Dosje

  • Memorandum i SHBA, Britanisë së Madhe dhe Francës, i 9 dhjetorit 1919 dhe kompromisi i Fuqive të Mëdha evropiane i 14 janarit 1920, ku parashikohej copëtimi i Shqipërisë midis tre shteteve fqinje.
  • “Letrarët shovinistë të veriut”
     ja pse u dënuan nga regjimi

    DOKUMENTI EKSKLUZIV/  Konferenca e Tretë e Lidhjes së Shkrimtarëve në 1949, i bëri një skaner të gjithë autorëve të veriut dhe kryesisht autorëve që vinin nga shkollat katolike. Duke analizuar hollësisht gjithë historinë e letërsisë shqipe nga fillesat e gjer në kohën kur mbahet Konferenca e Tretë e Lidhjes, regjimi po synonte të vendoste bazat e realizmit socialist  në letërsi

  • Luka Uqinaku, Një dedikim 
    monumental për Marin Beçikemin

    Një vend të shquar nderi në raport me Beçikemin zë humanisti shqiptar Luka Ulqinaku, i cili  ka qënë një emër  i pa njohur  në shkencën albanollogjike mes humanistëve shqiptarë.

  • Faik Konica zbuluesi i flamurit të 
     Skëndërbeut, ideator për himn

    Me rastin  Vitit Konica shpallur nga Vatra/Fletore koniciane nr.20...Hulumtimet e Konicës te "Albania" mbi historinë e Arbrit gjatë përiudhës prehistorike.

  • Dokumenti/ Ndre Mjeda ishte 
    klerik shovinist..por jo si Fishta!

    Pjesa e dytë e studimit mbi Ndre Mjedën. Ai këndoi për të varfrit, fshatarë, jetimët, të vetmuarit, shkurt: ata që vuanin.

  • Pse Mjeda nuk u dënua njësoj
    si Fishta nga regjimi komunist

    Pjesa e parë e studimit mbi Ndre Mjedën përgatitur si një prej tezave të konferencës III-të të Lidhjes së Shkrimtarëve në 1949.

  • 30 armët e modifikuara të 
    Shehut, për çfarë do i përdorte

    Një pushkë bastun, e prodhuar në Uzinën e Artilerisë enkas për Mehmet Shehut ishte bërë shkas për të hetuar rreth një varg armësh të modifikuara për ish-kryeministrin e vetëvrarë në dhjetor 1981.

  • Ekskluzive/ Demonstratat e Prishtinës 
     Kabllogrami sekret: Tito 3 muaj jetë  

    Seria e tretë e shkrimeve për demonstratat e 1981 në Kosovë, shkrimi i pestë/Enver Hoxha: Sa mirë do të ishte që Tito të jetonte edhe nja dy vjet!...Hoxha parashikonte, pas vdekjes së Titos, shpërbërjen e Jugosllavisë”

  • Llakaj: Mehmet Shehu më prezantoi
    3 kosovarë që përgatitën demonstratat

    Sipas shefit të Shtabit të Përgjithshëm të Ushtrisë Shqiptare Veli Llakaj “zakonisht kuadrot kryesore ushtarake të njësive operative-strategjike dhe atyre të aparatit të Ministrisë së Mbrojtjes Popullore në rast të ndonjë situate të tensionuar politiko-ushtarake në rajon, veçanërisht pranë shteteve fqinjë, u takonte fati i "mirë" që të rrinin në gatishmëri në vendislokimin e tyre.

  • Kur Bajroni këndonte labçe... 
    dhe Konica bënte këngë klasike

    Është Konica që na sjell nëpërmjet "Albania-s" një episod të bukur - botuar këtu më poshtë - nga jeta e Bajronit, gjeniut të Letrave klasike botërore, kur, rrethuar mes miqsh, ai këndon një këngë shqipe, gjatë një shëtitjeje me anije mbi lumin Rhin... në Gjermani... në kërthizë të Europës.

  • Informacioni sekret, kush e
    dekonspiroi Hysen Tërpezën

    Në Madrid Leka Zogu përgatit grupe sulmi kundër Shqipërisë... Enigma e dy arkave me dokumentacion planesh ushtarake,  takimi ne madrit i Hysen Tërpezës me Leka Zogun dhe Geraldinën.Informacioni i njëkohshëm i Departamentit Amerikan, në shkurt 1976, për dy ambasadat e veta, atë në Romë dhe tjetrën në Beograd, thoshte se në Tiranë qeveria vendase po zbatonte një platformë të tërë për bunkerizimin e përgjithshëm të territorit shtetëror, madje u pati kërkuar edhe disa përfaqësive të huaja diplomatike, të vendosura në pika kyçe të relievit të kryeqytetit, të pranonin vendosje të tyre edhe brenda kangjellave apo mureve rrethues.

  • Dokumenti sekret/ Cili do të vdiste
    më shpejt Tito apo Enver Hoxha?

    Pjesa e tretw e ciklit “E fshehta e vitit 1981”. Një dokument tepër sekret në arkivën e ambasadës amerikane në Buones Aires... Viti 2016 shënon 35-vjetorin e demostratave të Prishtinës të mars-prillit 1981 dhe të shtypjes së tyre të dhunshme. Po ashtu në 24 maj mbushen tridhjetë e pesë vite nga dy shpërthimet provokative në ambasadën jugosllave në Tiranë. Në 18 dhjetor kanë të njëjtin përkujtim ngjarjet që çuan në humbjen e jetës së Mehmet Shehut.Ylli Polovina, duke filluar nga funddhjetori i shkuar dhe në vijim, ka botuar në “Shqiptarja.com”, me dy pjesë me nga pesë shkrime gjithsecila, ciklin “E fshehta e vitit 1981”.
    Ky që po nisim të publikojmë sot, është pjesa e tretë e tij. 

