, ku gjendet një ujësjellës i kohës të Romës të lashtë, me katër dhe harqe të mëdha mjaft të bukur…

Nga

Uran Butka

Ai u vendos në hotelin Vinthrop. Ishte shëndoshë e mirë dhe e nisi mbarë punën… Mirëpo për fat të keq, më 3 tetor 1949 ora 9.25, vdiq papritur. Si u hodhën tezat se Kim Philby me  agjentët e fshehtë të KGB-së e asgjësuan si antikomunistët e tjerë të Lindjes si Stefan Bandera, Lev Rebet, Georg Markov.

Janë publikuar  dokumentet arkivore me përkatëse të korrespodencës zyrtare të KQ të PPSH-së, të vitit 1976, ku disa funksionarë të lartë të aparatit të Komitetit Qëndror që mbulonin sektorin e Artit e Kulturës, hartuan një listë e cila përfshinte një sërë emrash të njohur të instuticioneve kulturore dhe artistike të qytetit të Tiranës, ku përfshiheshin mjaft nga pesonalitetet më të shquar të tyre, si; aktorë, regjizorë, muzikantë, instrumentistë, këngëtarë, udhëheqësa artistikë etj, të cilët do hiqeshin nga vëndet e tyre të punës dhe dp të transferoheshin në rrethe.

Memorie.al publikon të plota disa nga relacionet sekrete të Ministrisë së Punëve të Brendshme dërguar Sekretariatit të Komitetit Qendror të PPSH-së, e veçanërisht Ramiz Alisë dhe Hysni Kapos, lidhur me çështjen e përgjimit dhe survejimit që organet e MPB-së u bënin ambasadave dhe konsullatave të huaja në Tiranë, për sa u përket pikëpamjeve dhe qëndrimeve të tyre ndaj regjimit komunist të Enver Hoxhës.

Nga

Dashnor Kaloçi

Memorie.al sjell  pjesë nga kujtimet e aktorit të famshëm hollivudian me origjinë shqiptare, Bekim Fehmiu, të publikuara në librin e tij “Shkëlqim dhe tmerr” i botuar në Beograd në vitin 2012 nën shqipërimin e përkthyesit dhe diplomatit të njohur shqiptar, Xhelal Fejza.

Nga

Dashnor Kaloçi

Pas shumë bisedimeve që Isai me Lec Shllakun zhvilluan me mikun e tyre të ngushtë Zhak Shirak, ai mblodhi Këshillin Bashkiak të Parisit, i cili më datën 10 korrik të vitit 1978, me rastin e 100-vjetorit të Lidhjes së Prizrenit, mori vendimin zyrtar dhe i akordoi emrin e Skënderbeut, njërit prej shesheve në qendër të Parisit

Mësuesi Mark Shllaku ishte dënuar me pushkatim nga regjimi komunist, për agjitacion dhe propagandë dhe për angazhim në një celule të PSD-së. Në shtëpi kishte lënë bashkëshorten Angje dhe dy bijat e tij dhe i dërgon letër para se të ndërronte jetë.

Nga

Enver Robelli

Çfarë panë në Shqipëri një grup shkencëtarësh gjermanë që merren me trajtimin e së kaluarës komuniste të Gjermanisë Lindore?

Nga

Enver Kushi

Vlera të mëdha për studiuesit e muzikës popullore ka transkriptimi  i të 30 këngëve, bërë me profesionalizëm dhe kritere rigoroze shkencore nga albanologu Wilfried Fiedler, që siç theksuam më lart, që nga viti 1957 e deri sa ndërroi jetë, i kushtoi gjithçka kulturës dhe gjuhës shqipe.

Nga

Ylli Polovina

17 SHTATOR 1947, dhunimi dhe zhdukja juristit u shoqërua me burgime dhe vrasje të tjera të shumta, që lidhen bashkimin e pritshëm të Shqipërisë me Jugosllavinë. Zbulimi i ngadaltë i të vërtetës, si ia zhdukën trupin juristit dhe i nxinë biografinë. Kalvari i katër vëllezërve me mbiemrin Hysenbegasi, të vendosur në qytetin e Beratit bashkë me nënën e tyre Qanie gjatë regjimit .

Ministria për Sigurinë e Shtetit për dekada dokumentonte gjendjen në vend. Raportet e saj të japin të kuptosh, se përse diktaturës së SED-së i shpëtoi duarsh pushteti më 1989 dhe në fund Muri i Berlinit u shemb.

Memorie.al. sjell dëshminë e rrallë të skulptorit të njohur, Agim Rada, në emisionin RREFIM në Tv Scan, lidhur me miqësinë e hershme me mikun dhe kolegun e tij, Kristaq Rama, për të cilin flet me simpati dhe e kundërta për të birin, Edin, që dikur e mbante afër… “Asgjë nuk i dua, vetëm të në lejë të punojmë të qetë”, shprehet skulptori rebel për kryeministrin aktual që dikur e kishte idhull Radën dhe në librin e tij “Refleksione”, ka shkruar gjatë për të….?!

Nga

Dashnor Kaloçi

Publikohet letra e legjendës së Cirkut shqiptar, “Artistit të Popullit” Telat Agolli, drejtuar Enver Hoxhës në vitin 1982.  Agolli: “Feçori më thoshte, ti je njeriu ynë, ne si parti dhe Sigurim kemi nevojë të na ndihmosh dhe të thuash se vëllezërit Haxhihalili janë agjentë të UDB-së, se ata janë dërguar këtu për qëllime të caktuara, se kur ke qënë në Jugosllavi ty të kanë dhënë në zyrat e UDB-së porosi për ata, etj”.

Nga

Dashnor Kaloçi

 Si u ngritën një grup fshatarësh nga fshati Vilë në atë dimër të ftohtë duke bërë disa orë rrugë në këmbë në ngrica e acar dhe shkuan në degën e Brendëshme ku i kërkuan kryetarit Agron Kokona që ta lironte mësuesin, pasi fshati i tyre që kur ishte krijuar, nuk kishte bërë vaki me e pre mikun në besë….?!

Para 25 vjetësh u mbyt në Detin Baltik trageti "Estonia". 852 vetë humbën jetën. Tragjedia më e rëndë detare në Europën e pas luftës ende nuk është zbardhur plotësisht.

Vetëm 17 ditë pasi nazistët sulmuan Poloninë, në të marshoi edhe fqinji lindor. 17 shtatori 1939 rëndon edhe sot në marrëdhëniet polako-ruse. Pajtim nuk duket të ketë.

Më 3 shtator ’81 ka qenë vizita e fundit që Enver Hoxha ka bërë në shtëpinë e Mehmet Shehut, ish-Kryeministrit komunist dhe numrit dy të regjimit. Atë mbrëmje ka shkuar për të uruar bashkëpunëtorin e tij më të afërt për fejesën e djalit dhe nga ajo ditë e derisa ndërroi jetë, nuk është shfaqur më aty.

Historia e internimit dhe përndjekjes së Alma Liços, mbesës së Muamer Liços, të diplomuar në Harvard dhe të pushkatuar nga regjimi komunist. Edhe pse vajza e dy mësuesve dhe nxënëse e shkëlqyer, komunizmi nuk i dha asnjë mundësi arsimimi tej vitit të parë të shkollës së mesme, duke e detyruar të punonte në bujqësi që në moshën 15 vjeçe… siç i kishte thënë mësuesja e fillores.

Kthim pas në vitin 1928. Topgrafët që bënin matjet e tokave kishin të ndara detyrat e tyre në grup. Faqja zyrtare e Kadastrës ka shpërndarë një foto duke shpjeguar se si i ndanin detyrat.