Dosje

Nga

Redaksia

Parathënie e librit "Faik Konica, Përlindësi Modern", i cili  përmbledh  shkrimet e viteve 2012-2016 të Fotaq Andreas, të njohura si “Fletore koniciane” me bosht qendror tipiken e Rilindësit Faik Konica: europianizimi dhe moderniteti i kombit shqiptar...

Nga

Redaksia

Familje e vendosur me banim në pikë strategjike
Sarajet Këlcyra, të thirrura më së shumti kështu gjatë perandorisë osmane, gjithë historinë e tyre e kishin vërtetë si të një kështjelle. Këtë mënyrë ekzistence ia jepte vendndodhja e posaçme gjeostrategjike. Ishte ky funksion që pati formuar historinë e saj shtatë shekullore dhe jo familja që e vuri në dorë dhe më pas edhe e rindërtoi.

Nga

Redaksia

Shkrimi i katërt
Raporti me shkrim për oficerin britanik
Në 23 shkurt 1945, i ikur nga Shqipëria dhe në bregun e përtejmë italian i izoluar për verifikim në një kamp paraprak grumbullimi për të gjithë refugjatët e luftës që vinin nga Ballkani, Ali Këlcyra u mor në pyetje prej një oficeri të shërbimit të fshehtë britanik.

Nga

Redaksia

(Shkrimi i dytë) Gjyshja e gruas së ardhshme të Ali Këlcyrës, Avdije Dudush hanëm Vrionit, ka qene Hedije hanëmi, halla e Ahmet Zogut. Kjo do të thoshte se ishte kushërirë e parë e tij. Ndërkaq nëna e Avdijes qe Afife  hanëm Biçaku. 

Nga

Redaksia

Një cikël shkrimesh me rrëfimet e Hana Këlcyrës/ Si e ka parë e bija babain e saj: si prind e qenie njerëzore, si shqiptar si politikan... Por edhe këndvështrime për personazhe të rëndësishëm si Mit’hat Frashëri, Ahmet Zogu, Abaz Ermenji, e deri tek Enver Hoxha...

Nga

Redaksia

Informacioni sekret dërguar në komitetin qendror me 29 shtator 1967, ku zbulohet se si ishin survejuar e më pas arrestuar një grup klerikësh katolikë për lidhje agjenturore em vatikanin dhe agjitacion e propagandë...

Nga

Redaksia

… - Na duhen shpejt dhe me cilësi. Do të punoni në dhoma të veçanta. Askush nuk duhet t’i lexojë, as librat, as dorëshkrimet. Ta kemi prerë, dënoheni. Do të keni racionin e bukës tetëqind gramë, një gjellë pak më të mirë, do të keni sipas normave nga dhjetë lekë në ditë shpërblim dhe nga dy ditë zbritje dënimi në muaj. 

Nga

Redaksia

Kjo intervistë e realizuar me Pjetër Arbnorin dy vite para se ai të ndahej nga jeta në maj të vitit 2004 hedh dritë mbi një prej anëve të errëta të regjimit, shfrytëzimin intelektual të të burgosurve politikë. Veç atyre që i dërguan të thanin këneta a të përfundonin vepra të rëndësishme të indrustrisë e infrastrukturës, regjimi shfrytëzoi sistematikisht edhe forcën intelektuale të tyre, kryesisht në përkthim.Në këtë rrëfim të para 12 vjetëve Arbnori ka dëshmuar pikërisht këtë proces të çuditshëm, pune të detyruar, në izolim të plotë për të sjellë në shqip vepra të autorëve të huaj kryesisht me karakter politik, ekonomik e juridik, të cilët lexoheshin vetëm nga një rreth shumë i ngushtë i drejtuesve të regjimit. E sjellim të plotë këtë rrëfim si dhe disa shënime në formë kujtimesh të Pjetër Arbnorit mbi këtë proces të vështirë pune gjatë viteve të burgut.   

