Dosje

Nga

Eljan Tanini

Ju flet Londra! E mbani mend? Jo dhe aq besoj! I ftuar në Esencë ishte gazetari i BBC në Shqip Ilir Kadia. Ai flet për vitet kur BBC në Shqip shkëlqente, apo edhe kur ai vetë ishte dëshmitar i atyre ditëve që nuk kthehen më në Shqipërinë e viteve 90!

Nga

Eljan Tanini

Kryepiskopi Anastas është njohës i thellë në fushën e Historisë së Feve dhe të dialogut ndërfetar. Kontributi i tij i rëndësishëm në Hierapostullimin e Krishterë,  në Teologji dhe në bashkëjetesën paqësore të popujve dhe të komuniteteve fetare është i njohur botërisht.

Nga

Dashnor Kaloçi

Duke u gdhirë data 18 Dhjetor e vitit 1981, kryeministri Mehmet Shehu, i cili e mbante atë funksion që nga viti 1953, u gjet i vdekur në dhomën e tij të gjumit, sipas versionit zyrtar, në vilën ku banonte së bashku me familjen, në hyrje të “Bllokut” të udhëheqjes së lartë të PPSH-së, fare pak metra nga Enver Hoxha. Çfarë dëshmoi punonjësja Mimoza Tresa

Nga

Enver Robelli

110 vite më parë, më 28 dhjetor 1914, ushtari gjerman Josef Wenzl u dërgoi një letër prindërve të tij në të cilën i njoftonte se mes varreve e istikameve në frontin e Flandrisë në Belgjikë, ushtarët gjermanë dhe britanikë kishin ndërprerë luftën.

Autoriteti për Informim mbi Dokumentet e ish-Sigurimit të Shtetit ka sjellë historinë e Adivije Alibalit, një nga valltaret më të njohura të Teatrit Kombëtar të Operës dhe Baletit, e cila u përball me përndjekje politike në vitin 1975.

Nga

Dashnor Kaloçi

Plot 43 vite më parë, duke u gdhirë data 18 dhjetor e vitit 1981, kryeministri shqiptar Mehmet Shehu, i cili e mbante atë funksion që nga viti 1953, u gjet i vdekur në dhomën e tij të gjumit (sipas versionit zyrtar, nga plumb “a” pistolete), në vilën ku banonte së bashku me familjen e tij, në hyrje të “Bllokut” të udhëheqjes së lartë të PPSH-së, fare pak metra nga vila e Enver Hoxhës

Fjalimi i jashtëzakonshëm i Azem Hajdarit kur sulmohej nga PD, partia që kishte themeluar. Dy reagime në  seancën e heqjes së imunitetit dhe citimi i fjalëve të një këngë si mesazh për “regjizorin” e sulmit ndaj Hajdarit

Nga

Eljan Tanini

Të ftuar në studio përballë Eljan Taninit: Atë Grigor Pelushi, ai është Klerik i Kishës Orthodhokse Autoqefale të Shqipërisë, gjithashtu edhe Aleksandër Dimroçi, Dhjakon në Kishën Orthodhokse Autoqefale të Shqipërisë. Essencë, e premte dhe e diel, ora 21:00 në Report Tv.

Ngjarja, e dokumentuar në dosjet e Ish-Sigurimit të Shtetit, përfaqëson shpirtin e rinisë shqiptare që, edhe në një kohë të errët, shfaqi shpresë dhe guxim për të sfiduar shtypjen, duke reflektuar ndryshimet e mëdha që ndodhnin në Evropën Lindore. Në këtë episod simbolik, arti dhe humanizmi u bënë mjetet e shpëtimit nga frika dhe izolimi.

Nga

Eljan Tanini

Në botimin e Autoritetit të Dosjeve me titull: Roli i shkencës në zhvillimin e shoqërisë gjatë viteve të para të vendosjes së regjimit komunist (1945-1954), disa nga studiuesit tanë, hedhin dritë mbi këto personalitete të përgjuara jo rishtazi prej Sigurimit të Shtetit

Nga

Eljan Tanini

Cilat ishin ngjaret me më shumë rëndësi në historinë e saj? Kush dhe nga ku u ndikua që ushtarakisht deti shqiptar që të ishte më i sigurtë? Cilat janë përpjekjet me më shumë rëndësi në Historinë e Flotës Ushtarake Detare Shqiptare? I ftuar në studio përballë Eljan Taninit në Esencë ishte Artur Meçollari,

Autoriteti i Dosjeve ekspozon për herë të parë foto, ilustrime, dëshmi dhe botime, dokumentar të Revoltës së Spaçit. Ngjarjet më të rëndësishme, fakte historike dhe dëshmi janë tashmë janë edhe në një platformë online

E shkëputur nga Shqipëria dhe publiku që e duartrokiti për vite me radhë, këngëtarja Parashqevi Simaku është rikthyer në vëmendjen e publikut. Një foto e rrallë tregon se ndryshe nga këngëtaret e ditëve të sotme, ajo nuk mund të quhet se ishte edhe aq e privilegjuar në atë kohë.

Një ditë, kah mueji i nandorit të vjetit 1950, në orën 12:00, më thirrte përgjegjësi i arsimit, Muhamet Uruçi, një podgoriçan me origjinë, në zyrën e vet në prefecture, për të më thanë: “Zef, do të ngrehim një kurs kundër analfabetizmit, në burg politik."

Nga

Eljan Tanini

Kush e ka qeverisur Tiranën pas rënies së Perandorisë Osmane? Po gjatë kohës së Zogut apo gjatë pushtimit? Cilët ishin krerët e qeverisjes vendore gjatë komunizmit? Për herë të parë studiuesi Valter Gjoni sjell një përmbledhje të detajuar, botim, të listës së gjatë së 42 kryetarëve të bashkisë të kryeqytetit, nga Pavarësia deri në ditët tona. I rrëfen këto histori në Esencë, i biri i Valter Gjonit, Klevisi

Ma vonë, kur do të ngjajshin punët e zeza të Shqipnisë, do t’i kujtoheshin këto fjalë të babës, se kumbara ynë do të ankohej fort dhe do të vdiste, pa mujtë as me u ngie si duhet e, me dëshirue edhe rakinë që kishte pak për zemër.

Një video e rrallë e publikuar së fundmi sjell një udhëtim të veçantë në kohë, duke treguar fytyrat dhe momentet historike të Lëvizjes Studentore të Dhjetorit 1990. Pamjet kapin disa nga protagonistët kryesorë të kësaj lëvizjeje që shënoi kthesën drejt demokracisë në Shqipëri.

E iniciuar nga forcat e brendshme reaksionare të fqinjëve tanë, lëvizja rebele e vitit 1914 qysh në ditët e para të saj në marsin e vitit 1914 dhe deri në dhjetor të këtij viti dogji rreth 70 teqe duke kapur burgosur dhe vrarë dhjetëra klerikë të këtij tarikati.

Nga

Eljan Tanini

Kohë pa lakmi, kohë me lajme pa lajm! Kohë që ishte zor të kuptoje dhe të të kuptonin sidomos kur Sigurimi të ndiqnte edhe frymëmarrjen, veçanërisht kur merreshe me shkencë.