Dosje

Nga

Dashnor Kaloçi

Memorie.al publikon historinë e panjohur të profesor Miftar Spahija, me origjinë nga Kolesjani i Kukësit, i cili u arratis nga Shqipëria që më 1946-ën dhe e kaloi të gjithë jetën si azilant politik në SHBA ku dhe morri titullin profesor duke dhënë mësim në Mansfield University të Pannsylvanias.

Nga

Aurenc Bebja

“La France” ka botuar, të shtunën e 12 prillit 1913, në faqen n°3, një shkrim në lidhje me deklaratat e Ismail Qemalit nga Vjena për Dukën e Montpensierit dhe Kosovën, të cilin, Aurenc Bebja, nëpërmjet Blogut “Dars (Klos), Mat – Albania”, e ka sjellë për publikun shqiptar :

Gjatë gjithë periudhës që Sadik Premtja qëndroi në Francë, prej vitit 1946 e deri sa ndërroi jetë në 7 prillin e vitit 1991, ai pati një jetë aktive në angazhimet politike si anëtar i Partisë Komuniste Franceze dhe gjithashtu si kryetar i Internacionales së IV-të, Komuniste për seksionin shqiptar.

Nga

Dashnor Kaloçi

Memorie.al publikon disa dokumente arkivore me letra, thirrje, urdhëzime, trakte etj., të krerëve kryesorë udhëheqës të tre formacioneve ushtarake gjatë periudhës së Luftës, si Mit’hat Frashëri i Ballit Kombëtar, Abaz Kupi i Legalitetit dhe Enver Hoxha i Partisë Komuniste.

Me 4 nëntor 1989 u mbajtën demonstratat më të mëdha në historinë e Gjermanisë lindore (RDGJ). Qindra mijëra njerëz dolën në rrugë. Vetëm pesë ditë më vonë ra Muri i Berlinit.

Nga

Dashnor Kaloçi

Memori.al publikon historinë e panjohur të profesorit dhe etnomuzikologut të famshëm, Ramadan Sokoli, pinjoll i një prej familjeve më të vjetra të qytetit të Shkodrës, i cili në vitet ’40-të u diplomua në Konservatorin e Firences për kompozicion.

Incidenti në Korfuz i referohet tri ngjarjeve të ndryshme që ndodhën në vitin 1946, ku Britania e Madhe cwnoi Shqipërinë nëpërmjet një operacioni të paramenduar ushtarak e duke hyrë në detin e brendshëm dhe territorial të Shqipërisë.Ndërkohë Britania dhe Shqipëria më 29 tetor 1996 ranë dakord që Tirana t’i paguajë Londrës 2 milionë dollarë dëmshpërblim për incidentin në Kanalin e Korfuzit.

Nga

Dashnor Kaloçi

Memorie.al publikon intervistën e rrallë të Sadik Premtes nga Parisi, njërit prej kundërshtarëve politikë më potencialë të Enver Hoxhës që jetonte në Perëndim, dhënë revistës franceze “Le drapeu du socialisma”, në vitin 1982 pas ngjarjes së ndodhur në Shqipëri me të ashtuquajturën “banda Xhevdet Mustafa”.

Nga

Dashnor Kaloçi

Memorie.al publikon raportin tepër sekret të vitit 1953, ku ministri i Punëve të Brendshme, gjeneral-leitnant, Mehmet Shehu, i dërgon Komitetit Qendror të PPSH-së dhe personalisht Enver Hoxhës, “mbi veprimtarinë agjenturore e armiqësore”të dhjetë funksionarëve më të lartë të Komitetit të Partisë dhe atij Ekzekutiv të Rrethit të Tropojës, duke filluar nga kryetari Idriz Mulosmani dhe shefat e seksioneve e disa drejtorë ndërmarrjesh.

