‘Shqipëria: Cilat janë vendet që duhen vizituar në tokën e optimizmit?’! Rama publikon shkrimin e medias franceze: Turistët nga Franca u dyfishuan

Numri i turistëve francezë është dyfishuar gjatë periudhës janar-korrik krahasuar me një vit më parë. Kështu ka bërë me dije Kryeministri Edi Rama sot përmes një postimi në Facebook.  Sipas tij, në vitin 2022 Shqipëria është vizituar nga 38.915 turistë, ndërsa një vit më parë në vendin tonë kanë hyrë 19.184 francezë.

“38.915  turistë francezë e kanë vizituar Shqipërinë  nga janari në korrik, dyfish më shumë se sa vitin e kaluar 19.184. I vërtetë, plot histori, ngjyra, por mbi të gjitha informues dhe frymëzues është ky reportazh i Laurence Delpoux për lexuesit francezë. Përmes bashkëbisedimeve me aktorë të turizmit shqiptar, janë të shumta vendet dhe më të shumta arsyet të cilat renditen si domosdoshmëri për t’u vizituar, nga plazhet e jugut deri tek Përmeti e Gjirokastra. Bel article sur l’Albanie dans le journal Femina”, shkruan Rama në Facebook, duke bashkëngjitur edhe artikullin e gazetës franceze “Femina” për Shqipërinë.

Shkrimi në median franceze

Shqipëria: Cilat janë vendet që duhen vizituar në vendin e optimizmit?

E mbyllur për një kohë të gjatë, kjo tokë e vogël në Ballkan ka vuajtur aq shumë sa sot dëshiron të jetojë. Duke u nisur nga jugu, duke zbuluar natyrën e tij të vërtetë...

Nga larg, është e vërtetë, ajo ndonjëherë duket e ashpër, pak e trishtuar. Një vend i vuajtjeve, Shqipëria kaloi më shumë se dyzet vjet nën një diktaturë të egër, e cila mbolli kthetrat e saj edhe në një peizazh të mbushur me kërpudha betoni, këta bunkerë që supozohej t'i rezistonin një pushtimi… që nuk erdhi kurrë. Nga afër, ajo gëzohet. E verdhë kanarinë, jeshile mollë, rozë karamele… Tirana, kryeqyteti, ka lyer fasadat e saj të ashpra, ka lyer terminalet elektrike dhe vendkalimet e këmbësorëve.

Dhe atje është deti, ku safiri dhe smeraldi lëpijnë guralecët e bardhë, lumenjtë topaz, cirku i maleve të errëta e të gjelbra, liqenet që pasqyrojnë qiellin, shpatet e arta nën tapetin e fshesës së lulëzuar... Dhe shpina e rrumbullakët e një blloku që artistët e grafitit e kanë shndërruar në mollëkuqe. Shqipëria do të jetë ‘toka e premtuar e optimizmit’, tha në vitet 1920, Justin Godart, politikan francez.

Eraldi, udhërrëfyesi ynë, pohon  me kokë. I lindur në vitin 1990, në mes të “destalinizimit”, ai nuk e njihte “epokën”, siç thotë ai, vitet e izolimit total dhe autarkisë. Shumë i vogël gjatë "trazirave të ushqimit", ai kujton luftën civile, e cila shpërtheu pas firmave piramidale. Ai ishte 7 vjeç.

‘Hëngrëm nën tavolinë për të shmangur plumbat’, thotë ai.

Gjithçka në Shqipëri ngjall një të kaluar të rëndë, shumë të afërt. Ose shumë larg, duke filluar nga tronditja tektonike e kohëve të para, kur toka u ngrit për t'u mbjellë me një goditje sëpate midis detit Adriatik dhe Jon. Duke u nisur nga jugu, Eraldi është i etur të na zbulojë kontrastet e tij përmes një udhëtimi që, ashtu si historia këtu, mund të lërë vetëm gjurmë.

Në kohën e "Xhiros"

“Për ju, ne jemi një vend lindor? pyet i riu. Nuk do të thoshim atë për Greqinë apo Malin e Zi, që rrethojnë Shqipërinë, përballë Italisë, 70 km nga "thembra" buzë detit. Në prag të Europës, cilësuar si vend mysliman, përzien aq kisha sa minare, tempuj bektashinj sa kapela ortodokse, ndërkohë që është i mbushur me rite katolike që komunizmi nuk i ka asgjësuar?

Kanuni, një ligj mesjetar topash i krahasueshëm me hakmarrjet korsike, vazhdon në male. Kjo është padyshim pjesë e "reputacionit të keq".

Për ne, bregdeti jugor fillon këtu, 158 km me makinë nga Tirana, pasi kapërcejmë kodra të rrudhosura, me tufa në rreshta të ngushtë ullinjsh dhe drekë në restorant.

Por nëse jemi në Vlorë, është edhe për siluetën masive të gadishullit që bie në sy përballë, Karaburunit, i klasifikuar si rezervat natyror që prej vitit 2010. Një nga këto vendet që Shqipëria e mban të fshehtë, duke preferuar të mburret me hotelet e saj luksoze. Një botë tjetër. Mund të organizoni udhëtime atje nga Orikumi me mushka për të transportuar ujin shumë të pakët, në, për t'u furnizuar me varkë ose, si ne, për ta eksploruar me motobarkë.

