Dosje

  • Në Historinë e Letërsisë Shqipe, të rishkruar, duhet  të zënë vend të merituar Leonardo de Martino dhe marrëdhëniet të tij me Gjergj Fishtën, për të cilin thuhet se në fillimet e tij poetike, kur ishte ende student, edhe imitue e ka (D. Gjeçaj) mësuesin e vet të pare…
  • Debatet e Dhimitër Kamardas me
    Franc Bopp-in për origjinën e shqipes

    Çështja se me cilën gjuhë të familjes indo-europiane afrohej gjuha shqipe mbeti e hapur për një kohë të gjatë. Filologu arbëresh Kamarda mbronte hipotezën se shqipja bënte pjesë në grupin helenik.

  • Hoxha-Mugoshës: Nuk duhet vrarë
    në masë, pushkatoni veç përgjegjësit

    Dokumenti I 1 tetorit 1943/ “…pa mëshirë në krerë dhe pak mëshirë më shumë për ushtërin e tyre prej katundarësh të gënjyer. Nuk duhet me vra në masë, e sidomos katundarët që ndodhen në radhët e ballistëve tradhëtarë…”

  • Frashëri: Enver Hoxha nuk kishte
    asnjë rol në Konferencën e Paqes

    Lufta e Dytë Botërore filloi më 3 shtator 1939, kur Anglia dhe Franca i shpallën luftë Gjermanisë hitleriane në mbrojtje të Polonisë, e cila më 1 shtator 1939 ishte sulmuar nga agresorët nazistë.

  • Intervista/ Guro Zeneli: Ramizi ka
    thënë se Berisha ishte njeri i UDB-së

    Në pjesën e tretë dhe të fundit, Guro Zeneli, ish-sekretari i Ramiz Alisë thotë se Beogradi kishte në Shqipëri Berishën, që u bë President. Ai flet për arrestimin e ish-presidentit, prerjen në besë nga Berisha dhe dënimin e tij dy herë për akuza absurde, duke i futur në qeli bashkë me byroistët e tjerë por dhe kreun e asaj kohe të PS, Fatos Nano, ku burimi i tyre cilësohet politik dhe nga ndërkombëtarët.

  • Hoxha:Gjovalin pse flet keq për Mehmet
    Shehun, Liri Belishovën e Fadil Paçramin

    Pas botimit të djeshëm të pjesës së parë të regjistrimit të bisedës mes Enver Hoxhës e Gjovalin Lukës me 18 qershor 1955, sot sjellim për lexuesit pjesën e dytë të këtij të takimi, zbardhur sipas regjistrimit.

  • Intervista/“Nexhmija, Xhelili e 
    Hekurani do vrisnin për bustin”

    Në pjesën e dytë të intervistës për gazetën “Shqiptarja.com”, Guro Zeneli, ish-sekretari i Ramiz Alisë flet për rrëzimin e bustit të Enver Hoxhës, duke nënvizuar e kishte parapërgatitur këtë akt. Ish-sekretari i Alisë: Bustit të diktatorit Hoxha i ishin liruar  vidat më parë. përplasja e Dritëror Agollit me byroistët. Biseda me Micotaqis për Janullatosin.

  • Ekskluzive/ Mehmet Shehu e
    kërcënoi me pushkatim Ramizin

    Liberalizimi nisi në vitet 1983-84. Ja si u dërgua Sali Berisha në Lëvizjen Studentore. Ish-sekretari i Ramiz Alisë si president flet për grupimet në Byronë Politike, dallimi mes liberalëve dhe të vjetërve. Guro Zeneli, në një intervistë për gazetën “Shqiptarja.com” tregon me detaje çfarë ndodhi që para vitit ’90, si nisi era e ndryshimit, takimet me intelektualët, studentët dhe dërgimin e Sali Berishës atje.

  • Gratë e dhunuara në diktaturë: 
    Ja torturat në kampet komuniste

    Më shumë se 90 gra janë zhdukur dhe ekzekutuar pa gjyq gjatë periudhës së diktaturës komuniste.

  • Ja flamuri me të cilin
    u varros Ismail Qemali!

    Shqipëria nuk e ka flamurin me të cilin u shpall Pavarësia. Flamuri me pranë asaj ngjarje është ai, me te cilin u varros Ismail Qemali. Ne foto paraqitet pikerisht ne çastin e identifikimit, apo te zbulimit ne nentor te vitit 2011. 

  • 28 nëntori, në gjurmët e muziktarit të
    Pavarësisë, mjeshtri Bilbil Çeno Vlora

    Në ditët e sotme është e vështirë që të mund të biesh në gjurmë të dokumenteve të shkruara apo të regjistruara nga mjeshtri popullor Bilbil Vlora, që sipas të thënave, preferoj ta mbiquaj si “muziktarin e Pavarësisë”. Trashëgimia në disqe për festimet në Vlorë pas ngritjes së flamurit.

  • Prof. Ana Lalaj: Konferenca e
    Tiranës, ja pse dështoi destalinizimi

    INTERVISTA/ Në prill bëhen 60 vjet qëkurse u mbajt Konferenca e Partisë së Punës e qytetit të Tiranës. Po pse hyri në histori kjo konferencë partie, normalisht një veprimtari rutinë e organizatave komuniste të kohës? Studiuesja Ana Lalaj shpjegon në detaje dhe sjell dokumente të plota për zhvillimet politike të atij viti në librin e saj “Pranvera e rrejshme e 56-s”, i cili sapo ka dalë në treg. 

