Si bëhet regjistrimi i mjediseve të përbashkëta në ndërtesa

Në emisionin “Këndi i Ekspertit”, në Report TV, të drejtuar nga gazetarja Valbona Mhilli, në Rubrikën “Prona Ime” ka qenë i ftuar eksperti i çështjeve të pronave Gjergji Begaj, drejtues i Studios Ligjore “Bylis”. Eksperti ynë ka folur fillimisht për mjediset e përbashkëta në ndërtesa. Begaj sqaron se çfarë është neni 52, cilat sipërfaqe konsiderohen të përbashkëta dhe si ndahet një godinë e përbashkët. Ai ka shpjeguar edhe se në cilin dokument të Kadastrës regjistrohet sipërfaqja e përbashkët, në kartelë apo në certifikatë. Më pas Gjergji Begaj u është përgjigjur pyetje që kanë mbërritur nga qytetarët live në Report TV.

Sot do të flasim për nenin 52, regjistrimi i mjediseve të përbashkëta në ndërtesa. Çfarë është neni 52? Cilat sipërfaqe konsiderohen të përbashkëta dhe ku? Si përcaktohet në m2? Si ndahet një godinë e përbashkët? Në cilin dokument të Kadastrës regjistrohet sipërfaqja e përbashkët, në kartelë apo në certifikatë?

Ne kemi folur për shumë tematika të pronave, d.m.th. është i pafund sistemimi, është një oqean i tërë. Sot kemi zgjedhur një temë me shumë rëndësi për të gjithë qytetarët, sidomos për ata që kanë blerë apartamente, e theksoj këtë, pas viteve 1991-1992, sepse në këtë kohë ka filluar edhe regjistrimi i ambienteve të përbashkëta.

Çfarë do të thotë kjo?

Këtë e trajton neni 52 i Ligjit të ri të Kadastrës. D.m.th. ashtu siç merr certifikatën për një apartament, normalisht regjistrohet edhe ambienti i përbashkët, që është pronë e jotja, por ti nuk mund ta përdorësh këtë ose të vësh veton, pasi kjo pronë përdoret nga të gjithë banorët. Më konkretisht këto janë sheshpushimet e pallateve, d.m.th. kafazi i shkallëve, ku në një shkallë mund të banojnë 3-4 hyrje dhe kjo sipërfaqe e përbashkët, që quhet sheshpushim, kafazi i shkallëve dhe ashensori, përpjesëtohet në raport me sipërfaqen e apartamentit që banori ka. Kjo bëhet normalisht me anën e një formule dhe ai që ka më shumë sipërfaqe apartamenti merr më shumë sipërfaqe të përbashkët. Por edhe këtë e paguan, e merr si pronë.

Regjistrohet në certifikatë apo në kartelë?

Jo. Kjo regjistrohet në një shënim të veçantë të kartelës. Në certifikatë regjistrohet sipërfaqja e banimit. Po marrim një shembull konkret: në rast se ti ke blerë një apartament në kontratën paraprake nga firma ndërtuese, po themi, 115 m2, nga këto 100 m2 është apartamenti i banimit dhe 15 m2 janë sipërfaqe e përbashkët dhe kjo regjistrohet në kartelë, rri e përhershme e regjistruar në kartelë. Është e jotja por ti nuk mund ta përdorësh. Ajo përdoret në mënyrë të përgjithshme, pra e përdorin të gjithë banorët këtë sipërfaqe.

Si përcaktohet në m2?

Kjo është në raport me ndërtesën, d.m.th. mund të kemi një pallat me sipërfaqe 300 m2, që mund të ndahet në apartamente 2 + 1 dhe 1 + 1. Në ndarjen e apartamenteve përcaktohet, me anën e një formule, sipas së cilës ata banorë që kanë më shumë sipërfaqe banimi në apartamentet e tyre, marrin më shumë sipërfaqe të përbashkët.

Jam nga Dibra. Dokumentet i kemi bërë një herë, tapinë e shtëpisë e kemi dhe tani na thonë që dokumentet janë false. Të gjitha shpenzimet i kemi paguar. Duhet të dorëzojmë përsëri dokumentet në zyrat e Bashkisë, pra duhet të paguajmë përsëri. Çfarë do të thotë kjo?

Ne po shpjegojmë ligjet e legjislacionit shqiptar, të cilat veprojnë në territorin e Republikës së Shqipërisë. Në rast se zotërisë i ka dalë një problem, i cili ka të bëjë me falsifikimin e dokumenteve, ka një organ të posaçëm që është Prokuroria, e cila ka ekspertët e saj për të bërë verifikimet e duhura. Nëse zotëria e disponon faturën origjinale e cila vërteton pagesën që ka bërë në bankë për truallin, nuk ka përse të shqetësohet. Në rast se ka abuzime ndaj institucionit, duhet denoncuar. Pra, ta sqarojmë edhe një herë. Zotërisë dokumentin ia ka lëshuar institucioni dhe në qoftë se tani nuk ia njohin këtë dokument me pretendimin se ai është i falsifikuar, atëherë dikush duhet të mbajë përgjegjësi, pra personi apo institucioni që e ka lëshuar dokumentin. Pra, rasti duhet denoncuar në Prokurori që të bëhen verifikimet e duhura dhe të nxirret përgjegjësi. Jo është e vetmja rrugë. Nëse nuk e denoncon, problemi nuk mund të zgjidhet. Ose le t’i drejtohet Gjykatës së Shkallës së Parë. Të zbulohet personi që ka bërë falsifikimin dhe të mbajë përgjegjësi sipas ligjit shqiptar.

