Anulimi i zgjedhjeve, në asnjë pikë të kushtetutës! Argumentet e PS pse 'zhdekretimi' është nul

Vendimi i presidentit Ilir Meta për zhdekretimin e 30 qershorit si datë për zgjedhjet vendore duket se e ka shtuar më tepër krizën institucionale se sa i dha zgjidhje ngërçit politik. Akti për anulimin e zgjedhjeve nuk është i parashikuar në Kushtetutë e për pasojë cilësohet një akt nul nga juristët e Partisë Socialiste por edhe nga një pjesë e konstitucionalistëve. Për përcaktimin e datës së zgjedhjeve, Kushtetuta ka vetëm një parashikim në nenin 92 pika “gj”, ku thuhet se Presidenti “cakton datën e zgjedhjeve për Kuvendin, për organet e pushtetit vendor dhe për zhvillimin e referendumeve”. Ndërsa për anulimin e datës së zgjedhjeve apo shtyrjen e tyre nuk ka asnjë parashikim.

Një situatë e ngjashme ndodhi edhe në vitin 2017 kur ish-Presidenti Bujar Nishani, shtyu datën e zgjedhjeve në Kavajë dhe zgjedhjet e përgjithshme për një javë, më datë 25 qershor. Por ndryshe nga atëherë kur vendimi u mor pas marrëveshjes së 17 majit mes dy forca politike kryesore, tani Meta e ka vendosur vetë pa konsultuar të paktën zyrtarisht me asnjë parti politike.

Edhe ne 2017 presidenti Bujari Nishani e argumentonte vendimin e tij në bazë të nenin 92 të Kushtetutës si dhe të nenit 9 te “Kodi Zgjedhor i Republikës së Shqipërisë” që nuk parashikojnë shtyrje apo anulim të datës së zgjedhjeve, por vetëm caktim date.  

Shumë konstitucionalist shprehin shqetësimin se kjo krizë mund të pasojë rrezikun e një krize më të madhe institucionale. Ka interpretime të ndryshme ligjore edhe sa i përket përfundimit të mandatit të kryebashkiakvë dhe Këshillave Bashkiakë.

Kodi Zgjedhor, i cili prevalon mbi ligjet në nenin 10, pika 2 parashikon që: “Mandati i organeve të qeverisjes vendore mbaron në të njëjtën datë të të njëjtit muaj të vitit të katërt pas datës së shpalljes me vendim të KQZ-së në shkallë vendi të rezultateve të zgjedhjeve për organet e qeverisjes vendore”.

Nëse do të marrim këtë parashikim dhe një shembull, del që KQZ ka shpallur fitues Erion Veliajn më datë 8 Korrik të 2015, ndërsa në datë 10 Gusht ka shpallur rezultatin në shkallë vendi duke i dhënë kështu edhe mandatin Veliajt. Pra sipas këtij parashikimi të Kodit, mandati i Veliajt në krye të Bashkisë së Tiranës dhe i Këshillit Bashkiak përfundon në datë 10 gusht.

Sa i përket mandatit, juristë të ndryshëm bëjnë interpretime të ndryshme duke iu referuar ligjeve të tjera.

Ligji për qeverisjen vendore, në nenin 60 pika 4 parashikon që: “Ushtrimi i mandatit të kryetarit të bashkisë fillon në çastin kur bën betimin dhe përfundon kur bën betimin kryetari pasardhës”. Ndërsa në nenin 53, pika 1 për funksionimin e Këshillit Bashkiak theksohet se: “Këshilli bashkiak ushtron funksionet e tij nga data e konstituimit, sipas nenit 48, të këtij ligji, deri në krijimin e këshillit të ri pasardhës”. Pra në këtë linjë argumentimi, kryetarët e Bashkive dhe Këshillat Bashkiakë vijojnë funksionimin deri në zgjedhjen e organeve të reja të qeverisjes vendore.

Tashmë mbetet vetëm për tu parë se cili do të jetë argument i Presidentit për anulimin e datës së zgjedhjeve, pasi edhe në këtë pikë, konstitucionalistët ndahen, për faktin se pluralizmi politik dhe mospjesëmarrja e opozitës në zgjedhje nuk është argument, pasi pluralizmi politik është i garantuar dhe me mospengimin e opozitës për tu bërë pjesë e zgjedhjeve, ndërsa cenimi i sigurisë kombëtare do të sillte nevojën dhe detyrimin për thirrjen e Këshillit të Sigurisë Kombëtare.

Një tjetër interpretim është se bazuar në Kodin e Procedurës Administrative, vendimi i presidenti meta është plotësisht i pavlefshëm.

“Neni 108 i Kodit te Procedurës Administrative vlerëson si akte absolutisht të pavlefshme aktet e nxjerra në kundërshtim me kompetencat e parashikuara. Dhe jo vetëm kaq, por vlerëson si të dënueshëm ekzekutimit e një akti të tillë nga personat qe marrin dijeni mbi të.

Teksa zhdekretimi i Presidentit Meta është bërë fakt, tashmë mund te ketë edhe një tjetër etapë për të vendosur nëse zgjedhjet e 30 qershorit do të anulohen apo do të vazhdohet drejt kësaj date. Dekreti i Presidentit duhet të merret në shqyrtim nga KQZ, i cili është institucioni që administron zgjedhjet. KQZ, si institucion vendimmarrës kolegjial duhet të hedhë në votim dhe të vendos nëse zhdekretimi i Metës është akt i pavlefshëm si një komisionin Kolegjial duhet të hedhë në votë dhe të pranojë ose jo këtë dekret. Ndërkohë Partia Socialiste ka vazhduar edhe sot fushatën zgjedhore.

G.M./r.k./Shqiptarja.com
Komento

KUJDES! Nuk do të publikohen komente që përmbajnë fjalë të pista, ofendime personale apo etiketime mbi baza fetare, krahinore, seksuale apo që shpërndajnë urrejtje. Në rast shkelje të rëndë të etikës, moderatorët e portalit mund të vendosin të bllokojnë autorin e komentit, të cilit do t'i ndalohet nga ai moment të komentojë te Shqiptarja.com

  • Sondazhi i ditës:
    27 Nëntor, 11:43

    Si e vlerësoni vendimin e GJKKO që liroi Berishën nga arresti shtëpiak?



×

Lajmi i fundit

Ja pse 'lirimi' i Sali Berishës i gëzoi të gjithë

Ja pse 'lirimi' i Sali Berishës i gëzoi të gjithë