-
'Të rënët e Luftës II Botërore pa dallim kombësie, feje, krahine, ideje'! Rama: Unë dhe qeveria nuk kemi interes të ndërhyjmë në punët e historianëve
Në aktivitetin e organizuar në COD, në kryeministri, mori pjesë edhe Kryeministri Edi Rama i cili përshëndeti aktivitetin, duke kujtuar se fakte të tilla dhe kërkimet historike i japin historisë një përmasë përtej atyre fakteve që kemi trashëguar nga një tjetër regjim. Rama shprehu bindjen se historianët e angazhuar në studimin e Luftës së Dytë Botërore, do nxjerrin një produkt relativisht objektiv, të distancuar nga emocionet dhe prirjet individuale.
29 Nëntor, 14:02 -
Hasan Bello: Pse Sigurimi i Shtetit ka qenë 'filial' i KGB-së
Nga indiciet që kemi rezulton se Sigurimi i Shtetit pavarësisht emërtimit dhe strukturës që ka pasur është krijuar që në vitet e luftës. Pas 1944 me ndihmën e këshilltarëve dhe organizatorëve jugosllavë, të cilët u atashuan në çdo institucion të administratës shqiptare, u krijua Drejtoria e Mbrojtjes së Popullit.
12 Maj, 15:04 -
A ka pasur lobe shqiptare në Perandorinë Osmane?
Për periudhën klasike të shtetit osman (vitet 1300-1600), është e vështirë të nxirren konkluzione të sakta. Kjo për shkak të studimeve të pakta mbi lidhjet që ekzistonin ndërmjet drejtuesve të perandorisë me vendin e tyre të origjinës.
14 Prill, 20:28 -
-
Sa xhami, mesxhide dhe teqe kishte Shqipëria në vitin 1932?
Procesi i invetarizimit të xhamive, teqeve dhe mesxhideve u krye brenda një kohë të shkurtër. Ai u realizua nëpërmjet myftinive, që raportuan numrin e tyre për çdo fshat dhe qytet të Shqipërisë. Sipas një relacioni që Kryesia e Komunitetit Mysliman i dërgoi Ministrisë së Drejtësisë, e cila kishte nën varësi të gjitha komunitetet fetare, në territorin e shtetit shqiptar kishte 984 xhami, 185 teqe dhe 58 mesxhide
17 Mars, 09:53 -
Hoxhë Hasan Tahsini për gjuhën shqipe dhe për krijimin e një gjuhë të përbashkët botërore para se të shpikej Esperanto
Hoxhë Hasan Tahsini ishte intelektual aktiv. Ai ishte drejtuesi i lobit shqiptar në Stamboll, i cili duke nisur nga viti 1867 përpiqej për shkrimin e gjuhës shqipe dhe mbrojtjen e interesave kombëtare.
10 Mars, 10:13 -
-
-
-
Hasan Bello: Si dështoi komploti i organizuar nga Ismail Qemali për të rrëzuar sulltan Abdylhamidin II
Në janar të vitit 1901 kundërshtarët politikë të Abdylhamidit II, duke përfshirë dhëndërrin dhe dy nipat e tij, Princ Sabahedinin dhe Lutfullahun filluan përpjekjet për organizimin e një kongresi, i cili kishte si qëllim bashkimin e të gjith lëvizjes xhonturke. Ftesën për të marë pjesë në këtë kongres, Ismail Qemali e kushtëzoi me të drejtën e përfaqësimit të të gjitha kombësive dhe që të mereshin në konsideratë kërkesat e tyre.
