Dosje

  • Gjendja e burgjeve dhe e të burgosurve në fund të viteve ‘40, duhet të ketë qenë një prej preokupimeve themelore për regjimin komunist, pasi kundërshtarët më të rreptë të tyre ishin arrestuar e dënuar pothuajse të gjithë. 
  • Amnistia 1946, opinionet që mblodhi
    sigurimi nga të burgosurit e të liruarit 

    Një amnisti e bërë në vitin 1946 prej së cilës kishin përfituar kryesisht një kategori të burgosurish për faje të lehta, ishte komentuar gjerësisht në Shqipërinë komuniste të fundviteve’40.

  • Fëmijët e armiqve të regjimit? Në
    shkollë përplasuni kokën pas murit

    Kush kishte një të shkuar opozitare me komunistët, apo kush nuk i përqafoi format e regjimit komunist, në vitet e para të pas Luftës futej në kategorinë e reaksionarëve, armiqve të popullit apo siç cilësoheshin ndryshe elementi armik.

  • Skandale të rinjsh në komunizëm
    imoralitet, pornografi,arrati e vjedhje

    Dokumenti i '74/ Në vitin 1974, ndërsa e gjithë Shqipëria ishte në një fushatë të pashembullt kundër modernizmit, dukej normale që drejtuesit e  Bashkimit të Rinisë (KQ i BRPSH) të hetonin e të denonconin çdo shfaqje të huaj apo skandale mes të rinjsh zbuluar në çdo cep të vendit.

  • Si u dorëzuan para policisë së
    Zogut komunistët e Shkodrës

    Dosier/ Nga fundi i 1938 policija e Zogut arestoi në Bilisht Petro Dumen, Ilo Kerenxha dhe Mihal Trojanin që të tre elementa të grupit të Shkodrës. 

  • Si u krijua grupi komunist i Shkodrës
    roli i Qemal Stafës dhe Zef Malës 

    Origjinën e tij grupi i Shkodrës e ka në lëvizjen përparimtare të studentave të Shkodrës dhe të zanatçinjëve të Shkodrës. 

  • Koço Tashko, Kujtimet për grupin
    komunist të Zjarrit i krijuar në Athinë 

    Në vitin 1948-1954, Koço Tashko nji prej eksponëntëve kryesorë të Partisë Komuniste Shqiptarë, që vinte nga grupi komunist i  Korçës, shkruan një varg kujtimesh mbi lëvizjen komuniste në Shqipëri

  • Paulin Lacaj, aktori që krijoi e
    pasuroi arkivën e teatrit “Migjeni”

    Për të e rëndësishme ishte çdo gjë: një telegram, një ftesë teatri, një pjesë, një shirit inçizimi, data se kur është dhënë shfaqja, platforma e regjisorit, e kështu grumbullonte e grumbullonte për çdo shfaqje material që ta mbushte sa më shumë dosjen e asaj premiere…

  • Lufta mbi 30 vjeçare e pashait me
    krahinën rebele, konfliktet e betejat

    Në këtë tërësinë territoriale të krahinës shqipptare të Çamërisë, përfshihej dhe krahina e Sulit, në të cilën banonin shqiptarë të krishterë, që flisnin dialektin çam, të cilët kishin krijuar një bashkësi të pavarur fillimisht midis katër fshatrave Suli, Qafa, Avariku dhe Samoniva dhe që qeveriseshin në bazë të venomeve.(1) Banorët e Sulit në fillim ishin vendosur në këto katër fshatra shkëmborë afër njëri-tjetrit. Në fshatin Suli banonin nëntëmbëdhjetë fise ose fara të përbëra nga 450 familje me rreth 2000 anëtarë nga i njëjti gjak. 

  • Historitë e pazakonta të dy
    mundësve shqiptarë në 1906-’07

    Rilindasi/ Një shkrim i Faik Konicës në revistën Albania, me titull Një mundës shqiptar në London, botuar në shkurt 1906, na tërheq vëmendjen për faktin se në formë shënimi, po ky shkrim jepet edhe në variantin e tij në frëngjisht.  VIDEO

  • Pas rënies së regjimit, 2 të huaj në
    veri, në gjurmët e Kanunit/ FOTO

    “Bukë kripë dhe zemër”...Një ekspozitë e hapur në Tiranën e vitit 1993, do të tërhiqte vëmendjen e gjerë të publikut shqiptar e të huaj. 

  • Drama e panjohur Koliqit në vitet '70
    ku parashikohej rënia e komunizmit

    Në librin e tij “Panteoni i nëndheshëm” shkrimtari Visar Zhiti  i kushton një vend të veçantë shkrimtarit Ernest Koliqi, dhe veprë ssë tij të ndaluar gjatë regjimit komunist.  Aty Visar Zhiti njoftoi për herë të parë ekzistencën e një drame të rrallë të Koliqit shkruar në vitet ‘70 me titullin  “Rrajët lëvizin”, e shkruar në Romë, një dramë përmes të cilës koliqi parashikonte rënien e regjimit komunist në një kohë kur ky fakt nuk artikulohej ende në asnjë vend të Lindjes.

