Hapja e listave e koalicionet/ Gjiknuri: Po s'pati konsensus, e votojmë pa PD-LSI! Hajdari e Murrizi kundër! Bylykbashi: Dy draftet t'ia çojmë ODIHR, po frikësohen se e dinë përgjigjen

Në përfundim të mbledhjes së Këshillit Politik, deputetja Rudina Hajdari teksa e ka cilësuar draftin e PS hileqar që nuk hap listat 100%, u ka bërë thirrje kolegëve opozitarë të mos marrin pjesë në asnjë mbledhje të Këshillit Politik dhe as në seanca plenare derisa të shqyrtohet drafti i tyre.

"Reforma Zgjedhore siç po e shikoni ka filluar të bijë dhe të futet në grackën që ka rënë gjithmonë. Partitë politike po e përdorin reformën për të fuqizuar veten dhe jo qytetarin dhe kjo  është e trishtë.

Thirrja jonë vazhdon të jetë e njëjtë që qytetarët duhet të kenë të drejtën e tyre kushtetuese. Është  e trishtë që PS këmbëngul me një draft hileqar që devijon hapjen e listave 100%. Nuk mund ta devijojmë dot këtë debat kaq të rëndësishëm që kërkon të negociojmë me sovranitetin e popullit, sepse sovraniteti i popullit duhet të jetë në parlamentin e ardhshëm.

Nuk ka centimetër pas. I ftoj kolegët e opozitës që të refuzojmë të shkojmë në çdo mbledhje dhe seancë derisa të shqyrtohet drafti jonë. Beteja e tyre është për një pushtet personal kurse e jona për një të ardhshme më të mirë për vendin", tha ajo.

Për përfaqësuesin e LSI-së në Këshillin Politik, Petrit Vasili,  PS miraton ligje që i leverdisin asaj dhe sipas tij këtë gjë e tha hapur edhe në mbledhje.

"Kemi qenë në diskutim e sipër dhe Gjiknuri e braktisi tavolinën e Këshillit në mënyrë të njëanshme duke i bërë shërbim strategjisë së këtij Këshilli. Gjiknuri e tha qartë se duke qenë se jemi mazhorancë miratojmë ligjin që na leverdis. Kjo shpjegon më së mirë për këdo që këtu kemi të bëjmë me një qëndrim të njëanshëm të diktuar nga frika e humbjes së zgjedhjeve. I kemi kërkuar qartë dhe prerë përse ka frikë PS që t'i drejtohet OSBE-ODIHR, e rëndë që drejtuesja formale ndalon këshillin Politik për 't'iu drejtuar OSBE-së, u provua sot që nuk iu intereson që shqiptarët të votojnë atë që dua me lista të hapura dhe atë parti që dua, u kanë hequr shqiptarëve 2 mundësi, të votojnë kandidatin që duan dhe partinë. Nuk kërkojmë asgjë, vetëm standarte të larta zgjedhore, PS kërkon rregulla që të favorizojë vetëveten.  5 qershori prishi skenarin për të pasur një 30 qershor të dytë", tha Vasili. 

Përfaqësuesi i PD-së në mbledhjen e Këshillit Politik, Oerd Bylykbashi tha se PS-ja nuk lëshon pe nga qëndrimi i saj, duke bllokuar punën e Këshillit Politik.

"Gjiknuri ngulte këmbë që të mbante të pandyshuar qëndrimin e tij që të ndryshojë rregullat ndërkohë që loja ka filluar, ne kërkuar me insistim që t'i drejtohemi ODIHR, PS sot nënvizoi frikën e saj nga përgjigja e ODIHR. Nëse PS nuk ndryshon qëndrim, bllokon punën e Këshillit Politik dhe Reformën Zgjedhore. Kërkuan tekst i kemi dhënë tekst, zyrtarisht amendamente që ruajnë koalicionet siç janë, listat e hapura dhe t'i marrim dy versionet dhe ia çojmë ODIR, Gjiknuri nuk e do se e di përgjigjen", tha Bylykbashi.

