Dosje

  • Ishte viti 1979, kur dramaturgu Fadil Kraja shkroi dramën “Baca i Gjetajve”, një dramë e cila u shqua për kontrastet dhe tonet e saj dramatike. Shkëlqyen me interpretimet e tyre, Artistët e Popullit Ndrekë Luca dhe Tinka Kurti.  FOTO
  • Dila Zef Ndoja, pushkatim në
    krishtlindjet e '46, drama e familjes

    Dila, është një grua e shkurtër, topolake, me fytyrë të bardhë, gjithashtu dhe flokët. Rrudhat e thella në fytyrë tregojnë vuajtjet e saja që në rini dhe tashti vuan nga shumë sëmundje.

  • Krishtlindje, Mesha e të internuarve
    në kampin famëkeq të Tepelenës

    Kujtimet e Elena Gjikës (Merlika)/ “U kthyem me vrap nga puna atë 25 dhjetor 1951. Gazerma e prishur ishte mbushur me gjind. Altari, i mbështetur në të vetmin mur të mbetur në këmbë, mbështetej mbi një grumbull gurësh të renditur mirë e të mbuluar nga një çarçaf i bardhë. Don Nikolli kishte ruajtur fshehtas një kupë dhe disa ostie e filloi meshën...

  • Luis de Rosa,historia e arbëreshit
    të rikthyer nga Italia në Shqipëri

    Një personazh i veçantë që na zbulon shpirtin stoik abëresh  që vjen nga krahina e Molises, në Italinë qëndrore, një  hapësirë  ku shpesh, mbijetimi e shqiptarëve të moçëm anashkalohet apo edhe harrohet…

  • Italianë të Shqipërisë, historia e
    shkurtër e një harrese të madhe

    Libri i shkrimtarit italian Uilliam Buonapace, i cili trajton fatin e  të gjithë italianëve të cilët mbetën në Shqipëri pas kapitullimit të Italisë Musoliniane, që disa u riatdhesuan përgjatë viteve 1945-1950, e të tjerë që patën një fat më dramatik…  

  • Skënderbeu, si magnetizoi mendjet e
    historianëve dhe letrarëve të huaj

    Tri veprat tjera të autorëvet të huaj mbi Skënderbeun, të shqipëruara dhe të shtypura me rastin e 500–vjetorit të vdekjes së tij, janë shoqëruar secila nga një parthënie ose mbasthënie. 

  • Pesë autorë të huaj, ja si e
    trajtojnë figurën e Skënderbeut

    Veprat historiografike shkencore mbi heroin tonë kombëtar Gjergj Kastriotin – Skënderbeun dhe ato artistike letrare mbi të njëjtin hero nga autorë qoftë vendas qoftë të huaj përbëjnë dy tipe punimesh vërte qartësisht të ndryshëm, por jo njëherazi edhe frontalisht të kundërt. 

  • Si u shpërngulën dhjetra mijë
    kosovarë drejt Turqisë në ‘20-‘30

    Ja si u interesua Qeveria Shqiptare në vitet ’30 për kosovarët “…nga elementi thjesht shqiptar i Kosoves, kane emigruar ne Turqi gjate 15 vjeteve afro 30 mije fryme. Kurenti me i madh i emigrimit eshte çfaqur mbrenda vjeteve 1925 dhe 1928…”

  • "Ora e Muzës" me Ndue Dedajn dhe 
    krijues të tjerë në 145 vjetorin e Fishtës

    Me poetin, studiuesin dhe gazetarin Ndue Dedaj ka vite që njihemi. E njoh si krijues, por edhe si shok e mik. Është nga ata personazhe të kulturës të cilin ke dëshirë jo vetëm ta lexosh, por edhe ta takosh e të bisedosh me të.

  • Thanas Medi: Për personazhet që 
    ngjajnë si të dalë nga historitë reale

    Vlerësimi me “Çmimin e Madh të Letrave Shqipe” për vitin 2013, i takoi shkrimtarit të diasporës shqiptare, z. Thanas Medi. Realisht, është një sukses në krijimtarinë e tij, por edhe një nder për komunitetin shqiptar në Greqi, pjesë e të cilit është dhe shkrimtari Medi. Dihen privacionet e një jete në mërgim, ku “truri i kombit” është i detyruar t’i përkushtohet mbijetesës

  • Xhevat Lloshi: Si e sfidoi Ismail 
    Kadare metodën e realizmit socialist

    Xhevat Lloshi ka dhënë një intervistë për gazetaren dhe regjisoren e njohur Nadire Buzo, e cila është botuar në librin e saj më të ri “Epoka Kadare”. Ky libër ka vetëm pak ditë që është hedhur në treg, ndërsa brenda tij gjejmë me dhjetëra shkrime e intervista që rrëfehen për herë të parë.