  • Pas 45 vitesh në Paris e Londër
    lutja e një sipërmarrësi mbretit Zog 

    Pas më shumë se 40 viteve në mërgim, një shef kuzhine që kishte punuar në restorantet dhe hotelet më në zë të Stambollit, Bukureshtit, Athinës, Parisit, Londrës, Monte Karlos, kishte vendosur të kthehej në Shqipëri. Ishte viti 1934. Kishte vendosur të hapte një shoqëri, veprimtaria e së cilës do të kishte në bazë hotelierinë, turizmin dhe ushqimin.

  • Dokumenti ekskluziv, historianët që
    kërkonin në ’72 gjurmët e Fan Nolit

    Si ishin takuar pa dëshirën e tyre me një studiues që ata e dinin agjent të amerikanëve dhe takimin me Krist Malokin që ju kishte treguar për letrat e shkëmbyera me Nolin pas Luftës… VIDEO

  • Polovina zbardh misteret për Avni
    Rustemin, ja alibia për vrasjen

    Libri Krisma në Paris sjell të dhëna te reja që përshkruajnë kalvarin politik të Avni Rustemit që me vrasjen e Esat Pashës në Paris, deri sa e vrasin edhe atë vet. Autori i Librit Ylli Polovina i kushton kësaj ngjarjeje një analizë të veçantë, ku faktet dhe interpretimi sillen në dy boshte, Ahmet Zogu në Tiranë dhe njerëzit e Nikolla Pashiçit në Beograd.  VIDEO

  • Autobiografia e Haki Stërmillit 
    shkruar pak vite para se të vdiste

    Në vitet 60-70 të shekullit të kaluar jam marrë me hulumtimin dhe studimin e jetës dhe trashëgimisë letrare të shkrimtarit Haki Stërmilli. Bëra kërkime në Arkivin Qendror të Shtetit, mblodha kujtime nga njerëzit e familjes dhe shokët, zbulova në dorëshkrim vepra të panjohura dhe i botova, si romanin “Kalorësi i Skënderbeut”, ditarin e luftës “Shtigjet e lirisë” dhe një përmbledhje me drama, pjesa më e madhe të mbetura në dorëshkrim.

  • Disa Fragmente të shkëputura
    nga libri “Krisma në parlament”

    “Funerali i madh dhe i paparë ndonjëherë në kryeqytetin shqiptar do të niste nga Tirana dhe si një stafetë maratone, do të përfundonte në Vlorë

  • Qershori i 1924 që ngjan shumë
    me ç'ndodhi në 1997 dhe 1998

    INTERVISTA/ Libri i ri i studiuesit Ylli Polovina “Krisma në parlament”, publikuar këto ditë nga shtëpia botuese “Botart”, na sjell në vemëndje një prej ngjarjeve më ngacmuese të historisë së Shtetit shqiptar pas shpalljes së pavarësisë: Revolucionine qershorit 1924, të cilin vetë organizatorët e quajtën “Revolucioni Demokratiko-Borgjez”, por që u orientua me thirrjen e Fan Nolit “Yrysh mbi feudalizmin!” 

  • Masakrat e '43 e partizanëve
    mbi italianët e vetëdorëzuar 

    EKSKLUZIVE/ Ngjarjet e bujshme që nxitën prokurorinë e barit të nisë hetimin e krimeve të luftës në Shqipëri. Ccfarë dëshmish zbulojnë kronikat e gazetës shqiptare të 1993...  VIDEO

  • Dokumenti sekret/Kush e informonte
    Zogun nga Beogradi per atentatet?

    Është fakt i njohur që Mbreti Zog gjithmonë shpëtonte për mrekulli nga atentatet që i organizoheshin. Por shpesh është shkruar se kjo lidhet me rrjetin e fortë agjenturial që ai kishte krijuar, të cilët mblidhnin çdo informatë dhe dinin pothuajse gjithçka mbi aktivitetin e kundërshtarëve të tij politikë e personal.
    Dokumenti që sjellim sot është një raport informativ hartuar në zyrat e legatës shqiptare në Beograd në 12 tetor 1923. Punonjësi i legatës shqiptare raporton me imtësi të gjithë të rejat e fundit që ka mbledhur lidhur më kundërshtarët e kryeminsitrit të asaj kohe Ahmet Zogu. Informatori e njofton Zogun se  ishin krijuar tre bërthama kundërhstarësh që po planifikonin atentate ndaj Zogut, nji në Gjeneve, nji në Vjenë dhe nji në Beograd. Më tej ai përshkruan edhe shumë informata të tjera me karakter sekret dhe nej listë nevojash që kishte për të mbajtur rrjetin agjenturor që e “furnizonte” me informacione.
    Më poshtë e sjellim të plotë dokumentin që ruhet në fondin personal të Ahmet Zogut në AQSH.   VIDEO

Për lajme të tjera kërkoni në arkiv