Pas mbledhjes së Këshllit Politik, përfaqësuesi i mazhorancës, Damian Gjiknuri u bëri thirrje opozitës parlamentare për të dorëzuar një model të një vendi europian për koalicionet. Përfaqësuesi i mazhorancës në këshill tha se nëse ata nuk bien dakord me propozimin e opozitës së bashkuar, tu drejtohen ODIHR. Nëse nuk do të dorëzohet, ai shprehet se do të votojnë me opozitën parlamentare.

"Pas një mbledhje tejet të gjatë me debate e diskutime, bëmë një propozim si PS dhe ju thamë nisur nga ndryshimet kushtetuese që kanë ndodhur që nuk normojnë më atë lloj koalicioni që dëshirojnë ata, prandaj iu kërkuam të na sjellin variantin e një vendi të BE-së dhe ne e pranojmë, ua çojmë edhe ODIHR. Ata duan të krijonë vakium ligjor për të mos shkuar në zgjedhje. Ata thonë: Ose prano atë që dua unë se ajo më intereson, ose nuk jap asnjë lloj zgjidhje. Ajo ç'ka synohet me letrën e ODIHR është një taktikë imponuese që bëj atë që them unë ose nuk jap asnjë lloj pëlqimi. I kemi kërkuar formulimin e një vendi që ka një sistem që e ka sistemin sic e kërkojnë këta. Është e papranueshme që mos të ndiqet një model sic e kanë europianet. Hajde të bisedojmë për pragun kombëtar dhe për hapjen e listave. Ne i besojmë draftit tonë. Kjo është qasja jonë. Që të shkojmë te ODIHR duhet të shkojmë në një produkt, që të shkojmë në një produkt duhet të kemi një mosdakordësi. Çojmë propozimin tonë. Kodi ka rënë sepse ka ndryshuar Kushtetuta. Ky debat është ezauruar në korrik. Nuk mundet që të pengohet vazhdimisht për hir të konsensusit. Po i bëjmë thirrje që të vendos ligjin një vendi europian. Të rrish tek nje traditë që ka rënë kjo është e papranueshme. Ne rrezikojmë përgatitjen e zgjedhjeve. Na duhgen dhe reflektimet e ndryshimeve në kodin zgjedhor. Nuk dua të flas. Dua të dëgjoj faktorët politikë. Të shohim pragun deri se në çfarë mase do të shkojmë. Partitë konkurojnë me ekip. Një votë ja jep ekipin dhe një ja jep individit. nga eksperienca europiane. 70-80 përqind e zgjedhësve zgjedhin ekipin. Ne kemi zgjehdje me dy fletë. Mendoni këto gjëra. E para kjo është një situatë jhipotetike. Një drejtues politik do të thotë më votoni vetëm mua. Partitë politike zgjedhin njerëzit që kanë vota. Elektorati ka mundësi që të korrigjojë. Se ndryshe jhajde kthehemi në sistemin mazhoritar siç e kishim. Kjo është kaos. Ne nuk duam që krahina të Shqipërisë të mbeten pa u përfaqësuara. Koalicioni i djathtë mund të vendosë në listën e tyre kë të duan. Të mbash një sistem tradite që ka rënë që krijonin shushunja, kushtetuta e rrëzoi. Thirrja ime është që nëse duan konsensus hajde me produkt. Produkti është marrja e modelit të një ligji europian dhe nëse nuk pranojmë hajde shkojhmë te ODIHR. Nuk mund të investohet një ogran me terma teorike" - tha Gjiknuri.

Përfundon pas gati 3 orësh mbledhja e Këshillit Politik, ku palët politike kanë diskutuar në lidhje me propozimin e opozitës jashtëparlamentare për ndryshimet në Kodin Zgjedhor.

Gjatë takimit ka pasur përplasje mes palëve, ku opozita kërkon hapjen 100% të listave dhe ekspertizë nga OSBE, kurse  Damian Gjiknuri e cilëson tentativë për zvarritje kërkesën e PD-LSI.

Deputeti i opozitës parlamentare Myslym Murrizi vendoi të lërë mbledhjen e këshillit politik. Në një prononcim për mediat ai u shpreh se ngërçi vijon mes palëve të cilët nuk kanë rënë në një mendje për t'iu drejtuar ODIHR. Ai tha se gjatë kësaj kohe, u diskutua vetëm për 20 minuta. Për Murrizin e gjithë kjo përpjekje për t'iu drejtuar ODIHR është veçse një shoë politik.