Jam nga Fieri. A duhet të bëj sërish pagesën për rilevimin e tokës? E kam bërë në vitin 2017, kam paguar 320 mijë lekë. Ka kaluar afati. Tani që duhet të bëj sërish dokumentet, duhet të paguaj prapë?

Zonja ka bërë planet e rilevimit, me sa kuptova në një studio private dhe ka bërë edhe një pagesë të caktuar te topografi apo te studio topografike, ku ka bërë edhe planin e rilevimit. Unë i them që ajo nuk duhet të paguajë përsëri, por duhet të shkojë sërish tek ajo studio ku ka bërë fillimisht dokumentin. Studioja ka të drejtën që të bëjë edhe një herë verifikimin e dokumentit me terrenin sepse mund të ndodhin ndryshime në kufi. Pra dokumenti duhet rifreskuar. Pas verifikimit ndoshta zonja mund të paguajë ndonjë tarifë minimale për rifreskimin e dokumentit. Por gjithnjë te studioja ku ka bërë planin e rilevimit në fillim. Një pjesë të planeve të rilevimit i kanë marrë edhe qendrat administrative, të cilat mund t’i verifikojnë dhe mund t’i konfirmojnë. Pra mund të veprohet edhe te shteti edhe te privati. Kështu që zonja mund të interesohet edhe te qendra e saj administrative.

Flas nga Vlora. Jam një pensioniste. Para 2 vitesh i kam shkruar Kryeministrit për problemin e legalizimit të banesës. Më ka ndihmuar dhe brenda 25 ditëve më është bërë legalizimi dhe kam marrë lejen e legalizimit për tokën që më caktuan dhe kam paguar edhe lekët sipas vlerës që më caktoi shteti. Pas 2 vitesh kam marrë certifikatën e pronësisë vetëm për objektin e ndërtuar, jo për truallin prej 335 m2, për të cilin kam paguar lekët, por për 71 m2 që kam gjysmë objekti të ndërtuar. Kam shkuar shpeh për t’u interesuar dhe gjithnjë më thonë që duhet të pres, ndërkohë që fqinji im përballë e ka marrë menjëherë certifikatën e pronësisë për tokën, sapo ka paguar lekët. Më thanë që deri në muajin janar 2019 do të zgjidhej ky problem. Tani jemi në qershor dhe nuk më kanë kthyer ende asnjë përgjigje.

Kemi të bëjmë me VKM-në për truallin. Zonja thotë që fqinji i saj e ka marrë shumë shpejt certifikatën e pronësisë për truallin. Kjo ndodh sepse në verifikimin e titujve të pronësisë, kemi raste kur trualli del në kartelë shtet, në gjendjen juridike, dhe kalimi bëhet i menjëhershëm. Paguhet fatura në bankë, siç e ka paguar edhe zonja dhe kemi të bëjmë me shtetin. Por kemi edhe rastin tjetër, kur trualli del me pronar të vjetër, që e ka regjistruar këtë truall nga Komisioni i Kthimit të Pronave i atëhershëm ose i tanishëm. Në këtë rast sektori i Kadastrës duhet që të bëjë shpronësimin e pronarit të mëparshëm të këtij trualli dhe pastaj ky truall t’i kalojë pronares së re, pra zonjës. Unë mendoj që ky është problemi në rastin e zonjës, pra trualli rezulton me pronar të vjetër, që duhet shpronësuar. Pra, fillimisht i kalojnë lekët në llogari pronarit të vjetër dhe pastaj çlirohet prona dhe i kalon zonjës në pronësi. Pra në këtë rast duhet pritur që të dalë VKM-ja. Por problem tjetër është edhe problemi hartografik. Pra shumë zona po futen në sistem dhe duhet bërë pastrimi i zonës që të dihet se si është trualli, me pronar, është shtet apo me pronar të pavërtetuar. Pra, kalohet në disa etapa, kështu që mendoj se është një nga këto probleme. Zonja duhet të vazhdojë të interesohet dhe të dijë nëse trualli ka pasur pronar të vjetër apo jo. Nëse ka pasur, atëherë duhet të presë shpronësimin e pronarit të vjetër. Nëse nuk ka pasur pronar të vjetër atëherë duhet të këmbëngulë pranë institucionit, që trualli t’i kalojë asaj në pronësi.

Jam nga Përmeti. Kam marrë tokat sipas Ligjit 7501. Disa parcela i ka marrë Agjencia e Trajtimit të Pronave. Kam bërë ankesë në këtë agjenci, por nuk më kthejnë përgjigje. Si duhet të veproj që këto toka t’i kaloj në pronësinë time?

Ligjin nr. 7501 e kemi trajtuar më gjatë se çdo problem tjetër. Një pjesë e qytetarëve apo e fermerëve që nuk i kanë regjistruar tokat që në fillim, d.m.th. AMTP-të që kanë marrë me këtë ligj. Nga vendimet që janë marrë nga Këshilli i Ministrave, një pjesë i kanë kaluar Agjencisë së Trajtimit të Pronave për kompensim të ish-pronarëve. Pra, duke e lënë pas dore regjistrimin e tokës, gjithashtu edhe mospërdorimi i kësaj toke ka sjellë si pasojë kalimin e këtyre tokave në Agjencinë e Trajtimit të Pronave. Zotëria nuk e ka regjistruar AMTP-në që ka marrë në bazë të Ligjit 7501 dhe të merrte edhe certifikatën e pronësisë. Ajo që ka ikur nuk kthehet më. Ato i kanë kaluar shtetit. Zotëria duhet të vazhdojë procesin e regjistrimit nëse i ka mbetur ndonjë parcelë në përdorim dhe e hapur në kartelën e tij.

 

/b.ha./Shqiptarja.com

TAG:
• banesa
• kendi i ekspertit