Agron Hysenlliu për Report TV: Siguria e ndërtesave do testohet me ‘tërmete artificiale’! S’ka bilanc për 21 shtatorin, akt-ekspertizat i 'hodhi' poshtë 26 nëntori

Në qytetin e Durrësit sipas drejtorit të Institutit mund të ndërtohet, vetëm nëse plotësohen disa kritere bazë.

“Qyteti i Durrësit nuk ka problematikë sa ndërtohet por se si ndërtohet. Cilat janë kostot e ndërtimit a janë ndërtuar brenda parametrave dhe eurokodeve, nëse zbatohen këto unë si inxhinier nuk shikojnë asnjë problematikë”, u shpreh Hysenlliu.

Drejtori ka shpjeguar edhe teknikën që po përdoret për të shembur pallatin 13 katesh në Durrës. Pallati rezistoi edhe pas 12 shpërthimesh të njëpasnjëshme, pasi nuk ka pasur dëmtime në strukturë por ka dalë nga objekti.

“Në inxhinieri ka dy lloj konceptesh që kemi ne soliditet dhe qëndrueshmëri. Soliditeti ka të bëjë me aftësinë mbajtëse të objektit materiali mund të mos jetë dëmtuar fare ndërsa qëndrueshmëria ka të bëjë me formën. Nëse një objekt është i inklinuar ose nga Kulla e Pizës ai rrezikon të përmbyset dhe të mos të prishet asnjë kolonë e tij. Por kjo të jep përsëri dëmtime  në këtë koncept ne jemi të detyruar që objektin ta shkatërrojmë.  Pallati në Durrës ka pasur një inklinim dalje nga objekti i vet janë bërë matjet dhe kemi rënë dakord që objekti të shembet”, deklaroi drejtori.

Pas tërmeteve të vitit të kaluar Drejtori i Institutit të Ndërtimit thotë se ka pasur një bum kërkesash nga bashkitë për të bërë ekspertiza në banesa. Sipas tij nuk mund të kontrollohet i gjithë territori por Zyrat e urbanistikës nëpër Bashki të dalin në terren dhe të bëjnë pasaportizimin e të gjitha objekteve sa është vjetërsia dhe cilat janë rrezikshmëria e tyre.

“Problematika e kontrollit të objekteve në konceptin tim si inxhinier është kryesisht në bashkitë. Zyrat e urbanistikës nuk duhet të jenë zyra vetëm për dhënie lejesh, por të kontrollit periodik në terren. Zyrat e urbanistikës shkojnë kontrollojnë dhe kur shikojnë që nuk janë të specializuara I ndërtohen institutit të ndërtimit. Zyrat e urbanistikës kanë për detyrë kontrollin dhe evidentimin dhe njëkohësisht pasaportizimin e të gjitha objekteve sa është vjetërsia dhe cilat janë rrezikshmëria e tyre. Instituti i Ndërtimit ndërhyn vetëm në ato vende ku e kërkojnë bashkitë dhe që kërkojnë një vlerësim të specializuar", tha Hysenlliu.

A ka pasur kërkesa për kontrolle?

"Në kërkesat për kontrollin e banesave e kemi pasur që përpara miratimit të ligjit, por tani pas tërmetit po kërkojnë të gjitha bashkitë dhe persona privat që t’ju bëhet akt ekspertiza e thelluar e objektit po është një pamundësi e madhe që ne të operojmë në të gjithë territorin, por duhet të bëhet seleksionimi i vjetërsisë së objektit, shkallës së dëmtimit dhe ndërhyrjeve që janë kryer në objekt”, thotë ai.

Sa i takon tërmetit të 26 nëntorit Hysenlliu thotë se ai ishte një shkollë fillimisht për inxhinierët e ndërtimeve.

“Në tërmetin e 26 nëntorit kam parë çudira nga më të ndryshmet. Katet shtesë dhe devijimet janë minimale aty ka shkelje urbanistike. Por ka edhe shkelje konstruktive janë vendosur shinat. Për të krijuar ambiente në ballkone që ka prishur punën e objektit, çarje të themeleve në pjesën fundore. Ka qenë shkollë e madhe edhe për inxhinierët, këto ndërhyrje janë bërë nëpër pallate nga njerëz të paautorizuar. Duhet të ndërgjegjësohen zyrat e urbanistikës, dhe ti jepet rëndësi kontrollit në territor”, pohon për Report TV drejtori i Institutit të Ndërtimit.

Tërmeti i 26 nëntori i vitit 2019 me magnitudë 6.3 ballë do të mbahet mend si një ditë e rëndë për shqiptarët, pasi shkaktoi 51 viktima, plagosi 900 të tjerë, si dhe zhvendosi nga banesat e dëmtuara rreth 17 mijë njerëz. Në total prej kësaj katastrofe natyrore u prekën 202.291 persona në 11 njësi të qeverisjes vendore.

Hysenlliu ka shpjeguar për Report TV metodën që do të ndiqet për kontrollin teknik të banesave.

“Instituti ka marrë një nismë të madhe duke nënshkruar një kontratë me një firmë italiane dhe universitetin politikenik të Milanos dhe po çojmë 12 persona për specializim që do të kryejnë provat me “oushilim” që e quajmë ne, prova që janë ndërhyrje të reja që kryhen në të gjithë botën pasi nuk janë prova pa shkatërrim.  Provat pa shkatërrim kërkojnë kohëzgjatje dhe mund të zgjasë deri në 1 vit e gjysmë. Ndërsa provat me “oushilim” zgjat 1 deri në 3 ditë”, thotë ai.

Janë 700 mijë banesa që do ti nënshtrohen kontrollit, dhe procesi do të përfundojë brenda 18 muajsh.

“Kjo konsiston që aparaturat që janë sot moderne stimulojnë një tërmet duke vendosur sensorët përkatës në të gjithë objektin dhe stimulohet tërmeti për të parë se ku objekti I ka problemet më të mëdha. Vetë kompjuterët që kanë këto makineri japin performancën, kapacitetet mbajtëse të objektit dhe në këtë drejtim japin nëse mund të riparohet apo jo ky objekt", u shpreh Hysenlliu.

Do bëhet në objektet e ndërtuara?

"Ne kemi ngritur grupin do trajnohet 10 ditë në Milano. Sapo të trajnohen do të certifikohen në MCE do të blihen makineritë dhe besoj në shkurt ne do të kemi gati këtë lloj shërbimi për qytetarët dhe 700 mijë banesa në vend ne mund ta kryejmë për 1 vit ose 1 vit e gjysmë. Ndërsa me metodën klasike mund të na duhen 10 ose 15 vjet.  Edhe kontrolli që iu duhet bërë objekteve të reja përsa i përket betoneve deri në vepër”, shpjegon Hysenlliu.