  • Taisa Pisha: Puna shkatërruese
    si e burgosur politike në Shqipëri

    Si punon në bujqësi të burgosurat politike dhe sa e vështirë ishte për gratë e huaja ti përshtateshin atij realiteti. Jeta në kmapin ku vuanin dënimin, e ku kushtet e jetesës ishin tejet të vështira. Sot sjellim pjesën e dytë të kujtimeve të Taisa Pishës ruses me origjinë hebreje e dashuruar në Moskë me studentin shqiptar Gaqo Pisha, e cila pas disa viteve jetë normale në Shqipërinë komuniste u arrestua dhe dënua për spiunazh. Kujtimet janë shkëputur nga libri i saj “Shpresuam dhe mbijetuam” botuar nga “OMSCA-1”.

  • Cili është emri i poetit, Mjeda apo
    Mjedja, problem që meriton diskutim 

    150-vjetori/ Kontributi i Mjedës në Kongresin e Manastirit dhe në Komisinë Letrare Shqipe. Fjala e rrallë shqipe në veprën poetike të Mjedës. Ndihmesa e Mjedës për pastrimin e gjuhës shqipe prej fjalëve të huaja të panevojshme. 

  • Egjipti: 6 bombardues sovjetikë
    në portin e Durrësit për Izraelin  

    Dokumenti sekret/ Ambasadori Bindari Pasha: Qeveria egjiptiane ka marrë nga një burim informacionin se 6 bombardues të tipit "Shturmovik" dhe 2 skuadrilje gjuajtës-bombardues kanë mbërritur në Durrës. Avionët pilotohen nga pilotë hebrenj dhe destinohen për qeverinë sioniste hebre në Palestinë...

  • Ahmeti: Imazhe të ëndërrta
    të madhërishme, etnologjike

    Kadaresë vjen në disa versione, por të gjitha kanë të përbashkët mprehtësinë. Mprehtësia që ravijëzohet në fytyrë. Sidomos te sytë. Në shijen time mbeten posaçërisht “Profil”, 2014, “Kronikani”, 2004-2014 dhe “Portreti i madh” 2015. Përveç portreteve shkrimtari është dhënë edhe si një udhëtar, ku nga më të gjeturat është “Muri”, 2010, që të sjell ngrehinën e tmerrshme të Komitetit Qendror të PPSH, në cep një ushtar me armë, në thellësi një lider

  • Themistokli Gërmenji, prapaskenat
    historike të dënimit dhe ekzekutimit

    U dënua nga një gjykatë ushtarake franceze në Selanik, me akuzën e rëndë të spiunazhit në të mirë të një fuqie tjetër ndërluftuese në teritorin shqiptar, siç ishte Perandoria Austro-Hungareze. Mbas një gjykimi të shpejtë u dënua me vdekje dhe u ekzekutua po në Selanik…

  • Një leksion për shqiptarët që lëngojnë
    nga dogmat e së shkuarës komuniste

    Shkrimi i profesorit të Fakultetit të Shkencave politike të Univeritetit të Bolonjës, Angelo Panebianco, njërit ndër intelektualët më të spikatur liberalë të botës kulturore italiane, “Nderimet Kastros – një fyerje për demokracinë”, mund të them pa mëdyshje se është një nga artikujt më të goditur, të prerë, objektivë e mësimdhënës, që kam lexuar në shtypin italian gjatë një të katërt qindvjetori.

  • Arianit Çela, prokurori gjakatar
    i regjimit dhe lidhja me fashizmin

    Kjo foto që demonstron kërcënim dhe forcën e diktatit  tregon prokurorin Arianit Çela  në gjyqin e jezuitëve me 18 shkurt 1946 në momentin e dhënies së pretencës, në të cilën ai kërkoi dënimin me me vdekje të 11 të akuzuarve. 
     
     
     

  • Drane Jakja: Dëshmoj vdekjet e 33
    foshnjave në kampin e Tepelenës

    Rrëfimi/ “Për njëzet e katër orë kanë vdekë në kampin e Turanit tridhjetë e tre fëmijë. Në çdo cep të kazermave, mrena e jashtë veç britmë e vaj ndigjojshe. Hidhërim të madh për vdekjen e atyne vocrrakëve, në këtë humnerë të qeverisë dhe dëshpërimi i thellë i familjeve, nuk mjaftonte koha për të hapur vorre. Ushtarët bënë një gropë të madhe dhe i hodhën foshnjet mrena një nga një si të ishin pula…”

  • Dhjetor ‘44 arrestime në Shkodër…në
    Berat ‘luftë” për të vendosur pushtetin

    Çfarë raportonin komunistët nga Shkodra dhe Berati në dhjetor ‘44? Dy dokumente ku raportohet gjendja menjëherë në ditët e para pas çlirimit. Si e gjetën Shkodrën partizanët dhe si zhvilloheshin ngjarjet në jug të Shqipërisë dhe në Greqi…

Për lajme të tjera kërkoni në arkiv