26 Nëntor 2023, 12:05 -
Emisionet në gjuhën shqipe të “Radio Beogradit” në vitin 1936
Emisionet në fjalë kishin si qëllim të informonin dëgjuesit shqiptar mbi politikën e qeverisë jugosllave; qëndrimin e saj ndaj zhvillimeve ndërkombëtare, të cilat ashpërsoheshin nga dita në ditë dhe për të shtrirë influencën e saj te popullsia shqiptare
19 Nëntor 2023, 12:11 -
Hasan Bello: Plani i Esat Toptanit për krijimin e një kompanie koncensionare për ndriçimin e Shkodrës
Në vitin 1847, periudhë e cila përkon me reformat e Tanzimatit ndriçimi i rrugëve kryesore u sanksinua me ligj. Kjo lidhej jo vetëm me kontrollin dhe sigurinë e qendrave urbane, por mbi të gjitha me emancipimin e popullsisë
29 Tetor 2023, 09:38 -
Hasan Bello: Si e pengoi shteti shqiptar hapjen e bankës jugosllave në Shkodër në vitin 1923
Më 5 janar 1923, prefekti i Shkodrës Rauf Fico informonte Ministrinë e Brendshme se, nënshtetasi jugosllav Pashko Kraja kishte mbërritur nga Cetina për të hapur një filial me emrin “Harvatska-Jugosllavenska-Albanska-Banka”
15 Tetor 2023, 11:10 -
Hasan Bello: Joseph Cowen, deputeti që përkrahu çështjen shqiptare në parlamentin anglez
Rrethanat e vështira që u krijuan pas Kongresit të Berlinit dhe Shën Stefanit (1878) ku një pjesë e trojeve shqiptare u jepeshin shteteve ballkanike, i shtyu shqiptarët drejt një qëndrese të armatosur, e cila gjeti shprehje me Lidhjen Shqiptare të Prizrenit. Përpjekjet e kësaj organizate, veç ngadalësimit të këtij gjymtimi, sollën si rezultat edhe faktorizimin e çështjes shqiptare në arenën ndërkombëtare.
8 Tetor 2023, 16:34 -
-
Rregullorja e parë e biçikletave në Shqipëri e përpiluar nga prefekti i Korçës, shkodrani Hil Mosi në vitin 1926
Një nga personalitetet e njohura të administratës shqiptare është Hil Mosi (1883-1933). Mësimet e para ai i mori në shkollën teknike italiane dhe në kolegjin e jezuitëve në Shkodër, për t`i vijuar më pas në Klagenfurt të Austrisë. Që në këtë periudhë ai do të angazhohet në Lëvizjen Kombëtare, duke dhënë një kontribut të rëndësishëm si publicist dhe organizator i klubeve studentore.
17 Shtator 2023, 22:24 -
Hasan Bello: A ka pasur gisht Serbia në vrasjen e Avni Rustemit?
Në një dokument të zbulimit sovjetik për “Komitetin e Kosovës” dhe ngjarjet politike në Shqipëri në vitin 1924, për vrasjen e Avni Rustemit shkruhet: “Kah mesi i këtij prilli, Avni Rustemi u plagos rëndë dhe tashmë ka vdekur. Nuk mund të anashkalohet fakti se vrasja e tij qe inspiruar nga agjentura serbe në Shqipëri.”
10 Shtator 2023, 11:16 -
Hasan Bello: Lëvizja e Fierit 1935, si dështoi një kombinacion agjenturor për grusht shteti
Në historinë moderne të shtetit shqiptar janë realizuar disa grushte shteti. Por skenari më perfekt është Lëvizja e Fierit në vitin 1935. Kjo për shkak të faktorëve të brendshëm dhe të jashtëm të cilët e organizuan.
3 Shtator 2023, 11:14 -
-
Përse Shqipëria ishte vendi i fundit që u shkëput nga Perandoria Osmane?
Në vitin 1711, Pjetri i Madh i Rusisë i drejtoi popujve sllavë të Serbisë, Sllovenisë, Kroacisë, Maqedonisë, Bosnjes, Hercegovinës dhe Malit të Zi një thirrje për t`u bashkuar në një luftë të përbashkët kombëtare dhe fetare për çlirimin e të krishterëve ortodoksë dhe popujve sllavishtfolës nga “zgjedha e paganëve dhe otomanëve”
30 Korrik 2023, 17:57 -
Riorganizimi i sistemit gjyqësor në vitin 1925
Ndryshimi i formës së regjimit dhe rrethanat e reja që u krijuan brenda vendit shtruan nevojën e rishikimit të legjislacionit mbi organizimin e gjykatave. Ligji për riorganizimin e gjykatave e të drejtësisë kaloi nëpërmjet një procesi të gjatë konsultimesh dhe diskutimesh nga specialistët më të mirë që kishte vendi, si dhe nëpër të gjitha hallkat e parashikuara në Kushtetutë
9 Korrik 2023, 13:28 -
Historiku i bashkësisë ortodokse të Tiranës
Në shekullin e XVIII-të në qytetin e Tiranës ekzistonte një bashkësi e vogël ortodokse, kryesisht me origjinë vllehe, e cila për nevojat e saj shpirtërore me lejen e Ibrahim Pashë Bargjinit kishte ndërtuar kishën e Shën Prokopit. Ajo ishte vendosur aty pas prishjes së Voskpojës nga bejlerët dhe popullsia myslimane në vitin 1769, për shkak të pjesëmarrjes së vllehëve në revoltën greke të mbështetur nga Rusia
2 Korrik 2023, 10:21 -
-
Hasan Bello: Clayton W.Old, amerikani që kërkoi të merrte me koncension rrjetin kinematografik shqiptar në vitin 1922
Në fillim të viteve 20-të, me përjashtim të ndonjë aparati kinematografik të sjellë nga ushtritë pushtuese gjatë viteve të Luftës së Parë Botërore (kryesisht nga austro-hungarezët), shqiptarët kishin shumë pak informacion për kinematë.