"E di që po ju bëj të prisni. Prej dy orësh aty u diskutua 20 minuta. U ka ngecur sharra në gozhdë të dy palëve. Damiani është bërë pishman që kaloi në 30 korrik. Listat e hapura dhe propozimi i kandidatëve janë të sanksionuara në kushtetutë dhe nuk ndryshohen nga ky këshill. Prandaj ika. Po zihen për një letër për ta firmosur për t'iu drejtuar ODIHR. Kërkesa e tyre është show" - tha Murrizi.

Ndërkohë deputeti u shpreh se ka pasur kontakte me përfaqësues të OSBE-së ku sipas tij, ai i ka thënë se letra duhet të shkojë në poloni dhe nuk ka një normë se sa firma duhet të ketë kjo letër.

"Kontaktova me një përfaqësues të OSBE tha se letra duhet ti shkojë në poloni dhe tha se nuk ka një normë se sa firma duhet të ketë kjo letër. Rama është në kryesi të OSBE/ ODIHR ndaj mazhoranca do e ketë më të lehtë që t'iu drejtohet atyre." - tha Murrizi.

Gjithashtu Murrizi e mohoi mundësinë e garimit me një koalicion me asnjë prej palëve politike.

"Hallet i kemi të veçanta. Gjiknuri ka hall që të mbajë pushtetin ndërsa Oerdi të vijë në pushtet. Me këta lloj politikanësh nuk kam asnjë qejf të bëj koalicion. 30 korriku është miratuar. E vetmja mënyrë është që ta votojnë në Kuvend dhe të gjenden votat. Unë jam gati t'i drejtohemi kujtdo, edhe Kinës po të duan këta.  Asnjë propozim i PS nuk rrëzon Kushtetutën. Vetë PS ka 74 vota. Unë nuk besoj që do bëhet kod zgjedhor me klering me shitblerje votash" - u shpreh Murrizi.

Damian Gjiknuri e cilëson tenativë për zvarritje kërkesën e PD-LSI për ekspertizë nga OSBE. Maxhoranca pranon kompromis për listat e hapura e pragun zgjedhor, nëse PD pranon një formulë europiane për koalicionet.

"Nuk mund të diktohet procesi i reformës nga kërkesat tuaja. Në emailin tuaj me shumë kërkoni sebep për të mos gjetur kompromis dhe kërkoni të imponoheni. Sipas jush kompromis është vetëm ajo që kërkoni ju. Propozimet tona janë të bazuara në praktikat evropiane dhe nuk është se kemi bërë shpikje. Edhe sa i takon koalicioneve është pikërisht qëndrim i yni i bazuar në praktikat evropiane. Kërkesa juaj për ODIHR është për të zvarritur procesin dhe futur në krizë kushtetuese vendin. Unë jam i hapur për kompromis për çështjet e tjera nëse ju deklaroni se do të pranoni formatin e koalicioneve sipas shembujve evropian, shembuj që disa në fakt i keni dhënë dhe këtu. Nuk pranojmë të na diktohet konsensusi me kërkesa vetëm të njërës palë. Që të mbahet peng gjithçka vetëm nga formulimi për koalicionet, kjo është taktike e juaja për të çuar në pengimin e zbatimit të Kushtetutës.

Oferta jonë është të pranojmë formulën e koalicioneve sipas shembujve të vendeve evropiane me sisteme proporcionale rajonale me lista të hapura. Më pas për çështjen e listave dhe pragut hajdeni të diskutojmë. Ne i qëndrojmë propozimit tonë për listat por megjithatë hajdeni të ulemi dhe të punojmë për të gjetur kompromis. Tentativa që konsensusi të quhet imponim vetëm i njërës palë është i papranueshëm për mazhorancën”- mësohet të jetë shprehur Gjiknuri.

Deputetja Rudina Hadjari dhe deputeti Myslim Murrizi kanë shkuar në mbledhjen e Këshillit Politik krah njëri tjetrit.

Në mbledhjen e sotme do të diskutohet propozimi i opozitës jashtëparlamentare për ndryshimet në Kodin Zgjedhor, ku ajo kërkon lista 100% të hapura dhe ruajtjen e koalicioneve zgjedhore.