  • Aventurat e Serembres në Brazil
    për çfarë e ndihmoi Dora D’Istria

    Pjesa e tretë e kujtimeve të studiuesit Nasho Jorgaqi. Rrëfime, fakte të panjohura e dëshmi nga udhëtimet nëpër botë të Serembes deri kur u kthye i zhgënjyer në fshatin e lindjes…

  • Serembe/ Vargjet e panjohura, që
    këndohen nga bashkëfshatarët e tij

    UDHËT E SEREMBEs/ Pjesa e dytë e kujtimeve të studiuesit Nasho Jorgaqi. Rrëfime, fakte e gojëdhëna, një vizitë në fshatin ku lindi dhe vdiq Zef Serembja…
    115 vjet pa poetin. Në gjurmët e Serembes… Rrëfenja, dëshmi dhe fakte mbi një personazh të pazakontë, një burrë të veçantë, një poet të madh lirik dhe një dashnor pasionant.Pas pjesës së parë të kujtimeve, botuar në numrin e së dielës në Rilindasi, mbi vizitën e studiuesit Nasho Jorgaqi në Strigar, fshatin ku u lind poeti Zef Serembja, sjellim sot pjesën e dytë, ku rrëfehet vizita në shtëpinë e poetit dhe rrëfenja të bashkëfshatarëve të Serembes…

  • Jusuf Vrioni/Një "takim" i ëmbël me 
    vdekjen në plazhin e Durrësit në '84

    Pjesa e dytë e kujtimeve për mjeshtrin e përkthimit Jusuf Vrioni, Kalorës i Legjionit të Nderit të Francës, me rastin e 100 vjetorit të lindjes dhe 15 vjetorit të ndarjes së tij nga jeta... Kujtimet janë botuar në librin "Përkthimi një histori pasioni", nga Eshref Ymeri. 16 marsi i këtij viti shënon 100 vjetorin e lindjes së Jusuf Vrionit, Kalorës i Legjionit të Nderit të Francës dhe, për shqiptarët, kalorës i legjionit të Letrave moderne shqipe . Po ky vit shënon edhe 15 vjetorin e shuarjes dhe humbjes së tij të pazëvendësueshme. Në nderim të kësaj figure të lartë, shembull paepshmërie, modestie e fisnikërie, erudit dhe Mjeshtër i shkollës përkthimore shqipe, që me punë vetëmohuese përcolli në botë vlerat e Letrave shqipe dhe që shumëkush i ka një borxh të madh, ditën e diel, ne sollëm pjesën e aprë të kujtimeve të studiuesit Fotaq Andrea, kujtime, që janë përfshirë në librin e Prof. Dr. Eshref Ymerit "Përkthimi, një histori pasioni", një libër me vlera enciklopedike, një monument i artit të përkthimit. Vijimin e kujtimeve, e sjellim në numrin e sotëm, si më poshtë.
     

  • Arsimi, Vepra e Kongregadës
    së Propagandës Fide në Shqipëri

    Historia e misioneve është qenësisht pjesë e historisë universale të shpëtimit dhe në këtë kuptim shembulli më i qartë dhe domethënës qe rivendosja e misioneve françeskane në Shqipëri në vitin 1634.

  • 100-vjetori i Jusuf Vrionit:"Ai ishte
     i pari, ai ishte mbi të gjithë ne"

    Kujtime për mjeshtrin e përkthimit Jusuf Vrioni, Kalorës i Legjionit të Nderit të Francës

  • 115 vjet pa poetin, fisi i çuditshëm
     ku u lind dhe u rrit Zef Serembe

     Në gjurmët e Serembes: Rrëfenja, dëshmi dhe fakte mbi një personazh të pazakontë, një burrë të veçantë, një poet të madh lirik dhe një dashnor pasionant…

  • Gjovalin Luka, letërsia nga
     rilindasit tek reaksionarët

    Pjesa e dytë e tezës së përgatitur nga Gjovalin Luka për Kongresin e Tretë të Lidhjes së shkrimtarëve më 1949. “Rruga e Konicës dhe Fishës nga ana e demokratëve me 1920-1924, deri në rrugën e tyre reaksionare në vitet e pushtimit…”

  • "Pse me intereson të studioj
    diktaturën komuniste në Shqipëri"

    Një rrëfim i veçantë, ishte ai me antropologun dhe historianin çek Přemysl Vinš, i dashuruar me Shqipërinë, natyrën, gjuhën dhe historinë e vendit tonë… Intervistën e tij, realizuar nga Fiona Kopali, e ndamë në dy pjesë, dhe dje në Shqiptarja.com sollëm pjesën e parë të këtij rrëfimi, ku ai zbuloi disa detaje mjaft grishëse mbi njohjen e tij me Shqipërinë, më gjuhën shqipe, historitë e veçanta dhe interesat që e lidhin me vendin tonë. 
    Antropologu dhe historiani çek që dashuron Shqipërinë

Për lajme të tjera kërkoni në arkiv