“Gjithçka është e mundur”, siguron Eraldi, i cili njeh rrugën më të vogël ku në 30 km kreshta banojnë vetëm bletarët dhe barinjtë. Çfarë mund të mendojë Foni, i cili tre orë në këmbë nga çdo qytetërim, gjashtë muaj të vitit i kalon këtu me dhitë e tij? Ai jeton nën lisat, me pamje nga një plazh ëndrrash, Brizana, i vetëm me qentë dhe tufën e tij, kambanat e të cilëve bien nga era. Guralecët e vegjël kërcasin gjatë ankorimit. Pastaj heshtja, e thyer vetëm nga kënga e gjinkallave. Foni nuk është aty, ka shkuar ose nuk ka ardhur ende... Por, në përrua, shfaqet një krijesë, aq sa të shohë bishtin e sirenës së saj të zhduket nën valë: dy palë foka murg kanë gjetur një vend të egër këtu për t'u riprodhuar.

Fshatra simpatik

Karaburuni ka ende surpriza: shpella e katedrales së Haxhi Aliut – thuhet se ky pirat ka fshehur një thesar atje –, plazhi luksoz i Shën Janit Yani dhe taverna e tij e ndërtuar rreth një bunkeri të papërshtatshëm, atë të Zhanpovelit, ku mund të freskoheni në hijen e një kasolle të bardhë kashte… Dy çifte italiane po rrinë atje që në fillim të qershorit, dhe kaq.

“Aty gjejmë atmosferën e Italisë së të paktën tridhjetë viteve më parë”, thonë ata.

Edhe jetesa e lirë: 8-10 € për një darkë të bollshme, gjysma për një sallatë të madhe ose makarona me ushqim deti… Mund të qëndroni atje duke notuar për ditë të tëra ose duke bërë kajak në ujërat e kristalta. Ju duhet të shihni Dhërmiun, akoma më në jug, një nga njëqind fshatrat që ka përfituar nga programi "Rilindja rurale". Korsitë me kalldrëm të çojnë në tetë kisha nga dyzet që ekzistonin dikur.

Aty-këtu, nga skelat e rindërtimit varen në qafë arinj pellushi: kafshë pellushi kundër syrit të keq. Edhe Qeparoja e ngritur lart shpreson në rilindjen e saj. Ndërkohë, rrënojat e gurëzuara kanë një bukuri të çmendur. Pastaj rruga e varfër përshkon një plazh të gjatë ku lopët përtojnë përreth.  Me pamje nga Korfuzi, bregdeti i prerë alternohet mes plazheve të mbushura me njerëz në verë dhe përrenjve të fshehtë. Por mali, i kudondodhur, na thërret.

Kanione dhe burime të nxehta

Të mbjellat në tarraca mund të merren me mend fillimisht mbi një fushë të gjerë bujqësore, ku çdo shqiptar mund të dërgohej në “punë vullnetare të detyrueshme”, ironizon Eraldi. Sa më lart të ngjitet rruga, aq më të mëdha janë domatet; luleshtrydhet dhe qershitë, me një euro për kilogram. Pastaj damari blu i Vjosës, i përshkuar nga disa gomone, gjarpëron midis valëzimit të anëve me gunga. Burimet burojnë nga guri. Trofta spërkat nëpër akuariume, të shitura buzë rrugës, si ato kavanoza me mjaltë të përshkuara nga drita. Në ”Kroi i Pashait”, mëngjesi është i shijshëm: kulaç, bukë e rrumbullakët me maja dhe kos dhie i spërkatur me mjaltë sherebele.

U desh të përballeshim edhe me kanionin e Langaricës, i cili nga njëri pellg në tjetrin zhytet nën harqet e gërmuara nga përroi dhe erozioni. Gjithashtu, nën urën osmane, mund të futeni në burimet e nxehta, tre pellgje me ujë squfuri midis 26 dhe 32°C, njëra për të kuruar sëmundjet e lëkurës, tjetra sëmundjet e stomakut.

Një tokë e begatë

Ky kopsht i mrekullueshëm i jep jetë qytetit të Përmetit, ku dy miq, Odeta dhe Eftalia, përjetësojnë recetën e gjyshes për gliko, me medalje që në vitin 2008 nga marka ”Slow Food”. Nga 15 deri në 20 gra punojnë këtu, për rreth 320 euro në muaj, të zëna sot me prerjen e arrave të njoma. Çdo stinë, fshatarët depozitojnë të korrat e tyre, madje edhe lëkurën e shalqinjve. Kërcelli i qershisë ruhet dhe ofrohet për virtytet e tij diuretike. Ka kaq pak punë në fshat dhe pothuajse 15% papunësi në Shqipëri, sa të rinjtë vazhdojnë të zgjedhin mërgimin, në kërkim të një të ardhmeje më të mirë.

Ata që mbeten me shpresë, e ndonjëherë përparojnë, si Altini, i cili, e ka kthyer një bunker në një dyqan, ku shet djathin e tij. Të paktën vendi është i freskët, një trashëgimi e keqe e Musolinit – në vitin 1939, Shqipëria ishte nën zgjedhën e Italisë fashiste: “Ushqehu ose vdis…” Nëse të moshuarit e gjenin idenë me shije të keqe, të rinjve u pëlqen rima. “Nature et Nourriture” reklamon edhe fermën Grand Albanik (ferma-albanik.com), një parajsë e vogël për agroturizmin.

Në Shqipëri është gjithmonë kështu, duhet të afrohesh, ta shikosh nga afër.

K.T./Shqiptarja.com

TAG:
• edi rama
• turizem
• sezoni turistik