Ka qenë pikërisht Hajdari dhe Murrizi, ata që dje bojkotuan mbledhjen e Komisionit të Ligjeve ku pritej të votoheshin nen për nen ndryshimet.

Përpara takimit të Këshillit Politik, përfaqësuesi i PD-së Oerd Bylykbashi përsëriti edhe njëherë për mediat kërkesën e tyre për t'iu drejtuar ODIHR dhe për të marrë opinionin e tyre mbi çështjet që ndajnë palët në këshill.

"I kemi kërkuar mazhorancës që t'i drejtohemi ODIHR duke i kërkuar opinionin e tyre ekspert për çështjen që na ndan në mënyrë thelbësore. Çështjen e garimit të lirë të partive politike në koalicione siç janë sot të caktuara në kodin zgjedhor. Ka më shumë se dy javë që PS refuzon që të dërgojë kërkesën tek ODIHR  dhe kjo është shkelje e drejtëpërdrejtë e 14 janarit. Me këtë veprim po bllokon Këshillin Politik. Nëse vazhdon edhe sot atëherë dhe dëmtojnë procesin e reformës zgjedhore dhe pengojnë negociatat në BE" - tha Bylykbashi.

Vetëm pak orë përpara mbledhjes së Këshillit Politik, opozita e bashkuar i është drejtuar mazhorancës me një letër ku i kërkon të pranojë ODIHR si mekanizëm për të zgjidhur mosmarrëveshjet.

Në letër, opozita shkruan se mospranimi i ndërkombëtarëve bllokon dhe rrugën e Shqipërisë drejt BE-së.

Letra e plotë e përfaqësuesve të opozitës

Z. Gjiknuri, Këshilli Politik funksinon vetëm mbi tërësinë e rregullave të marrëveshjes politike të 14 janarit 2020 dhe mekanizmi i zgjidhjes së mosmarrëveshjeve duke iu drejtuar OSBE/ODIHR-it është rregull themelor i saj. Pa zbatimin e këtij mekanizmi nuk ka zgjidhje të pranuara siç përcakton marrëveshja dhe pa zgjidhje të pranuara nuk ka konsensus në reformën zgjedhore. Konsensusi është mekanizmi themelor i funksionimit të Këshillit Politik si instrumenti vendimarrës për çdo ndryshim të Kodit Zgjedhor.

Mesazhet e partnerëve ndërkombëtarë kanë qenë të qarta që palët në Këshill të kërkojnë konsensusin në kuadër të Këshillit Politik. Reforma zgjedhore konsensuale është një nga 15 kushtet për hapjen e negociatave për antarësim në BE. Është kërkesë e partnerëve ndërkombëtarë që me qëllim gjetjen e konsensusit në Këshill, mosdakordësia për çështjen themelore të koalicioneve zgjedhore që tashmë është shtruar publikisht dhe zyrtarisht në Këshill nga opozita, t'i dërgohet menjëherë e pa vonesë OSBE/ODIHR-it.

 Qëndrimi juaj refuzues i shprehur në të gjitha seancat e Këshillit Politik që nga data 14 shtator e së fundmi me shkresën e datës 29 shtator 2020, është bërë pengesë dhe ka bllokuar funksionimin e Këshillit Politik si dhe ka minuar zbatimin e Marrëveshjes se 14 janarit. Bllokimi nga ana juaj i funksionimit të Këshillit Politik, refuzimi për t’iu drejtuar OSBE/ODIHR-it, si dhe tentativa për ndryshimin e njëanshëm të Kodit Zgjedhor në shkelje të marrëveshjeve të 14 janarit dhe 5 qershorit, po venë në rrezik hapjen e negociatave dhe procesin e integrimit europian të Shqipërisë.

Opozita do të vazhdojë të ngulë këmbë në Këshillin Politik që rregullat e funksionimit të tij të zbatohen të plota, konsensusi të jetë mekanizmi i vetëm. Në këtë kuadër ripërsërisim kërkesën tonë që Këshilli t'i drejtohet si hap i parë, pa asnjë vonesë tjetër, OSBE/ODIHR-it. Kjo do t'i hapë rrugë shqyrtimit të çështjeve të tjera ku rëndësi ka hapja e plotë e listave të kandidatëve.