​Në një peizazh politik shqiptar të dominuar nga narrativat e konsumuara dhe beteja të parashikueshme, po shfaqen sinjale të qarta dhe reale të një ndryshimi të thellë që po vjen me një intensitet të qetë, por me efekte serioze. Dy figura, Ervin Salianji dhe Adriatik Lapaj, nuk po luajnë thjesht rolin e zërave opozitarë; ata po shndërrohen në dy shtylla të një lëvizjeje që realisht po e tremb sistemin.

​1.  Sfidimi i establishmentit të konsumuar

​Perceptimi i përgjithshëm se "gjërat nuk do të ndryshojnë" është mashtrues. Në fakt, lëvizjet e fundit sinjalizojnë një çarje të madhe brenda establishmentit, sidomos brenda Partisë Demokratike.

​Ervin Salianji po adreson pikërisht atë që lidershipi i vjetër kërkon ta shmangë: pakënaqësinë e bazës me status-quo-në dhe mënyrën e udhëheqjes. Salianji, me takimet e tij të drejtpërdrejta, po merr një feedback të pakontrolluar se një pjesë e madhe e demokratëve, dhe jo vetëm, janë të lodhur dhe nuk pajtohen me situatën aktuale të partisë. Këto takime i shërbejnë si termometër për të matur zemërimin e akumuluar.

​Kjo vë në dukje vulnerabilitetin e lidershipit tradicional, i cili është i orientuar drejt praktikave të vjetra: komandimi i masave për të qenë në shërbim të agjendës së tyre. Frika është e dukshme: tronditjet e reja politike, nëse janë spontane dhe jo të komanduara, janë të pakontrollueshme. Mësimi i Çausheskut, ku mitingu u kthye në kundër-miting, është një fantazmë që i shfaqet shpesh establishmentit kur përpiqet të mbledhë masat sipas skenari. Salianji po e shfrytëzon pikërisht këtë boshllëk: demokratët duan aksion spontan, jo mitingje të komanduara.

​2.Lapaj: Zëri i kauzës qytetare

​Nga ana tjetër, Adriatik Lapaj ka bërë një lëvizje strategjike dhe të gjetur. Duke qëndruar në protestë, madje edhe me një numër të vogël njerëzish, ai ka dëshmuar konsistencë dhe përkushtim ndaj kauzave specifike, duke shmangur zhytjen në luftërat e brendshme partiake. Kjo zgjedhje, ndonëse mund të duket e vogël, ka një ndikim të madh: e pozicionon atë si një figurë politike autentike.

​Interesi ndaj Lapajt është në rritje sepse ai shihet si i vetmi në fushën politike që është vendosur përballë kauzave të shumicës së qytetarëve, dhe jo përballë interesave të ngushta të një grupimi politik. Në një kohë kur zemërimi i qytetarëve ndaj sistemit është kulmor, ka një mundësi reale që ky zemërim të konvertohet në një mbështetje masive ndaj figurës së Lapajt, si një opsion i ri që nuk e ka konsumuar besimin me pazare politike.

​3. Paralajmërimi për tërmet Politik

​Salianji dhe Lapaj janë aktualisht dy sinjale thelbësore dhe reale që paralajmërojnë një riorganizim të madh politik në vend.

​Ndërsa Salianji po e shkund sistemin nga brenda duke kërkuar rindërtimin e aksionit opozitar mbi bazën e spontaneitetit, Lapaj po e shkund sistemin nga jashtë duke u bërë zëri i kauzës qytetare, i pakompromentuar nga politika e vjetër. Të dy po i rrisin kuotat e tyre politikë duke sfiduar narrativën e lodhur se "sistemi nuk mund të thyhet".

​Ky sistem, i konsumuar nga koha dhe i izoluar në hapësirën e tij të vogël të pushtetit, ka treguar shenja të qarta të mungesës së kapacitetit për t'u reformuar vetë. Për këtë arsye, ndërhyrja e këtyre dy figurave, që po kërkojnë mobilizim organik dhe jo të komanduar, ka potencialin të jetë një tërmet i vërtetë që do të shkundë realitetin politik shqiptar.

​Ndoshta pak e besojnë këtë mundësi tani, por aksionet e tyre, shpejt, pritet të mos jenë më vetëm sinjale, por një lëvizje masive e pandalshme.