Poeti Çlirim Muça, nga Shqipëria në Itali: Kultura nuk ushqen por kuron

Poeti Çlirim Muça, nga Shqipëria në Itali: Kultura nuk ushqen por kuron

Poeti Çlirim Muça

Çlirim Muça arriti në Itali në 1991 nga Shqipëria. Ai kaloi nga Jugosllavia dhe pas një periudhe të fshehur si klandestin, ai rregulloi qëndrimin e tij dhe themeloi një shtëpi botuese, Albalibri. Pasi Çlirimi e gjen jetën e tij të lidhur me shkrimin dhe kulturën.

Për shkak të barrës tatimore ai u detyrua ta mbyllë kompaninë e tij, pra shtëpinë botuese dhe tani ai punon për 6 muaj si hotelier në Castiglionocello(në provincën e Livornos) dhe 6 muaj të tjerë si shkrimtar. Ndërsa si poet, ai është gjatë gjithë vitit.

Origjina

Ndërgjegjësimin për të qënë poet e kisha që në moshë të herët, rreth 15 vjeç, si rezultat i një pasioni të fortë për leximin, libra nga autorë dhe zhanre të ndryshëm. Në epokën komuniste, arti, kultura dhe sporti u promovuan dhe u sponsorizuan nga pushteti, veçanërisht në kontekstin e propagandës së regjimit, jo për të zhvilluar karakterin artistik të popullit apo mendimin e lirë, por për të vazhduar diktaturën.

Shumë intelektualë, artistë, poetë dhe shkrimtarë kishin përqafuar realizmin socialistdhe prodhonin vepra mediokre ose të dobëta, dhe shumë nga ato që kishin guxuar të shfaqnin talentin e tyre në kundërshtim me propogandën e diktaturës kishin përfunduar në burg ose në harresë. Që nga hapat e mi të parë unë kam qënë pjesë e kësaj kategorie të dytë.

Çlirim Muça, poet

Kur Muça vendosi të shpëtojë, situata politike ishte plot me ndryshime të mëdha dhe trazira. Perdja e hekurt ishte shembur dhe regjimet komuniste ranë.

Fjala kryesore në ato vite ishte shkatërrimi i gjurmëve të socializmit dhe të fillohej një ndryshim duke nisur që nga ekonomia e tregut. Në ato vite gjithçka ishte në krizë,çdo mbrojtje e imagjinueshme dhe ndihme për popullësinë përfundoi. Përgjigjja dhe zgjidhja e vetme ishte emigrimi, falë mesazheve nga reklamat e televizioneve, të cilat e bënin Europën një mirazh të padisponueshëm.

Çlirim Muça, poet

Arratisja nga Shqipëria dhe ardhja në Milano

Udhëtimi i emigrantit është gjithmonë një udhëtim në terrene të panjohura, në duar të njerëzve të paskrupullt. Unë zgjodha udhëtimin nëpër tokë, nese kjo mund të quhet një zgjedhje. Kam kalur male, lumenj, kam vizituar qytete. U shtrydha për të fituar dy para dhe për të vazhduar udhëtimin tim për në Itali.

Ekalova Jugosllavinë në qetësi, kam jetuar në kampe refugjatësh të improvizuara, duke shfrytëzuar depo ushtarake të braktisura. Udhëtova për në Milano për të kërkuar fatin tim, ose për të gjetur një punë dinjitoze. Sfondi im kulturor, poezia ime më ndihmoi në këtë. Poezia ka mbajtur firmën e busullës së jetës sime.

Çlirim Muça, poet

I vendosur në Milano, Çlirimi thotë se Milano është një qytet i hapur, i mirëpret të gjithë, pavarësishtse kush e qeverish qytetin. Në Milano ka kriminelë dhe njerëz të ndershëm, artist apo jo, njerëzit punojnë në këtë qytet sikur të ishte i tij, sepse Milano, është një Milano i madh.

Shtëpia botuese

Unë isha editori i një shtëpie botuese për 12 vjet, por e mbylla biznesin tim për shkak të të taksave, pasi ato ishin më të larta sesa fitimet. Por kjo nuk më pengoi që unë të mos shkruaja, vazhdoj të shkruaj, jo vetëm poezi por edhe histori e drama. Po e provoj dorën me roman dhe jam i kënaqur me rezultatin.

Sa i përket taksave, çdo euro i shpenzuar nga botuesit e vegjël duhet të konsiderohet një investim afatgjatë dhe nuk duhet të tatohet. Qeveritë tona, të dyja, të djathtat dhe të majtët, kanë vrarë dhe do të vazhdojnë të vrasin kulturën. Kriza në të cilën ne gjejmë veten nuk është vetëm ekonomike, por edhe morale dhe kulturore.