11 Qershor 2023, 11:48 -
Hasan Bello: Enver Hoxha dhe ‘Thesaret e Kombit’
Në diskursin publik të E. Hoxhës dhe regjimit komunist nuk ka ndodhur asnjëherë që të vlerësohet diçka nga periudha e Zogut. Përkundrazi, arritjet e shtetit komunist krahasoheshin gjithmonë me statistikat dhe situatën ekonomike të monarkisë.
4 Qershor 2023, 14:07 -
‘Kongresi gjuhësor i Kostandinopojës’ 1879, i pari i gjuhës shqipe
Përpjekjet e para për unifikimin e alfabeteve të gjuhës shqipe filluan në Stamboll në gjysmën e dytë të shekullit XIX. Kështu, sipas një letre te Jani Vretos më 23 tetor 1864 në kryeqytetin e Perandorisë Osmane personalitete të njohur të kombit shqiptar (myslimanë, ortodoksë dhe katolikë) organizuan disa mbledhje për caktimin e një alfabeti.
21 Maj 2023, 14:38 -
Politika e regjimit komunist për t`i përdorur klerikët me rastin e zgjedhjeve
Më 27 gusht 1951, organi që merej me mbikqyrjen e veprimtarisë së Komuniteteve Fetare në kryeministri, Komiteti i çështjeve klerikale i dërgoi zëvendëskryeministrit Mehmet Shehu dy qarkore për Komitetet Ekzekutive si udhëzim për t’i orientuar ato për punën me klerin.
3 Maj 2023, 09:09 -
Hasan Bello: Muzeu Ateist i Shkodrës
Më 10 korrik 1968 u inagurua në qytetin e Shkodrës ekspozita me temë “Mbi rolin reaksionar të fesë”, e cila qëndroi e hapur për 5 vite dhe pastaj u shndërrua në Muzeun Ateist që u inagurua më 9 qershor 1973, në prag të hapjes së Kongresit të VII të gruas.
16 Prill 2023, 16:54 -
Një oficer jugosllav- informator i shtetit shqiptar në vitin 1933
Një nga detyrat kryesore të përfaqësive diplomatike të shtetit shqiptar ishte mbledhja e informacionit mbi përpjekjet e vendeve fqinjë për të destabilizuar situatën politike. Prandaj legatat dhe konsullatat shqiptare kishin një fond sekret, i cili përdorej për rekrutimin e informatorëve. Për shkak të mundësive të kufizuara financiare, këto informacione vlerësoheshin me kujdes.
12 Prill 2023, 07:11 -
Raportet e Isa Boletinit me Serbinë
Kulla e Isa Boletinit nuk ishte as 100 metra nga Manastiri i Sokolicës. Sipas burimeve historike duke nisur nga mesjeta, kujdestarët dhe rojtarët e këtij manastiri quheshin vojvodë. Paraardhësit e Isasë për shkak të afërsisë me këtë manastir, ishin rojtarët kryesorë.
