Kriza/ Rusia njofton tërheqjen e disa trupave ushtarake, reagon Ukraina: Kur ta shohim e besojmë! NATO mosbesuese! Biden-Johnson: Ka shpresë për zgjidhje diplomatike

Presidenti i Shteteve të Bashkuara, Joe Biden, tha se një sulm rus ndaj Ukrainës ende “është shumë i mundshëm”, por përpjekjet diplomatike të nivelit të lartë do të vazhdojnë, me qëllim që të zgjidhet kriza pas grumbullimit ushtarak rus.

“Ne jemi të gatshëm të përgjigjemi në mënyrë të vendosur ndaj një sulmi rus në Ukrainë, që vazhdon të jetë një mundësi”, tha Biden.

Biden tha se raportimet se Rusia ka tërhequr disa forca nga kufiri me Ukrainën, ende nuk janë verifikuar nga Uashingtoni.

“Për qytetarët e Rusisë: ju nuk jeni armiku ynë, dhe unë nuk besoj se ju doni një luftë të përgjakshme, shkatërruese ndaj Ukrainës”, tha ai.

Presidenti Biden tha se Shtetet e Bashkuara “nuk duan konfrontim direkt me Rusinë”, por ai shtoi se nëse Rusia sulmon amerikanët në Ukrainë, “ne do të përgjigjemi me forcë”.

Presidenti amerikan tha se SHBA-ja dhe aleatët e NATO-s janë të përgatitur çfarëdo që do të ndodhë dhe paralajmëroi se Rusia do të paguante një çmim të lartë ekonomik, nëse nis pushtimin e Ukrainës. 

Ukrainasit kanë qenë në një luftë të vazhdueshme në lindje për gati tetë vjet, pasi “rebelët” kanë pushtuar zona të mëdha në dy rajone kryesore Luhansk dhe Donetsk.

Në vitin 2014 separatistët i shpallën ato zona si republika të pavarura, të ashtuquajtura republika popullore, por Rusia nuk i ka njohur asnjëherë ato.

Ditën e sotme parlamenti rua ka votuar dhe i ka bërë thirrje presidentit rus Vladimir Putin që t’i njohë ato dy zona si shtete sovrane dhe të pavarura.

Nëse kjo do të realizohet do të ishte një ‘goditje’ e fortë për mundësinë e rivendosjes së paqes mes dy vendeve.

Janë dy marrëveshje të njohura si marrëveshjet e Minskut nga viti 2014 dhe 2015. Ato thjesht nuk janë zbatuar ende dhe një rrugëdalje nga kriza aktuale do të ishte përparimi në marrëveshjen e Minskut. Sipas këtyre marrëveshjeve, dy rajonet e drejtuara nga rebelët do të mbeten pjesë e Ukrainës, por ato do të mbajnë një status të veçantë autonomie. Rusia dhe Ukraina kanë pikëpamje shumë të ndryshme për kuptimin e këtij statusi.

Ky votim nga deputetët nuk është i detyrueshëm dhe zëdhënësi i Kremlinit Dmitry Peskov ka qenë i kujdesshëm për të vënë në dukje se nuk ishte marrë asnjë vendim.

Rusia tashmë ka shpërndarë rreth 720,000 pasaporta për njerëzit që jetojnë në rajonet rebele, kështu që ata tashmë janë afër Moskës. Por njohja e pavarësisë do të ishte një vendim dramatik që i jep fund çdo shprese për të arritur paqen me Kievin.

NATO është spektike për lajmet se trupat ruse po tërhiqen. Sekretari i përgjithshëm i NATO-s, Jens Stoltenberg, thotë se një de-përshkallëzim i vërtetë do të nënkuptonte një tërheqje të konsiderueshme të trupave dhe pajisjeve ushtarake ruse nga zonat kufitare me Ukrainën.

"Rusia ka grumbulluar një forcë luftarake në dhe rreth Ukrainës, e paprecedentë që nga Lufta e Ftohtë.  Por Rusia ka ende kohë të tërhiqet nga pragu, të ndalojë përgatitjen për luftë dhe të fillojë të punojë për një zgjidhje paqësore. Ka shenja nga Moska se diplomacia duhet të vazhdojë. Kjo jep bazë për optimizëm të kujdesshëm. Por deri më tani nuk kemi parë asnjë shenjë të de-përshkallëzimit në terren nga pala ruse", tha Stoltenberg.