Nga

Redaksia

Një përshkrim i imtësishëm i projektit fitues të muzeut  të Skënderbeut në Krujë… Ishte fundi i nëntorit 1977. Grupi projektues kishte arritur pas shumë konsultimesh të hartonin një projekt sipas kërkesave të numrit nji të regjimit.

Nga

Redaksia

Dokumenti i 21 nëntorit 1977/ Si ishin projektuar tre variantet e para, cilat ishin kostot e tyre dhe si u ngrit një variant i katërt ku gërshëtoheshin elemente nga të tre variante e para dhe kishte koson 2 milionë lekë.

Nga

Redaksia

Në nëntor 1977, pakkush e dinte se në Kalanë e Krujës do të ngrihej një muze kushtuar heroit tonë kombëtar Gjergj Kastriotit. Një grup ekspertësh arkitektë, historianë e artistë  kishin nisur projektimin e këtij muzeu, sipas një porosie të dhënë direkt nga Enver Hoxha. 

Nga

Redaksia

Përshkrimi dhe dokumentimi me harta i bregdetit shqiptar dhe grek është nga dokumentimet më të hershme në historinë e hartografisë. Zakonisht është skicuar bregdeti pasi ai bënte pjesë në zotërimet e Republikës së Shën Markut, Venedikut dhe më pak brendësia kontinentale e zonave të brendshme të Shqipërisë. Gjatë kohës së sundimit të Ali Pashë Tepelenës(1788-1822), pashallëku i tij dhe një pjesë e madhe e territoreve shqiptare u vizituan, pikturuan dhe skicuan nga një pjesë e madhe udhëtarësh, diplomatësh dhe agjentëve diplomatikë që rizbuluan Lindjen e Afërme dhe e pasqyruan atë në botime të shumta në Perëndim. 

Nga

Redaksia

Një udhëtim në Gjakovë i dy poetëve shqiptarë Natasha Lako e Andrea Varfi,  në maj 1973,ishte vënë në vëmendjen e sigurimit të shtetit për shkak të disa takimeve atje me autorë kosovarë të padëshiruar për regjimin. Mes tyre ishte Anton Pashku, Rexhep Ismaili, Azem Shkreli, etj...

Nga

Redaksia

Dokumenti sekret i janarit 1973/ Çfarë ndodhi gjatë udhëtimit në Kosovë të dy piktorëve shqiptarë Abdurrahim Buza e Pandi Mele? Si u sëmur Buza dhe si e survejonin P. Melen në hotel? 

Nga

Redaksia

Pjesa e dytë e urdhrit sekret/ Si do të kontrollohet Radio Relevizioni, të gjithë programet, filmat dhe muzika që transmeton ai, si do të kontrollohen ekspozitat në galeritë e arteve, teatrot dhe repertoret e tyre si edhe shtypi...  VIDEO

Nga

Redaksia

Të ngrihen komisione për të kontrolluar deri ën qelizë të gjithë botimet dhe veprat muzikore, teatrore dhe ato të artit pamor, pa arritur më parë tek spektatori dhe lexuesi. Ky ishte  urdhri i dalë nga komiteti qendror i firmosur në fund nga Ramiz Alia në dhjetor të vitit 1973. Është një prej dokumenteve të rralla që dëshmon qartë se si ndërmerreshin fushatat për censurë dhe kontroll nga krerët më të lartë të regjimit.  VIDEO

Nga

Redaksia

Një ngjarje e pazakontë, ndodhur në korrik 1973 në repartin 318 në Kuçovë plotëson më tej tablonë e gjendjes së burgjeve komuniste dhe të të burgosurve që shpesh revoltoheshin nga kushtet e rënda dhe ndëshkimet që merrnin ne qelitë e izolimit. 

Nga

Redaksia

Cilat ishin shkaqet që çuan në revoltën e Spaçit, një nga ngjarjet e rralla të kundërshtimit hapur të regjimit komunist që nisi mëngjesin e 21 majit dhe u mbyll në mbrëmje vonë natën e 23 majit 1973?