12 Mars 2023, 18:18 -
Si u krijua kartoteka e policisë kriminale në vitin 1932
Një nga detyrat e xhadarmërisë dhe organeve policore në vitet 30 krahas sigurimit të rendit e qetësisë publike ishte edhe skedimi i personave me prirje kriminale. Kjo bëri që në Komandën e Përgjithshme të Xhandarmërisë, e cila ishte organizuar nga dy gjeneralë britanikë, të krijohej një “database” i përgjithshëm. Në gjuhën policore kjo njihet si kartoteka e policisë kriminale
5 Mars 2023, 14:28 -
Nga shpronësimet, te statutet e biografitë, si nisi plani tinëzar i komunistëve në ’48 kundër besimeve fetare, historiani Beqir Meta: Iniciator kryesor, Enver Hoxha
Në kuadër të Ditëve të Kujtesës, u prezantua sot botimi i Akademisë së Studimeve Albanologjike “Shteti dhe komunitetet fetare”. Historiani Beqir Meta rrëfen për “Report tv” se si ky vëllim zbulon përmes dokumenteve arkivore, se planin e regjimit për shkatërrimin e besimit e të objekteve të kultit prej ’48-ës
27 Shkurt 2023, 16:40 -
Kur Faik Konica akuzonte Avni Rustemin si vrasës
Në dhjetor 1920, Avni Rustemi u kthye në Shqipëri dhe u përpoq të bashkonte shoqëritë e ndryshme. Pë bashkimin e tyre, më 25-28 prill 1921, në Vlorë, u mbajt një kongres, i cili krijoi Federatën "Atdheu". Kryetar nderi i saj u zgjodh Avni Rustemi. Për këtë federatë deputetët miratuan edhe një ndihmë financiare. Federata kishte qëllim depërtimin tek nëpunësit e shtetit dhe kapjen e pushtetit në rrugë antikushtetuese
27 Shkurt 2023, 09:48 -
Organizatat e para që promovuan terrorizmin politik në Shqipëri në fillim të viteve 20
Në dhjetor 1920 Avni Rustemi u kthye në Shqipëri dhe u përpoq të bashkonte shoqëritë e ndryshme. Për bashkimin e tyre më 25-28 prill 1921 në Vlorë u mbajt një kongres, i cili krijoi Federatën "Atdheu". Kryetar nderi i saj u zgjodh Avni Rustemi.
26 Shkurt 2023, 15:32 -
Shqipëria komuniste: I vetmi vend pa Ministri Drejtësie në botë
Vendosja e regjimit komunist në vitin 1945 u shoqërua me një ristrukturim tërësor të sistemit të drejtësisë, legjislacionit dhe organizimit të gjykatave. Miratimi i Kushtetutës në vitin 1946 përcaktoi orientimin e politikës penale. Ajo theksoi kompetencat e gjykatave dhe të prokurorisë ushtarake.
18 Shkurt 2023, 21:02 -
A ka lidhje vrasja e Hasan Prishtinës me disa atentate dhe ofensivën serbe në Ballkan?
Një nga vrasjet më të bujshme në historinë e Shqipërisë është ajo e ish-kryeministrit Hasan Prishtina. Ai njihej si irredentist dhe artikulues i bashkimit të Shqipërisë me Kosovën. Kjo do të bëhet shkak, që brenda një kohe të shkurtër, ai të konsiderohet si armik kryesor i Jugosllavisë.
5 Shkurt 2023, 10:56 -
Dosjet/ Tri skenarët e Enver Hoxhës për të eliminuar ish-mbretin. Pse Zogu refuzoi marrëveshjen për bashkimin me Kosovën. Bello: E vërteta mbi 2.5 ton ar të vjedhur!
Dosjet/ Tri skenarët e Enver Hoxhës për të eliminuar ish-mbretin. Pse Zogu refuzoi marrëveshjen për bashkimin me Kosovën. Bello: E vërteta mbi 2.5 ton ar të vjedhur!
2 Shkurt 2023, 16:10 -
-
Pse vetëvriteshin shqiptarët gjatë regjimit komunist
Një nga statistikat që regjimet totalitare ruanin me fanatizëm si sekret shtetëror ishin vetëvrasjet. Sipas shumë të ish-burgosurve, në fillim të gjithë ata që arrestoheshin për politikë, kalonin në krizë të fortë nervore dhe arrinin deri atje sa të vetëvriteshin
29 Gusht 2022, 07:17 -
Lufta e Shkodrës përmes 1 ditari anonim, historiani: Të vërtetat për Hasan Riza Pashën dhe Esat Pashë Toptanin, si ndikoi konflikti me Ismail Qemalin në shtrembërimin e historisë
Studiuesi Hasan Bello boton ditarin anonim që dëshmon se çfarë ndodhi përgjatë 7 muajve në “Luftën e Shkodrës”. Historiani shpjegon pse kjo luftë është më e madhja që bënë shqiptarët në shekullin e XX dhe hedh dritë përmes ditarit mbi konfliktet e Esat Pashë Toptanit me Hasan Riza Pashën dhe Ismail Qemalin.
1 Maj 2022, 17:50