Ai foli me gazetarët përpara një takimi dy-ditor të ministrave të mbrojtjes të aleancës në Bruksel. Ai thotë se ata do të adresojnë nevojën për të "rritur më tej qëndrimin tonë mbrojtës".

Oleg Tsaryov mund të jetë alternativa e Kremlinit për të udhëhequr një 'qeveri kukull' në Kiev në rast të një pushtimi rus. Kështu shkruan 'Financial Times', teksa citon një zyrtar perëndimor të inteligjencës, teksa shkruan se Moska mund të pozicionojë në role udhëheqëse në Kiev edhe të tjerë, si pjesë e kësaj përpjekje. Tsaryov braktisi karrierën e tij politike në 2015.     

Në Ukrainën lindore, Tsaryov shërbeu në Partinë e Rajoneve pro-Moskës të udhëhequr nga Viktor Yanukovych, i cili u largua në Rusi në 2014 pas një revolucioni pro-perëndimor. Pas aneksimit të Krimesë nga Rusia në të njëjtin vit dhe fillimit të një konflikti separatist të mbështetur nga Moska në rajonin lindor të Donbasit të Ukrainës, Tsaryov kandidoi për president. Më pas ai u transferua në Krime pasi Ukraina e akuzoi atë për mbështetjen e separatistëve në vitin 2015.

Rusia njoftoi tërheqjen e disa trupave nga kufiri me Ukrainën, por Kievi duket mosbesues, duke thënë se një gjë e tillë nuk është ende. Ministri i Jashtëm ukrainas Dmytro Kuleba ka thënë se Rusia duhet të tërheqë të gjitha forcat e saj të mbetura në kufi.

"Ne kemi një rregull: mos besoni atë që dëgjoni, besoni atë që shihni", u tha ai gazetarëve pas raporteve që disa trupa ruse po ktheheshin në bazë. "Kur të shohim një tërheqje, ne do të besojmë në një de-përshkallëzimi", u shpreh ai.

Kuleba shtoi se rruga diplomatike që Ukraina po ndiqte me aleatët e saj, po punon për të parandaluar përshkallëzimin e mëtejshëm.

Rusia ka ndërmarrë një hap drejt uljes së tensioneve, me Ministrinë e Mbrojtjes të vendit duke njoftuar se disa trupa të dislokuara pranë kufirit me Ukrainën kanë filluar të kthehen në kazermat e tyre, ndërsa Perëndimi shqetësohet se një sulm ushtarak i Moskës kundër Kievit është shumë afër.

“Me përfundimin e stërvitjeve, trupat , si gjithmonë, do të kryejnë marshime të kombinuara drejt bazave të tyre të përhershme. Njësitë e Qarqeve Ushtarake Jugore dhe Perëndimore që kanë përfunduar detyrat e tyre tashmë kanë filluar ngarkimin e personelit dhe pajisjeve në trenat dhe mjetet e transportit dhe sot do të nisin drejt njësive të tyre ushtarake ", tha Igor Konachenkov , një zëdhënës i ministrisë.

Ky njoftim është shenja e parë e tërheqjes së Moskës në krizën me Perëndimin që filloi në fund të vitit 2021 .

Disa video, të filmuara nga persona që pretendojnë se janë tanket duke kaluar pranë kufirit me ruso-ukrainas po bëhen tepër virale.

Ditët në vijim deri më 20 shkurt konsiderohen tepër kritike për shkak të zhvillimit të stërvitjeve ushtarake në shkallë të gjerë si nga Forcat e Armatosura ruse ashtu edhe ato të Ukrainës, megjithatë në nivel diplomatik ka procese intensive për të shmangur një konflikt ushtarak që mund të çojë edhe në një konflikt të hapur mes Perëndimit dhe Rusisë.

Megjithëse Rusia mohon mundësinë e pushtimit, videot e qytetarëve ukrainas që banojnë pranë zonës së kufirit dëshmojnë të kundërtën.