  • "Elbasani e feston gabimisht
    pavarësinë në datën 25 nëntor"

     Ndërsa 25 nëntori, festohet prej vitesh si dita e shpalljes së pavarësisë së Elbasanit, faktet historike dëshmojnë të kundërtën. Pavarësia e këtij qyteti është shpallur në të njëjtën ditë me Vlorën pra me 28 nëntor 1912. Por, pse atëherë  dy dokumente dalë nga arkivat e Beogradit përmendin datën 25 nëntor?

  • Arsim Spahiu, E vërteta historike
    e flamurit të Maqedonisë

    Për përkatësinë etnike të flamurit të sotëm maqedonas janë shprehur mendime të ndryshme. Autorët grekë parashtrojnë se mbretërit maqedonas janë nga Argosi i Peloponezit. Kjo është arsyeja pse mbretërit në fjalë quhen Argeadë. Por, qyshkur A. Gutschmidi (1889, p. 94) dhe O. Abeli (1847) provojnë se ka pasur gjithashtu një qytet me këtë emër, i cili shtrihej në shpatet e Pindit, që e ndan Maqedoninë me Epirin, vihen në dyshim autorët, të cilët mendonin se mbretërit Argeadë kanë qenë grekë.

  • Tre partizane te penduar rrefejne
    krimet krimet komuniste pas dezertimit

     Një varg dokumentesh të reja zbulojnë rrëfime të tjera të partizanëve që dezertuan nga Fronti Nacional Çlirimtar gjatë operacionit të dimrit. Mes dokumenteve të Ballit Kombëtar, në një varg dosjesh ku përfshihet kryesisht propaganda e kësaj force politike gjatë muajve të parë të vitit 1944, gjenden shumë trakte e thirrje që vihen kryesisht në gojën e këtyre ish-partizanëve të penduar, që pasi kanë braktisur Frontin Nacional Çlirimtar i janë bashkuar organizatës së Ballit Kombëtar. 

  • Kolë Jakova muzikani, shkrimtari
    dhe dramaturgu që krijoi në tre epoka

    100 vjet më parë, me 25 Nëntor 1915, në një rrugicë të Shkodrës, në një shtëpi të vogël qytetare, lindi Kolë Jakova, një nga shkrimtarët më të shquar të letërsisë sonë.  Ai është njëri ndër shqiptarët e mëdhenj që jetoi në tri epoka të ndryshme; u rrit rrugëve të Shkodrës në periudhën e regjimit të Zogut, u burrërua në luftë kundër fashizmit dhe e kaloi të gjithë jetën duke i shërbyer Atdheut në detyra fisnike si mësues, partizan, drejtues instutucioni, shkrimtar, profesion që e ushtroi deri në frymën e fundit.

  • Aristokrati Dumba, biznesmeni që
    financoi dhe mbrojti vlerat e artit botëro

    Komuniteti vllah i Shqipërisë ka nxjerrë shumë figura të njohura të rangut ndërkombëtar, njerëz që u bënë shumë të famshëm nga kontributi që dhanë në vende të ndryshme europiane ku jetuan, personalitete të fushave të ndryshme si ajo financiare, e ndërtimit, e artit dhe e tregëtisë. Një ndër figurat më të njohura, që i përkasin këtij komunitetit,  është industrialisti multimilioner, vjenezi Nikolaus Dumba. Personaliteti i Nikolaus Dumbës është shumë dimensional. 

  • Eksluzive/ Partizani i penduar, ja
    ekzekutimet në çetën e M. Pezës

    Në valën e dezertimeve nga rradhët e ushtrisë nacional çlirimtare, në fillim të vitit 1944, lufta mes dy forcave politike shqiptare, PKSH-së dhe Ballit kKombëtar intensifikohet. Në valën e publikimeve të trakteve të shumta ku këto forca politike demaskonin njëra-tjetrën, vijnë edhe këto dy trakte  të hëdhura nga Balli Kombëtar në emër të dy ish-partizanëve të penduar. Trakti i parë është shkruar nga një ish-partizan nga Vlora, Ali Beluli, pjesmarrës në Çetën e Myslym Pezës, i cili tregon  vrasjet dhe ekzekutimet nga krerët komunistë.  

  • VIDEOLAJM / Kur Ramiz Alia
    i ngrinte kurth Sali Berishës

    Në vitin 1991 ish­ nënkryetari i PD, Neritan Ceka akuzoi kryetarin e partisë së tij Sali Berishën se përdori metoda antidemokratike për rrëzimin e Qeverisë së Stabilitetit që kryesohej nga Ylli Bufi.

  • Maksim Rakipaj: “Trilussa'm
    Tironë” një kryevepër e satirës

    Rallë, shumë rrallë gjenden shembuj të tillë ku përk­thyesi dashurohet si i çmendur me tekstin e një autori. I dashuruari në këtë mes është Maksim Rakipaj dhe teksti në fjalë janë poezitë e mrekullueshme të Trilu­sës. Habitë e lexuesit, ndërsa lexon këtë libër janë të pambarueshme. Ato shfaqen varg pas vargu, poezi pas poezie. 

Për lajme të tjera kërkoni në arkiv