Çlirim Muça, poet

Çlirim Muça: "Ne duhet të ndryshojmë mentalitetin"

Stereotipet, natyrisht, janë kudo. Çlirim Muça në këtë pikë është i qartë:

Puna nuk ka dhe nuk do të jetë më siç e kemi të njohur, sepse elita kapitaliste kanë vendosur që, për shkak të revolucionit teknologjik, në vendet e zhvilluara, ka ndryshuar në botën e punës; sepse falë robotëve kapitalistët nuk kanë më nevojë për punë njerëzore.

Nëse duam të rifillojmë botën e punës, ne duhet të ndryshojmë mentalitetin dhe madje të synojmë. Armiku i vërtetë nuk është emigracioni, por kryeqyteti. Ne duhet të ndalojmë bombardimet dhe plaçkitjen e vendeve të varfëra, por të pasura me materiale të papërpunuara.

Çlirim Muça, poet

Integrimi? "Kemi nevojë për shtëpi të reja, çerdhe dhe më shumë mësues"

Të huajve që jetojnë në Itali duhet t'u kërkohet të mësojnë gjuhën dhe kulturën italiane; duhet t'ju mësohen të drejtat e tyre, por gjithashtu dhe të gjitha detyrat. Nëse ai kërkon shtetësi, atij duhet t'i kërkohet të mbrojë kushtetutën italiane. Vetëm në këtë mënyrë do të jetë një pasuri për të gjithë. Nëse ai do të kërkonte të zëvendësonte ligjin italian me ndonjë ligj fetar, atëherë ai do të humbiste menjëherë shtetësinë italiane dhe do të kthehej në vendin e tij, për të jetuar sipas ligjit fetar që ai kërkoi.

Integrimi i vërtetë duhet të përfshijë ndërtimin e shtëpive të reja, kopshteve të reja, shkollave të reja, më shumë edukatorë, më shumë mësues. Sot shtëpitë janë të pakta për të gjithë, madje edhe për italianët; nuk ka vende në kopshte, në klasa numri i studentëve rritet derisa nuk mund të menaxhohen më nga mësuesit.. A kërkon Evropa, Italia të marrë më shumë emigrantë? Merreni përgjegjësinë për këto shpenzime dhe investime dhe ndaluni me lëmoshat! Le të ndalemi të shikojmë në vende të tjera si pararojë të drejtësisë. Pa marrë parasysh se sa serioze janë problemet tona, ata nuk kanë lulëzuar në racizëm. Në Francë, Gjermani, Belgjikë, Holandë, ka lagje të tëra të emigrantëve myslimanë, ku edhe policia nuk mund të hyjë dhe fatkeqësisht mbizotëron fanatizmi. Për fat të mirë, kjo nuk ndodh ende me ne.

Çlirim Muça, poet

Kultura për t'u bërë "qytetarë të galaktikës"

Pra, kultura e rizbulimit bëhet thelbësore për të qenë me të vërtetë qytetarë të botës, pa paragjykime.

Qytetari i botës nuk është i mjaftueshëm për mua, dikush mund të pendohet për këtë. Do të doja të isha qytetar i galaktikës: vetëm kështu pajtohem me të gjithë. Do të doja të isha qytetar i galaktikës: vetëm kështu pajtohem me të gjithë. Në takimin me një jashtëtokësor unë do të doja të gjeja gjëra të përbashkëta nga Mozart, Leonardo, Ungaretti, të Basho, dhe për të dëgjuar atë të idhujve të qytetërimit të tij, ato që na dallojnë dhe na bashkojnë. Si mund të ndodhë kjo? Përmes kulturës, artit, shkencës, muzikës. Nëse asgjë tjetër, poezia mund të na shpëtojë nga e gjithë kjo.

Çlirim Muça, poet

Komento

KUJDES! Nuk do të publikohen komente që përmbajnë fjalë të pista, ofendime personale apo etiketime mbi baza fetare, krahinore, seksuale apo që shpërndajnë urrejtje. Në rast shkelje të rëndë të etikës, moderatorët e portalit mund të vendosin të bllokojnë autorin e komentit, të cilit do t'i ndalohet nga ai moment të komentojë te Shqiptarja.com

  • Sondazhi i ditës:
    26 Dhjetor, 08:05

    Si ka qenë për ju viti 2024?



×

Lajmi i fundit

Hetimi pasuror, kryebashkiaku i Tiranës, Erion Veliaj paraqitet në SPAK

Hetimi pasuror, kryebashkiaku i Tiranës, Erion Veliaj paraqitet në SPAK