*Bujar Hudhri, botuesi prej 30 vitesh i të ndjerit Ismail Kadare ka treguar të pathënat nga jeta e shkrimtarit si dhe momente të fundit të tij.
Shumë vite më parë, kur lexova paragrafin e fundit të dorëshkrimit të librit me kujtime të Helenës “Kohë e pamjaftueshme”, ku shkruhej se cili do të përcillte tjetrin nga kjo botë, Kadareja ia kishte mbushur mendjen se duhej të ikte i pari. Duhej të mbetesha, shkruante Helena, njëfarë kohe pas tij, ashtu sikundër pas një darke të gëzueshme. Nuk mund ta harroj tronditjen e asaj dite.
Ishte edhe atëherë një ditë e nxehtë korriku si sot, e megjithatë ndjeva të më përfshinte trishtimi. Hera e parë që lexoja kaq qartë rreshta për vdekjen e Kadaresë sa gati po e besoja vërtet. Formova numrin e telefonit të Helenës.
Me një ngut që duket se atë e la paksa të habitur iu luta të ma kalonte pak zotin Kadare t’i flisja. Hë, Bujar, ç’kemi, dëgjova zërin e tij. Ja, përfundova librin e Helenës dhe doja të të dëgjoja zërin. Dhe shtova: sa bukur, ta lexoj këtë paragraf dhe ndërkohë ne mund të flasim bashkë. E përfytyroj tani, kur do të ketë buzëqeshur, me gishtin te tëmthi kur të thoshte për ndokënd, ky është i lojtur. Nuk i duronte sentimentalizmat.
Por mëngjesin e parë të këtij korriku, për fat të keq, ndërsa nxitonim drejt spitalit me autoambulancë, e ndjeva vërtet se diçka e pakthyeshme kishte ndodhur qysh në apartamentin e tij, në rrugën “Ibrahim Rugova”. Minutat torturuese te dera e urgjencës, ecejaket e personelit në dhomë, rreth krevatit, pastaj heshtja e mjekëve.
Gjithçka mbaroi. Një punonjëse me të bardha që afrohet dhe kërkon ta ndihmoj për të plotësuar skedën e vdekjes: emri, mbiemri, atësia, mëmësia, datëlindja, adresa…
Kam pasur një përfytyrim, qysh në fëmijërinë time, që shkrimtarët nuk janë banorë të kësaj toke. Gati tridhjetë vite me Kadarenë, kjo përshtypje, madje, është përforcuar. Ndërsa e prisja në Rinas kur zbriste nga avioni dhe pas një muaji e përcillja, edhe me sy, teksa avioni shndërrohej si një pikë e zezë në qiell.
E përsëritur kaq herë, në dhjetëra vite, e përfytyroja vërtet si një zog të qiejve, siç thoshte për Lasgushin. Edhe tani kjo pamje nuk më largohet nga përfytyrimi dhe e kam të fiksuar përjetësisht në mendje.
Tani më shumë se kurrë, duke zënë vendin e tij në panteonin e letrave botërore. Ashtu siç shprehej vetë, për sivëllain e tij Martin Camaj: “Në tryezën e epërme, ku kanë zënë vend krenajat e letërsisë, nuk ngjiten zhurmat e vogla e as afrohen profilet e rëndomta. Atje ka përherë mirëkuptim e harmoni, ndaj e kremtja vazhdon përherë dhe ndriçimi i shandanëve nuk sos”.
Lamtumirë, mjeshtër!
Komente
Lajme të tjera
-
Rikthehet në TKOB “Plaga e dhjetë e Gjergj Elez Alisë”, shfaqja bën bashkë emrat e Ibrahimit, Kadaresë dhe Aliajt
24 Tetor, 16:37
-
“Plakat e jetës”, të Kadaresë, na flasin përsëri!
21 Tetor, 19:35
-
Milan Kundera në gjuhën e nënës, letërsisë dhe shqipes, përkthyesja Pasho: Ashtu si Kadareja vuajti moskuptimin!
17 Tetor, 11:22
-
Ilir Yzeiri boton librin 'Kadare, identiteti i keqkuptuar'
28 Shtator, 10:53 -
Opozita dhe ministri Gonxhe replika për varrin e Kadaresë! Gjekmarkaj: Nuk duhej të ishte në Tufine sot, si në Kandahar
17 Shtator, 18:54 -
'Plakat e Jetës' të Kadaresë dhe magjistaret e Tiranës dhe Korçës
7 Shtator, 11:10
-
Rikthehet Mural Fest, portreti i Ismail Kadaresë përjetësohet në një pallat në Tiranë: Veliaj: Murale e mrekullueshme
1 Shtator, 16:59 -
Artisti argjentinas përjetëson Kadarenë në një murale, kuratori Haliti: Atraksion për të gjithë vizitorët në kryeqytet
31 Gusht, 16:56
-
Kreshnik Spahiu: Kush po i nxit 'kosovarët' të ndjehen superior dhe ta urrejnë Shqipërinë?
28 Gusht, 15:16
-
Besiana Kadare ndan foton e rrallë nga dasma e prindërve të saj!
25 Gusht, 15:29 -
Besiana Kadare shpërndan foton e rrallë me Edi Ramën
22 Gusht, 15:54 -
'Arkivi im dua të kthehet në Shqipëri!' Plotësohet amaneti i Kadaresë! Dorëshkrimet e shkrimtarit të madh në një pavion të veçantë tek Drejtoria e Arkivave
22 Gusht, 11:35
Urime Bujar, shkrim i ndjer e i dhimbshem. Ti ke qene me fat ti qendrosh prane per dekada Atit te Botes shqiptare, por ne te mbetemi borxhellinj se nderkaq i ke bere ato sherbime qe krejt shqiptaret do te ishin te lumtur t'ja benin. Flm
PërgjigjuMe preku shume shkrimi, i lehte, i qete, ndjere, dinjitioz! Ashtu i qofte dheu dhe prehja, te Madhit Kadare!
Përgjigju