Një nga politikat e shtetit shqiptar në vitet 30-të kur bëhej numërimi i popullsisë ishte shqiptarizimi i patronimeve (mbiemrave).
Në fakt procesi i purifikimit të mbiemrave të shqiptarëve kishte filluar që në periudhën e pushtimit austro-hungarez në vitet e Luftës së Parë Botërore. Në planet e saj afatgjata Vjenës i interesonte ekzistenca e faktorit shqiptar në Ballkan si barrierë e invazionit sllav. Prandaj gjatë regjistrimit që administrata ushtarake austro-hungareze i bëri popullsisë në vitin 1918 hoqi nga mbiemrat e nënshtetasve shqiptarë prapashtesat “iq, viç, ev, os, is, dhis, aqi, ev, of”. Ky kriter u ndoq edhe nga shteti shqiptar.
Kështu, në një qarkore të 4 prillit 1934, që zëvendësministri i Punëve të Brendshme Rauf Fico i drejtoi të gjitha prefekturave urdhëroi që, për arsye se këto prapashtesa të cilat nuk përkonin me etimologjinë e emrave dhe mbiemrave në gjuhën shqipe dhe me rregullat e saj gramatikore, të ndiqeshin disa kritere.
Me rastin e regjistrimit të përgjithshëm të popullsisë, tu komunikohej të gjithë nënpunësve që ishin ngarkuar me këtë detyrë që nënshtetasit shqiptarë që mbanin akoma mbiemrat me prapashtesat e mësipërme t`i ndërronin ato me prapashtesat “aj, i, a”, për shembull “Dervishoviç-Dervishaj”, “Staniç-Stani”, “Miltiadhu-Miltaj”, “Koliqi-Kolaj”, “Belkof-Belkaj”, “Dimitriadhi-Dimitraj”, “Kristoforidhi-Kristofori”, “Andriev-Andrea”, “Llukaçevi-Llukaçaj”, “Osmanagiq-Osmanaj”, “Lazarides-Lazarej”, “Buliqi-Bulaj”, “”Sukniqi-Sukaj”, “Mandiqi-Mandia”, “Pappas-Papa”, “Stavropullos-Stavraj” etj.
Nënpunësit e administratës shqiptare, tani e tutje, duhej të kishin kujdes që gjatë lëshimit të pasaportave, letër-njoftimeve, akt-lindjeve, akt-vdekjeve, dëshmive të martesave dhe të çdo akti tjetër, të mos i shkruanin mbiemrat e nënshtesave me prapashtesat e përmendura. Kjo procedurë duhej ndjekur edhe në rastet e përpilimit të dokumentacionit shtetëror dhe atij privat, siç ishin marrëveshjet kontraktuale etj. Zyrat e shtetit nuk duhej të pranonin asnjë lutje apo shkresë e cila mbarte mbiemra të kësaj natyre. Për zbatimin e kësaj qarkoreje duhej të vendoseshin në dijeni pleqësitë e lagjeve dhe fshatrave si dhe zyrat noteriale ku qarkullonte një sasi e konsiderueshme dokumentacioni. Por me rëndësi ishte pika e cila theksonte se këto kritere duhej të ndiqeshin edhe nga institucionet arsiomore, të cilat nuk duhej të regjistronin asnjë nxënës me mbiemra që binin ndesh me këtë politikë.
Këtu nuk bënin përjashtim as nënpunësit të cilat më shumë se askush tjetër duhej të mernin masa për ndryshimin e mbiemrave të tyre.
Një aspekt tjetër i kësaj politike ishte edhe shqiptarizimi i emrave të hoteleve, kafeneve, dyqaneve, magazinave, kompanive private etj që mbanin tabela ose reklama me prapashtesat “iç, viç, is, dhis, pullos, aqi, ev, of etj”, të cilat duhej të ndryshoheshin me emra që mbaronin me “aj, i, a”.
Politika të ngjashme si shteti shqiptar në vitet 20-30-të ndoqën të gjitha shtetet e sapo krijuara. Qëllimi kryesor i tyre ishte homogjenizimi dhe rritja e kohezionit kombëtar.
Komente
Lajme të tjera
-
A ka pasur lobe shqiptare në Perandorinë Osmane?
14 Prill, 20:23
-
Hasan Bello: Letër e hapur kryeministrit të Kosovës, Shkëlqesis së Tij, z.Albin Kurti
7 Prill, 18:00
-
Sa xhami, mesxhide dhe teqe kishte Shqipëria në vitin 1932?
17 Mars, 09:50
-
Hoxhë Hasan Tahsini për gjuhën shqipe dhe për krijimin e një gjuhë të përbashkët botërore para se të shpikej Esperanto
10 Mars, 10:07
-
Biblioteka e Preng Bib Dodës
3 Mars, 19:54
-
Hasan Bello: Si e organizoi Serbia vrasjen e Haxhi Zekës në vitin 1902
11 Shkurt, 09:55
-
Hasan Bello: Ligji mbi vagabondat i vitit 1922
4 Shkurt, 09:58
-
Hasan Bello: Si dështoi komploti i organizuar nga Ismail Qemali për të rrëzuar sulltan Abdylhamidin II
26 Nëntor 2023, 11:58
-
Emisionet në gjuhën shqipe të “Radio Beogradit” në vitin 1936
19 Nëntor 2023, 12:09 -
Hasan Bello: Plani i Esat Toptanit për krijimin e një kompanie koncensionare për ndriçimin e Shkodrës
29 Tetor 2023, 09:32
-
Hasan Bello: Si e pengoi shteti shqiptar hapjen e bankës jugosllave në Shkodër në vitin 1923
15 Tetor 2023, 11:08
-
Hasan Bello: Joseph Cowen, deputeti që përkrahu çështjen shqiptare në parlamentin anglez
8 Tetor 2023, 16:32
Shume mbiemta te huaj u zevendesuan me mbiemra shiptare disa here per tu njesuar me shqiptare apo nga frika e ndonje hakmarrje te mundshme , duke ndryshuar edhe banimin .
Përgjigju