Nga

Enver Kushi

Kush është autori i kësaj letre dhe përkthyesi i vërtetë i librit “Të shtatë bijtë e mi” të Alçide Çervit? Si ndodhi që në botimin shqip të librit në Çervit  në vitin 1961 u vu përkthyes Reshat Këlliçi e jo Sulo Sejko. Këlliçi del edhe si korrektor letrar në përkthimin e Sulo Sejkos, botuar në 1957-n: Giovanni Germanetto, "Kujtime të një berberi".

Një dokument i viti 1944 tregon se si u larguan ga ushtria dy vajza ushtare për imoralitet.

Nga

Aurenc Bebja

“Paris-presse” ka botuar, të enjten e 5 marsit 1953, në faqen n°3, një shkrim në lidhje me vendimin e vështirë të marrë nga Omer Nishani, gjatë kohës kur ai ishte president i Presidiumit të Republikës Popullore Shqiptare.

Nga

Dorian Koçi

Shqipëria me sytë nga aleancat europiane. Në veprat e Buzukut, Bardhit, Bogdanit, Kazazit ka një rikujtim të Motit të Madh të Skënderbeut dhe të shpresës për një aleancë europiane për të larguar otomanët nga Ballkani.

Nga

Dashnor Kaloçi

Një nga ato familje të njohura intelektualre shkodrane e cila u godit rëndë nga regjimi komunist i Enver Hoxhës që me ardhjen e tyre në pushtet në dhjetorin e vitit 1944, ka qenë edhe familja Saraçi, e cila ka banuar në rrugën me të njëjtin emër, karshi hotel “Sokrati”, ngjitur me Prefekturën.

Nga

Musa Ahmeti

Stipçeviç: Çështja ilire dhe ajo e etnogjenezës së shqiptarëve po politizohet pa nevojë. Ilirët nuk janë zhdukur me ardhjen e romakëve, e as më vonë. Shën Jeronimi, thotë se ilirët në shekullin e 5-të e kanë folur shumë mirë gjuhën e tyre. Të besosh se ilirët u zhdukën nga faqja e dheut me ardhjen e sllavëve, është e pakuptimtë dhe e palogjikshme...

Nga

Vladimir Molla

Një figurë epike e shqiptarit të madh me famë botërore, Mehmet Aliu i i Egjiptit. Ngjitja në kodrën ku ndodhej përmendorja. U vendos në Kavallë në vitin 1850, një vit mbas vdekjes, ku gjendet një ujësjellës i kohës të Romës të lashtë, me katër dhe harqe të mëdha mjaft të bukur…

Nga

Uran Butka

Ai u vendos në hotelin Vinthrop. Ishte shëndoshë e mirë dhe e nisi mbarë punën… Mirëpo për fat të keq, më 3 tetor 1949 ora 9.25, vdiq papritur. Si u hodhën tezat se Kim Philby me  agjentët e fshehtë të KGB-së e asgjësuan si antikomunistët e tjerë të Lindjes si Stefan Bandera, Lev Rebet, Georg Markov.

Janë publikuar  dokumentet arkivore me përkatëse të korrespodencës zyrtare të KQ të PPSH-së, të vitit 1976, ku disa funksionarë të lartë të aparatit të Komitetit Qëndror që mbulonin sektorin e Artit e Kulturës, hartuan një listë e cila përfshinte një sërë emrash të njohur të instuticioneve kulturore dhe artistike të qytetit të Tiranës, ku përfshiheshin mjaft nga pesonalitetet më të shquar të tyre, si; aktorë, regjizorë, muzikantë, instrumentistë, këngëtarë, udhëheqësa artistikë etj, të cilët do hiqeshin nga vëndet e tyre të punës dhe dp të transferoheshin në rrethe.

Memorie.al publikon të plota disa nga relacionet sekrete të Ministrisë së Punëve të Brendshme dërguar Sekretariatit të Komitetit Qendror të PPSH-së, e veçanërisht Ramiz Alisë dhe Hysni Kapos, lidhur me çështjen e përgjimit dhe survejimit që organet e MPB-së u bënin ambasadave dhe konsullatave të huaja në Tiranë, për sa u përket pikëpamjeve dhe qëndrimeve të tyre ndaj regjimit komunist të Enver Hoxhës.